H abere plura beneficia inter crimina referre volui: quia licet in noſstris temporibus non modò non iudicetur criminoſsum, verùmetiam is ſsapientior habeatur, maioríque dignus honore qui plura beneficia aggregare, & acquirere ſsciuerit: hoc pernicio ſsiſssimum Chriſstianæ reipublicæ, eccleſsiæque vniuerſsalis ſstatui, animarúmque ſsaluti fore cenſseo. Idq́; Idque | rationi naturali obuiare, ac ſsanctis eccleſsiæ con ſstitutionibus, pluriúmque ſsanctorum doctorũ doctorum opinionibus contradicere. Quid enim rationi naturali adureſsum magis, quàm quòd vnus & idem homo varia eccleſsiæ ſstipendia in variis & diſstantibus ſs æpe loci, & quibus varia incumbunt onera, in ſseïpſso ſsuſscipiat? Quæ eſst enim humana reſspublica quæ ſsuos iudices, rectores, tabelliones, & alios officiarios ſstipendiis in abſsentia frui & vagari permittat? Quis in ſsua quantumuis ampla & ditiſssima domo, vni miniſstro abſsenti ſsalaria plurium miniſstrorum perſsoluit, ac ab eo quoſscunque ſsuo nomine ſsubrogatos admittit? Sola domus Dei eccleſsia ſsancta tali inordinatione ſsuo priuatur miniſsterio, ac debitis fraudatur obſsequiis. {Vnde veriſssima ſsunt beati Bernardi verba in declamatione ſsuper euangelio: Dixit Simõ Simon Petrus ad Ieſsum. in col. lj. dũ dum dicit quòd ſsola bona domini ex omnibus hodie inueniuntur expoſsita.} Quid debet eccleſsia Dei plurium nobiliũ nobilium vanitati. vt patrimonio Ieſsu Chriſsti dilectiſssimi ſsponſsi ſsui, quod flagellis, alapis, ſsanguinis effuſsione quæ ſsiuit, eorũ eorum alat accipitres, educat canes, ſsaginet epuos, nutriat lenones ac ſseditioſsos homines qui paſs ſsim rempublicam turbent? Quid nempe debere poteſst pluribus aliis ruſsti corum filiis, ac ſsuis parentibus indoctioribus, à quibus ſolũ ſolum (immò vix) aratra & boues in ſsucceſssionem habere potuerunt, qui illicitis mediis plura occupant beneficia, vt cum illis amplam ſsibi parent ſsupellectilem, varios aptent cibos, ac pro pluribus illicitis ſsumptibus pecuniã pecuniam habeant? Quid deniq; denique eccleſsia eadem, quantũuis quantumuis peritiſssimis ac literatiſssimis viris debere iudicabimus, | vt beneficiorum congerie ſsuæ ambitionis inſsatiabilem ſsitim extinguere debeat, præcipuè his qui doctrina ſsua nunquàm eccleſsiæ catholicæ profuerunt, nec prodeſs ſse curant? Dic mihi quicunque es, quantacunque polleas eruditione, an eo ſsolo quòd vigilias ſsuſstinueris, ſstudio vacaueris, tibi aſstricta eſst eccleſsia Dei, vt te in ſstatu grandi, ac pompa magna ſsu ſstineat? Vidiſstíne aliquando artificem aliquem eo ſsolo quòd artem didicerit optimè à Reip. alimenta ſsuſscipere? An ex eo quòd arte ſsua Reipub. vtilis eſst? Quid igitur tibi ſsuades, eò quòd ſstudueris licere tibi plura eccleſsiæ beneficia retinere, cũ cum nec vnius eorum onera ſsubeas? Aduerte quæ ſso, quòd literatis viris non plura beneficia, ſsed maiora concedi ſsanxerunt Canonica iura. Si quando verò vt plura habeant beneficia cum peritis diſspenſsare conceditur, ob eccleſsiarum vtilitatem, non eorum, id effici debet. Quid enim prodeſst ſstudium tuum eccleſsiæ ſsanctæ, ſsi id ſsolùm operatur, vt plura occupes loca in quibus plures poſs ſsent eidem deſseruire, qui ſsufficienti peritia, & maiori charitate ſseu virtute iniuncta onera ſubirẽt ſubirent ? Quid prodeſst illi doctrina tua, ſsi oues Chriſsti tibi commiſs ſsas, imperito mercenario cum tenui ſsalario paſscendas committis? Quis ergo inficiabitur hoc aduerſsari naturali rationi, ſsi eadem ratione non caret? Quod nempe apertiſssimè comprobant leges antiquæ gentilium (qui ſsolo naturali lumini regebantur) in quibus prohibitum erat expreſssè, vt apud eos non eſs ſset vir