Castillo Sotomayor: Opera omnia, sive quotidianarum controversiarum iuris

preceding text ...

back | | continue

CAPVT XIX.

Frater in quibus caſsibus querelare poſsſsit teſstamentum fratris, in quo turpem aut inhoneſstam perſsonam inſstituit? turpi perſsonâ inſstitutâ, an in totum, vel vſsque ad Legitimam tantùm reſscindi teſstamentum debeat: text. in authent. ex cauſsa, C. de liberis præteritis, vtrùm obtineat in hoc caſsu: turpis, aut infamis perſsona, quæ in propoſsito dici debeat? vulgata equidem, & mille in locis agitata dubia, ſsed hactenùs nec abſsolutè, nec diſstinctè ſsatis explicata, vt arbitratur Author, qui hoc cap. vt videbis Lector, diligenti, & accurata manu ſsuperiora omnia pertractauit, Aluari Valaſsci conſsultationem 17. nouè, & verè improbauit, & Tiber. Decian. Anton. Galeat. Maluaſs, & Ioann. Vincentij Honded. conſsiliis tribus commendatis, nonnulla in hac materia adnotauit, ad quæ cæteri Recentiores hucuſsque ſscribentes non ſsic animaduertebant.

SVMMARIVM.

1 Fratres teſstantes, cùm plerumque alios potiùs relinquant hæredes, quàm proprios fratres, quos ſsæpiſsſsimè grauiter ferunt.
2 Fratrum quoque gratia cùm rara ſsit, vt inquit Poëta.
3 Frequenter dubitari contingit, vtrùm frater præteritus, vel exhæredatus in teſstamento fratris, poſsſsit illud inofficioſsi teſstamenti querelâ, vel alio remedio impugnare.
4 Et communiter in eam itum eſst ſsententiam, vt licèt ab inteſstato frater ſsuccedat fratri; tamen contra teſstamentum eius ſsuccedere non poſsſsit, quia frater liberè extraneum inſstituere, & fratrem exhæredare, vel præterire poteſst ſsine cauſsa.
5 Dummodò frater, præterito aut exhæredato fratre ſsuo, instituat perſsonam honeſstam, & integræ opinionis & famæ, quia aliàs frater contra teſstamentum fratris, turpi perſsonâ inſstitutâ, querelam mouere potest.
6 Quod latiſsſsimè explicarunt quamplures Authores, qui hoc num. & ſseq. vſsque ad num. 10. recenſsentur in vnum
7 Antonium Gomezium, Ferdinandum Menchacam, & Michaëlem Graſsſsum. breuiter, & diſstinctè, atque abſsolutè etiam explicaſsſse materiam iſstam.
8 Tiberij Deciani, Antonij Galeacij Maluaſsſsiæ, & Ioannis Vincent. Honded. conſsilia tria in hac materia, ſsingularia eſsſse, & notanda, vt hoc num. adnotatur.
9 Subſstitutus pupillaris etiam turpis, fratrem conſsanguineum, aut etiam matrem ipſsam excludit, tam in pupillari, quàm in exemplari ſsubſstitutione, remiſsſsiuè.
10 Subſstitutus vulgaris, inſstitutâ turpi perſsonâ debeat excludi per fratrem, qui inofficioſsi teſstamenti querelam inſstituit, vt quamuis inſstitutus obtinere non poſsſsit hæreditatem, locus non ſsit ſsubſstituto, remiſsſsiuè.
11 Author mouet dubium circa promiſscuam quorundam iurium allegationem, quam ſsimul faciunt Doctores omnes communiter, & nouam, verámque eiuſsdem declarationem tradit, & num. ſseq.
12 Fratribus, etiam Digestorum iure, ſsiue ſseculo Iureconſsultorum, nunquam licuiſsſse de inufficioſso fratris teſstamento agere, niſsi turpis perſsona fuiſsſset hæres inſstituta, vt hoc num. latiùs declaratur, & ibidem explicatur textus in leg. fratres, C. de inofficioſso teſstamento, & num. ſseq.
13 Fratres vterini tantùm non habent querelam inofficioſsi teſstamenti, etiam turpi perſsonâ inſstitutâ: & ibidem huiuſsce rei vera ratio redditur.
14 Fratribus, etiam turpi perſsonâ inſstitutâ, in aliquibus caſsibus inofficioſsi teſstamenti querelam non dari, remiſsſsiuè.
15 Frater à fratre præteritus, vel exhæredatus, cùm teſstamentum impugnat, quia in eo fuit inſstituta turpis perſsona, vtrùm in totum reſscindi debeat teſstamentum, an autem vſsque ad Legitimam tantùm? Et quid ſsi frater aliquid in teſstamento reliquiſsſset fratri? Quid etiam, ſsi totam integram Legitimam ei reliquiſsſset? Dubium quidem maximum, & licèt ab infinitis in mille locis tractatum, nondum tamen, vt Author arbitratur, abſsolutè, aut diſstinctè ſsatis explicatum.
16 Fratrem in caſsibus ſsuperioribus querelare poſsſse teſstamentum fratris, & in totum ſsubuertere illud, etiamſsi frater inſstituat fratrem in Legitima, ex ſsententia Guil. de Cun. & aliorum, de qua per totum num. & num. ſseq.
17 Guil. de Cun. & ſsequacium ſsententiam qui tueri velit aduersùs Communem, prælegere debet omninò Anton. Galeat. Maluaſs. in conſs. 24. ex num. 63. cum ſsequent. quo loco fundamentis Communis, ſsic eleganter, & vt prima facie videtur, concludenter adeò ſsatisfacit, vt nihil vltrà deſsiderari poſsſsit, nec alibi inueniri locus, quo ſsic poſsſsit Guil. ſsententia defendi.
18 Pro ſsententia Guil. ponderata l. 12. tit. 7. partit. 6. quæ verè in vno dumtaxat caſsu vrget, vt notatur infrà, num. 25.
19 Fratrem querelare non poſsſse testamentum fratris, ſsed dumtaxat ad ſsupplementum agere, cùm inſstitutâ turpi perſsonâ aliquid ſsibi relictum eſst, aut nullo modo agere, ſsi integra Legitima ſsibi relicta fuerit, ex ſsententia Angeli, & quamplurimorum.
20 Quæ duobus præcipuæ fundamentis ſsubſsiſstit, vt hoc num. adnotatur.
21 Frater in caſsibus propoſsitis ſsuprà, ex num. 15. an poſsſsit querelare teſstamentum fratris, nec-ne? trium caſsuum diſstinctione explicandum eſsſse, ex ſsententia Iulij Clari, de qua hoc num. mentio fit ab Authore.
22 Iulij Clari ſsententia an probetur ab aliis, vel non?
23 Hieronymum de Cæuallos, nouiſsſsimè omnium quæſstionem ſsuperiorem tractantem, circa diſstinctionem Iulij Clari non inſsiſstere, nec etiam mentionem facere quamplurimorum Authorum, qui hoc capite recenſsentur.
24 Frater in caſsibus propoſsitis ſsuprà, ex num. 15. vt dignoſsci valeat diſstincté, an querelare poſsſsit teſstamen|
p. 100
tum fratris, inſstitutâ turpi perſsonâ, vel agere dumtaxat ad ſsupplementum? neceſsſsarium eſsſse conſstituere nonnulla ex ſsententia Authoris, quibus præfata quæſstio non adeò dubia videbitur; imò diſstinctione, & reſsolutione maiori, quàm anteà erat, explicata manebit, & num. ſseq.
25 Frater, ſsi inſstitutâ turpi perſsonâ, à fratre ſsuo præteritus fuit, vel exhæredatus, nec aliquid ei in teſstamento relictum eſst, tunc per querelam rumpet teſstamentum in totum, ex ſsententia Baldi, quæ probatur, & hoc num. exornatur per Authorem.
26 Frater inſstitutâ turpi perſsonâ, ſsi neque præteriit fratrem, neque etiam exhæredauit illum, imò potiùs titulo inſstitutionis, aut titulo etiam particulari (in hoc differentia non eſst) integram Legitimam, hoc eſst quartam partem ei reliquit; tunc fratri querela non competit vllo modo, vt per totum num. declaratur.
27 Et lex 12. titulo 7. partita 6. in id nouiter ponderatur.
28 Ac contrariæ ſsententiæ Authores damnantur.
29 Frater, ſsi inſstitutâ turpi perſsonâ, fratri præterito, vel exhæredato aliquid reliquit, ſsed minus Legitimâ, titulo tamen inſstitutionis; tunc ei dumtaxat competit ius agendi ad ſsupplementum, nec querelare poteſst testamentum.
30 Frater inſstitutâ turpi perſsonà, ſsi fratri præterito, vel exhæredato reliquit aliquid, ſsed non titulo inſstitutionis, an tunc ad ſsupplementum agi poſsſsit? & per totum num. vbi in effectu Angeli ſsententia probatur, & contraria Guil. reiicitur, defenditúrque, ad ſsupplementum dumtaxat agi poſsſse.
31 Frater in omnibus caſsibus, in quibus inſstitutâ turpi perſsonâ à fratre ſsuo, ad ſsupplementum dumtaxat agere poteſst, vel Legitimâ tantùm, hoc eſst quarta parte bonorum debet eſsſse contentus, in his omnibus non tenetur ad legata pro quarta parte, remiſsſsiuè.
32 Frater ſsi rumpat teſstamentum fratris per querelam, quia in eo fuit inſstituta turpis perſsona, an teneatur ad omnia legata, & fideicommiſsſsa etiam vniuerſsalia relicta in testamento fratris? Et ſsic an textus in authent. ex cauſsa, C. de liberis præteritis, habeat etiam locum inter fratres, inſstitutâ turpi perſsonâ? & certè dubia eſst, & difficilis hæc quæſstio, quam proptereà egêre deciſsione, & præſsentia Principis dixit Salicetus, & arduam vocat Iulius Clarus. Et multas fuiſsſse in expoſsitione illius Authent. Doctorum opiniones, & eas retuliſsſse P. Iacob. & Fulgoſsium dixit Antonius Theſsaurus.
33 Sed in terminis noſstris, quòd non habeat locum diſspoſsitio d. authent. ex cauſsa, C. de liberis præteritis, ſsed quòd ſsimul cum inſstitutione omnia corruant, tenuerunt quamplures, qui hoc num. & ſseqq. præcitantur.
34 Et hanc eſsſse communem opinionem teſstantur Paulus, Alex. & Iaſson, & tenendam alij Authores dicunt, qui hoc num. referuntur.
35 Ac denique, eiuſsdem fundamenta omnia adducunt Salicetus, Iaſson, & Menchaca. de quibus accipiunt alij.
36 Et contrariæ partis rationibus reſspondit Anton. Galeat. Maluaſsſsia in conſs. 24. num. 71. & 72.
37 Et poſst leges Partitarum amplectuntur eandem ſsententiam Gregorius Lopez, & Hieronymus de Cæuallos, vt hoc numero adnotatur, & vide infrà, num. 44.
38 Sed contrariam ſsententiam, imò deciſsionem text. in dict. Authent. ex cauſsa, C. de liberis præteritis, habere locum inter fratres, inſstitutâ turpi perſsonâ, tenent Bald. Curtius iunior, Cagnolus, & alij quamplurimi, qui hoc num. præcitantur.
39 Et huius partis fundamenta quatuor, poſst Salicet adduxit Iaſson, qui in effectu, & verè quidem, atque concludenter (licet ipſse in contrarium teneat cum Communi) reſspondet omnibus fundamentis, quæ pro contraria parte ponderari ſsolent.
40 Præcipuo etiam fundamento Communis reſspondent Iulius Clarus, & Ferdinandus Menchaca.
41 Iura etiam, & rationes permultas pro hac parte conſsiderauit Igneus.
42 Et concludentem, nouámque rationem tradit, ac etiam reſspondet præcipuæ rationi Communis Anton. Theſsaurus.
43 Quæ equidem rationes adeò mouent Authorem, vt ſsecundam hanc ſsententiam contra Communem libentiùs probauerit, vt per totum num. latiùs adnotatur.
44 L. finalis, titulo 8. partita 6. pro opinione Angeli verè non facit, vt contra Gregorium Lopez, & Hieronymum de Cæuallas, hoc numero adnotauit Author.
45 L. 1. tit. 4. de los teſstamentos, lib. 5. nouæ collectionis Regiæ, expendi poſsſse pro opinione Baldi contra Angelum, & ſsequaces.
46 Turpes, aut infames perſsonæ quæ dicantur, ad hoc vt Inſstitutis, eis poſsſsit frater querelare teſstamentum fratris? & num. ſseq.
47 Antonij Gomezij ſsententia in propoſsito, nouiter, & verè declarata per Authorem.
48 L. fratres, C. de inofficioſso teſstamento, cùm alternatiuè loquatur, ſsufficit quòd vna qualitas ex illis tribus concurrat in hærede ſscripto; & ſsic, vel quòd ſsit infamis, vel turpis perſsona, aut leui maculâ notetur.
49 Infamis infamiâ facti dicitur ille, cuius opinio apud probos viros læſsa eſst & onerata.
50 Spury ſsunt infames, turpes, & viles.
51 Expoſsitus Hoſspitali, ſsi non probetur legitimus, turpis perſsona dicitur in propoſsito, remiſsſsiuè.
52 Filius Presbyteri dicitur infamis infamiâ facti, & comprehenditur ſsub diſspoſsitione l. fratres, C. de inofficioſso teſstamento.
53 Niſsi aliàs ſsit vir probus, & honeſstus, & maximè ſsi ad officia publica ſsit admiſsſsus, ex ſsententia Aluari Valaſsci.
54 Quem ſsecuti ſsunt Moderni duo, qui hoc num. præcitantur.
55 Author tamen contrà defendit, & in id expendit optimum, & notandum conſsilium Tiber. Deciani 31. per totum, volum. 4. vbi adeò concludenter ſsatisfacit omnibus, quæ pro Valaſsco excogitari poſsſsunt, & ſsic plenè ſsententiam hanc tuetur, vt nihil vltra deſsiderari poſsſsit.
56 Naturalis filius, ſsaltem ex legibus huius Regni comprehendi non debet ſsub diſspoſsitione l. fratres, C. de inofficioſso teſstamento.

