ACcurſsiꝰ verbo. pręſscriptis verbis in l. his cõſsequenter. ff. familiæ Hercis. planè affirmat, hæredẽ adeũtẽ, vel qui iãiam adiuit hæreditatẽhæreditatem, videri cũcum defuncto cõtractũ geſssiſsſse, & inde exoriri præſscriptis verbis actionẽactionem, quãquam gloſsſsam mirabilẽ eſsſse affirmat Bal. in Rubrica. C. res inter alios act. dicẽsdicens probare, cũcum homine mortuo contrahi obligationẽ, quãquam & Raphael Fulgoſsius notat in l. 1. C. ad S. C. Treb. & vltra eũeum M. Antonius Babe rius in princ. nu. 5. inſsti. de teſsta. Ioan. Cyrieriꝰ de primogenijs lib. 2. q. 6. nu. 2. conducit l. ſsi ſsponſsus. §. ſsiquis rogatus. ff. de donatio. inter virum & vxo*rem. Item quod ad contrahẽdamcontrahendam, pro ducendãve obligationẽ, non rarò, ſsed ſsępiſssime leges cõſenſumconſenſum fingunt, cuius rei exẽplaexempla conſtituũturconſtituuntur in obligationibus, in quibus ſsine tutoribus obli gãtur pupilli, infantes, furioſsi, atq́;atque abſsentes, multis in caſsibus, vt varijs quæſstionibus proſequũturproſequuntur Frãc. Aretinus in l. more maiorũmaiorum in prin. ff. de acq. hæ red. vbi Alex. nu. 9. poſst Bar. in l. ſsi hęre des. §. Lucius. ff. de adminiſstr. tut. & in l. fi. C. de in integ. reſtitutiõereſtitutione. cõducit l. fi. C. de primipilo. lib. 12. iuncta lege pen. C. ne vxor pro marito, & quæ obſseruat Ioan. Hannibal in l. nemo põt nu. 97. ff. de leg. 1. vbi aduertit, caſsum eſsſse in d. l. fi. vbi abſq́;abſque vllo conſsenſsu ab ſsens, & ignorans obligetur. Quibus ad dẽdum eſst, ad hoc vt obligatio forma ri, produciq́;producique poſssit, ſsat eſsſse, ſsi interueniat conſsenſsus interpretatiuus, quam uis non ſsit verus, nec realis, vt eleganter obſseruat Baldus in l. nam & ſsi furio ſso. ff. ſsi certũcertum pet. probatq́;probatque textus quẽ ipſse non citat in l. ſsi furioſso. ff. de actio. & obligatio.

