¶ Sed q̇d dicemus de dñis ⁊ cōitatibꝰ
*quo ↄcedunt iudeis vt possint exercere
vsuras ⁊ locāt eis domos ⁊ faciũt conuentiones cũ eis suꝑ vsuris exercẽdis
⁊ vt iudices cogāt debitores ẜm cōuen
ta ⁊ huiusmodi. Rñ. d. Andreas barbatius ⁊ Pau. de castro. cōsilio. ccclxxvj. ⁊
pe. de ancha. cōsilio. ccxxx. ⁊ quida
ʒz alij
conati sunt tenere ꝙ licite facere poterant dummodo autoritas seu lnĩa ab or
dinario obtineatis. ⁊ hoc quia accedit
ad bonum cōmune totius reipublice.
Jtem quia sic est consuetudo de cuius
initij memoria non existit cōtrariũ. ⁊ tol
lerātia romanorũ pontificũ p̃sertim in
terris tꝑaliter ecclesie subiectis. Et iō
videtur valere. Jtem quia ista cōcessio
nō est pctĩ nutritiua ex parte xp̃ianoꝝ.
vt in. c. super eo. de vsu. Ex parte ꝟo iudeoꝝ nihil nobis de his qui foris sunt.
vnde dicit tex. in. c. qui sincera. xlv. dist.
superuacue rei videtur dare operam q̇
arcere nitit̃ iudeos a pctō vt pote dāna
tos ꝓpter ꝑfidiam. Et ideo tollerantur
in eorũ ritibꝰ. Hec sunt in summa eorũ
motiua. Sed salua eorum reuerẽtia demonstrabo. ꝙ nedum vere. sed aperte
erronee cōsuluerunt. Vnde pro clariori
intelligẽtia no. ẜm Girar. de senis ⁊ re
fert. Jo. an. in mercurialibus. in regula
peccatu
ʒz. lib. vj. ꝙ triplex. est ꝑmissio cō
tra legẽ. prima simplex indulgens pena
ʒz solũ. sed nō culpā. ⁊ hoc mō ꝑmittit
ecclesia prostibula ꝓpter maius malũ
seu pctm̃ euitandũ vt in. d. c. deni. iũcta glo. in verbo venia. iiij. di. ⁊ in cap.
veniẽs iuncta gl. fi. q̇ cle. vel vo. Sca
periuissio est tollẽs impedimentum. et
isto modo ecclesia tollerat ritus iudeorũ ꝓhibẽs xp̃ianis ne eos ĩpediāt. dis.
ca. qui sincera ⁊. c. sicut de iudeis. Tertia ꝑmissio est p̃stās iuuamẽ ẜ
ʒz quẽ mo
dũ eccłie ꝑmittit clericũ occidi a secula
ri iuste eũ degradat ⁊ tradit. vt in. c.
degradatio de penis. li. vj. et de hac ha
bes in. c. nouimꝰ de ver. sig. ⁊ prime cor.
v. Prima fit ꝓpter maius malũ euitañ.
Sca ꝓpter bonũ ꝙ inde cōseq̇ sperat̃.
vt. s. iudeos tollerādo lucrari possitvt ĩ
d. c. q̇ sincera. ⁊ vt nobis veritas in eorũ
ritibꝰ fiat no. vt dicit aug. Tertiaꝟo nō
potest fieri nisi de eo ꝙ licitũ est. Nā licitũ est ꝙ maleficianō remaneāt impu
nita. c. vt fame de sentẽ. excom. ⁊ ĩ. l. ita
vulneratꝰ. ff. ad. l. acq̇. Jdeo merito tradit clericũ. Frāciscus in. ij. sen. dicit q
duo sunt genera malorũ vt dicit glo. su
per illud ab occultis meis munda
⁊ c. Quedā sunt nostra q̃ a nobis oriunt̃ et
his nullomō ↄsentire debemꝰ nec directe nec ĩdirecte. Quedā ꝟo sũt aliena q̃
fiũt ab alijs ⁊ his nũ cōsentire debemus directe ↄsensu approbatiōis. Aliqũ tñ l
ʒz ↄsentire indirecte ↄsensu ꝑmis
stonis. sicut deꝰ ꝑmittit aliq̃ mala ex cā
rōnabili. Si ꝟo cā rōnabili non l
ʒz. Vñ
dicit q reciꝑe mutuũ sub vsuris ex rōnabili cā puta necessitatis vel vtilitatis l
ʒz alias nō. Hec ille. ex q̇bus ego cōcludo ad. q. ꝙ tales peccāt mortaliter et
sũt excōicati ⁊ tenent̃ ad restitutionem
oĩm vsurarũ ex tali cōuẽtiōe solutarũ si
iudei non restituent. Nā l
ʒz prĩcipes et
communitates possint ꝑmittere vsurarios prĩa ꝑmissiōe vt t
ʒz Bal. ⁊ Bar. in. l.