CVm fratres reſstantes, plerumque alios potiùs re

*linquant hæredes, quàm proprios fratres, quos ſsæpiſsſsimè grauiter ferunt, l. cùm pater, §. euictis, ff. de legatis 2. leg. cùm oportet, verſsic. ſsic enim, C. de bonis quæ liberis: ex quibus ſsic annotauit Joannes Cephalus in conſsil. 166. num. 10. lib. 2. & nonnulla dicit adpropoſsitum Iacobus Mandellus de Alba in conſsil. 770. num. 1. & in conſsil. 773. in principio, lib. 4. Fratrum quoque gratia

* cùm rara ſsit, vt inquit Poëta, & refert Cagnolus in l. 1. ff. de inofficioſso teſstamento, num. 8. frequenter dubitari

* contingit vtrùm frater præteritus, vel exhæredatus in teſstamento fratris, poſsſsit illud inofficioſsi teſstamenti querelâ, vel alio remedio impugnare? Et communiter in

* eam itum eſst ſsententiam, vt licèt ab inteſstato frater ſsuccedat fratri; tamen contra teſstamentum eius ſsuccedere non poſsſsit, quia frater liberè extraneum inſstituere, & fratrem exhæredare, vel præterire poteſst ſsine cauſsa, l. 1. & per totum titulum, ff. &. C. de inofficioſso teſstamento, vbi ſsic tenent communiter Doctores, nec vllus in hoc diſsſsentit, vt conſstat ex referendis infrà, & inter alios |

p. 101

ſsic adnotarunt expreſsſsim Antonius Gomezius tom. 1. variarum, cap. 11. num. 37. in principio, Suarez in Theſsauro commun. verbo, frater, num. 336. Michaël Graſsſsus receptarum ſsententiarum, §. testamentum, quæſst. 46. num. 1. Bonifac. Rogerius in conſs. 9. num. 3. lib. 2. infinitos alios ſsciens, conſsultóque prætermitto, quia, vt dixi, ſstatim referam eos: id tamen, & communiter etiam explicari ſsolet, vt procedat, dummodò frater, præterito, aut ex

*heredato fratre ſsuo, inſstituat perſsonam honeſstam, & integræ opinionis, & famæ, quia aliàs frater contra teſstamentum fratris, turpi perſsonâ inſstitutâ, querelam mouere poteſst, l. 1. l. fratris, 21. l. fratres, 27. C. de inofficioſso teſstamento, l. 1. ff. eodem tit. §. ſsoror autem, Instit. eodem tit. l. 12. tit. 7. partit. 6. & l. 2. eiuſsdem, titul. l. 2. tit. 8. partit. 6. & latiſsſsimè explicarunt Bartolus, Baldus,

* Angelus, Paulus, Salicetus, & Iaſson in dict. l. fratres, C. de inofficioſso teſstamento, Curtius iunior, Cagnolus, & Cuiacius in d.l. 1. ff. eodem tit. Paulus in conſs. 268. Ad primum, vol. 1. Iaſson in conſs. 71. vol. 1. Decius in conſs. 530. Celſs. Hugo in conſs. 73. Matheſsil. Notabili 49. Cremenſsis ſsingul. 90. Grat. in conſs. 6. lib. 2. Berous in conſs. 19. lib. 2. Ancharan. regien. quæſst. familiar. lib. 1. q. 11. per totam, & lib. 2. q. 60. per totam, Pariſs. in conſs. 64. lib. 3. Roland. in conſs. 87. per totum, lib. 3. & in conſs. 95. num. 25. lib. 4. Marcus Mantua in conſs. 592. Viſso testamento, Natta, in conſs. 478. lib. 3. Afflictis deciſs. 125. & deciſsione 204. Rota Romana deciſs. 505. Gregorius Lopez dict. legibus Partitæ, Didacus Perez in l. 1. tit. 8. lib. 5. ordinamenti, verbo, poſsitiones, Roder. Suar. in l. quoniam in prioribus, C. de inofficioſso tectam. in princ. ex n. 12. Palacios Rub. in repet. rubric. de donat, inter, §. 10. ex n. 9. cum ſseqq. fol. mihi, 89. Guill. Bened. in c. Rainuntius, de teſstamentis, verbo, Rainuncius de Clera, num. 28. & verbo, in eodem teſstamento, el 2. num. 23. & verbo, & vxorem, deciſsione 5. num. 157. Antonius Gomezius, Ferdinandus Mencha