duplex, aut multiplex, ſsed quòd ſsinguli ſsingula facerent, vt in Socraticis legibus cauebatur. Confirmant hoc etiam notanda verba Iuſstiniani, in l. Nemo. C. de aſs ſseſs ſso. dum | dicit, Neque enim facilè credendum eſst duabus neceſs ſsariis rebus vnum ſsufficere: Quódque id ſsanctis obuiet canonicis inſstitutis, apertè monſstratur. Primò quidem cõtrarium contrarium diſspoſsitum eſst in vij. Synodo, vt refert Gratianus in c. j. xxj. quæ ſst. j. vbi dicitur, Clericus ab inſstanti tempore non connumeretur in duabus eccleſsiis, negociationis enim hoc eſst & turpis lucri proprium commodum. Statuit hoc etiam ſsancta vniuerſsalis eccleſsia ſspiritu ſsancto congregata in concilio illo Calcedonen. celeberrimo à ſexcẽtis sexcentis & triginta epiſscopis celebrato, in c. x. illius concilij, vbi definitum eſst non licere clericis in eccleſsiis duarum ciuitatum ordinari. Si quis verò iam tranſslatus eſst ab alia in aliam eccleſsiam, nihil habeat cõmune commune cum priore. Illos verò qui auſsi fuerint poſst ordinationem illius vniuerſsalis ſsynodi agere contrariũ contrarium , ſstatuit ſsancta ſsynodus cadere à proprio gradu. De qua deciſsione cõcilij concilij breuiter meminit Gratianus non referendo dictæ pœnæ appoſsitionem in c. Clericum. xxj. quæ ſst. j. Hoc præterea aduerſsatur di ſspoſsitioni concilij Placentini per Vrbanum papam celebrati, de quo in c. Sãctorum Sanctorum . lxx. diſstin. vbi hæc pluralitas beneficiorum prohibita eſst, per hæc verba, Omnino autem in duabus eccleſsiis aliquem intitulari non liceat. Hoc etiam improbat Toletanum concilium, de quo meminit Gratianus in c. Vnio. x. quæ ſst. iij. in verſs. Sed & hoc, per hæc verba, videlicet, Sed & hoc neceſs ſsarium inſstituere duximus. vt plures eccleſsiæ vni nequaquam committantur preſs bytero, quia ſsolus per totas eccleſsias nec officiũ officium valet perſsoluere, nec rebus earum neceſs ſsariam curã curam impendere. {Cuius concilij verba originaliter legere | deſsiderans inueniet in concilio Toletano xvj. celebrato ſsub principe Flauio Egicano anno vj. ſsui regni à ſsexaginta & vno epiſscopis, in c. de reparatio. Eccleſsi. præcipuè, quia paucula etiam verba & vtilia in hoc propoſsito trã ſcribere transcribere neglexit Gratianus quod tamen concilium hucuſsque non habetur impreſs ſsum.} Celebre etiam illud Lateranenſse concilium cui Alex. tertius interfuit, de quo c. Quia in tantũ tantum , de præb. Præbendarum multitudinẽ multitudinem Canonibus inimicam, materiam diſs ſsolutionis & euagationis inducere, ac certum periculum animarũ animarum continere expreſssè atteſstatur: {Prohibuit hoc etiã etiam Alex. ſsecundus, qui diſspoſsuit quòd nullus presbyter habeat duas Eccleſsias, vt in cap. per laicos. xvj. q. vij.} Vnde dicit Abb. in c. Cõquerente Conquerente . de cler. non reſsid. in iij. nota. allegando glo. in c. Dudum. el ij. de elect. in verbo intitulatam, ꝙ quod ſsine peccato mortali nõ non poteſst quis habere plura beneficia, quando alterũ alterum per ſse ſsufficit. Et vide etiã etiam Ioan. de Lignano in tractatu de pluralitate bebeficiorũ beneficiorum , maximè in col. ij. vbi concludit quòd de iure cõmuni communi vnus non poteſst habere duos titulos beneficiales eccleſsiaſsticos extra caſsus in iure expreſs ſsos, & adducit optima fundamenta in propoſsito. Extant inſsuper ſsanctorum ac grauiũ grauium virorum cõmentaria commentaria , quibus hanc pluralitatẽ pluralitatem beneficiorũ beneficiorum damnant, eàmq; eamque animabus periculoſsiſssimam eſs ſse demonſstrant optim is ac vrgentibus rationibus, quas hîc tranſscribere nolo:patent enim volentibus legere eas in tractatu contra pluralitatẽ pluralitatem