COMMENTAtionem tuam Præ ſul Præsul ampliſ ſime amplissime , quam de bello barbarico aduerſus aduersus meũ meum de iustis belli cauſis causis libellum elucubrasti, & mihi miſisti misisti cordubæ acceptam non ſine sine quadã quadam cõ ſilij consilij tui demiratiõe demiratione perlegi. Mirabar enim, quæ te cauſa causa impuliſ ſet impulisset , vt elucubrato libello meã meam huius generis ſententiam sententiam , oppugnare animum induceres, hominis primũ primum tui, tuarumq; tuarumque virtutum, & dignitatis ſtudioſi studiosi , & cupidi, deindæ publicam, & honestiſ ſimam honestissimam , nostræ nationis & principis, cui tu plurima debes, cau ſ ã causam aduerſus aduersus quorũdam quorundam pertinatiã pertinatiam apertiſ ſimis apertissimis , & grauiſ ſimis grauissimis diuinarum ſcripturarum scripturarum , & ſacrorũ sacrorum doctorũ doctorum testimonijs, & firmiſ ſimo firmissimo rationũ rationum præ ſidio præsidio , & eccle ſiæ ecclesiæ auctoritate defendẽtis defendentis . Nam te virum prudẽtem prudentem & antistitem grauiſ ſimum grauissimum ambitioni ſeruiſ ſe seruisse , vt ingenium tam alieno loco, & doctrinã doctrinam ostẽtares ostentares adduci nõ non poteram. Præ ſertim Præsertim cũ cum parum, aut nihil de tuo afferas, ſed sed pleraq́; pleraque omnia aliena, nec ſatis satis tua ſingulari singulari eruditione digna, & ab his ſ ũpta sumpta , qui calumnijs, & strophis, parũ parum | vel prudenter, uel modeste, ne quid grauius dicã dicam , in mea ſententia sententia honestiſ ſimam honestissimam . R. Publicæ, ac Regum nostrorum cauſam causam oppugnant. Sed cum omnia ſsolicito animo & uaga cogitatione perlustraſ ſem perlustrassem , in eam potiſ ſimum potissimum opinionẽ opinionem adductus ſum sum , ut te uirum optimum, & perhumanum, nihil aliud ſecutũ secutum fuiſ ſe fuisse , quã quam offitiũ offitium existimarẽ existimarem , & libello, quo rationum, quibus maxime nituntur aduerſarij aduersarij , momenta complexus es conficiendo, admeq; admeque mittẽdo mittendo , id egiſ ſe egisse , vt uel me errantem, & rationibus cedẽtem cedentem , in uiã uiam reduceres, aut ſi si perſisterẽ persisterem in ſententia sententia , quomodo obiecta diluerẽ diluerem , me reſpondente respondente planius intelligeres. Faciã Faciam igitur quod tacitus iubes, immo uero plus plusquam iubes, proponam enim non tua ſolum solum argumenta ſed sed etiã etiam omnia, quæ mihi uel cõpluti compluti , uel Salamanticæ fuerunt obiecta, & interiectis more ſcholastico scholastico mearũ mearum rationum fundamentis, & confirmationibus, ad ſingula singula reſpondebo respondebo , refellamq́; refellamque calumnias non tuas (noui enim animi tui candorem, ac ſimplicitatem simplicitatem ) ſed sed quorũdã quorundam , ambitione, aut etiam grauioribus animi morbis laborantiũ laborantium hominum, quos certum habeo, omni ope elaboraſ ſe elaborasse , quo te, ut multos alios eisdem præstigijs ludificarentur. Sed primum omnium deponenda tibi est falſa falsa perſuaſio persuasio , ſi si forte putas Salmanticẽ ſ ẽ Salamanticensem aut Complutenſem Complutensem academiã academiam cõtra contra meũ meum libellũ libellum iudicaſ ſe iudicasse , non enim vniuerſitatis vniuersitatis illud iudiciũ iudicium fuit ſed sed paucorũ paucorum corruptorũ corruptorum hominũ hominum artificiũ artificium , non cõmunis communis ſententia sententia , ſed sed duorum aut trium vtrobiq́; vtrobique præstigiæ quorũ quorum cæteri auctoritatem propter doctrinæ maiorem opinionem ſuo suo iuditio prætulerũt prætulerunt . Sic igitur diſputationem disputationem ordiris. Quæstio est, inquis, an liceat bello | indos proſequi prosequi auferendo ab eis dominia, poſ ſeſ ſionesq́; possessionesque , & bona temporalia, & occidẽdo occidendo eos, ſi si reſistentiã resistentiam appoſuerint apposuerint , ut ſic sic ſpoliati spoliati , & ſubiecti subiecti facilius per prædicatores ſuadeatur suadeatur eis fides. Quæstionẽ Quæstionem autẽ autem , ut de mea ſententia sententia diſ ſeratur disseratur , ad hunc modũ modum proponere quid aliud est, quã quam in limine ut aiunt offendere? & ipſo ipso ſtatim statim diſputationis disputationis principio artes eorum prodere, unde ista ſumpſisti sumpsisti ? Qui cæterarũ cæterarum machinationum, quibus meũ meum librum oppugnant, infirmitati diffidẽtes diffidentes præ ſidium præsidium petunt a falſis falsis criminibus, & quas iniurias, & impia latrocinia acerrime meus libellus infectatur, harum me patrocinium ſuscepiſ ſe suscepisse mentiuntur, ut mihi faciãt faciant inuidiam ſibi sibi ueró concilient fauorẽ fauorem popularem, niſi nisi forte meum librum uel non legerunt, uel lectum propter characteris paulo cultioris inſolentiam insolentiam nõ non intellexerũt intellexerunt . Quod multis accidiſ ſe accidisse ſ ẽ ſi sensi ex his, quorum ſuffragio suffragio res permiſ ſa permissa est, ut ſcias scias ipſ ũ ipsum a plerisq; plerisque indicta cauſa causa fuiſ ſe fuisse damnatũ damnatum , iure diuino & naturali repugnante. Ego igitur ne te mea ſententia sententia , de qua quærendũ quærendum est lateat, hos barbaros non poſ ſeſ ſionibus possessionibus & facultatibus ſpoliandos spoliandos eſ ſe esse dico, nec in ſeruitutẽ seruitutem redigendos, ſed sed Christianorũ Christianorum imperio ſubijciendos subijciendos , ne fidem, aut eius propagationem impediãt impediant , prædicatoribus obſistẽdo obsistendo , & deum per idololatriam blasphemando, & ob alias ipſorum ipsorum utilitates. Aliter igitur quæstio proponẽda proponenda eſt est in hunc modum. Quæritur, utrũ utrum barbari, quos Indos uocamus Christianorum Hiſpanorum Hispanorum imperio iure ſubijciantur subijciantur , ut barbaris moribus, & cultu idolorum ac impijs ritibus ſublatis sublatis ad accipiendam Chriſtianam Christianam religionem ipſorum ipsorum | animi præparẽtur præparentur , qui negãt negant his rationibus ducũtur ducuntur .