Castillo Sot...: Opera omnia, sive...

 Legal

CAPVT LXXVI.

CAPVT LXXVI.

Vſsusfructus conſsolidatus cũcum proprietate, vtrùm ex cauſsa oneroſsa, an ex cauſsa lucratiua ob|
p. 275
venire dicatur, ſsi originalis titulus proprietatis fuit oneroſsus? vbi Cumani interpretatione improbata, quorundam iurium vera ratio redditur. Demum inquiritur, an vſsusfructus nudæ proprietati mariti conſstante matrimonio conſsolidatus, cum vxore debeat inter alia lucra communicari.

SVMMARIVM.

  • 1 Vſsusfructus conſsolidatus cum proprietate, vtrùm ex cauſsa oneroſsa, an ex cauſsa lucratiua obuenire dicatur, etiamſsi originalis titulus proprietatis fuit oneroſsus? & num. ſseqq.
  • 2 Obuenire videri titulo lucratiuo id, quod per conſsolidationem obuenit: & ibidem reddita ratio l. non quocunque, 83. §. fundus, ff. de legat. 1. & §. ſsi cui fundus, Inſstitution. de legatis, & vide infrà, num. 6.
  • 3 Vſsusfructus conſsolidatus nudæ proprietati mariti conſstante matrimonio, vtrùm debeat communicari cum vxore.
  • 4 Proponitur difficultas l. ſsi proprietati, 4. ff. de iure dotium, & num. ſseq. diſsſsoluitur.
  • 5 Vſsusfructus cum accedit proprietati dotali, vel alteri cuicunque per conſsolidationem, an efficiat, vel constituat nouam rem? & ibidem Petri de Peralta reſsolutio in hac materia probata.
  • 6 Cumani opinionem in hac materia confutatam, & communem reſsolutionem receptam.
PRo breui, & diſstincta huius Capitis explicatione
1
* conſstituendum erit in primis, dubium in hoc conſsiſstere, an ſscilicet vſsusfructus conſsolidatus cum proprietate, ex cauſsa oneroſsa obuenire dicatur, an ex cauſsa lucratiua, etiamſsi originalis titulus proprietatis oneroſsus fuerit? Et dubium hoc diluere videtur primò textus in l. non quocunque, 84. § fundus, ff. de legat, 1. ex quo Bartolus, Albericus, & alij communiter adnotarunt ibi, ti
2
*tulo lucratiuo obuenire videri id, quod per conſsolidationem obuenit; dicit enim Iureconſsultus Iulianus quòd ſsi alicui legatus ſsit fundus, iſsque Poſstmodùm emerit proprietatem à domino, & per capitis diminutionem venditoris, aut alio modo conſsolidatur cum proprietate vſsusfructus, & ſsic ad emptorem, legatariumque pertinere cæperit, tantùm poterit legatarius ad æſstimationem proprietatis agere, non verò ad æſstimationem vſsusfructus, quia ille videtur obueniſsſse legatario ex cauſsa lucratiua: at duæ cauſsæ lucratiuæ circa eundem hominem, & eandem rem concurrere non Poſsſsunt, l. ſsi ſseruus legatus Stichum, ff. de legatis 1. §. ſsi res aliena, Inſstit. de legatis, l. 43. tit. 9. partita 6. & ſsic declarant communitur omnes, vt conſstat ex Iaſsone in dict. §. ſsi fundus, num. 3. Antonio Pichardo (qui breuiter nimis in hac materia ſscribit) in §. ſsi cui fundus, Inſstitut. de legat. Guil. Bened. Antonio Gomezio, Petro de Peralta, & aliis, quos ſstatim congeram in vnum.
Secundò eandem partem probat textus in d. §. ſsi cui fundus, Inſstitut. de legat, vbi Imperator probat idem, atque legatario fundi empti æſstimationem præſstari deducto vſsufructu, officio iudicis contineri reſspondet; & gloſsſsa ibidem, verbo, deducto vſsufructu, dicit in hunc modum: Ideſst æſstimatione vſsusfructus; quem ſscilicet vſsumfructum ex cauſsa lucratiua habet: ideò non debet plus habere, vt probarunt Faber, Aretinus, Platea, & Iaſson ibi. in vltima addit. ad Portium: & præfatam reſsolutionem veram eſsſse, & communiter receptam teſstantur Guil. Bened. in cap. Rainuntius, de teſst amentis, verbo, & vxorem, nomine Adelaſsiam, num. 291. Boërius in conſsuet. mat. & dot. Anton. Gomez. tom. 2. variarum, cap. 15. de ſseruitutibus, num. 21. Ioann, de Matienço in l. 2. tit. 9. gloſs. 1. num. 91. & 92. lib. 5. nouæ collectionis Regiæ. Petrus de Peralta in l. hæredem, ff.; de leg. 2. num. 101. verſsic. non enim hic est tractandum de conſsolidatione, fol. 305. & in l. Mæuius, §. duorum, eiuſsdem titul. ex num. 29. fol. 553.
Vbi infert ad quæſstionem in propoſsito neceſsſsariam,
3
* an ſscilicet leges Regiæ concedentes vxoribus communionem in bonis conſstante matrimonio per vitrum acquiſsitis, procedant etiam, cùm vſsusfructus conſsolidatur nudæ proprietati mariti conſstante matrimonio, vt ſsic communicari debeat cuna vxore? Et poſst longam diſsputationem, in ea opinione eſst, vt exiſstimet, deberi vxori medietatem valoris vſsusfructus conſsolidati ob illam acquiſsitionem momentaneam: & ad id dicendum, & iura, & rationes nonnullas adducit.