Sed tamẽtamen his nõnon obſtãtibusobſtantibus, illo præſsuppoſsito, in obligationibus cõponen | dis atq́;atque formandis regulariter conſsen ſsum contrahẽtium eſsſse neceſsſsarium, neq́; vnius ſsolius ſsat eſsſse, niſsi vtriuſsq́; accedat. l. 1. ff. de pactis l. Labeo. 2. §. cõ tractus. ff. de verb. ſsigni. l. in emptione C. de contrahẽ. emptio. cũcum enim obligatio iuris ſsit vinculum, vt in princ. in ſsti. de obligatio. laqueus ſseu nexus alteri ab altero oportet, intendatur, nec actionem, & paſssionem & ſsic nec ſseipſsum obligare quis poteſst, & hoc eſst, quod I. C. ſsignificat in l. creditor. ff. de pigno. quando inquit, obligationem obligare. Cùm vero conſsenſsus potiſssimum ſsit obligationis fundamentum, vt oſstendit I. C. loco eleganti nobis animaduerſso in l. 2. ff. de actio. & obliga tio. Vbi Iulius Paulus notat, in obligationibus, non tam requiri, quod aliquod corpus noſstrum fiat, quãquam quod aliquis nobis ſse aſstringat ad aliquid dã dum, vel faciẽdum. Nimirum quo ad conſsenſsum verum attinet, nemo ſsanus dixerit, cum homine mortuo celebrari obligationẽ poſsſse, quinimo nec interpretatiuũ, nec fictus conſsenſsum introduci. Ad hoc enim vt hæres obli gatus remaneat, plurima requiruntur & imprimis, acceptacionem fieri in tẽ pore habili, & ita in uita teſstatoris deberet hæres agnoſscere hæreditatem, quod abſonũabſonum eſst, & iuris principijs re pugnans, quibus attentis viuentis nul la eſst hæreditas. Conducit pro huius rei explicatione, quod notat Alex. in l. quod meo. ff. de acqui. poſsſs. vbi ſsiquis tanquam negociorum geſstor hæreditatem adierit, vel bonorum poſsſseſssionem meo nomine agnouerit, & anteà quàm ego ratum habeam, ſspoliatus ſsit hic negociorum geſstor, inutilis erit ratificatio, atq́;atque acceptatio. Cuius ſsubſsequẽtis virtute ratihabitio ſsequi ſsolet, cum iam nõnon eſsſset in rerum natura poſs ſseſssio, ſsiquidem fuerit amiſsſsa, ſsic ergo in propoſsito, iãiam quando hæres adit hæ reditatem, ſsublato de medio relinquẽ te teſstatore, tempore, quo adit, nõnon eſst, qui acceptet, & acceptatore deficiente, euaneſscit, quæ ſsequi poterat obliga tio: ita ſsimiliter, ſsi miſsi ad te literas, vel nuncium, negocium non cenſsetur cõ cluſsum, quo vſq́;vſque notum ſsit parti mittenti, quod recipiens nuncium, vel literas reſsponderit, vt Greg. Lopez notat in l. 2. verbo. estando. titul. 13. part. 3. Quod in matrimonio (quod contractus eſst) obſseruat Archi. in c. illud. 30. q. 5. ItẽItem ſsi appellet pro te tertius, vt appellatio tibi proſsit, requiritur, quod in tra tempus conceſsſsum ad appellandũ ratum habeas, cumq́;cumque ratificatio vt pro ſsit interuenire debeat tempore habili. l. bonorum. ff. rem ratam hab. ita Hoſstienſsis in ſsumma titu. de appellatio. §. ſsiquis poſst. facit gloſsſsa in c. quãquam ſsit. verbo. periculoſsè de electione lib. 6. notat Guido deciſs 13. & conſs. 124. numer. 6. Deinde etiãetiam iuuat hanc partem, quòd cum teſstamentum vnus ſsit ex modis iuris ciuilis, ex quibus dominium trãſs fertur, vt ꝓbatprobat extra ordinarius text' in §. fi. inſsti. de vſsu & habitatione. Cuius meminit And. Siculus in Rubrica extra de ſsucceſssio. ab inteſsta. Gulielmus Gallus in repetitione. c. Rainutius. verb. teſstamentum. 1. de teſstam. nu. 20. ponderãdo eum iuncto principio. inſsti. de teſstam. iure ipſso ſsolo ciuili attẽto, fortior iudicatur in acquiſsitionibus traditio, quam titulus. vt probat tex. vulgaris, quamuis hoc propoſsito optimus in l. quoties. C. de rei vẽdica. quem ad hoc expendit Ioãnes de Mõ te Sperello, quem refert ſsummè hoc laudans Hieronymus Butigela in. l. cùm fundus. §. ſseruum tuum imprudens. ff. ſsi cer. pet. in nu. 11. Quod non videtur neglexiſsſse vetuſstatem, cum voluerit, neminem poſst mortem ſsuã | ſstipulari poſsſse, ſsiue mortuo homini dare, non magis, quàm poſst eius mortem, à quo ſstipulabatur. §. poſst mortẽ inſsti. de inutilibus ſstipulatio. Quas ſstipulationes ea ratione, impoſssibiles iudicabat iuris prudentia, quod facere, vel recipere aliquem poſst mortẽmortem poſsſse non videretur, vt idem Cæſsar obſseruat in l. fi. C. de contrahen. & commi. ſstipula. & rectè adducũtadducunt Nicolaus Bel lonus in princ. inſsti. de Teſstamẽ. nu. 4. q. 4. & Emanuel Coſsta Hiſspanus admi randæ eruditionis vir libr. 1. ſselectarũ c. 14. Qua ratione propter ſsimilem inhabilitatem reſsultantem poſst mortẽmortem, quo demum tempore nullum negocium, nulla obligatio, nulla traditio cũ mortuo iãiam homine geri, haberive poteſst, & etiãetiam ob iuris ciuilis obſseruatas regulas Accurſsius, vir magnus in l. illa inſstitutio. verbo. pertinet. ff. de hæred. inſsti. defendebat, propter temporis in habilitatẽ, quo effectꝰeffectus rei ſsequi debet, non poſsſse quẽquem diſsponere de rebus ſsuis poſst mortem, & ſsic prohibitum eſsſse te ſstari, cum eo caſsu diſsponat, ac tẽporetempore, quo rerũrerum ſuarũſuarum nõnon eſst futurus dominꝰdominus.

Nec adeò leuis aut Saturnina hęc vi ſsa eſst opinio, vt non contorſserit viros plurimos iuris prudentia inſsignes. Panormita. enim non ſsemel ſscribit, liber tatem ad teſstandum, hac, & alijs ratio nibus competere hominibus, non iuris rigore, ſsed iuris priuilegio in cap. ſsu per eo. ex. de conditio. appoſsi. & cõſiconſi. 63. videtur. primo j. volu. & Paul. Caſstren. ante acti ſseculi inter Italos clariſs ſsimus I. C. in l. 3. ff. de Teſstamen. notat non concedente iure ciuili, mortuo quouis homine, poſsſse primum quẽq́; eius bona impunè occupare, vt vacantia, & innuit, redactum eſsſse tunc tem poris negocium ad antiquum illud, & priſstinũ ius gentiũgentium, ſsub quo lex viguit.