beneficiorum, quem edidit ſsingularis vitæ, ac magnæ doctrinæ vir Diony. Cartuſsien. præ maximè in vij. articulo vſq; vsque ad totum xj. Poſsuit etiam aliqua notanda in | propoſsito alter Cartuſsienſsis antiquior Dionyſsio in lib. ſsuo de vita Chriſsti, in c. lx viij. de ambitione, & quibuſsdam aliis defectibus clericorum. Firmat hoc etiam apertè diuus Bernardus in epiſst. cclxxj. ad Comitem Theobaldu, vbi tradit honores & dignitates eccleſsiaſsticas debere dari iis qui eas dignè ac ſsecundum Deũ Deum adminiſstrare velint & poſssint. Neq; Neque licere cuiquam habere plures in pluribus eccleſsiis, niſsi diſpẽ ſatoriè dispensatoriè ob magnam vel eccleſsiæ neceſssitatem, vel perſonarũ perſonarum vtilitatem. Et vide in propoſsito beatũ beatum Thomam in quolibe. ix. in artic. xv. Ioan. Maioris in iiij. diſst. xxiiij. in q. vj. & vij. vbi inter alia cõcludit concludit quòd tenens plura beneficia cũ cum diſspenſsatione, in qua non eſst rationabilis cauſsa diſspenſsandi, nõ non eſst in ſstatu ſsalutis. {Et vi. Feli. in c. j. nu. xxx. de cõ ſt const . vbi dicit ꝙ quod licet Papa habeat poteſtatẽ potestatem diſpẽ ſandi dispensandi in omnibus ſstatutis Eccleſsiæ, ſsola volũtate voluntate tamẽ tamen illud intelligitur, niſsi lex poſsitiua habeat in ſse quãdã quandam rationem diuinã diuinam vel naturalem, vt eſst lex prohibẽs prohibens pluralitatẽ pluralitatem beneficiorũ beneficiorum , illic Abb. & alios.} Scripſsit etiã etiam aliqua Gabriel in expoſsitione Canonis, in lectione xxviij. in duabus vlt. col. vbi etiam oſtẽdit ostendit quomodo diſspenſsatio Papæ in hoc nõ non ſsuffragetur, niſsi fiat ob neceſssitatem vel vtilitatẽ vtilitatem eccleſsiæ. Et vltra opiniones grauiũ grauium & ſingulariũ ſingularium doctorum in iſsta materia miracula quædã quædam referuntur per ſsuprà dictos doctores Cartuſsien. per quæ periculum habentiũ habentium plura beneficia dignoſscitur, quæ quidẽ quidem à Chriſstiano viro contemnẽda contemnenda non ſsunt. Nec enim æterna ſsalus propter delicatiorẽ delicatiorem victũ victum , & ornatiorem veſstitum, ſseu ampliorẽ ampliorem familiam, in dubio ponẽda ponenda eſst: eſ ſétq; essetque con ſentaneũ consentaneum , vt ſsicut patimur ob ſsolam opinionẽ opinionem eorũ eorum | qui medicinam ſcripſerũt ſcripſerunt , ſanguinẽ sanguinem minui, pluráq; pluráque alia nobis inſsipida & ſsatis faſstidioſsa propinari, ne ſsalus corporis periclitetur (cùm ſs æpius eueniat ipſsis Medicis ſscriptoribus, aut aliis viuis qui ipſorũ ipſorum opinionem in nobis experiuntur, errantibus, nõ non ſsolùm non liberari à morbo, ſsed eadem phlebotomia qua ſsanari credebãt credebant , mori ac periclitari infirmos) ſsic ſsequendo opinionẽ opinionem ſanctorũ ſanctorum , vel inſigniũ inſignium doctorum ob ſalutẽ salutem animæ pecunias minui, aliquàq; aliquaque & ſsi corpori moleſsta, tolerare. Cùm ex hoc nullũ nullum nobis corpori nec animæ timeri poſssit periculum, ſsed animæ poſst obitũ obitum , & corpori poſst reſurrectionẽ resurrectionem certior & ſsecurior ſsalus æterna promittatur. Relicta igitur animæ pœna ſsupremo illi mortuorũ mortuorum ac viuorũ viuorum iudici, qui ſsolua intelligit delicta cunctorũ cunctorum : prima pœ narũ pœnarum quæ ſse offert in huius ſseculi cõtẽtioſo contentioso foro eſst, ꝙ quod habens plura beneficia, quàmuis ſsimplicia, quorũ quorum alterũ alterum ſsufficit per ſse ad vitã vitam beneficiati, poteſst legitimè altero priuari. hoc probat tex. in c. Conquerẽte Conquerente . de cler. nõ non reſsid. ſsecundùm Abb. ibi, in iij. not. quod dicit valde notabile, & nunquàm obliuioni tradendum, & dicit eſs ſse caſsum ſolennẽ solennem priuandi aliquẽ aliquem beneficio