*ca, & Michaël Graſsſsus, qui breuiter, & diſstinctè, atque abſsolutè etiam explicarunt materiam hanc, ille tom. 1. variar, cap. 11. de ſsucceſsſsione contra teſstamentum, n. 37. 38. & 39. alter de ſsucceſsſsionum creatione, lib. 1. §. 10. ex num. 565. vſsque ad num. 609. Graſsſsus denique in §. testamentum, quæſst. 46. per totam, & quæſst. 47. Queſsada diuerſsarum quæst. iuris, cap. 6. num. 11. Iulius Clarus §. teſstamentum, quæst. 50. & quæst. 52. num. 5. Gama deciſsione 143. Franciſscus Viuius deciſsione 162. A num. 9. lib. 1. Aluarus Valaſscus conſsultatione 17. per totam, Simon de Prætis de interpretatione vltim. volunt, lib. 5. interpretatione 1. dubitatione 1. num. 69. & 70. folio 443. Hieronymus Gabriel in conſs. 30. lib. 2. Antonius Theſsaurus deciſsione Pedemontana, 126. & tribus ſseqq. Achilles Pedrocha in conſs. 19. num. 51. Ioannes Franciſscus de Ponte in conſs. 66. num. 1. & in conſs. 68. n. 11. extántque ſsingularia, & notanda conſsilia tria in hac materia Ti

*berij Deciani, præcipuè 31. per tot. lib. 4. vbi doctè quidem, & latè Antonij Galeatij Maluaſsſsiæ conſs. 24. per totum, lib. 1. & Ioannis Vincentij Hondedei 47. per totum. lib. 2. Coſsta etiam in cap. ſsi pater, de testamentis, in 6. 3. part. in verbo, poteſst, num. 4. & 5. vbi rectè probat,

* quòd ſsubſstitutus pupillaris etiam turpis, fratrem conſsanguineum, aut etiam matrem ipſsam excludit, idque ex ratione text. in l. Papinianus, §. ſsed neque impuberis, ff. de inofficioſso testamento, & non ſsolùm in pupillari ſsubſstitutione, ſsed etiam in exemplari, vt ibi videri poterit: in vulgari autem, an ſsubſstitutus vulgaris debeat

* inſstitutâ turpi perſsonâ, excludi per fratrem, qui inofficioſsi teſstamenti querelam inſstituit, vt quamuis inſstitutus obtinere non poſsſsit hæreditatem, locus non ſsit ſsubſstituto, vide Antonium Theſsaurum, dict. deciſsione 127. per totam, ac denique in præſsenti materia ſscripſserunt etiam Antonius Pichardus in dict. §. ſsoror, per totum, Instit. de inofficioſso teſstamento, Hieronymus de Cæuallos practicarum communium, quæſst. 566. nouiſsſsimè Andreas Fachineus controuerſsiarum iuris, lib. 4. cap. 91. & 93. Angelus Matheacius de legat. & fideicommiſsſsis, lib. 4. cap. 9. ij omnes non aduertunt ad vnum quod mihi aliquan

*do difficultatem faciebat, nec hactenus ab aliquo explicatum video: videlicet communi tam Antiquorum, quãquam Neotericorum omnium conſsenſsu, ſsimul aut promiſscuè allegari text. in dict. l. 1. ff. de inofficioſso teſstamento, & in d.l. fratris, & l. fratres, de C. inofficioſso teſstamento, quaſsi idem probent, hoc eſst fratrem de inofficioſso fratris teſstamento agere non poſsſse, niſsi tunc demum, cùm turpis perſsona ſsit hæres inſstituta; & tamen text. in dict. l. 1. ff. de inofficiofo teſstamento, & in dict. l. fratris, C. eodem titul. differentiam hanc non admittit, aut ſsaltem nullo modo exprimit eam; imò ſsimpliciter ad inofficioſsi teſstamenti querelam fratres vocauit, nec diſstinguit, an honeſsta, vel turpis, aut infamis perſsona ſsit inſstituta, quod ex dictis legibus conſstat expreſssè: textus verò in d.l. fratres, C. de inofficioſso teſstamento, id expreſsſsit apertiùs, & dubium omne remouet. Vnde vel aliter anteà fuerat ſstatutum, atque ex illa lege corrigitur, coarctatúrve, vt procedat dumtaxàt, quando turpis perſsona fuit inſstituta: vel aliquid nouum lex illa venit decidere, quod ſsuperiores Interpretes minimè explicarunt.

Idcircò conſstituendum eſst ante alia, etiam Digeſsto

*rum iure, & tempore, ſsiue ſseculo Iureconſsultorum, fratribus nunquam licuiſsſse de inofficioſso fratris teſstamento agere, niſsi turpis perſsona fuiſsſset inſstituta; quòd licèt non expreſsſserint, apertè præſsentiunt omnes Authores hucvſsque in propoſsito ſcribétesscribentes qui, vt vides, inter hæc iura non diſstinguunt, ſsed vniformiter accipiunt illa, & turpis perſsonæ inſstitutionem requirentes, ad id allegant text. in dict. l. 1. ff. de inofficioſso testamento, & in d.l. fratris, vbi de turpi, aut infami perſsona inſstituta nihil exprimitur, quaſsi ea iura explicari debeant per text. in dict. l. fratres, C. de inofficioſso teſstamento, vbi Imperator vnum dumtaxat addit prædictis legibus; ſsiue vnum de nono inducit, hoc eſst, quòd licèt ex generali traditione dict. l. 1. ff. de inofficioſso teſstamento, l. poſsthumus, eiuſsdem tit. & dict. l. fratris, C. eodem, fra

*ter quicunque, etiam vterinus, querelare poſsſset fratris teſstamentum turpi perſsonâ inſstitutâ; tamen poſst deciſsionem d.l. fratres, ſsolus frater ex vtroque latere coniunctus, vel ſsaltem conſsanguineus ex parte patris, de inofficioſso teſstamento poſsſsit experiri, nec vterinus poterit, qui tantùm ex parte matris coniunctus eſst: quod aduertit Gloſsſsa ibi, verbo, conſsanguinei, dicens: Qui ſsunt ex eodem patre, ſsed matre eadem, vel non, vt Inſstitut. eod. tit. §. 1. Et ſsic lex illa in ſsui materia eſst ſsingularis, & notabilis ſsecundùm Bartol. & alios ibi, quia nulla alia eſst lex, quæ tot caſsus complectatur, vt ibidem fatetur Iaſson in principio, & tria principaliter intendit, in quibus poſst Baldum ibidem in ſsummario, conueniunt omnes Scribentes communiter. Primò enim dicit, quòd fratres vterini tantùm non habent querelam inofficioſsi teſstamenti, vt ſsuperiùs diximus, atque ex illo textu adnotarunt Antonius Gomezius tom. 1. variar. cap. 11. num. 37. in verſs. quod primò intellige. Menchaca de ſsucceſsſsionum creatione, lib. 1. §. 10. num. 577. & 578. Michaël Graſsſsus §. teſstamentum, quæſst. 46. num. 5. qui tamen, & alij quãplurimiquamplurimi relati ſsuprà decipiuntur, dum ad id allegant text. in dict. l. fratris, & in dict. l. 1. ff. de inofficioſso teſstamento, in quibus contrarium potiùs probatur, dum ſsimpliciter ad querelam vocatur frater, nec diſstinctio prædicta adhibetur, an vterinus tantùm vel conſsanguineus frater ſsit. Secundò quatenus non conſsiderant nouum ius, quod in ea lege introducitur, nec anteà fuerat introductum: introductionis autem ratio fuit, quia cùm querela inofficioſsi teſstamenti, iuris ciuilis remedium, eſsſset, quod populi Romani moribus fuit receptum, vt contra alios reſsoluit Antonius Pichardus, ad rubricam, Inſstitut. de inofficioſso teſstamento, ex num. 18. cum ſseqq. quem vide ex num. 10. meritò ad id cognati admitti non debuerunt, vt ex communi reſsolutione aduertit Curtius iunior in authent. ex cauſsa, C. de liberis præteritis, n. 50. per textum in l. vlt. C. vnde legitimi.

Secundò dicit textus in dict. l. fratres, quòd fratres vtrinque coniuncti, vel conſsanguinei tantùm, habent |

p. 102

querelam inofficioſsi teſstamenti contra teſstamentum fratris in tribus caſsibus.

Tertiò, quòd contra neceſsſsarium hæredẽhæredem inſstitutum, quanquam ſsit vilis perſsona, non datur inofficioſsi teſstamenti querela, quæ etiam non datur in aliis caſsibus,

* etſsi perſsona turpis, aut in honeſsta ſsit inſstituta, de quibus ad limitationẽlimitationem ſsuperioris doctrinæ, & etiam pro ampliatione ipſsius eſst videndus omninò Iaſson in dict. l. fratres, Curtius, & Cagnolus in dict. l. 1. ff. de inofficioſso testamento, plenè Antonius Gomezius tom. 1. variar, d.c. 11. num. 37. 38. & 39. Menchaca de ſsucceſsſsionum creatione, lib. 1. §. 10. ex num. 565. vſsque ad num. 609. Quibus prælectis, & legibus Partitæ ſsuprà, in initio relatis, omnes ferè huius materiæ: ampliationes, & limitationes ſscire poteris. Et hactenus de prædictis, quæ ſsunt notanda ad text, in dict. l. 1. ff. de inofficioſso teſstamento, nec erant anteà ſsic diſstinctè explicata.