Quicquid calcaueritpes tuus, tuũtuum fiat.

Quo argumento vtitur etiam Iaſson in l. captatorias. numero. 10. ff. deleg. 1. Andreas Alciat. in l. pactum quod dotali. C. de Collatio. M. Antonius Babe rius in l. hac conſsultiſssima. §. ex imper fecto numero. 17. C. de Teſstamen. qui firmat Philippum quẽdamquendam de Regio (virum alioquin doctiſssimum) ſsed qui tantum ſsibi iuris prudentiæ arrogaue rit, vt poſst multum tempus rediens Pa piam, vbi anteà iura edocuerat, publicè fuerit pollicitus, ſse de quacumq́ue quæſstione rogatum, ſsu bitò fore reſspõ ſsurum, velut Gorgiam alterum, quem ex Platone refert Cicero, ſsimile profeſs ſsum fuiſsſse, quamuis tamen fruſstrà ten tauerit, cum roganti Baldo ceſsſserit, cu ius hiſstoriam ſscribit Paulus Caſstren. in l. pater Seuerinam, in princip. ff. de conditio. & demonſstratio. Nec diſsplicuit Fortunio Garſsiæ Arcillæ viro im primis nobiliſssimo, Conſsilij ſsupremi Caroli V. Cæſsaris Senatori in. l. Gallus. §. & quid ſsi tantum col. antep. ff. de liberis & poſsth. Ioanni Corraſsio in. l. in teſstamento de impub. & alijs ſsubſsti. Roycius autem Maurus de rebus in ſsacro auditorio Lituanico. 1. deciſsione. numero. 17. & 59. cum ſsequenti bus refert lege Theutonica, cuiquam licitum non eſsſse teſstari, cum iam ſsit in proximo mortis articulo, & breui rerum ſsuarum dominium amiſsſsurus. Vnde inter viuos de rebus ſsuis viuentes diſponũtdiſponunt, quod irerum repetit numero. 170. Alij autem aliam rationem addiderunt, quod ægrotans & ratione non debeat teſstari, quod non præſsumatur ſsanæ mentis, vt Salycetus notat in l. Furioſsum. C. qui teſstamen fac. poſsſseſsſs. refert Ludouicus Gomezius de infirmi reſsignantibus regula. 26. verſsiculo ſsed prædictis non obſstantibus, facit. l. quæſsitum. ff. de re iudican. l. ob quæ vitia. ff. de edilict | edicto. Seneca etiam lib. 4. de benefi.

Mirum non eſsſse (inquit) ſsi cum pro mittentisconditio mutata ſsit, conſsiliũ quoq́; mutetur, ad aduerſsam valetudinem hoc referens. Vereor tamen ne hæc etiam ratio ægrotet, quandoquidem non omnis ęger, ea ratione, quod ægrotet, mente bona carere ſsit præſsumendum l. nec codicillos. C. de Codicillis planus textus iure Hiſspano in l. 2. titulo. 14. part. 3. ibi.

Porque el teſstador a la ſsazon que la mando fazer, no era en ſsu memoria. Ca tenudo es el que eſsto razona de lo probar, maguer lo ponga en manera de niego. E eſsto tobieron por biẽ los Sabios an tiguos por eſsta razon: porque ſsoſspecharon que todo home es cuerdo, e en ſsu memoria, faſsta que ſse prueue lo contrario.

Nec obeſst textus in l. ſsanum. C. de Tranſsactio. ibi.

Sanum mente, licet ægrum corpore.

Ex quo ſsuperior obſseruatio deſsumpta videtur, & tabellionum practica, qui in teſstamentis adhibent verba.

Eſstando enfermo del cuerpo, mas ſsano del entendimiento.

De qua tamẽtamen clauſsula, quod nullius ſsit momenti, videndus eſst Baldus in l. quidãquidam in ſsuo. ff. de condi. inſsti. cũcum pręſstare de hoc fidem, nõnon pertineat ad officiũofficium tabellionis, de quo me remitto ad nota ta per RodericũRodericum Xuarium, allegatione. 1. nu. 8. per Socy. conſsilio. 98. volu. 3. columna. 2. nam immò tex tus ille contrarium probat. cum dicat.

Rectè tranſsigere manifestum eſst.

Et planius oſstendunt poſstrema verba textus. dilucidè autẽautem l. in aduerſsa ff. de teſsta. l. 2. eo tit. ſsed de his ſsatis ſuperq́;ſuperque.