ſsuo, licet velit in eo reſsidere. Iuſstiſssima quidem eſst pœna iſsta, licet his tẽporibus temporibus infelicibus inuſsitata, nõ non quia vires amiſserit, ſsed ex negligẽtia negligentia aut auaritia ſuperiorũ ſuperiorum , quorum aliqui in ſacrorũ ſacrorum Canonũ Canonum executione torpeſscunt, reliqui verò cùm plures eccleſsias epiſscopales ſsimul aliquando, aut cũ cum vna epiſscopali plura alia beneficia retineant, ſuíq; suique officiales aut habeant aut ambiãt ambiant plures dignitates ſsiue beneficia, auaricia cæci aliorũ aliorum cupidinẽ cupidinem (& ſsi eccle ſsiis, clero ac diuino cultui pernicioſsam) refrenare | non ſsatagunt. Secũda Secunda eſst quæ in Concilio generali ſstatuta fuit, vt habetur in c. De multa, de præb. cuius verba ſsunt. Quicunq; Quicunque receperit aliquod beneficium curã curam habens animarum annexam, ſsi prius tale beneficium habebat, eo ſsit ipſso iure priuatus, & ſsi fortè illud retinere cõtenderti contenderit , etiã etiam alio ſspolietur: is quoq; quoque ad quẽ quem prioris ſspectat donatio, illud poſst receptionem alterius liberè conferat, cui meritò viderit conferendum. Et vlterius decernit text. idem eſs ſse obſseruandum in perſsonatibus. Fuit etiã etiam extenſsa pœ na iſsta per iura Sexti & Clementin. primò ad regulares dignitates, vt in c. Cum ſsingula, de præb. libr. vj. Secundò ad prioratus, vt in clem. j. de ſsupplenda neglig. præla. Tertiò ad vicarias perpetuas eccleſsiarum parochialium, vt in Clem. vnic. de offic. vicar. Aduerte tamen ꝙ quod ſsi alicui conferantur duo curata ſsimul & ſsemel, tũc tunc datur ſsibi optio ſsecundùm Abb. ibi, col. iij. verſsic. In ea gloſs. licet alij ſsecundùm eum tenuerint quòd nõ non valet collatio. Quando verò aliquis calore iracũdiæ iracundiæ reciperet ſsecundum beneficiũ beneficium curatum, non vacaret primum, ſsi incontinenti pœ nituit eum, ſsecundùm eundem ibi. d. col. iij. verſsic. Extra caſsum. Pœna verò iſsta vacationis primi beneficij non vendicat ſsibi locũ locum , niſsi poſst habitã habitam poſs ſseſssionem pacificã pacificam ſsecundi beneficij. ita credit Abb. indiſstinctè vbi ſsuprà, col. iiij. verſs. in ea glo. Sed hæc quidem pœna de qua in d. c. De multa, nouiſssimè & ſsingulari zelo adaucta eſst per Ioan. xxij. in ſsua Extrauaganti Execrabilis. quæ ſsub tit. de præb. collocata eſst, in §. qui verò. vbi cauetur quòd qui receperint deinceps dignitatem vel perſonatũ perſonatum , ſseu officiũ officium , aut aliud beneficium animarũ animarum curam habens anne| xam, ſsi anteà habeat aliud ſsimile beneficiũ beneficium , ſsi illud primum (quo noſscitur eſs ſse priuatus ipſso iure, poſstquàm habuerit poſ ſeſsionẽ possessionem ſsecundi, vel per eum ſsteterit quòminus habeat omni fraude & dolo ceſs ſsantibus) non dimiſserit in manibus ordinarij abſsque moræ diſspendio verbo & facto ſsine fraude, & ſsub publico teſstimonio, ipſso iure & ex tũc tunc eſst priuatus dicto ſsecundo beneficio quod recepit, & quod durius eſst, reputatur inhabilis ad ſsacros ordines ſsuſscipiendos, & ad habendũ habendum quodcunq; quodcunque beneficiũ beneficium eccle ſsiaſsticum, quas duas pœnas inhabilitatis ad ordines ſsacros & beneficiũ beneficium incurrit etiam ipſso facto: vt voluit ibi glo. Zenze. in verbo ipſso iure. in fin. verbis. {Et vide quatuor requiſsita vt procedant pœnæ dictorũ dictorum iuriũ iurium , videlicet c. De multa. & extrauagantis execrabilis. per Staphileũ Staphileum in tract. de gratiis expectatiuis, in tit. de qualitate & ſstatu benefi. in §. quartò requiritur. vſq; vsque ad §. iiij. & vlti. & habes nunc illũ illum tractatum in tomo quarto ſsexdecim voluminum impreſs ſsorum Venetiis.