Castillo Sot...: Opera omnia, sive...

 Legal Information & Privacy

CAPVT VI.

CAPVT VI.

Vſsufructuarius quo iure, ſsiue qua actione ad vſsumfructum conſsequendum agere poſsſsit: & tres actiones, quæ pro legatis, noua Imperatorum conſstitutione, dantur, vtrum pro vſsufructu competant, diſstinctè magis, quàm adhuc explicatur. Deinde, an vſsufructuarius |
p. 48
certæ rei, ſsiue vniuerſsalis omnium bonorum, teneatur de manu hæredis vſsumfructum, ſsiue poſsſseſsſsionem illius accipere; aliàs occupans propria authoritate puniatur pœnâ conſstitutionis leg. non eſst dubium. C. de legatis, & de materia illius legis, atque pluribus coniecturis, ex quibus occupandi rem legatam propria auctoritate licentia videatur vſsufructuario conceſsſsa, plenè, breuiter tamen, actum: tandem vſsufructuarium verè naturaliter poſsſsidere ſsibi, & non domino, cum communi ſsententia probatum, & contrariæ concludenter, remiſsſsiuè tamen, ſsatisfactum.

SVMMARIVM.

  • 1 Vſsufructuarius quo iure, ſsiue qua actione, ad vſsumfructum conſsequendum agere poſsſsit, & infr. n. 6.
  • 2 Legatorum genera olim quatuor fuiſsſse, & de illis, remiſsſsiuè.
  • 3 Antonium Fabrum lib. 6. coniecturarum iuris ciuilis cap. 1. de prædictis legatis ſsubtiliter loquutum, & latè, nei per aliquem hucuſsque præcitari.
  • 4 Legatorum genera antiqua, ac eorum differentiæ omnes, Conſstantini, & Iuſstiniani legibus penitus ſsunt ſsublatæ; vt hodie legatorum omnium, vna eademque ſsit vis, & ſsubſstantia.
  • 5 Legatarium tres actiones habere pro legati perſsecutione, realem, perſsonalem, & hypothecariam.
  • 6 Vſsufructuario actionem perſsonalem ex teſstamento dari, per quam petit rem ſsibi dari, non tantum tradi.
  • 7 Hæres quando intelligatur dare in legato vſsusfructus.
  • 8 Vſsufructuario interdictum adipiſscendæ poſsſseſsſsionis competere.
  • 9 Vſsufructuario in rem actionem, aut vendicationem dari.
  • 10 Praxis, qua vſsufructuarius vti debet in actione confeſsſsoria, & negatoria.
  • 11 Actio realis, & perſsonalis (quæ contrariæ ſsunt) quare pro eadem re legata competant, remiſsſsiuè.
  • 12 Vſsufructuario hypothecariam actionem competere pro rei legatæ vſsufructu, ex ſsententia Borgnini Caualcani, quæ per Authorem nonè improbatur, & numeris ſsequentibus.
  • 13 Pro legatis, & fideicommiſsſsis tres actiones competunt, ſsi natura rei legatæ hoc patiatur; ſsecus ſsi natura rei legatæ repugnet.
  • 14 Actio hypothecaria, non competit pro re teſstatoris legata, quamuis competat aduerſsus alias res teſstatoris.
  • 15 Actiones tres pro legatis competentes, adita hæreditate non priùs naſscuntur.
  • 16 Vſsusfructus legatum non cedit, niſsi à die hæreditatis aditæ, & eius eſsſse ab aditione hære ditatis pendet.
  • 17 Vſsufructuarius habet actionem contra hæredem propter retardatam hæreditatis aditionem dolo commiſsſsam.
  • 18 Lagatarius non poteſst occupare rem legatam propria auctoritate niſsi de voluntate teſstatoris, ſsed à manu hæredis poſsſseſsſsionem accipere debet; aliàs perdit rem, & legatum, & cadit à iure ſsuo.