Deinde etiãetiam quod obligatio non cõ trahatur, conducit elegans iuris principium, quod habet, ad hoc vt aliqua obligatio contrahatur, requiri, quod inter contrahentes actum fuerit, ſseu tractatum de obligatione illa contrahẽda. Vnde Iaſson in l. ſsi pacto quo pœ nam. nu. 6. C. de pactis reſsoluit, conſstitutũ nõnon celebrari niſsi animo cõſstituẽdi partes ad cõtractũ condeſscẽderint, & Carolus Molineus in Rubrica. ff. de verb. obligatio. numero. 11. aliquid in propoſsito vtile adducit.

Rurſsus cum actio & paſssio in idẽidem ſsub iectum concurrere nõnon poſssint, obliga ri regulariter hæres defuncto non poterit, cum quo iudicatur eadem perſso na, vt eleganter colligitur ex D. Ant. de Padilla in l. cum ſsecundum. nu. 12. C. de fideicommiſsſs. extinguitur enim omnis obligatio perſsonalisinter perſso nam teſstatoris, & hæredem viuum, aditione ſsequuta, vt rectè cõcluditconcludit Philippus Decius in l. hæres inſstituta nu. 4. C. de impub. & alijs. Neq́;Neque obligatio exoriri poſsſse videtur, quam non conſstat, teſstatorem, & hęredem contrahe re voluiſsſse. Pro qua re obſseruo textũ optimum in l. hæreditas ſsi. parte. ff. de petitione hæred. Vbi in cauſsa pia, & negotio, quo videbatur, fortius obligã dũ eſsſse hæredẽhæredem, vt eſst facere monumẽ tũ, probat I. C. nullãnullam exoriri obligationẽ, cuius virtute obligetur ad exequẽ dum mãdatum teſstatoris: verbaſsunt.

Quamuis enim ſstricto iure, nulla teneantur actione hæredes ad monumen tum faciendum, tamen principali authoritate compelluntur ad obſsequium ſsupremæ voluntatis.

Et ita officio iudicis, quod aliàs pro bat altera lex inſsignis Meuia. ff. de manumiſs. teſstamen. ibi.

Officio tamen iudicis eos compellendos teſstatoris iußioni parere.

quod quidem officium iudicis locum habere non ſsolet, quando competit actio, etiam caſsu quo illæ leges loquuntur l. ſsi quis ſsepulchrum. C. de religio. & ſsumpt. fune. notat Bart. in l. mulier. §. cũcum proponebatur. ff. ad S. C. Trebel. Caſsſsanęus conſs. 1. verſsic. ad ſsecundum nu. 6. quæ etiam manifeſstè colligũtur ex ſsignãter adductis eo propoſsito per Dom. Didacum Couarruuias à Leyua in c. ſsi hæredes de Teſstam. vbi d. legem hęreditas, appellat ſsingularẽ. Et vltra Dominum Epiſscopum, etiam eſst videndus Ant. Gibertus Tonſstanus lib. 1. quæſstionum iuris c. 10. nu. 8.

