Castillo Sot...: Opera omnia, sive...

 Legal

CAPVT XLII.

p. 166
CAPVT XLII.

Mobilibus legatis, vel vſsufructu mobilium, vtrùm comprehendantur fructus pendentes tempore teſstamenti, aut tempore mortis? vbi Caſstrenſsis, Alciati, de Prætis, Manticæ, Caualcani, & Ricciardi traditiones recenſsentur; Hieronymi Gabrielis ſsententia contra Caſstrenſsem recipitur, & concludentibus rationibus corroboratur: deinde agitur de fructibus recollectis ante mortem teſstatoris, vel ante aditam hæreditatem, cùm vſsusfructus omnium bonorum legatus eſst, & de fructibus pendentibus in re fructuaria tempore, quo dies vſsusfructus ceſsſsit, ad l. ſsi pendentes. 27. ff. de vſsufructu.

SVMMARIVM.

  • 1 Mobilibus legatis, vel vſsufructu mobilium, vtrùm comprehendantur fructus pendentes, ſsiue cohærentes rei, tempore teſstamenti, aut tempore mortis.
  • 2 Fructus pendentes ſsub prædicto legato contineri, ex ſsententia Caſstrenſsis in conſs. 132. num. 3. vol. 1.
  • 3 Contrà ex ſsententia Alciati in conſs. 182. lib. 9.
  • 4 Simon. de Prætis concordia, in prædicta contrarietate adducitur.
  • 5 Franciſsci Manticæ in ſsuperiori altercatione diſstinctio relata.
  • 6 Hieronymi Gabrielis ſsententiam in conſs. 98. ex n. 5. cum ſseqq. lib. 1. veriſsſsimam eſsſse, contra Caſstrenſsem, & concludentibus rationibus confirmari.
  • 7 Mobilium appellatione non veniunt fructus pendentes, ſsed tantùm ſseparati à ſsolo; nam fructus pendentes inter immobilia reponuntur, & cenſsentur eſsſse eademmet ſsubstantia cum ipſsamet re; ideò eodem iure, quo ipſsa res, indicantur.
  • 8 Et ad eum pertinent, ad quem res ipſsa tranſsit.
  • 9 Fructus etiam maturi ſsunt pars rei.
  • 10 Deſstinatio quando attendi debeat, vel non?
  • 11 In teſstamentis ſstricta interpretatio fieri debet.
  • 12 Maximè in fauorem hæredis, vt quantò minus poſsſsibile ſsit, per teſstatorem cenſseatur grauatus.
  • 13 Fructus recollecti antequam dies legati cedat, videlicet ante mortem teſstatoris, vel ante aditam hæreditatem, non iudicantur, vt fructus, ſsed vt bona hæreditaria, & per conſsequens ad hæredem pertinent.
  • 14 Vſsufructuarius omnium bonorum vtifrui potest fructibus recollectis ante mortem teſstatoris, ſsicut aliis bonis, & eorum dominium conſsequitur præſstita ſsatiſsdatione in fructibus præſstanda.
  • 15 Fructus pendentes in re fructuaria, tempore, quo cedit dies vſsusfructus, ad fructuarium pertinent.
  • 16 D. Spino loquutum contra textum, & communem Doctorum reſsolutionem in hac materia, nouiter & verè adnotatum per Authorem.
  • 17 Hæres an poſsſsit repetere à fractuario expenſsas, ſsi quas feciſsſset in conſseruatione fructuum, qui tempore cedentis legati vſsusfructus pendebant: vbi Floriani de ſsancto Petro diſstinctio refertur.
VSufructu mobilium omnium legato, contineri etiam fructus nondum ſseparatos à ſsolo, quamuis ipſsi immobilium naturam adhuc retineant, ſsecurè tradiderunt in hac materia Caualcanus, qui ipſse alios ſsic tenentes adducit de vſsufructu mulieri relicto, num. 82. verſs. vbi dicit venire, fol. 250. Ricciardus ad rubricam, Inſstit. de vſsufructu, num. 91. fol. 38. quos in idem retulimus ſsuprà, cap. 48. num. 12. nec ampliùs explicauimus ibi.Idcircò neceſsſse eſst inquirere nunc, vtrùm id iure ſsubſsiſstere poſsſsit, nèc-ne, quod nec rectè, nec imperfectè à ſsuperioribus declaratur: & pro diſstincta atque perfecta reſsolutione conſstituendum erit in primis: Dubium in
1
* eo conſsiſstere, vtrùm mobilibus legatis, vel vſsufructu mobilium comprehendi debeant fructus pendentes, ſsiue cohærentes ſsolo, tempore teſstamenti, aut tempore mortis teſstatoris: in quo dubio vidimus iam, quid Caualcanus, Ricciard. & alij ab eiſsdem relati reſsponderint: Vidimus item, nullam rationem à ſsuperioribus aſsſsignari, quare fructus pendentes ſsub eo legato contineri debeant, qui adhuc immobilium naturam retinent; quod ipſsi non negant. Verùm Caſstrenſsis in conſs. 132.