Nunc verò, & ſsecundo loco conſstituendum eſst, in propoſsito huius Capitis dubium maximum eſsſse, & licèt ab infinitis mille in locis tractatum, nondum tamen, vt arbitror, abſsolutè, aut diſstinctè ſsatis explicatum, an cùm frater à fratre præteritus, vel exhæredatus, teſsta

*mentum impugnat, quia in eo fuit inſstituta turpis perſsona, in totum reſscindi debeat teſstamentum, vel tantùm vſsque ad Legitimam: Et quid ſsi frater aliquid in teſstamento reliquiſsſset fratri: Quid etiam, ſsi totam integram LegitimãLegitimam ei reliquiſsſset? Et quidem Guill. de Cun. in d.l. fratres, C. de inofficioſso teſstam. n. 4. indiſstinctè aſsſse

*rit, quòd inſstitutâ turpi perſsonâ, non ſsolùm ſsi frater omninò præteritus fuerit, vel exhæredatus, aut etiam ſsi aliquid ei in teſstamento relictum fuerit, verùm etiam ſsi totam integram Legitimam ei reliquiſsſset, frater querelare poſsſsit teſstamentum in totum, & aduocare totam hæreditatem, & Guill. ſsequaces plures referunt Antonius Galeatius Maluaſsſsia in conſs. 24. num. 63. lib. 1. Ioannes Vincentius Honded. in conſs. 47. num. 32. lib. 2. Antonius Theſsaurus deciſs. Pedemontana, 128. n. 12. Graſsſsus §. testamentum, quæſst. 46. num. 4. Hieronymus de Cæuallos practicarum communium, quæst. 566. in princ. & ſsequitur Antonius Gomezius tom. 1. variar. dict. cap. 11. num. 37. in verſs. Quintò intellige, & verſsic. Sextò intellige: quo loco ſsecurè affirmat, teſstamentum in totum rumpi, etiamſsi frater inſstituat fratrem in Legitima, quæ eſst quarta pars bonorum, ſsi in reſsiduo turpem perſsonam inſstituerit.

Fundamenta autem huius partis ex communi omnium Doctorum placito adduxerunt Iaſson in d.l. fratres, num. 2. Rodericus Suarez in dict. l. quoniam in prioribus, in princ. num. 12. in verſs. ſsed Guillielmus Cæuallos, dict. quæſst. 566. in princ. latiùs Antonius Galeatius Maluaſsſsia in conſs. 24. ex num. 31. vbi firmiter aſsſserit, teſstamentum fratris turpi perſsonâ inſstitutâ, in totum expugnari, ideſst, vt in vniuerſsam eius ſsubſstantiam ſsuccedat frater, & non ſsolùm quando nihil, aut minùs portione legitimâ relictum fuit, sed etſsi plena, & integra Quarta relicta fuerit, & non quoad inſstitutionem tantùm, ſsed etiam quoad cętera in eo relicta: & idem proſsequitur ex num. 69. cum ſseqq. & num. 63. 64. 65. & 66. quo loco

* fundamentis contrariæ partis, de qua mentio fiet ſstatim, ſsic eleganter, & vt prima facie videtur, concludenter adeo ſsatisfacit, vt nihil vltra deſsiderari poſsſsit, nec alibi inueniri locus, quo ſsic poſsſsit Guill. ſsententia defendi. Pro qua conſsiderandum erit, non mediocriter videri vrgere l. 12. tit. 7. partit. 6. vbi indiſstinctè dicitur, quod in

*ſstitutâ turpi perſsonâ per fratrem, inſstitutio hæredis non valet, & poteſst frater teſtamentũteſtamentum ſsubuertere, & hæreditatem conſsequi; id quod non aduerrunt recentiores huius Regni Scriptores, ſsolus Gregorius Lopez conſsideraſsſse videtur ibidem, verbo, la hæredad, in hunc modum dicens: Approbatur hîc opinio Guilliel. relati à Paul. de Caſst. in dict. l. fratres, vt non ſsolùm reuocetur teſstamentum per querelam, quoad Legitimam fratri debitam, ſsed etiam quoad omnia bona; & idem tenet Bartol. ſseu ille, cuius eſst illa lectura in Authent. de hæredibus, & Falcidia, in princ. collatione 3. per l. Paconius, ff. ſsi quis à parente fuerit manumiſsſsus, in princip. Verè tamen dict. l. Regia partit. indiſstinctè accipi non poteſst, ſsed in vno dumtaxat caſsu vrget, vt notabitur infrà.

Contrariam autem ſsententiam, imò quòd frater dũtaxatdumtaxat

* agere poſsſsit ad ſsupplementum, cùm inſstitutâ turpi perſsonâ, aliquid ſsibi relictũrelictum eſst, aut nullo modo agere, ſsi integra Legitima ſsibi relicta fuerit, defendunt Angelus, Alexander, Afflictis, Curtius iunior, Cagnolus, Pariſsius, Fabian. de Guioch. Gabriel Eugub. Ancharanus, & alij, cum quibus ſsic firmiter amplectitur Anton. Theſsaurus deciſs. 128. num. 11. & 12. vbi dicit, quòd ipſse credit hanc opinionem veriorem, per textum clariſsſsimum, & nullam cauillationem admittentem in l. omnimodo, C. de inofficioſso teſstamento, quicquid contra eum text. audacter, & ſsubtiliter magis, quàm verè, Decius, & alij ſscripſserint, eandem ſsententiam ſsecurè admittit Rodericus Suarez in dict. l. quoniam in prioribus, num. 12. fol. 4. dicens ſsic tenuiſsſse Accurſsium in dict. l. omnimodò, & reſspondens fundamentis Guilliel. & ſsequacium, Menchaca de ſsucceſsſsionum creatione, lib. 1. §. 10. num. 589. vbi dicit veram eſsſse communem opinionem contra Paulum, & Guilliel. ſsed tunc neutram partem firmans propter textum in dict. l. Paconius, ff. ſsi quis à parente fuerit manumiſsſsus, & num. 601. vbi fatetur, quòd ſsi fratri integra Legitima relicta fuerit, tunc etiam contra turpem perſsonam querelam mouere non poſsſsit; quod tamen cogitandum reliquerat anteà n. 590. ibidem. Michaël Graſsſsus. §. teſstamentum, quæſst. 46. num. 4. vbi ſsententiam Gloſsſsæ in dict. l. omnimodo, longè veriorem putat contra Guill. nec licere ſsuper hoc diſsputare, cùm habeamus caſsum legis expreſsſsum in d.l. omnimodo, & refert Anton. Cucchum, & Emman. Suar. idem tenentes, Antonius Pichardus in §. ſsoror, Inſstitut. de inofficioſso teſstamento, num. 88. vbi hanc opinionem veriorem, & communiorem vocat, & dicit probari per text. expreſsſsum in authent. de hæredibus & falcidia, §. 1. collatione 1. vbi dicitur, eodem modo deberi Legitimam fratribus, turpi perſsonâ hærede ſscriptâ, quo debetur liberis, & parentibus; & ſsic cùm æquiparentur ſsecundùm generalem deciſsionem dict. l. omnimodò, hos omnes comprehendere: quem text. ante ipſsum expendit Roderic. Suarez in d.l. quoniam in prioribus, in verſs. neque obstat argumentum. Denique hanc partem veriorem etiam putat nouiſsſsimè Hieronymus de Cæuallos practicarum communium, quæstion. 566. ex num. 7. Angel. Matheacius de legat. & fideicommiſsſsis lib. 4. cap. 9. num. 8. & omnes duobus præcipuè fundamentis mouentur.

Primum deducitur ex verbis dict. l. omnimodo, C. de

* inofficioſso teſstamento, ibi: Certa & ſstatuta lege tam mortuis conſsulere volentes, quàm eorum liberis, vel aliis perſsonis, quibus eadem actio compere poterat, &c. & ibi: Liceat verò his perſsonis, quæ teſstamentum quaſsi inofficioſsum, vel alio modo ſsubuertendum queri poterant, id quod minus portione legitima ſsibi relictum est, ad implendam eam ſsine vllo grauamine, vel mora exigere, &c.

Secundum fundamentum ab abſsurdo vitando deducitur: quia ſsi probaremus fratrem poſsſse teſstamentum per querelam inofficioſsi ſsubuertere, & expugnare, melioris vtique conditionis eſsſset frater ipſse, quàm revera eſsſset filius, qui ſsi quid iure inſstitutionis habeat, teſstamentum inofficioſsum dicere nequit, ſsed ad ſsupplementum legitimæ portionis tantùm agit, ex text. in dict. l. omnimodo: quod maximum abſsurdum eſsſset, igitur non probandum, l. diuortio, in princ. vbi Iaſson in 5. notabili, ff. ſsoluto matrimonio, l. ſscire, §. aliud, vbi Baldus in vlt. notabili, ff. de excuſsationibus tutorum: quibus tamen fundamentis, vt dixi ſsuprà, ex propoſsito ſsatisfacit Antonius Galeatius Maluaſsſsia in conſs. 24. ex num. 63. cum tribus ſseqq. ſsic vt negari non poſsſsit, quin hac in re maxima difficultas ſsit, vt etiam conſstat ex his, quæ ſscripſsit Matheacius, vbi ſsuprà, dict. cap. 9. ex num. 4.

Quapropter, vt eam apertiùs explicaret, tres caſsus in

* propoſsito diſstinguit Iulius Clarus §. teſstamentum, q. 50. |

p. 103

Primus caſsus eſst, cùm in teſstamento, in quo turpis perſsona eſst inſstituta, nihil relictum eſst fratri; & tunc per querelam rumpit teſstamentum in totum.

Secundus caſsus eſst, cùm aliquid reliquit frater fratri, ſsed non titulo inſstitutionis; & tunc inquit Iulius Clarus, quòd frater pariter rumpit in totum, ad exemplum deſscendentium: & reddit rationem, quia licèt regulariter in collateralibus non ſsit neceſsſsarius titulus inſstitutionis, neque eis aliqua Legitima debeatur; eſst tamen ſspeciale, quando turpis perſsona eſst inſstituta, quia eis debetur Legitima: & conſsequenter. quòd non eſst impertinens dicere, quòd talis Legitima ſsit eis relinquenda titulo inſstitutionis, & quòd ita procedat opinio Guil. de Cun. quam ipſse ſsequitur.