Redeundo igitur ad locum, vnde digreſssi ſsumus, addam, nullam obligationẽ introduci inter teſstatorẽ, & hęredem, niſsi tunc demum, quando am bo voluerunt in figura contractus cõ uenire, pro qua re obſeruatiõeobſeruatione dignũ cenſseo, quod quamuis verba geſſerũtgeſſerunt, contraxerunt, propriè non referantur ad vltimam voluntatem. l. verba geſsſserunt. ff. de verb. ſsignifi. nihilominus tamen regulare eſst, quemcumq́;quemcumque contractum in vltima voluntate geri poſsſse gloſs in l. hæredes palam. §. fi. ff. de te ſstamen. pro qua expendere ipſse ſsoleo l. Spadonem. §. qui patri. ff. de excuſsat. tut. vbi oſstendit textus elegans, quod ſsi tutor, cui competebat excuſsatio â munere tutellæ, promittat teſstatori, ſse tutellam filij adminiſstraturum, non poterit poſsteà ſse excuſsare. Quaſsi quidem conuentio illa fuerit, quę in contractum deſscenderit, quod verbum promittit, declarat, quod referri ſsolet ad contractum ſsolennem l. ſsciendum ff. de edilict. edic. notat Berengarius Fernandus ad l. pacta conuenta. ff. de contrahen. emptio. in. 2. part. ad idem prodeſst. l. fin. C. de fideicommiſsſs. Vbi ex communi ſsententia reſsoluitur, quod ſsi fideicommiſsſsum relinquatur per modum (vt ita eloquar) contra ctus, idq́;idque in vltima voluntate, & adhibitus ſsit minor numerus teſstium, quã in vltima voluntate requiritur, ſsed tamen is, qui ſsufficiat cuicunq́;cuicunque contractui, quod tale fideicommiſsſsum ita re lictum defendetur, & tamẽtamen videmus, quod deficientibus teſstibus, etiam ſsi vnus ſsit teſstis, corruit teſstamentum l. ſsi vnus. C. de Teſstamen. cum ſsolenni tas teſstium ſsubſstantialis ſsit in teſstamẽ to, vt probat tex. d. l. fi. l. curent. ff. de te ſstibus. notarunt Forcatulus Dialo. 14. nu. 7. curioſsè ex Ariſstotel. clariſssimus iuris vtriuſq́;vtriuſque conſsultus, & Reuerendiſssimus Pacenſsis Epiſscopus Iacobus Septimãcẽſsis in inſstitutio. Catholicis c. 17. nu. 7. Quòd vero huiuſsmodi fidei commiſsſsum ita relictum defendatur in vim pactiatq́;pactiatque cõtractuscontractus in teſstamẽto interueniẽtis concors eſst, & cõmunis ſsententia in d. l. fi. & in l. nemo poteſst ff. de leg. 1. vt And. Alci. profitetur libr. 1. paradox. c. 4. Qua ratione, cum Falcidia non deducatur ex contractu, notat Gregorius Lopez vtiliter in praxi. ad l. 8. titul. 11. verb. de los bienes. part. 6. & colligitur anteà ex Paulo de Caſstro in l. nec emere. C. de iure delib. ex Montaluo in l. 2. tit. 2. de las mandas. lib. 3. fori Hiſspaniæ, quod ſsi pacto quis ſse aſstringat teſstatori ad reſstituendum hæ reditatem, nõnon poterit deducere quartam, pro quo citari ſsolet textus in l. in fideicommiſsſs. §. cum Polidius. ff. de vſsuris, qui notabilis eſst ſsecundum Baldum in rubrica c. de his quæ in frau. credit. & in l. poſst mortem. C. de fidei com. & in c. bonæ. 2. ex. de poſstulatione prælatorum. Ex quibus apparet, differens eſsſse, quod quis ſsimpliciter teſste tur, ab eo, quod in teſstamento contra ctũ faciat, ex quo poſsteriori oritur ſsem per actio, attẽto iuris rigore, ex priori nõnon oritur. Qui demũdemum rõerone, cũcum obligatio | hæc componatur, atq́;atque formetur, quan do contractus fit in vltima voluntate, video reuocato teſstamento, cuius ius dependet à futuro, non tamen reuocari contractum, cuius ius concluſsum, & perfectum fuit de præſsenti, & tempore illo radicatum, quo celebratum fuit. Vti dicebat Gullielmus de Cugno in l. ex hoc iure. ff. de iuſsti. & iure. quem refert Rolandus à Valle cõſs. 44. numero. 8. volu. 2. contractus (ſsi tamẽ non extraneus) fieri poteſst in teſstamẽ nto. Barto. & alij in l. hęredes palam. §. per gloſsſsam ibi ff. de Teſstamẽ. Angel. de Gambellio. de ſsucceſssio. ab inteſstato. ſsuper gloſsſsam, idem reliquit folio 20. Bart. & dd. l. cùm quis. §. Codicillis ff. de leg. 3. Aret. in l. qui Romæ. §. Flauius Hermes ff. de verb. oblig. Fernan. Vaſsquius Menchaca, de ſsucceſssio. pro greſsſsu. lib. 1. §. 1. nu. 102. dum tamẽtamen (iux ta ſsuperiora) contractus factus ſsit in fi gura, forma, ac ſspecimine contractus: vt Accurſsius ſsat rectè obſseruat. verb. alienum verſs. item quid: ibi. et tu cõſentisconſentis. In d. §. fi. d. l. hæredes palãpalam, quam appellat notabilem Ioannes Platea in l. 4. C. de omni agro deſser. lib. 11. & eleganter Paulus Caſstren. proprio loco, & an te eum Bal. in l. ex teſstamento. C. de fi deicommi. Ex quo ego vltra omnes, quos viderim, inferebam intellectum verborum legis. Quidam cùm filium ff. de hæred. inſsti. cuius hypotheſsim ꝓ ponam, vt faciliora & magis expedita reddantur illa verba. Inquit ergo I. C. quòd ſsi Sempronius voluit filium fa. hęredem inſstituere, ſsed ita ne patri ac quireretur hæreditas: filius huius rei conſscius, ne hac conditione pater offenderetur, à teſstatore impetrauit, vt eius amicum (de cuius probitate confi debat) in ſstitueret, ſsperans illum ſsibi fo re reſstituturum. Quod cum feciſsſset Sempronius, nullo verbo de reſstitutio ne addito, tunc demum abeo fidei cõ miſsſsum peti poterit, quando conſstite rit, teſstatorem eius fidem probaſsſse. verba ſsunt hæc.