2
* num. 3. vol. 1. apertè docuit, fructus pendentes, qui ſsolo cohærent, legato mobilium, vel vſsusfructus eorum cedere, quia eorum natura talis eſst, vt proximè debeant à ſsolo ſseparari, & ita ſsaltem in habitu, & potentia mobiles eſsſse dicuntur. Quam ſsententiam ſsequitur Decius
3
* in conſs. 472. num. 5. in fine. ſsed Alciatus in conſs. 182. lib. 9. contrarium firmiter aſsſserit: quoniam fructus pendentes, quandiu ſsolo cohærent, pars fundi ſsunt, l. fructus pendentes, cum vulgatis, ff. de rei vendicatione. Ideò in
4
* hac contrarietate mediam viam eligendam putauit Simon de Prætis de interpretatione vltim. volunt. lib. 4. ſsolutione 5. dubitatione 7. num. 61. fol. mihi 304. vt ſscilicet Alciati opinio procedat in fructibus non maturis, nec de proximo colligendis; Caſstrenſsis verò reſsolutio locum obtineat in fructibus de proximo colligendis, nonnullis rationibus ibidem adductis, maximè propter deſstinationem, & quia fructus de proximo colligendi habentur pro collectis, vt cum Gloſsſsa, Bartol. & aliis de communi teſstatur Iaſson in l. diuortio, §. interdum, col. finali. ff. ſsolut. matrimonio. & alios refert idem Simon de Prætis vbi ſsuprà. In cuius comprobationem adduci poſsſsent nonnulla, quæ congeſsſsit Cernantes in l. 6. Tauri. ex num. 149. cum ſseqq. Cæterùm Mantica de coniectur. vl
5
*tim. volunt. lib. 3. tit. 11. num. 7. prædictam contrarietatem proponit, & ibidem, num. 24. repetit eam, & intelligit Caſstrenſsem loquutum, quando legatis mobilibus per teſstatorem, fructus adhuc pendebant, ſsiue cohærebant ſsolo, ſsed poſst teſstamentum factum, fuerunt â ſsolo ſseparati quo caſsu dicit Caſstrenſsis eos legatario deberi, quia per ſseparationem, facti ſsunt mobiles, & ad hoc, ſsui naturâ erant ordinati, & deſstinati, & proptereà de iis etiam teſstator cogitaſsſse præſsumitur. Demùm pro concordia remittit ſse ad ea, quæ ſscribit lib. 9. tit. 3. num. 6. fol. 390. vbi diſstinguendum firmauit, quòd aut fructus fuerunt ſseparati à ſsolo, viuo adhuc teſstatore, & tunc ex mentis coniectura intelliguntur legati, & Caſstrenſsis ſsententia procedit: aut verò ſsunt ſseparati poſst mortem teſstatoris, & tunc non debent videri legati, quia eo tempore, quo dies legati cedit, nondum mobiles dicuntur, ſsed pars fundi ſsunt, d.l. fructus, ff. de rei vendicatione.
Tandem & vltimò Hieron. Gabr. in conſs. 98. ex n. 5.
6
* vſsque ad num. 11. lib. 1.conſsultus in terminis, in prædicta contrarietate verius exiſstimat, fructus pendentes, legato mobilium non cedere: idque intelligendum eſsſse, non ſsolùm de fructibus, qui tẽporetempore mortis teſstatoris pendebãtpendebant, etiamſsi maturi fuerint, quos ad vſsufructuarium non pertinere, vel legatarium mobilium, omnes vt indubitatum ſsupponunt, & aduertit Mantica lib. 9. dicto titul. 3. num. 7. ſsed etiam ſsimiliter de iis, qui tempore teſstamenti pendebant, & maturi erant, & reperti ſsunt tempore mortis à ſsolo ſseparati; nam nec iſsti ad legatarium pertinent, ſsed dumtaxat mobilium nomen conuenire poterit iis, qui tempore facti teſstamenti, à ſsolo ſseparati fuerint: Quòd ſsi tunc ſsolo cohærebant, nihil proderit legatario poſstmodùm, ante mortem teſstatoris eos ſseparatos fuiſsſse. Et hanc partem in puncto iuris veriſsſsimam eſsſse arbitror, eruditè à prædicto Authore comprobatam, atque rationibus ſsequentibus omninò amplectendam.