Sed contrariam ſsententiam, immò nec dimidiam partem vſsusfructus, nec ædimationis eius vxori deberi, conſstanter defendunt Palac. Rubeus in repetitione rubricæ de donationibus inter, §. 62. num. 13. Greg. Lop. in l. 18. tit. 11. partit. 4. Couar. de ſsponſsalib. 2. part. cap. 7. §. 1. n. 9. Antonius Gomezius, qui ſsex fundamenta adducit pro hac parte d. cap. num. 21. & in l. 50. Tauri, num. 78. Ioan. de Matienço in l. 2. tit. 9. gloſs. 1. Num. 87. lib. 5. nouæ collectionis regiæ. Aluaradus de coniecturata mente defuncti, lib. 2. cap. 4. num. 20. Ayora de partitionibus, cap. 8. num. 20. 1. part. Ioannes Guttierrez practicarum, lib. 2. quæſst. 116. Azeued. in d.l. 2. tit. 9. num. 9. & 23. lib. 5. Barboſsa in l. 1. ff. ſsoluto matrimonio, 1. part. num. 35. fol. 201. Et hæc ſsecunda opinio verior eſst ex fundamentis prædictorum, atque in praxi omninò tenenda.
Verùm dictis ſsuprà obſstare videtur textus in l. ſsi pro
4
*prietati, 4. ff. de iure dotium, vbi Paulus Iuriſsconſsultus apertè ſsignificat, quòd quando vſsusfructus accedit proprietati per modum conſsolidationis, non videtur res noua, vel alia; & conſsequenter non cenſsetur noua acquſsitio; ſscribit enim in hunc modum: Si proprietati nudæ in dotem datæ vſsusfructus acceſsſserit, incrementum videtur dotis, non alia dos: quemadmodum ſsi quid alluuione acceſsſsiſsſset. Quem textum expendunt ferè omnes huius Regni Scriptores, qui de quæſstione præcedenti tractarunt, exiſstimántque expreſsſsum eſsſse in probationem ſsuperioris reſsolutionis contra Peraltam, & alios: ſsed non reſspondent ad textum in dict. l. non quocunque, § fundus, & in dict. §. ſsi cui fundus, vbi vſsusfructus conſsolidatus proprietati dicitur obuenire titulo lucratiuo, & ſsic cenſsetur noua acquiſsitio; & tamen ſsicut legatarius in eis iuribus conſsequutus fuit proprietatem titulo oneroſso emptionis, ſsic & in dict. l. 4. maritus ex titulo oneroſso dotis proprietatem nudam habuit;
Quare pro vera explicatione conſstituendum erit, ve
5
*rum eſsſse, quòd quando vſsusfructus accedit proprietati dotali, vel alteri cuicunque per conſsolidationem, non efficit, vel conſstituit nouam rem, quia per quandam mixturam conſsolidatiuam iungitur inſseparabiliter ipſsi proprietati: ob quàm conſsolidationem vſsusfructus extinguitur, & reſsoluitur, & proprietas augetur, & fit plena, vt dicit textus in §. finitur, ad finem, Inſstitut. de vſsufruct. non tamen inde ſsequitur, quòd ipſse vſsusfructus, ſsi relatio fiat ad tempus, quo erat à proprietate ſseparatus, non videatur de nouo obuenire, ſsiue acquiri, & faciat pleniorem, & pretioſsiorem ipſsam proprietatem, ita vt cauſsa lucri de nouo conſsiderari poſsſsit, maximè in dictis iuribus, vbi nuda proprietas tantum abſsque vſsufructu, & vtilitate empta fuerat; & ſsic vſsusfructus æſstimatio fieri non debet, quoniam emptus non fuit, ſsed ex cauſsa lucratiua, hoc eſst ex conſsolidatione acceſsſsit, vt eleganter, & ſsubtiliter declarat Peralta in dict. §. duorum, num. 31. fol. 553.
Deinde & ſsecundò, prædictis repugnat etiam Cu
6
*manus, qui in dict. §. fundus, opinatus eſst, legatarium conſsequi debere æſstimationem vſsusfructus, videríque habuiſsſse ilium ex cauſsa oneroſsa, & ſsecundùm eum, non obſstat ille textus, quia ſsi benè aduertatur, non negat, quòd legatarius non debeat conſsequi æſstimationem vſsusfructus, nec exprimit an vſsusfructus dicatur obuenire ex Cauſsa oneroſsa, an ex cauſsa lucratiua; ſsed tantùm dicit, quòd Iudex tanti litem æſstimare debet, quanti legatario aberit ratione rei legatæ, |
p. 276
argumento textus in l. planè, §. quod ſsi rem, ff. de legat 1. Ergo ſsi legatarius conſsequitur tantum quantum ipſse abeſst, conſsequi etiam debet vſsusfructûs æſstimationem, in qua prætendit cauſsam oneroſsam, eo quòd propter ſspem vſsusfructus, cariorem cenſsetur emiſsſse proprietatem. Sed decipitur quidem Cumanus, ac contra eum expreſsſsus eſst textus in d. § ſsi cui fundus, vbi dicitur apertè, nullam vſsusfructus æſstimationem fieri debere: Deinde & alia plura vrgent, ex quibus in propoſsito rectiſsſsimè improbauit eum Iaſson in eodem §. ſsi fundus, num. 3. in fine.
Loading...