Reſspondi, etiamſsi manifeſsta ſsit ſscriptura, hæredem, fidem interpoſsuiſsſse, nõnon ta men aliter ab eo fidecommiſsſsum peti poſsſse, quàm & ſsi & ipſsum teſstatorem fidem eius ſsequutum eſsſse probetur.

Vides ergo textum expreſsſsum, tunc demum contractum fieri dici, quando cum ipſso teſstatore in forma, ac figura cõtractꝰcontractus geſstus fuit, vtilis eſst textus ex ſsuperioribus, & loco aptiſssimo applicandus in c. licet, extra de voto. Et ſsuperioribus adiungendum, quod quamuis (vt obſseruauimus) cum homi ne mortuo nulla obligatio contingat, poſst mortem enim aliquem obligari, velut natura impoſssibile, iure quoq́;quoque ciuili abſsonum habetur & abſsurdum. Et ita hanc obligationem iniri, & inchoari cum homine mortuo non poſs ſse pulchrè diffinit textus elegans in l. Qui duos. §. 1. ff. de manu. vindicta. qui textus, licet loquutus in cauſsa libertatis, tot aliàs fauoribus, ac priuilegijs plena, reducendus erit iuxta ſsolida, ac firma principia, ad quamlibet aliam ſse offerentem, recepta gloſsſsæ interpretatione ibi. Vbi Bar. notat & in l. 1. §. ſsi emancipato ff. de colla. bonor. Conducit lex ſsi extraneum. ſsecũdum intellectum Philippi Cornei ibi. ff. de hæred. inſsti. Vtilia ſsunt, quæ reſsoluunt P. Peralta, & Emanuel Coſsta. Petrus in l. vnũvnum ex familia in principio nu. 3. ff. de leg. 1. Emanuel in c. ſsi pater verſs. ſsi decederet. nu. 17. pag. 115. & anteà lib. 1. ſselectarum c. 20. Ex quibusomnibus colligitur vera, ac firma reſsolutio, mo rientem hominem obligari poſsſse, ſsimul atq́;atque mori cœperit, mortuum neutiquam. Quòd ſsi in ſspecie propoſsita, | morienti teſstatori obligari cœpiſsſset hæres, illud ſsequeretur inconueniens, quod hæreditas viuentis pacto daretur, contra legem hæreditas, &. l. fi. C. de pactis, dicitur autem moriens viue re: vt in l. qui duos. §. 1. & in l. fi. C. de cõ trahen. & commi. ſstipula. colligitur ex Bar. communiter approbato. in l. iſsta ſstipulatio. ff. de verbo. obliga. Prodeſst, quod notat in l. quod de pariter. ff. de rebus dubijs. And. Alcia. lib. 2. parergõ c. 4. & differentiam inter mortuum & morientem verſsari, quod etiam notat Tho. Grammaticus in principio inſsti. de lege Fuſsia. Ex quibus infero, poſsſse hac ratione improbari ſentẽtiamſententiam gloſs ſsæ verbo. Qui hæredem. In l. 1. ff. de donatio. cau. mortis, quæ dicebat, obligari do natarium cauſsa mortis donatori. Et ita rectiſssimè ab ea receſsſserunt Bart. Paulus, & alij ibi, & alijs in locis, non re cipientes differentiam inter donationem cauſsa mortis, & legata, quam ibi conſstituebat illa gloſsſsa. Nec ius teſstamenti, in quo principaliter de iure hæ reditatis tractatur, conuenit cum donatione cauſsa mortis. Vnde grandem differentiam colligebat Baldus conſs. 152. incip. quæritur. conſsulens, quòd li cet vſsurarius manifeſstus, nõnon poſsſset relinquere hæreditatem, poſsſset tamen mortis cauſsa donare, quòd poſsteriusfa ciliꝰ permitti ſsolet l. tãtam his. §. 1. ff. de do natio. cau. mort. l. regni fi. titu. 4. par. 5. cum adductis per Dom. Didacum Couarru. in Rubrica de Teſstam. part. 3. nu. 6. per Viglium in §. qui alieno inſst. quibus non eſst permi. fac. teſstamẽ. de cuius tamen Baldi opinionis veritate nõnon agam in præſsentiarum, cum huius loci non ſsit. Baldum autem refert Guliel. Gallus in repetitione. c. Rainutius verbo teſstamentum. 4. nu. 1. Nec probanda erit aliquorum neotericorum ſsententia tentantium, donationẽdonationem cau ſsa mortis indiſstinctè æquiparari vltimæ voluntati, quãquam defenderũtdefenderunt Hipp. Marſsilius ſsingulari. 136. Nicolaus Boerius deciſsio. 34. Ioannes Hannibal in l. 2. & in l. poſst contractum. nu. 219. ff. de donatio. Carolus Molinęus, in explicatione labyrinthi ad l. 2. in principio. nu. 25. ff. de verborum oblig. cum de contractu nõnon parum, quin imo mul tum participet, vt probat l. expreſsſsa. fi. C. de dona. cau. mort. & obſseruant Ac cur. l. 2. ff. de dote pręlegata, qui cõmu niter approbatur ſsecundum Iaſsonem in l. cum antiquitas col. 1. C. de Teſsta. & in l. 1. nu. 10. ff. de leg. 1. Rodericum Suarium, allegatione. 20. col. 4. quamuis idem Hannibal, neſscio qua ratiõeratione; communem contrariam dixerit in allegata. l. 1. ff. de leg. 1. Aduerſsus quem & alios, & ita, quod propiùs accedat contractui, vel illud argumentum ſsufficiat, quod ſsi verum eſsſset vltimę volũtatis naturam ſsequi, neceſsſsaria foret aditio hæreditatis, à qua omnia dependent. l. ſsi nemo. ff. de regul. iur. Quæ ta men non requiritur, vt ex gloſsſsa l. poſst legatum. §. qui mortis. ff. de his quibus vt indig aduertit nouiſssimè Cęſsar Fiumagiolus ad l. 2. nu. 90. cum ſseqq. ff. de leg. 1. cum ius donationis cauſsa mortis, non ex teſstamento, ſsed ex morte ſsuapte natura depẽdeat. Intelligimus autem hæc de donatione non abſsenti, ſsed pręſsenti facta, vel abſsenti per epi ſstolam, vel nuncium, & quæ non in te ſstamento, ſsed ante, vel poſst, vel extra teſstamentum fuit concluſsa, atq́;atque perfecta.