Tertius caſsus eſst, quando frater inſstitutâ turpi perſsonâ, reliquit titulo inſstitutionis, ſsed minus Legitimâ; & tunc procedit opinio ſsecunda Angeli, & ſsequacium, de qua ſsuprà: dicit tamen cogitandum eſsſse, & omittit quartum, & neceſsſsarium caſsum, quando ſscilicet integra Legitima titulo inſstitutionis, vel legati relinquitur. In

* primo autem autem caſsu, Iulij Clari ſsententiam amplectitur Graſsſsus in dict. §. teſstamentum, quæſst. 46. num. 4. in principio. In ſsecundo verò & tertio improbat eum ibidem, num. 5. dicens indiſstinctè tenendum, quòd in vtroque caſsu ad ſsupplementum dumtaxat ſsit agendum, & probans cum Emman. Suarez, Antonij Gomezij Additionatore, relicti titulum, dicit nullam differentiam in propoſsito facturum, nec diſstingui debere an titulo inſstitutionis, vel titulo particulari Legitima, aut pars eius relicta ſsit. Sed in prædictis etiam duobus caſsibus, hoc eſst ſsecundo & tertio, an ſscilicet relictum ſsit aliquid titulo inſstitutionis, vel titulo tantùm particulari, Clarum videtur ſsequi, & præfatam differentiam admittere, quamuis in ea firmiter non inſsiſstat, Ioannes Vincentius Honded. in conſsil. 47. num. 34. volum. 2. Hiero

*nymus verò de Cæuallos, qui, vt vides, nouiſsſsimè omnium quæſstionem ſsuperiorem tractauit, dict. quæſst. 566. prædictorum nullam mentionem facit, nec de veritate diſstinctionis Clari diſsputationem ſsuſscipit, nec etiam refert Authores quamplurimòs, ſsuperiùs à me relatos. Idcircò, vt ego ſsententiam meam interponam, nonnulla

* conſstituere neceſsſsarium duxi, quibus præfata quæſstio non adeò dubia videbitur, imò diſstinctione, & reſsolutione maiori, quàm anteà erat, explicata manebit.

Et in primis conſstituo, quòd ſsi frater inſstitutâ turpi

* perſsonâ à fratre ſsuo, præteritus fuit, vel exhæredatus, nec aliquid ei in teſstamento relictum eſst; tunc per querelam rumpet teſstamentum in totum, vt in vniuerſsam eius ſsubſstantiam ſsuccedat: idque ex ſsententia Baldi, in dict. l. fratres, C. de inofficioſso teſstamento, num. 8. Iaſsonis ibidem, num. 16. in qua conueniunt omnes, vt ſscribit Graſsſsus §. teſstamentum, quæſst. 46. num. 4. in principio, & tenent Iulius Clarus in eodem §. quæſst. 50. num. 3. in verſs. aut in teſstamento. Afflictis d. deciſs. 204. num. 2. & 3. & ibi Vrſsillus in addit. num. 1. & 4. Ioannes Vincentius Honded. in conſs. 47. num. 34. lib. 2. & in hoc caſsu loquuntur Menchaca de ſsucceſsſsionum creatione, lib. 1. §. 10. num. 586. Antonius Gomezius tom. 1. variarum, cap. 11. num. 37. verſs. Quintò intellige, dum dicunt, quòd teſstamentum debet rumpi in totum, & non pro parte, vel non vſsque ad Legitimam tantùm, cùm inſstituta eſst turpis perſsona. In eodem etiam caſsu loquitur apertè dict. l. 12. tit. 7. partita 6. vt conſstat ex illis verbis: Et dezimos que el vn hermano puede desheredar al otro conrazon, è ſsin razon. E aun que non fizieſsſse mencion del en el teſstamento, puede de jar lo ſsuyo à quien quiſsiere, quando non ouiere fijos: nin otros que deſscendieſsſsen del de la lifia derecha, nin padre, nin abuelos, fueras ende ſsi eſstablecieſsſse por ſsu herectèro à tal home, que fueſsſse de mala vida, ò enfamado, ca eſstonze no valdria el eſstablecimiento de tal heredero, ante decimos, que el hermano puede quebrantar el teſstamento, è auer la heredad de ſsu hermano. Et ſsic in prædicto caſsu approbatur ibi opinio Guil. de Cun. vt non ſsolùm reuocetur teſstamentum per querelam quoad Legitimam fratri debitam, ſsed etiam quoad omnia bona, vt rectè intellexit Gregorius Lopez, verbo, la heredad, ibidem, vt dixi ſsuprà, num. 18. ideò Gregorius ipſse ſstatim mouet dubium; Quid ſsi aliquid fuit fratri relictum, quaſsi ſsentiens expreſssè, loqui eam legem dumtaxat in caſsu prædicto, quando fratri præterito, vel exhæredato nihil in teſstamento relictum fuit. Idem etiam in caſsu ſsuperiori apertè præſsentit Angelus Matheacius de legat. & fideicommiſsſsis, lib. 4. cap. 9. num. 8. & ius Digeſstorum à iure Codicis optimè diſstinguit.

Secundò conſstituo, quòd ſsi frater inſstitutâ turpi per

*ſsonâ, neque præteriit fratrem, neque etiam exhæredauit illum, imò potiùs titulo inſstitutionis, aut titulo etiam particulari (in hoc differentia non eſst) integram Legitimam, hoc eſst quartam partem ei reliquit; tunc fratri querela non competit vllo modo, quia non eſst in hoc caſsu, cur frater ipſse conqueri debeat, quippe cum Legitima integra ei relicta fuerit, ad quod tantùm tenetur frater, cùm turpem perſsonam hæredem inſstituit, §. 1. cum Gloſsſsa, in Authent. de hæredibus & falcidia, vbi apertè datur intelligi, quòd in reliquo ad libitum poteſst frater diſsponere, etiam turpi perſsona hærede inſstituta, ex quo ad relinquendam fratribus Legitimam, hoc caſsu lex cogit fratres; aliàs vana eſsſset diſspoſsitio, & ſsuperuacuum relictum Legitimæ, vt inquit Cagnolus, quem ſstatim referam, ſsi nihilominùs poſsſset frater in totum teſstamentum reſscindere: & dicendum eſsſset, totam ſsubſstantiam eſsſse fratribus eo caſsu relinquendam, non Legitimam tantùm; & hunc caſsum vnanimiter admittunt omnes Authores præcitati ſsuprà, num. 19. qui, vt iam vidiſsti, etiam in fortioribus terminis, quando non integra Legitima relicta fuit fratri, id probarunt, & agendi ad ſsupplementum ius dumtaxat conceſsſserunt. Deinde in terminis noſstris ſsic tenet ſsuperiorem reſsolutionem Alexand. in l. ſsi patroni, in §. finali, in vltima columna, ff. ad Trebell. ſsequitur Cagnolus dicens, quòd rationi prædictæ non videt dari poſsſse reſsponſsum in l. 1. ff. de inofficioſso teſstamento, num. 11. Menchaca de ſsucceſsſsionum creatione, lib. 1. §. 10. num. 601. Graſsſs. §. teſstamentum, quæst. 46. num. 4. & cum multis firmiter ſsuſstinet, hunc caſsum Anton. Theſsaur. deciſs. 128. n. 11. & 12. & ante ipſsos hoc dixit Salicet. in d.l. fratres, C. de inofficioſso teſstam. in 3. qu. principali, qui quamuis ſsequutus ſsit Guil. de Cun. ſsententiam relatam ſsuprà, num. 16. tamen diſscrepat ab eo, vbi frater Quartam integram reliquiſsſset fratri ſsuo, dicens quòd tunc non competeret querela fratri, inſstitutâ turpi perſsonâ: & in eum ſsenſsum rectè citat Salicetum, & ſsequitur eum Rodericus Suarez in d.l. quoniam in prioribus, in princ. n. 12. fol. 4. in verſs. in vno diſscrepat. Nec diſstinguunt ij omnes, an titulo legati, vel titulo inſstitutionis Quarta relicta ſsit, quaſsi ſsentiant manifeſstè, ſsufficere, quòd Legitima quocunq;quocunque modo relicta fuerit; & ita tenendum eſst ex dictis Authoribus, & verbis d.l. 12. tit. 7. partita 6. quæ loquitur dumtaxat, quan

*do frater præteritus fuit, vel exhæredatus, vt tunc rumpatur teſstamentum in totam, non verò in iſsto caſsu, cùm integra Legitima fratri relicta fuit; & ſsic ad eum trahi non debet, iuxta vulgata iuris principia, & communes traditiones Doctorum, quamuis contrarium in caſsu præ

*dicto, ſsed malè quidem, tenuerint omnes, qui Guil. de Cun. ſsententiam amplexi ſsunt, vt conſstat ex relatis ſsuprà, num. 16. & per Antonium Theſsaurum dict. deciſs. 128. num. 12. & inter alios ſsic expreſssè, ſsed malè, vt dixi, firmarunt Antonius Gomezius tom. 1. variarum, cap. 11. num. 37. verſs. Sextò intellige, Rubeus in leg. Titia, §. Imperator, num. 287. ff. de legatis 2. Antonius Galeatius Maluaſsſsia in conſs. 24. num. 31. & n. 63. & ſseqq. volum. 1. quorum ſsententia clarè conuincitur ex his, quæ huiuſsce noſstræ reſsolutionis ſsequaces notarunt, ac inter alios Rodericus Suares, Cagnolus, Graſsſsus, & Theſsaurus in locis relatis ſsuprà, Matheacius lib. 4. dict. cap. 9. num. 8.

