P osteaqvam almus ille paracletus Apoſstolos ac omnes alios, qui primùm mundo orthodoxam fidem noſstram annunciaturi erant, doctrina ſsacra perdocuit, ac diuinis imbuit myſsteriis, alióſsque Eccleſsiæ doctores illuminauit, qui doctrinam ab eo inſspiratam ſsuturis temporibus pro ſsalute fidelium in ſscriptis redigerent, iã iam non ſsic in quacunque ſseculi ætate, nouos edocet Apoſstolos, aut doctores illuminat. Vnde eccleſsiam ſsanctam gubernaturis onus cernitur iniunctum, vt proprio diſscant labore, quæ populis valeant prædicare, quóve ignorãtes ignorantes in fide in ſstruant, ac omnes ad Chriſstianos mores obſseruandos perſsuadeant. Piéque conſstitutum eſst, vt qui addiſscendi laborem non ſsunt perpeſssi, gubernãdi gubernandi , miniſstrandíque in eccleſsia Dei honore non fruantur, præmaximè quidem ad ſsui regimen viris literatis Eccleſsia noſscitur indigere, vt inquit text. in c. Cum ex eo. de elect. in vj. Vnde meritò Gregorius prohibuit ignorantem literas ordinari, vt in c. Præcipimus. xxxiiij. diſst. & idem cenſsuit de illiteratis Gela ſsius, vt habetur in c. Illiteratos. xxxvj. diſst. {& in c. j. lv. diſstin. & Hilarius papa in c. pœnitentes. ea. diſst.} Præterea Iuſstinianus Imperator in auth. de Sanctiſs. Epiſscopis. §. Clericos, col. ix. niſsi literas ſscirent, non | permiſsit clericos ordinari, & hodie etiam neque ad primam tõ ſuram tonsuram illiterati viri promoueri poſs ſsunt, vt in cap. fin. de tempor. ordi. in vj. quòd ibi intelligunt Domin. & Philip. in penitus illiterato, per tex. iunctis gloſs. in d. cap. Præcipimus, & in dicto cap. Illiteratos, cum quo non poſs ſsunt diſspenſsare Epiſscopi vt fiat clericus, vt notat Inno, in cap. Dilectus. de tempo. ordin. cui aſs ſsentiuntur Domi. & Philip. vbi ſsupra, {& Phil. in c. per tuam. de Simon. num. iij.} & vide Cardi. de Turre cremata, in c. Si in laicis. xlviij. diſstin. vbi facit firmam concluſsionem, quòd ſsuper omnimoda ignorantia in ſsacerdote, nulla poteſst cadere diſspenſsatio: quia de iure diuino eſst, quòd ſsacerdos habeat ſscientiam, vt habetur Oſsee iiij. cap. Si autem carens literis omnino fuerit ordinatus, recipit characterem, vt firmant Innocen. & Ioan. Andr. in cap. Cum in cunctis. de electio. quod refert à Turrecremata, in dicto cap. Illiteratos, & idẽ idem tenet Cardi. poſst Lauren. in clem. j. in fin. verbis. de æta. & qualit. qui aſs ſserit quòd etiam puer vnius diei baptizatus ſsi ordinetur, recipit characterem. Pœna autem illiterati, qui ad ſsacros ordines fuerit promotus, cùm in iure non ſsit ſstatuta expreſssè, arbitrio iudicis relinquitur, quæ videtur eſs ſse conueniens, vt ab ordinibus ſsuſspendatur, donec ſsufficientiam tali ordini requiſsitam habuerit. {Practica prætereà prælatorum & ſsuorum officialium, qua ſsolent ignorantes clericos ſsemipromotos, pœnis condignis, vt ſstudio vacent, compellere, fundamentum habere poteſst, ex his quæ diſspoſsita ſsunt In Concilio Toletano viij. in Cano. viij. Sub his verbis: Illi ſsanè qui iam honore dignitatum funguntur, huiuſsce tamen ignorantiæ | cæcitate vexantur, aut ſsponte ſsumant intentionem neceſs ſsariam perdiſscendi, aut à maioribus ad lectionis exercitia cogantur inuiti. Abſsurdum ſsiquidem eſst eos, qui ceteros ſsimpliciores & laicos habent docere, quibus & diſsciplinæ & vitæ debent eſs ſse, veluti quoddam ſspeculum, ad alicuius ordinis promoueri ſstatum, qui legem Dei ignorant, nec literarum ſsaltem mediocritate ſsunt inſsigniti.} Si verò omnino illiterato vltra prædictos ordines beneſsicium fuerit collatum, eo dignè priuari poteſst: quia collatio beneficij facta tali non tenet: vt notat Philip. in dicto cap. fina. de tempo. ordi. in vj. referendo Innocen. & Ioan. Andr. in cap. Cùm noſstris. de conceſs. præben. æquiparat enim Inno. ibi illiteratum mulieri ac infanti. {Et facit quod Feli. tenet in c. inquiſsitioni, de ſsententia excommu. vbi dicit quòd ſsi papa ſscribat, etiam ex certa ſscientia pro illiterato, credit, quòd non eſst ei obediendum: quia vitium illiteraturæ eſst de iure diuino. c. niſsi cum pridem, de renuntia. c. literaturæ, 38. diſst. Et confirmat hoc, quia ius canonicum magis abhorret illiteratum, quam homicidam, quia collatio facta homicidæ tenet: ſsecus ſsi fiat illiterato, quia eſst ipſso iure nulla, & refert ita tenere expreſssè Imol. in d. c. cùm noſstris. Per quæ verba dicit etiam idem Feli. in. c. ſsi quando, col. 10. nu. 30. de reſscript. quòd omnino illiteratus eſst incapax dignitatis ipſso iure, ſsicut infans, furioſsus, & ſsimiles. Et paulò inferius tractando de ſsufficientia requiſsita in prælatis, dicit, quòd vbi concurrit totalis illiteratura, credit quòd ſsi papa diſspenſsaret, eſs ſset diſspenſsare directe contra ius diuinum. Penitus autem illiterati illi dicuntur, qui neſsciunt facere officium ad quod | tenẽtur tenentur , vt dicit Domini. in c. ſsedulo, 38. diſst. col. 2.}