cũctos populos. C de sum. tri. q tamẽ
ego admitto simpliciter: maius ma|
lum est vsura que est pctm̃ mortale quā
quodlibet dānũ tẽporale vel corporale
q euitat̃ ꝓpter vsurā. ⁊ ideo nō pōt ꝑmitti ꝓpter maius malũ euitandũ solũ
cōcederẽ dictum Bal. ⁊ Bar. qñ maiora
pctā si nō permitterent̃ simplicit̃ haberent ↄsequi. vt puta homicidia ⁊ hmōi.
Alias nō credo excusentur etiā simpliciter ꝑmittẽdo. ar. c. post miserabilẽ. de
vsuris vbi precipit̃ eis vt cōpellant iudeos restituere vsuras. Ergo a fortiori
ne exigant ꝓuidere tenent̃. Nam facilius impediunt̃ facienda tollerẽtur
iā facta. vt in. d. c. quẽadmodũ. de iureiu. ⁊. l. patre furioso. ff. de his q̇ sunt sui
vel ali. iur. Nihilominus permissione
sca permittere nō possunt cũ nullũ bo
nũ sequat̃. ĩmo multa mala vt pt
ʒz vltra
experiẽtiā. ꝑ ca. vsurarũ. de vsu. li. vj. Et
multo minus ꝑmissione tertia vt est in
ꝓposita. q. Nā nullus pōt pctm̃ cōmittere seu cooperari vt cōmittat̃ ꝓ quocũ
bono obtinẽ do seu malo euitādo ab
alio. c. suꝑ eo. de vsu. facit. c. primũ. xxij.
q. ij. ⁊. c. forte. xiiij. q. v. ⁊. c. q ait. xiiij. di.
in gl. ⁊ ĩ. c. nō magno. ne cle. vel mo. Liceret bñ alicui qñ eidẽ imponeret̃ neces
sitas duoꝝ maloꝝ pene s
ʒz nō culpe. Jtẽ
liceret volẽti facere vnũ de duobꝰ malis culpe ei ꝑsuadere vt minus faciat ⁊
maius dimittat. sed nō tertia ꝑmissiōe
s
ʒz solũ prima ⁊ sca. Jntelligo qñ aliter
nō posset ↄpesci quin vnũ faciat. ałs nō
⁊ ita loquit̃. c. duo. xiij. dist. ⁊ ideo cũ tales nedũ cōsentiāt. ĩmo cooperant̃ vsurarie prauitati exercẽde patet ꝙ peccāt
mortałr ⁊ etiā sũt excōicati ex quo paciscunt̃ cũ iudeis vt possint exigere vsuras aut ꝙ eis iusticia fiat de vsuris exigẽdis. multo magis si ad hoc ĩterponũt
decretũ. Talia em̃ pacta vel decreta facta ab illis q̇ habẽt ptātem condẽdi leges vł statuta dicunt̃ leges vel statuta
vt in. l. penul. C. de donatio. inter virũ ⁊
vxor ⁊ in. l. cesar. ff. de publi. ⁊ vtrobi
ꝑ Bar. ⁊ ꝑ eũdẽ Bar. in. l. iiij. §. actor. ff.
re iu. Rō faciẽtes talia pacta nedũ
intendunt se obligare immo principaliter volũt obligare oẽs de ciuitate ⁊ di
strictu ⁊ obligant̃ etiā illi q̇ nō assenserũt ergo sũt statuta cũ ex pactis meris
nō obligent̃ nisi cōsentientes. vt in. l. j.
ff. de pac. S
ʒz statuẽtes vel p̃sumẽtes iu
dicare ꝙ vsure soluant̃ sunt excōicati.
cle. j. de vsu. q̃ cu
ʒz indistincte loquat̃ h
ʒz
locũ etiā de decretis factis cũ iudeis. vt
t
ʒz Lau. ibidẽ cũ gl. ⁊ do. Cardi. ⁊ Jo. de
imo. facit q no. Gemi. in. c. j. de vsu. li.