Ex quibus dubio procul concluden dum videtur, obligationem nullãnullam con trahi inter teſstatorem, & adeuntem hæredem, præterquam ſsi ad eam cele brandam vterq́;vterque animum adhibuerit.

Quòd vero attinet ad obligationẽ,* quæ ex aditione hæreditatis reſsultat, | ſsi quæratur quo nam modo obligetur quis creditoribus. DicẽdumDicendum videtur, ob aditionem obligari virtute repræſsentationis, cum teſstator, & hæres, qui iam adiuit, cenſseatur vna perſsona. l. cum hęres. ff. de diuer. & temporal. prę ſscrip. l. rem alienam. ff. de pigno. auth. de iureiuran. à morien. præſsti. Qua repręſsentationis ratiõeratione, ſsicuti adeũti hę redi pro ꝓ ſsequutione patrimonij defuncti competunt non ſsine magno fa uore tria illa remedia, ſscilicet actio ex teſstamento l. apud IulianũIulianum. §. ſsi. cum ſse quenti. ff. quibus ex cau in poſsſs. eatur. Rei vendicatio cauſsa dominij tranſsla ti. l. à Ticio. ff. de fur. hypotheca l. cũcum pa ter. §. varijs. ff. de leg. 2. l. 1. 2. C. cõmu. de leg. §. ſsed non vſq́;vſque inſstit. de legatis, quod rectè declarauerunt inter alios Iacobus de Nigris in l. 1. nu. 152. ff. de leg. 1. Ioan. Hannib. l. nemo poteſst. nu. 340. Tellus Fernãdus in l. 3. Tauri. nu. 7. par. 3. Sic ſsimiliter æquum eſst, cõtra eundem parari creditoribus ſsua remedia. Vndè quod primum fecerunt Iureconſsulti, fuit, mediante hac repræſsentatione propter aditionem facta, fingere perſsonam defuncti, & hęredis ſsuccedentis vnam ſsolam eſsſse, vt eadẽ pariter obligatio eſsſse credatur. Cuius virtute, ſsimul atq́;atque ſsucceſsſsor adit, non poteſst contrauenire, nec aduerſsari facto defuncti, præterquam, ſsi tale fuit factum, cui lex reſsiſstebat, ita vt prohibitio magis eſsſset realis, quam perſsona lis: admiſsſsa hac idẽtitate perſsonarum, non poſsſset hæres non habere ratum, quod defunctus fecit. Secùs, ſsi realis. Quo fit, vt prohibente lege Iulia alienationem rei dotalis, & ita concipien do verba realiter l. lege Iulia. ff. de fun do dotali, textus in princ. inſsti. quibus aliena. lic. vel non mulier mariti hęres poſssit re iuen dicare fundum dotalem, quem alienauit maritus cum fecerit contra reſsiſstentem legem. l. dotale. §. fi. ff. de fun. dota. prodeſst. l. hac edictali. C. de ſsecun. nup. notat P. Peralta ad Rubricam nu. 99. 102. 106. ff. de hęred. inſsti. Quo caſsu generalisfactorum per prædeceſsſsorem approbatio intelligi debet de his, quibus lex non reſsiſstebat l. dotis fructus. §. fi. cum lege ſsequenti ff. de iure dot. probat. l. qui iure. ff. de teſstamento mil. quoniam talis prohibitio realis eſsſset. Si enim eſsſset perſsona lis, ſsequuta aditione per hære dem, ſsequeretur repræſsentatio: & ſsequuta re pręſsentatiõe, haberet locum alia regu la, quæ habet, quod quem de euictione tenet actio, eundem agẽtem repel lit exceptio. l. vendicantem. ff. de euictio. l. exceptione. C. eo. titu. & colligitur ſsignanda hæc differentia. Nam ſsi tu ſsuccedas fideiuſsſsori, licet tollatur actio perſsonalis fideiuſssionis ex d. l. exceptione: non tamen realis hypotheca bonorũbonorum, quãquam inſstituit quis nomine ſsuo, textus optimus in l. fin. C. de euictio. notat Ang. in l. cum quis. §. qui ꝓ parte. ff. de verb. obliga. ſsequitur Ioannes Imola in l. Vrannius. ff. de fideiuſsſs. Iaſs. in l. 2. §. ex his. nu. 8. ff. de verb. obliga. nec confuſsio hoc caſsu fit, quod Bal. ante eos probat in l. ſsi vxor. C. de bonis auth. iud. poſssi. citans. l. Paulus. ff. de pigno. quem refert M. Mantua. cõſs. 68. num. 3. 2. part.