Tertiò conſstituo, quòd ſsi frater inſstitutâ turpi per

*ſsonâ, fratri præterito, vel exhæredato, hoc eſst hæredi non inſstituto aliquid reliquit, ſsed minùs Legitimâ, ti|

p. 104

tulo tamen inſstitutionis; tunc equidem dũtaxatdumtaxat competere ei ius agendi ad ſsupplementum, nec querelare poſsſse teſstamentum fratris: quod fatetur Iulius Clarus dict. §. teſstamentum, quæst. 50. num. 3. in finalibus verbis, dicens ſsic procedere opinionem Angeli, & ſsequacium, contra Guil. de Cun. & ſsequaces eius; & in hoc libenter ſsequor prædictum Authorem, propter rationes communis ſsententiæ, & authoritatem eorum, quos retuli ſsuprà, num. 19. & per text. in dict. l. omnimodò, & in dict. authent. de hæredibus & falcidia, §. 1. collat. 1. qui in hoc cauillari non poſsſsunt, quamuis contrà, ſsed malè quidem, tenuerint in hoc caſsu Antonius Gomezius, Rubeus, Anton. Galeat. Maluaſs. & cæteri alij adducti in ſsecundo caſsu, ſsuprà, qui, vt vidiſsti, in fortioribus terminis contrarium defendunt.

Quartò conſstituto, quòd ſsi frater inſstitutâ turpi per

*ſsonâ, fratri præterito, vel exhæredato, hoc eſst hæredi non inſstituto reliquit aliquid, ſsed non titulo inſstitutionis, ſsuccedere tunc contrarietatem Guil. de Cun. & ſsequacium eius, & Angeli, ac ſsequacium eiuſsdem, & ſsic diuerſsitatem primæ, & ſsecundæ opinionis, quas adduxi ſsuprà, num. 16. & num. 19. in qua tamen Iulius Clarus dict. §. teſstamentum, quæſst. 50. num. 3. in verſs. aut reliquit aliquid, Guil. ſsententiam amplectitur, & exiſstimat, in hoc caſsu fratrem rumpere debere teſstamentum in totum, ad exemplum deſscendentium. Graſsſsus autem receptarum ſsententiarum, §. testamentum, quæst. 46. num. 4. contrarium defendit, & in prædicto caſsu, ius agendi ad ſsupplementum dumtaxat fratri concedit, ac cum Emman. Suar. Antonij Gomezij Additionatore, quem ibidem refert, probabilius credit, relicti titulum, nullam differentiam in eo facturum. Ego verò in praxi omninò crederem seruandam Emman. Suar. & Grassi ſsententiam, nec conſstituendam differentiam, quo titulo relictum ſsit factum, dummodò verum ſsit, aliquid relictum fuiſsſse fratri.

Moueor in primis authoritate quamplurimorum, quos retuli ſsuprà, num. 19. qui etiam in hoc caſsu concedunt dumtaxat ius agendi ad ſsupplementum: nec diſstinguunt, quo titulo relictum fuerit aliquid fratri, inſstitutâ turpi perſsonâ.

Secundò per textum in dict. l. omnimodo, C. de inofficioſso teſstamento, qui nullam cauillationem admittit, vt dicit Antonius Theſsaurus d. deciſs. 128. num. 11. in fine.

Tertiò, quia negari non poteſst, quin diuerſsa ſsit cauſsa fratrum, & deſscendentium, quippe cùm fratribus nec Legitima debeatur, nec ſsit neceſsſsarius titulus inſstitutionis: & quando turpis perſsona eſst inſstituta, licèt eis Legitima debeatur, vt dicebam ſsuprà; tamen nullibi expreſsſsum eſst, quòd talis Legitima ſsit relinquenda titulo inſstitutionis: vnde non concludit Iulij Clari ratio, nempe quòd non ſsit impertinens dicere, quòd titulo inſstitutionis debeat Legitima relinqui in eo caſsu: quia imò impertinens eſst, & à mente legis alienum. vt non obſscurè colligi valet ex l. 12. tit. 7. partita 6. quæ ſsi maturè perpendatur, ex ea colligetur apertè, eo dumtaxat caſsu ſsubuerti teſstamentum à fratre, & per eum integram hæreditatem aduocari, quando inſstitutâ turpi perſsonâ, frater ipſse præteritus eſst, vel exhæredatus, nihilo eidem relicto: cùm verò aliquid relictum eſst, nihil lex illa decidit, nec loquitur in hoc caſsu; denotat potiùs, in alio caſsu, vltra poſsitum ibi, teſstamentum non ſsubuertendum, ſsed dumtaxat ad ſsupplementum agendum, vt ibidem notauit Gregorius Lopez verbo, la heredad, in verſsic. & quid ſsi aliquid, & coadiuuatur ex his, quæ reſsoluit Menchaca de ſsucceſsſsionum creatione, lib. 1. §. 10. n. 583. in verſsic. 4. & fortius, vbi dicit, quòd vera, & communis opinio eſst, quòd titulus inſstitutionis non requiratur in Legitima fratrum, & ſse remittit ad alium locum, quo latiùs id tractauit: coadiuuatur denique ex his, quæ maturè & cum iudicio obſseruauit in hac materia Angelus Matheacius de legat. & fideicommiſsſs. lib. 4. cap. 9. num. 8. vbi, vt anteà dicebam. ius Digeſstorum à iure Codicis optimè diſstinguit, & in effectu dicit, quòd Digeſstorum iure, ſsi tota Legitima fuiſsſset relicta, tunc etiam turpi hærede ſscripto, inofficioſsi agere poterat: ſsi verò quid minus Legitimâ, vel nihil relictum fuiſsſset, fratres vtique, & liberi frangebant inofficioſsi teſstamenta; iure verò Codicis, aut tota Legitima legata fuit, & nemo inofficioſsi agere poteſst, nec tunc frater ipſse, turpi quoque hærede ſscripto: aut quid minus Legitimâ relictum fuit, & tunc nec etiam frater rumpere poteſst teſstamentum fratris, ſsed tantùm petere ſsupplementum Legitimæ, firmo manente teſstamento.

Quintò conſstituo, quòd in omnibus caſsibus, in qui

*bus dictum eſst, quòd fratri competit ius agendi ad ſsupplementum dumtaxat, vel Legitimâ tantùm, hoc eſst quarta parte bonorum debet eſsſse contentus, in his omnibus non tenetur ad legata pro quarta parte: Ratio eſst, quia turpi perſsonâ hærede ſscripta, fratri debetur Legitima, quæ eſst quarta pars & ſsic debetur illi abſsque onere, ex vulgatis iuribus, quæ adducit, & latiùs probat Afflictis deciſs. 125. per totam, dicens in finalibus verbis, votatum fuiſsſse in Senatu, quòd legatum alimentorum factum quibuſsdam ſsoluatur integrè per hæredes ſscriptos, & nihil contribuat ſsoror illa, quæ dixit teſstamentum fratris inofficioſsum, quia in eo fuit inſstituta turpis perſsona.

Sextò & vltimò conſstituo, dubium maximum eſsſse,

* an ſsi frater rumpat teſstamentum fratris per querelam, quia in eo fuit inſstituta turpis perſsona, teneatur ad omnia legata, & fideicommiſsſsa etiam vniuerſsalia relicta in teſstamento fratris: & ſsic an text. in authent. ex cauſsa, C. de liberis præteritis, habeat locum etiam inter fratres, inſstitutâ turpi perſsonâ? Et certè dubia eſst, & difficilis hæc quæſstio, quam proptereà egêre deciſsione, & præſsentiâ Principis dixit Salicetus in dict. leg. fratres, C. de inofficioſso teſstamento, in 4. quæſst. & arduam vocat Iulius Clarus, vt refert Antonius Theſsaurus deciſs. Pedemontana 128. num. 6. dicens multas fuiſsſse in explicatione illius Authenticæ Doctorum opiniones, & eas retuliſsſse P. Iacob. in dict. authent. ex cauſsa, & Fulgoſsium ibid. num. 25. & 26. Sed in terminis noſstris, quòd non habeat locum diſspoſsitio dictæ Authenticæ, ſsed quòd ſsimul cum

* inſstitutione omnia corruant, tenuerunt Angelus, Iacob. de Aren. Petrus, Cinus, Paulus, Franciſscus de Rampon. Imola, Alexand. & Iaſson, quos in vnum congeſsſsit Menchaca de ſsucceſsſsionum creatione, lib. 1. §. 10. n. 580. & 581. qui dicit hanc eſsſse communem opinionem ſsecundùm

* Iaſsonem, Paul. & Alexand. & tenendam ſsecundùm eum. Decius in leg. liberi, num. 13. de bonorum poſsſseſsſsione contra tabulas. Petr. Iacob. Ruinus, Rolandus, Iacobinus, & Afflictis, quos retulit Antonius Theſsaurus d. deciſs. 128. num. 6. Corneus in dict. authent. ex cauſsa, ſsub num. 3. Mantica in conſsil. 199. Rubeus in l. Tuia, §. Imperator, num. 62. & num. 176. de legatis 2. Anton. Galeat. Maluaſsſs. in conſs. 24. num. 70. volum. 1. Ioannes Vincentius Honded. in conſsil. 47. num. 37. volum. 2. Ac denique huius

* partis fundamenta omnia adducunt Salicetus, in dict. l. fratres, in 4. quæst. principali, & ibidem Iaſson num. 3. & 4. Menchaca d. §. 10. num. 581. & num. 582. in verſs. tamen communis opinio, à quibus accipiunt alij poſstmodùm Scribentes, & contrariæ partis rationibus reſspondet Antonius Galeatius Maluaſsſsia d. conſs. 24. num. 71. & 72.