vj. q̇ vult ꝙ pene eiusdẽ. c. ligāt etiā locātes domos iudeis. ⁊ idẽ t
ʒz. d. Lau. de
redol. tracta. de vsu. q. cxlvj. Et ꝙ teneā
tur ad restitutionẽ p
ʒz cām efficacem
dāt dāno ꝓximi sine qua nō dānificarẽ
tur. iō tenent̃ insolidũ si illi nō restituẽt
vt. p
ʒz. s̃. restitutio primo in ꝟbo vsurariꝰ. §. viij. aduerte tñ ẜm Lau. ⁊ Pau. in
cle. de vsu. ꝙ si supradicti ꝓhiberent ne
maiores vsuras exigẽt dũ nō ↄsentiant
de minoribꝰ nō incurrẽt penā extōicatiōis. ⁊ sic tu serua q. s̃. dixi vt ẽt cōsuluit do. Alex. de ĩmo Vitẽtinus ⁊ multi p̃clariores doc. in scĩa ⁊ ↄscĩa supra
allegati q̇ ↄsuluerũt ↄ̃riũ. nec ob. eorum
motiua. Et primo autoritas ep̃i. non
pōt dispẽsare ↄ̃ ius cōe edictũ ꝑ sacru
ʒz
ↄciliũ nisi ex cā necessaria ⁊ verisiłr nō
ꝑ cogitata ꝑ sacrũ cōciliũ. ita no. Bal in
l. oẽs ppłi. ff. de iusti. ⁊ iur. vt. s̃. dixi dispẽsatio. §. v. q̃ nō est hic in proposito. ⁊
multo minꝰ obstat cōsuetudo. cũ sit cor
ruptela qm̃ ↄtinet in se pctm̃. c. flagitia.
xxxij. q. vij. Nec tollerātia summoꝝ pon
tificũ. Nā papa nō pōt dispẽsare cũ ali
quo etiā iudeo vt mutuet sub vsuris. d.
c. suꝑ eo. vt ꝓbaui vsura est malũ ĩ se ẜ
ʒz
se. Et ideo ꝓ nullo bono pōt licere vt in
d. c. suꝑ eo p
ʒz. Multominꝰ pōt coopera
ri ne auxiliũ dare vt vsure exigantur.
agẽtes ⁊ cōsentiẽtes digni sunt morte. ad Ro. j. Si ergo potest expresse nec
etiam tacite. Et ideo de tali tollerentia
r q ꝑmittimꝰ non approbamꝰ. c. hac
rōne. xxxj. q. j. ⁊ sic dicit̃ etiā multa ꝑ pa
tientiā tollerant̃ que si in iudiciam deduceremus cassarent̃. c. cũ iam dudũ de
p̃bẽ. Non ob. etiā q nil ad nos ꝑtinet.
de his q̇ foris sunt. c. multi. ij. q. j. quia
hoc verũ nisi in duobus casibus. Pri|
mus qñ illi qui sũt foris ledũt xp̃ianos
vł ĩ iuriant̃ eis sic ꝑtinet ad ecclesiā.
Jta no. Jnno. ⁊ doct. in. c. suꝑ his de vo
to. ⁊ Hosti. ⁊ Jo. an. ⁊ cōiter alij in. c. gaudemus de diuor. ꝙ si ĩfidelis delinquit
ↄ̃ legẽ nature vł ↄ̃ ius diuinũ pōt puni
ri a iudice ecclesiastico. Et sic est in ꝓpo
sito. ⁊ ideo impedit se ecclesia vt p
ʒz ĩ di.
c. post miserabilẽ. Scs casus in quo nō
vl
ʒz est qñ cooꝑamur alicui eorũ in pctō
ꝑtinet ad nos sicut etiā in ꝓposita q̃
stioe. Jntelligit̃ igit̃ ꝓprie nihil ad nos
ẜm gl. in. c. iudei. de indeis sc
ʒz vt eis pe
nā spũalẽ infligamus vel vt faciamus
eis canōes. aut christianā ↄuersationẽ
imponamus eis ĩuitis. c. de iudeis. xlv.
dist. ꝓpterea si attẽdas totũ tit. de vsu.
tam in decretalibꝰ in. vj. ⁊ clemen. ec
clesia nō tolerat aliqua tolerantia vsurarios. nec vult tollerent̃ a princtpibꝰ
xp̃ianis vt p
ʒz in dictis. c. post miserabilẽ ⁊. c. vsurarũ. immo ꝙ vsure exigant̃ a
christiauis ꝑ iudeos est valde ignominiosum cũ xp̃iani sint filij ⁊ angarient̃ a
iudeis qui sũt serui. c. ⁊ si iudeos. de iu
deis. Nec valet q christiani efficiunt̃
vsurarij q erit maiꝰ malũ. q̇a et si gra
uiꝰ peccet christianus in eode
ʒz genere
peccati infidelis vno respectu tamen
iudei grauiꝰ peccant alijs respectibꝰ et
in maius nocumentũ christianitatis.
vltra vsura
ʒz habẽt odiũ ↄtra christia
nos qͦs spoliant. Jtẽ sepiꝰ q̃ lucrati sũt
a christianis exportant ad partes infidelium non sic xp̃iani. qui vt sepius re
stituunt.