Quòd ſsi quæratur de obligatione, qua hęres obligatur legatarijs, tunc di cendum erit, quod cum hæres nõnon obli getur ex contractu vero, ſsiquidem cũ legatarijs nihil cõtraxeritcontraxerit, quibus etiã ignorantibus acquiri ſsolet. l. cum pater. §. ſsurdo. ff. de leg. 2. l. regni. 34. 35. ti. 9. par. 6. neq́;neque obligetur ex delicto. Nemo enim adeundo alterius hæreditatem, delinquit, obligabitur ex contractu improprio, quem quaſsi cõtractum appellant iura: cõſenſusconſenſus autem hic, & | quaſsi contractus in conſsequentiam principalis obligationis ex aditione re ſsultanti oritur. Quia vero teſstator in his legatis nullam obligationem contraxit, ſsed imò ſsponte ſsua reliquit. Vnde ſsi debitor creditori ſsuo, quod debet, legauit, inutile erit legatũlegatum. l. ſsi creditori. l. ſsin. autem. ff. de leg. 1. l. Hiſspaniæ. 18. titul. 9. part. 6. notat Alexan. in l. 1. § ſsiquis creditori. ff. ad legem Falc. textus (vbi omnes) in. §. ex contrario. inſsti. de legatis. Indè fit, huiuſsmodi obligationem in perſsona hæredum ſsumere initium, & hæredes, non teſstato res obligari. Cuius differentiæ vtilitatẽ ſsat neruoſsè conſsiderat Carolus Molinæus in explicatione labyrinthi. par. 3. pag. 387. & iterum eadem par. pagi. 465. & ſsunt hæc vtilia ad. l. ex maleficijs. §. hæres. ff. de actio. & obliga. & ad §. hæres quoq́;quoque inſsti. de obligatio. quæ quaſsi ex contrac. naſscuntur, & ad l. itẽ apud Iulianum. §. fi. ibi.

Etenim videtur impubes contrahere, cum adit hæreditatem.

ff quibus ex cauſsis in poſsſseſssio. eatur. Vltra ea, quæ adducunt in propoſsito Alexan. d. l. apud Iulianum verſsi. etenim. Eleganter Fernandius Vaſsquius Menchaca lib. 2. de orig. vltimarum voluntatum. §. 17. numero. 48.

Nec præſscriptis verbis, ſseu in factũ actio regulariter locum habet, vbi alię actiones proditæ ſsunt, vt oſstendunt. l. 1. 2. l. qui actionem. ff. de præſscrip. verbo. declarant ſsignanter Paulus Caſstrẽ. in Rubrica illius tituli. Iaſson in §. actio num inſst. de actio. numero. 125. Iacobus Cuyatius ad. l. iuris gentiũgentium in prin cip. ff. de pact. Quòd ſsi interdum actio nem in factum videmus competere, vbi alia ſsunt remedia, id ea fit ratione, quòd huiuſsmodi remedijs non ſsit ſsat plenè conſsultum, quòd ad declarationẽ legis. 2. C. de pact. inter emptor. & vẽd. nos multis ab hinc annis publi cè coram viris doctiſssimis Salmanticę oſstẽdimus. Textusautem. d. §. ſsiquis rogatus. d. l. ſsi ſsponſsus. ff. de donatio. inter virum, & vxo. nihil in contrarium aduerſsatur, quod clarius eſst, quam vt nouis argumentis neceſsſsum ſsit comprobare.