Primò, ex dictis per Alciatum dicto conſs. 182. lib. 9. latiùs per Gabrielem ſsuprà, vbi ex num 5. cum iudicio, atque aliorum relatione probauit: TeſtatorẽTestatorem dumtaxat videri ſsub legato mobilium legaſsſse mobilia, quæ habe|
p. 167
bat, & mobilia erant tempore facti teſstamenti, ex l. ſsi ita, & l. finali, ff. de auro & argento legato, quam infrà cap. 44. quamplurimorum allegatione latiùs exornabimus.
Secundò, quia negari non poteſst, quin teſstator mobilium tantùm bonorum vſsumfructum legauerit: at
7
* mobilium appellatione non veniunt fructus pendentes, ſsed tantùm ſseparati à ſsolo, nam fructus pendentes inter immobilia reponuntur, & cenſsentur eſsſse eademmet ſsubſstantia cũcum ipſsamet re; ideò eodem iure, quo ipſsa res, iudicantur, vt multis probant Tiraquellus de retractu lignagier,§. 1. gloſs. 7. num. 37. & ſsequentibus, & de retractu conuentionali, §. 5. gloſsſs. 4. Mantica lib. 9. dicto tit. 3. n. 7. Couar. reſsolutionum, lib. 1. cap. 15. Ioſsephus Ludouicus deciſsione Peruſsin. 79. & 80. Antonius Theſsaurus deciſsione Pedemontana, 55. Ioannes Petrus Mollignati de appellatiua vtriuſsque iuris extenſsione, verb, mobilium, num. 734. per totum, fol. 90. Ioannes Franciſscus de Ponte in conſs. 34. num. 11. Caballin. milleloquio 518. par. 2. Ceruantes in l. 6. Tauri num. 155. & tribus ſsequentibus.
8
* Et ad eum pertinent. ad quem res ipſsa tranſsit, vt ait Barboſsa referens multos, & dicens ſsuperiorem doctrinam in quacunque materia procedere, in l. diuortio, in princip. Num. 79. ad finem, verſsic. ratio eſst, fol. 971. ff. ſsoluto matimon. Nec dici poteſst, proptereà quòd maturi eſsſsent fructus, quaſsi deſstinatione habendos illos pro mo
9
*bilibus, vt Caſstrenſsis, & Simon de Prætis dicebant; quia fructus etiam maturi ſsunt pars rei, l. in lege falcidia, vbi omnes notant, ff. ad legem falcidiam, dict. l. fructus, ff. de rei vendicatione: quam indiſstinctè acceperunt omnes ſsuperiùs relati, ſsiue maturi, ſsiue immaturi fructus
10
* ſsint. Nec deſstinatio in his, quæ naturâ ipsâ fiunt, mutare poteſst ſsubſstantiam, nec nomen rei, antequam: ſsit facta, & in his veritas ipſsa, & non deſstinatio inſspicitur, vt vtrumq latius probauit Gabriel vbi ſsupr. & aliis rationibus Caſstrenſsis concludenter ſsatisfacit. Et quod dictum eſst de fructibus maturis, vt finti pars rei, ex aliis probarunt etiam Mantica de coniecturis vltimarum voluntatum, lib. 7. titul. 10. num. 24. D. Spino in ſspeculo, gloſsſsa 13. de legato vſsusfructus, num. 30. & 31, ergo durum videtur, mobilium legatum ad ea extendere, quæ
11
* propriè inter immobilia connumerantur, maximè in teſstamentis, in quibus à propria, & vera verborum ſsignificatione recedere non licet, atque ſstricta interpretatio fieri debet, l. ille aut ille, §. cum in verbis, l. non aliter, ff. de legat. 3 Iaſson in l. non dubium, num. 4. C. de legibus. Socin. in regul. 536. incipit: Verborum. & poſst Tiraquel. & alios multos, Mieres de maiorat. in initio 2. par. ex num. 11. Aluaradus de coniecturata mente defun
12
*cti, lib. 4. c. 2. num. 4. præcipuè in fauorem hæredis, vt quanto minùs poſsſsibile ſsit, per teſstatorem cenſseatur granatus, vt multorum iurium, & Authorum relatione comprobant Craueta in conſs. 25. num. 24. & in conſs. 23. num. 3. Pariſsius in conſs. 80. num. 43. volum. 2. Ruinus in l. Gallus, §. quidam rectè, num. 6. & 11. de liberis & poſsthum. Decianus in conſs. 1. num. 90. volum. 2.