* & poſst leges Partitarum, ſsiue in terminis etiam earum, amplectuntur eandem ſsententiam Gregorius Lopez in

* l. 12. tit. 7. partita 6. in verbo, el teſstamento, verſsicul an autem rupto, dicens, quòd d. authent. ex cauſsa, non habet locum in fratribus, inſstitutâ turpi perſsonâ & ad id benè facere text. in l. finali, tit. 8. partit. 6. vbi Gregorius ipſse, verbo, el fijo, idem probauit. Hieronym. de Cæuallos practicarum communium, q. 566. qui dicit hanc eſsſse communem ſsententiam, & iuxta eam hodie ſsancitum in d.l. finali, tit. 8. partita 6.

Sed contrariam opinionem, imò deciſsionem text. in

* dict. authent. ex cauſsa, C. de liberis præteritis, habere locum inter fratres, inſstitutâ turpi perſsonâ, tenent Bald. in dict. l. fratres, C. de inofficioſso teſstamento, in 3. quæſst. |

p. 105

Curtius iunior ibidem, num. 75. Cagnolus num. 87. in fine, & num. 88. Ioannes Faber num. 5. & omnium latiſsſsimè Ioannes Igneus in repetitione illius authent. num. 59. in verſsiculo, ego autem dico. Graſsſsus, & Craueta, quos refert Antonius Theſsaurus d. deciſs. 128. num. 7. dicens ſsibi videri, quòd hæc opinio in iudiciis eſst ſsequenda, cùm ſsit æquior, & humanior, & eam conſstanter defendens Iulius Clarus §. teſstamentum, quæſst. 52. num. 5. vbi dicit, quòd opinio præcedens ſsemper viſsa fuit ſsibi terribilis, & ſsi caſsus contingeret in facto, quòd non peccaret mortaliter Iudex, qui iudicaret contra eam.

Et huius partis fundamenta quatuor, poſst Salicetum

* adducit Iaſson in d.l. fratres, num. 3. in verſsiculo, adde quod contrarium tenet Baldus, vſsque ad verſsiculum, in contrarium, & vide num. 4. in verſsiculo, ſsi velis tenere, vſsque ad verſsiculum, Teneas communem ſsententiam, vbi in effectu, & verè quidem, atque concludenter, licèt ipſse contrarium teneat cum Communi, reſspondet omnibus fundamentis contrariæ partis relatæ ſsuprà, n. 33. præcipuo etiam fundamento Communis reſspondent

* Iulius Clarus d.q. 52. n. 5. & Menchaca d. §. 10. n. 582. licèt contrariũcontrarium tueatur, vt ſsuprà vidimus; iura etiãetiam & rationes permultas pro hac parte conſsiderauit Igneus in dict.

* authent. ex cauſsa, num. 59. verſsiculo, ego autem dico, & concludentem, nouámque tradit Theſsaurus, & præcipuæ rationi Communis reſspondet d. deciſs. 128. n. 8. & 9.

* Quæ equidem rationes adeò me mouent, vt ſsecundam hanc ſsententiam contra CommunẽCommunem libentiùs probauerim

* excitatus in primis prædictis quatuor fundamentis Iaſsonis quæ fortiſsſsimè vrgent. Secundò iuribus, & rationibus Ignei, & Theſsauri vbi ſsuprà, quæ etiam non mediocriter iuuant hanc partem. Tertiò, propter ſsolutiones, quas ad rationes contrariæ partis tradiderunt Iaſson, Menchaca, Clarus & Theſsaurus, quæ iuxta rationem iuris procedunt: & verè negari non poteſst quin in correctoriis fiat extenſsio, quando aliàs reſsultaret abſsurdum, vel quod verba d. authent. ex cauſsa, generalia ſsint, & abſsque vlla extenſsione comprehendant hunc caſsum, vt aduertit Iulius Clarus vbi ſsuprà, quia vbi eſst maior ratio, ibi ex vi comprehenſsiua, idem cautum eſste intelligitur: ergo ſsi reſsciſsſso ex cauſsa præteritionis, vel exhæredationis teſstamento, conſseruantur legata aduersùs liberos, & parentes querelam inofficioſsi teſstamenti mouentes, multò magis, faciliúſsque conſseruabuntur aduersùs fratres. Deinde, quia caſsus prædictus omiſsſsus eſst in dict. authent. vt ex verbis eius conſstat apertè; tamen ipſsius diſspoſsitio non ideò excludi debet aduersùs fratres, ſsed potiùs pro expreſsſsa haberi, propter rationes prædictorum Authorum, maximè ob rationem Theſsauri d. deciſs. 128. num. 8. in principio. Ac denique, quòd text. in dict. l. fratres, licèt odio turpis perſsonæ ſsic diſspoſsuerit; eius tamen odio non debent alij ſsic grauari, vt beneficium amittant: quod etiam aduersùs liberos, & parentes eſst inſstitutum, eò maximè, quòd concluſsio illa, vt in correctoriis non admittatur extenſsio, non eſst ſsine controuerſsia, & multi atteſstantur communem opinionem eſsſse in contrarium; aut ſsaltem negari non poteſst, quòd ipſsa multas habeat limitationes, & declarationes, quæ ad propoſsitum noſstrum accommodatæ, communis ſsententiæ fundamentum ſsubuertunt, vt conſstat ex his, quæ ſscripſserunt Doctores in authent. quas actiones, C. de ſsacroſsanctis Eccleſsis. & in l. ſsi vero, §. de viro, & in l. ſsi conſstante, ff. ſsoluto matrimonio. Gratianus regula 111. per totam. Camillus Gallinius de verborum ſsignificatione, lib. 6. cap. 6. num. 11. & cap. 14. per totum.

Ex quibus etiam conſstat apertè, quod text. in dict. l.

* finali, titul. 8. partita 6. verè non facit pro opinione Angeli, & ſsequacium, relata ſsuprà, num. 33. quicquid aliter dicat Gregorius Lopez, quem retuli ſsuprà, num. 37. nec etiam iuxta opinionem eiuſsdem Angeli ſsancitum in ea lege, vt malè quidem exiſstimauit Hieronym. de Cæuallo, quem ibidem citaui, propterea quòd nihil in propoſsito ſstatuitur ibi, nec iuri communi aliquid additur, ſsed dumtaxat ius commune confirmatur, & dicitur, quòd rupto teſstamento ex cauſsa præteritionis, vel exhæredationis, annullatur teſstamentum quoad inſstitutionem; legata tamen, & libertates valida remanent, vt in dict. authent. ex cauſsa, fuerat ſstatutum; vnde qua ratione dixi de iure communi, Baldi ſsententiam tenendam contra ſsententiam Angeli, & ſsequacium, ipsâ etiam, & de iure Partitarum idem aſsſsero, cùm eo iure attento, fic militent rationes omnes, quas præfati Authores conſsiderarunt, ſsicut in terminis iuris ipſsius communis vrgebant, & erit hodie magis certum ex generali deciſsione

* l. 1. tit. 4. de los teſstamentos, lib. 5. nouæ collectionis Regiæ, iunctis his, quæ in eius legis explicatione obſseruauit Tellus Fernandez in l. 3. Tauri, 4. part. num. 18. & n. 21. dicens, regulariter obſseruandum, quòd vbicumque teſstamentum annullatur, quia in inſstitutione peccauit, provt in noſstro caſsu contingit, dumtaxat haberi pro non facta inſstitutionem, cætera verò remanere firma, quamuis Azeuedius ibi, num. 179. non audeat firmare: Et hactenus de præfata quæſstione.

Nunc verò tertio loco, & principaliter conſstituen

*dum eſst, dubitari etiam communiter, quæ dicantur in propoſsito perſsonæ infames, turpes, vel inhoneſstæ, vt eis inſstitutis, poſsſsit frater querelare teſstamentum fratris? Et text. in dict. l. fratres, C. de inofficioſso teſstamento, dubium diluit, in hunc modum ſscribens: Si ſscripti hæredes, infamiæ, vel turpitudinis, vel leuis notæ maculâ aſspergantur, & c. & in l. 12. tit. 7. partit. 6. dicitur: Si eſstablecieſsſse por ſsu heredero à tal home, que fueſsſse de mala vida o enfamado, & ibi Gregorius Lopez, verbo, de mala vida, latè explicat, quæ dicantur in propoſsito turpes perſsonæ: Iaſson in dict. l. fratres, num. 10. 11. & 12. Gama deciſs. 143. & Additionator eius ibidem, Menchaca de ſsucceſsſsionum creatione, lib. 1. §. 10. num. 569. & quatuor ſseqq. & num. 608. vbi dicit, quòd hæc concluſsio intelligitur multipliciter. Primò, ſsi perſsona inſstituta ſsit infamis de iure & de facto. Secundò, etiamſsi ſsit infamis de facto tantùm. Tertiò, etiamſsi nec ſsit infamis de iure, nec de facto, ſsed tantùm ſsit turpis eius quæſstus, & modus viuendi. Quartò, etiamſsi nec ſsit infamis de iure, nec de facto, nec etiam habeat turpem modum viuendi,

