VT autem curæ
ſsit clericis prouidere bona coram Deo & hominibus, & habere
bonũ
bonum
teſtimoniũ
teſtimonium
ab his quæ foris sunt,
ſtatuerũt
statuerunt
canonica iura hac lege
indicẽ
dam
indicendam
purgationem, quòd
ſsi quis in illa defecerit, puniatur vt conuictus: vt probatur in c. De hoc. de
ſsimon. quod intellige
ſsecundùm modum agendi qui
præce
ſssit, probat tex. & ibi notat Abb. in iij. nota. in
c.
Accedẽs
Accedens
. de accu
ſs. cuius bonam di
ſstinctionem vide ad intellectum huius conclu
ſsionis, licet
ſsic deficiens dicatur interpretatiuè non verè & conuictus,
vt e
ſst glo
ſs. notabilis in c. Inter
ſsollicitudines. de purgat. cano. Nota in
ſsuper in hoc propo
ſsito quòd
ſsi infamatus non pote
ſst habere compurgatores, quia te
ſstes non confidunt de eo,
ſseu quia fides non in aliis
de eo, quòd tunc habetur pro conuicto & deficiente in purgatione, notat Abb. referendo Ho
ſstien. in
d. c. Inter. qua
ſsi in fin. de purga. cano. Et adde alium
ſsingularem ca
ſsum, in quo quis habetur pro conuicto, propter non præ
ſstitam purgationem, videlicet
quando aliquis ab
ſsens e
ſst infamatus de crimine, vel
vehementer
ſsu
ſspectus, & citatur peremptorio præ
fixo ad
ſse purgandum: quia
ſsi non præ
ſstiterit purgationem intra illum terminum, habetur pro conuicto, notat Abba. in c. Cum P. ver
ſsic. & ex hoc. de
purgat. cano. Rationem autem quare deficiens in
purgatione puniatur vt conuictus, colligit Abba.
ex glo
ſs. ibi in c. In
ſsinuatum. de
ſsimon. quam etiam
|
allegat ad id in d. c. Accedens. de accu
ſsa. in col. ij. videlicet quòd prę
ſsumptio probabilis orta ex infamia
tran
ſsit in violentam, cùm reus deficit in
ſse
purgãdo
purgando
,
& violenta
ſsufficit ad condemnationem, vt in c. Afferte. de præ
ſsumptio. & in l. Indicia. de rei vendic. C.
Sed
ſsalua tanti patrispace, hæc ratio non videtur bona: quia violenta præ
ſsumptio non
ſsufficit ad imponendam pœnam ordinariam delicti: nec hoc
probãt
probant
iura per eum adducta. Vnde crederem quòd ratio
vera e
ſst, quia conditores canonum voluerunt hunc
rigorẽ
rigorem
ſseruare, vt clerici non minus
ſstuderent in vitanda infamia, &
ſsu
ſspitione vehementi, quàm culpa
propter
ſsalutem Chri
ſstiani populi, qui nimis inficitur ex pernicio
ſso exemplo à clericis habito, con
ſsiderantes quòd cùm pœna ordinaria canonis contra
conuictum legitima probatione non
ſsit pœna mortis vel mutilationis membri, non erat tanti rigoris
clericum deficientem in purgatione haberi pro conuicto, & ęquali pœna puniri. Ex qua ratione pro vera recepta, crederem vnum
ſsingulare &
nõ
non
paruipendendum po
ſs
ſse inferri, quòd in delictis quibus clericus venit degradandus, & curiæ
ſseculari tradendus,
ſsi Iudex
ſsecularis videat clericum fui
ſs
ſse degradatum,
&
ſsibi traditum propter defectum in purgatione,
quòd non pote
ſst eum punire pœna ordinaria, qua
laicus
cõuictus
conuictus
de illo delicto puniretur, cùm
ſsit verum quòd
ſsibi traditur non verè,
ſsed interpretatiuè
conuictus de delicto, & non liceat iure ciuili vel regio aliquem pœna ordinaria punire, ni
ſsi claris probationibus
ſseu confe
ſssione propria conuincatur,
ni
ſsi in ca
ſsu hære
ſsis, in quo non licet Iudici
ſseculari
examinare proce
ſs
ſsum
inquiſitorũ
inquiſitorum
, vt in c. Vt inqui|
ſsitionis. in §. prohibemus. de hæreti. in v j. & ibi per
Doct. & in c. j. de offi. ord. reprobata opinione Bar.
in l. Diuus. ff. de cu
ſsto. reo. vbi contrarium tenuit: licet legi
ſstæ communiter teneant
ſsuam opinionem, vt
te
ſstatur Imo. in c. j. de offi. ordin. & refert Præpo. in
c. Statuimus. xj. quæ
ſst. j. quam etiam opinionem Bar.
nititur defendere Barba. in d. c. j. in col. xvij.