Secundò & principaliter conſstituendum eſst, quòd
13
* cùm vſsusfructus omnium bonorum legatus eſst, tametſsi fructus recollecti, antequam dieslegati cedat, atque ita ante mortem teſstatoris, velante aditam hæreditatem, non iudicentur vt fructus, ſsed vt bona hæreditaria, l. ita tamen, § 1. in fi. ff. ad Trebellianum, & l. in fideicommiſsſsaria, vbi notat Imola eod. tit. cum concordantibus adductis per Franciſsc. Marcum, deciſs. 827. in 1. par. Caualcanum de vſsufructu mulieri relicto, n. 92. fol. 264. & tradunt Corneus in conſs. 187. num. 3. verſsic. Ex quo infertur, volum. 2. Achilles Pedrocha in conſs. 7. num. 156. & per conſsequens ad hæredem pertineant, ex eiſsdem Authoribus: tamen eis quoque, ſsicut aliis bonis vſsu
14
*fructuarius vti & frui poterit, & eorum dominium conſsequi, præſstita cautione de tantundem in genere reſstituendo, vel æſstimatione, iuxta ea, quæ alio c. ſsuprà,latiùs diximus, & ita pluribus iuribus, & rationibus probarunt Corneus dict. conſs. 187. ex num. 3. volum. 2. Craueta in conſs. 300. num. 5. & ſsequuntur Caualcanus dict. num. 92.Pedrocha d. conſs. 7. num. 161. Mantica de coniecturis vltimar. voluntat. lib. 9. tit. 6. num. 5. per totum.
Tertiò & vltimò conſstituendum eſst, fructus penden
15
*tes in re fructuaria, tempore, quo cedit dies vſsusfructus, ad fructuarium pertinere: quod ex l. ſsi pendentes, ff. de vſsufructu, adnotarunt ibi gloſs Albericus, &
Florianus, qui dicit hoc eſsſse notabile; potuit enim eſsſse in eo dubitatio, quia fructus pendentes intelliguntur eſsſse fructus anni præcedentis. Idem etiam ex eadem lege deduxerunt Roland. in conſs. 73. num. 34. & ſsequent. vol. 2. Corneus in conſs. 173. col. 2. volum. 2. Franciſsc. Marcus deciſs. 815. 1. part. Caualcanus de vſsufruct. mulieri relicto, num. 93. ad fin. fol. 266. Ioannes Garſsia de expenſsis & meliorationib. cap. 11. num. 60. verſsic. viciſsſsim enim, Iacobus Mandellus de Alba in conſs. 639. num. 2. lib. 4. Cephalus in conſs. 182. num. 4. & 5. lib. 2. in quo nullus vnquam dubitauit, ſsolus D. Spino in ſspeculo, gloſs. 13. principali, de legato vſsusfructus, num. 29. contrarium reſsoluit, ſsed loquitur apertè contra textum, & Communem ſsuprà relatam, & falsò citat nonnullos, qui nequaquam dicunt id, ad quod allegantur; loquuntur enim in caſsu & ſspecie valdè diuerſsa. An autem hæres poſsſsit repetere à fructuario expenſsas, ſsi quas feciſsſset in conſseruatione fienda fructuum, qui tempore cedentis legati vſsusfructus pendebant, quærit Florianus in dicta l. ſsi pendentes, num. 3. & reſspondet, quòd ſsi ſsunt factæ per teſstatorem, vel inchoatæ, non poteſst repetere, argumento l. quod in rerum, §. ſsi quis poſst teſstamentum, ff. de legat. 1. ſsed ſsi factæ finti per ipſsum hæredem, tunc ſsic: argument. l. cætera, §. imo, & l. cùm ſseruus, eod. titul. cui iunge ea, quæ cum Mandello, & aliis dicentur ſstatim, ad finem, cap. ſsequentis. Et de his hactenus.
Loading...