* ſsi tamen eſst homo ſsiniſstræ, aut malæ opinionis. Antonius Gomezius tom. 1. variar. cap. 11. num. 38. per totum, vbi latè declarat, & in fine conſstituit, Iudicis arbitrio relinqui, quæ dicatur turpis perſsona, vel non, & dicit ita tenuiſsſse ſsolum Fabrum in §. ſsoror, col. 2. in medio, Inſstitut. de inofficioſso testam. & reputat vnicum, & ſsingulare in iſsta materia. Addiderim ego, arbitrium hoc non ita liberum eſsſse debere, vt Gomezius ſsupponit; imò potiùs regulari debere iuxta rationem, & verba dict. l. fratres, & dict. l. 12. partitæ, communéſsque Doctorum omnium Scribentium reſsolutiones: nec verum eſsſse, quod tractit ipſse Gomezius, certam ſscilicet regulam, aut doctrinam in hoc dari non poſsſse, nam imò dari poteſst certa regula ex deciſsione, & verbis dict. l. fratres, quamuis verum ſsit, regulæ eius executionem, diſscreti Iudicis declarationi, aut arbitrio relinqui; & hoc obiter dictum: redeundo tamen ad propoſsitum, ſscribunt etiam Queſsada diuerſsarum quæstionum iuris cap. 6. num. 11. Simon de Pretis de interpretatione vltimarum volunt. lib. 5. dubitatione 1. num. 69. & 70. fol. 443. Graſsſsus §. teſstamentum, quæſst. 46. Aluarus Valaſscus conſsultatione 17. per totam, Plotus de in litem iurando, §. 49. num. 12. Guill. Benedict. in cap. Rainuncius, de testamentis, verbo, Rainuncius de Clera, num. 28. Antonius Theſsaurus deciſsione Pedemontana 126. num. 4. optimè Ioannes Vincentius Honded. in conſs. 47. ex num. 11. vſsque ad num. 29. vol. 2. qui cum aliis rectè aduertit, quòd cùm text. in d.

* l. fratres, C. de inofficioſso testamento, loquatur alternatiuè; ſsufficit quod vna qualitas ex illis tribus concurrat in hærede ſscripto: & ſsic, vel quod ſsit infamis vel turpis perſsona, aut leui macula notetur; vt etiam aduertit Antonius Galearius Maluaſsſsia in conſs. 24. num. 32. & tribus ſseqq. & num. 55. & ſseq. vol. 1. vbi dicit, quòd infamis in

*famiâ facti dicitur ille, cuius opinio apud probos viros |

p. 106

læſsa eſst, & onerata, idque iure, & authoritate confirmat Tiberius Decianus in conſs. 31. ex num. 11. vſsque ad n. 31. vol. 4. & omnes prædicti tanquam indubitata tradunt, atque vnanimiter duo.

Primum, quòd ſspurij ſsunt infames, turpes, & viles,

* vt latè probauit Decianus dict. conſs. 31. ex num. 15. vſsque ad num. 24. Ioannes Vincentius Honded. in conſs. 47. ex num. 21. lib. 2. vbi num. 23. extendit ad eum, qui ex

*poſsitus fuit Hoſspitali, vt ſsi non probetur legitimus, turpis perſsona dicatur in propoſsito, de quo latiùs Maluaſsſsia dict. conſs. 24. per totum.

Secundum, quòd filius Presbyteri dicitur infamis

* infamiâ facti, turpis, & vilis, & comprehenditur ſsicut ſspurius ſsub diſspoſsitione dict. l. fratres, C. de inofficioſso teſstamento, vt inſstitutis eis, querelari poſsſsit teſstamentum à fratre preterito vel exhæredato, vt latiùs per Antonium Gomezium, Menchacam, Theſsaurum, Decianum. Hondedeum, & reliquos citatos ſsuprà; id tamen exiſstimauit verum Aluarus Valaſscus conſsultatione 17. num. 3. niſsi filius Presbyteri ſsit aliàs vir probus, & honeſstus, &

* maximè ſsi ad officia publica ſsit admiſsſsus: tunc enim dicit, quòd abſsque dubio non cenſsebitur turpis perſsona, vt querelari poſsſsit teſstamentum propter eius inſstitutionem, & quod ita iudicauit Senatus Vlyſsſsiponenſsis, in quodam filio Presbyteri Portuenſsi & Ædilitia dignitate decorato, inſstituto hærede ab vxore ſsua, & exhæredato fratre, vt non poſsſsit teſstamentum querelâ propoſsitâ, reſscindi, quaſsi talis non corruptis moribus notatus, non ſsit cenſsendus turpis perſsona, & ſsequitur Valaſscum Antonius Theſsaurus deciſsione Pedemontana 126. num. 6. vbi generaliter dicit quòd ſsi iſste ſspurius aliis virtutibus

* eſsſset illuſstratus, & decoratus, ita vt fratre præterito dignior eſsſset; tunc non haberet locum querela, argumento text. in cap. nunquam de vitiis, & in cap. Apoſstolica, & cap. ſsequent. 56. diſstinctione, Blaſsius Flores Diaz de Mena in addit. ad deciſsionem 143. Gamæ, in principio, fol. 61. vbi ſscribit in hunc modum: Fallit tamen, ſsi talis baſstardus eſsſset notabilis, aut valdè honorata perſsona, ex propriis meritis, & perſsonâ; & ita dicit iudicatum Aluarus Valaſscus, vbi ſsuprà. Et in effectu idem videtur probare nouiſsſsimè Andreas Fachin. controuerſs. iur. lib. 4. cap. 93. ad finem, iuxta diſstinctionem quam adducit, vt reſsoluat, an contra ſspurium querela detur fratri: expendit autem Valaſscus pro hac ſsententia, aut communis reſsolutionis limitatione, nonnulla fundamenta, quæ augeri poſsſsunt ex fundamentis adductis in ſsimili per Antonium Theſsaurum dict. deciſsione Pedemontana 126. num. 34. & 5. latiùs per Tiberium Decianum. in conſsil. 31. ex num. 1. vſsque ad num. 11. volum. 4.

Hæc ſsciens, conſsultóque prætermitto, nec ideò refero,

* quod in simili caſsu, nẽpenempe in ſspurio hærede ſscripto, & proprio fratre teſstatoris præterito, qui ſspurius erat Tabellio, & officium Tabellionatus exercebat, item qui erat Clericus habens primãprimam clericalem tonſsuram, & quatuor minores Ordines, & Capellaniam, erátque adoleſscens bonis moribus præditus, optimæque vocis, exiſstimationis, & famæ, contrarium obſseruauit ipſse Decianus, ad quem nullus prædictorum aduertit, nec refert eum dict. conſsil. 31. per totum, volum. 4. vbi adeò concludenter ſsatisfacit omnibus, quæ pro Valaſsco excogitari poſsſsunt, & ſsuam ſsententiam ſsic eruditè tuetur, vt nihil vltrà desiderari poſsſsit, nec eo prælecto, vllo modo limitatio, aut declaratio Valaſsci defendi: inter alia tamen, quæ conſsiderauit ibidem, ex num. 25. cum ſseqq. vt reſsponderet his, quæ ex num. 1. vſsque ad num. 11. adduxerat pro contraria parte dicto num. 11. rectiſsſsimè adnotauit, in propoſsito caſsu ſstare regulam certam in iure, quòd frater præteritus, vel exhæredatus, poſsſsit querelare de inofficioſso teſstamento fratris, in quo inſstituta eſst turpis perſsona, aut leui etiam maculâ notata, vt dicit text. in dict. l. fratres, C. de inofficioſso teſstamento. Quanquam ergo conſstet, vt ipſse Author dicit num. 24. inſstitutum eſsſse quantumcunque probum, honeſstum, & virtuoſsum virum; non proptereà deſsinit eſsſse infamis, aut maculâ quacunque notatus, quoad infamiam facti; hæc enim tolli non poteſst niſsi per expreſsſsam remiſsſsionem, ac indulgentiam Principis, nec tollitur ex eo, quòd ſspurius ſsit probus, aut honeſstus, aut quibuſscunque virtutibus condecoratus, vt de ſse patet apertè, ſsic, vt eo vel tantùm verbo ſsubuertantur omninò & Valaſsci rationes, & Antonij Theſsauri, Blafiíque traditiones prædictæ, quæ verè repugnant communi Doctorum reſsolutioni, de qua ſsuprà, ex n. 46. cum ſseqq. & verbis text. in dict. l. fratres, ibi: Vel leuis notæ maculâ aſspergantur. Quis enim negauit, etiam omnibus qualitatibus prædictis in ſspurio concurrentibus, adhuc vel leuis ſsaltem notæ maculam remanere: quod vel ſsolum ſsufficit, vt dicebamus ſsuprà, num. 48. in id referentes Ioannem Vincentium Hondedeum in conſsil. 47. volum. 2. qui num. 30. & 31. clarè videtur in hanc

* partem inclinare, ſsed Deciani mentionem non facit, Prætis etiam de interpretatione vltim. volunt. lib. 5. dubitat. 1. num. 70. Naturalis verò filius, quòd hodie ſsaltem attentis legibus huius Regni, turpis perſsona non dicatur, cùm in nobilitate patris ſsuccedat, & conſsequenter quòd comprehendi non debeat ſsub deciſsione dict l. fratres, C. de inofficioſso teſstamento, rectè aduertit Blaſsius Flores Diaz de Mena in addit. ad deciſsionem 143. Gamæ, in verſsiculo, & licèt aliqui dicant, qui tacuit Antonium Gomezium tom. 1. variarum, cap. 11. num. 38. in verſsic. ſsed hoc admitterem. Graſsſsum §. teſstamentum, quæſst. 46. num. 9. ſsic ante ipſsum dicentes.

back | | continue

Castillo Sot...: Opera omnia, sive...

CAPVT XIX.

SVMMARIVM.

Embeddings Experiment