nõ
non
pertinaciter,
ſsed
ſubiiciẽdo
subiiciendo
ſse eccle
ſsiæ. Et licet po
ſssit aliquis dicere quòd etiam hoc procederet in crimine
hære
ſsis, ex ratione, quia licet iudici
ſseculari non liceat examinare proce
ſs
ſsum inqui
ſsitorum, quia
nõ
non
pote
ſst cogno
ſscere, an traditus
ſsuæ curiæ commi
ſserit
vel non crimen hære
ſsis, non tamen negatur
ſsibi quin
in
ſspiciat tenorem
ſsententiæ inqui
ſsitorum: &
ſsi con
ſstat ex ea quòd aliquis
ſsibi traditur non verè conuictus,
ſsed interpretatiuè, quia deficit in purgatione,
temperet mortis pœnam: cùm nulla lex ciuilis nec regia dicat quòd deficiens in ea puniatur pœna mortis,
tanquã
tanquam
hæreticus: nec videatur
ſsequi nece
ſs
ſsariò,
relaxatur ab inqui
ſsitoribus, ergo damnandus e
ſst pœ
na ignis per
ſsecularem iuidicem: cùm
vtriq;
vtrique
iudices
tam inqui
ſsitores quàm
ſseculares debeant iura
ſsui fori attendere & illa
ſseruare. Sed hoc argumentum facilè
ſsoluitur ex
cõmuni
communi
ſstylo inqui
ſsitorum, qui, vt
intellexi, talis e
ſst quòd ex tenore
ſsententiæ
ſsuæ colligi non pote
ſst, quòd aliquis
dãnatur
damnatur
eo quòd in purgatione defecerit: quia
ſsententia fertur contra deficientem,
ſsicut contra
conuictũ
conuictum
, &
ſsolùm remanet in
actis proce
ſs
ſsus qualiter in purgatione defecerit,
quẽ
quem
cùm videre
nõ
non
po
ſssit
ſsecularis Iudex, meritò excipi
debet materia hære
ſsis ab hac mea noua inue
ſstigatione, quam in aliis criminibus veram exi
ſstimo. Hodie
|
tamen
ſsicut rarò indicitur ab eccle
ſsia
ſsticis iudicibus
purgatio canonica,
ſsic rarò accidit quòd iuxta rigorem
canonicũ
canonicum
deficiens, vt conuictus damnetur. At
quòd iudices temporibus i
ſstis rari
ſssimè purgationem indicent, quàmuis partim hoc referri po
ſssit ad
eorum
tepiditatẽ
tepiditatem
(quibus minima cura e
ſst purgare
clericos ab infamiis &
ſsu
ſspitionibus
vehemẽtibus
vehementibus
,
&
ſsatagere vt Chri
ſsti bonus odor
ſsint) nonnihil tamen prudentis
cõ
ſiderationis
considerationis
habere videtur,
ſsi perpendunt
facilitatẽ
facilitatem
qua vulgus hodie
infamiã
infamiam
ſsu
ſscitat &
ſsu
ſstinet: & quàm difficilè hodiernis temporibus compurgatores inueniantur, hac vt exi
ſstimo ratione: quia
ſsi nominati ad alios compurgandum peccatores & fragiles
ſsunt, faciliter credunt infamatos
commi
ſsi
ſs
ſse crimina quorum inculpantur eadem fragilitate qua ip
ſsi
ſsolent in alia vel
ſsimilia labi crimina. Si verò probi viri
ſsunt, cùm videant corruptionem
morũ
morum
huius tempe
ſstatis, & clericalis
ſstatus
deformationẽ
deformationem
(eo quòd
ſsine delectu ad illam
vndecũ
que
vndecunque
ſsolent venientes admitti) ni
ſsi bene notam habeant vitam
purgãdi
purgandi
clerici, compurgatorum onus
refugiunt. Vnde ne antiquus ille & pius
patrũ
patrum
zelus
omnino pereat, aut
ſsi his
tẽporibus
temporibus
ſseruetur ad vnguem, innocentes lædat, con
ſsulerem omnibus præ
latis, ac eorum vicariis, quòd
ſsynodali con
ſstitutione,
ſsiue publicis edictis moneant clericos
ſsuæ
diœce
ſsis, vt non
ſsolùm puritatis curæ vacarent:
ſsed
inquantum vires
ſsufficiant, infamiæ aut
ſsu
ſspitioni
vehementi an
ſsam non præberent,
ſscituri pro certo quòd po
ſst monitionis tempora, in omnibus de
nouo emergentibus ca
ſsibus iuris ordo, & rigor
ſseruari debebit: po
ſst quam monitionem à iuris
|
di
ſspo
ſsitione non debent iudices recedere, dum
tamẽ
tamen
ſsemper ad
ſsit Epicheia virtus, qua qualitatem per
ſsonæ purgandæ, &
ſscandali, aut
ſsu
ſspitionis, & defectus in purgatione, & alia con
ſsiderantes, rigorem
antiquorum canonum temperent.