  • 19 Legatario, ex quibus videatur testator licentiam dediſsſse occupandi rem legatam propria authoritate: & de materia legis, non eſst dubium. C. de legatis. pleniſsſsimè ab aliis actum proponitur, & in vſsufructuario. vide infra, num. 27.
  • 20 Ioannes Sichardi lectura ad libros Codicis non contemnenda. & ab Authore integrè prælecta.
  • 21 Legatarius quando dicatur cum vitio occupaſsſse rem legatam, vt amittat ius omne, quod habebat in illa.
  • 22 Et opinio Petri, & Alberici, (quæ communi eſst contraria) Authori vera videtur.
  • 23 Legis, non eſst dubium, C. delegatis, & legis, ſsi quis in tantum, C. vnde vi, rigor, communi totius Chriſstiani orbis vſsu, & praxi antiquatus eſst.
  • 24 Leg. non eſst dubium, C. de legatis diſspoſsitio, vtrùm correcta ſsit ex noua deciſsione leg. 1. titul. 4. lib. 5. nouæ collectionis regiæ.
  • 25 Philippi Cornei, & Ioannis Sichardi opinio noua in hac materia, nonè confutata per Authorem.
  • 26 Vſsufructuarium, ſsiue particularem certæ rei, ſsiue vniuerſsalem omnium bonorum, non poſsſse poſsſseſsſsionem accipere niſsi à manu hæredis, vel proprietarij; alias omne ius amittere. Intelligendo, vt ſsuprà numeris præcedentibus in aliis legatariis eſst explicatum.
  • 27 Pater legitimus adminiſstrator, & vſsufructuarius bonorum aduentitiorium filij, propria authoritate occupat illa.
  • 28 Vſsufructuarium verè naturaliter poſsſsidere nomine proprio, ſsibique, & non domino, fundum, aut rem, in qua vſsumfructum habet, & numeris ſsequentibus.
  • 29 Vſsufructuario ſspoliato, interdicto recuperanda poſsſseſsſsionis ſsuccurri, vt ante omnia reſstituatur.
  • 30 Interdictum recuperanda non datur, niſsi poſsſsidenti.
  • 31 Non autem autem competit ei, qui meram detentationem habet.
  • 32 Vſsufructuario violenter ſspoliato ſsuccurritur remedio conſstitutionis legis, ſsi quis in tantam, C. vnde vi.
  • 33 Vſsufructuario interdictum Vti poſsſsidetis conceditur.
  • 34 Pro communi ſsententia relata ſsuprà num. 28. nonnulla iura expenduntur.
  • 35 Et ad illa minimè ſsatisfacere ſsolutionem eorum, qui contrariam partem amplectuntur, remiſsſsiuè cum Iaſsone probatum.
  • 36 Vſsufructuarium naturaliter non poſsſsidere, ſsed tantum detinere rem, ex ſsententia quamplurium.
  • 37 Et illorum fundamenta, reducenda eſsſse ad ea, quæ in vnum congeſsſsit Iaſso, optiméque, & concludenter omnibus ſsatisfactum per eundem.
  • 38 Vaconij declaratio noua in hac materia, vt vſsufructuarij poſsſseſsſsio nec merè ciuilis ſsit, nec merè naturalis, ſsed mixta; nouè improbata per Authorem.
  • 39 Huius capitis quæſstiones diſstinctè magis, quàm adhuc, remanere explicatas per Authorem.
VSufructuarius quo iure, ſsiue qua actione ad vſsumfructum conſsequendum agere poſsſsit, antequam
1
* ad alia tranſseamus, neceſsſse eſst, inquirere: idque facile definiri poterit ex iure, & actione, quæ pro aliis legatis à iure dantur, & multa ſsciens conſsultòque prætermittens, quæ de antiquo, & nouiori iure cumulare poſsſsem, conſtituèdumconstituendum duxi primò; Legatorum genera olim quatuor fuiſsſse, quæ explicant Caius, Inſstit. lib. 2. tit. de legat. Vlpianus in fragmentis, titul. 24. verſs. legamus
2
* Iulius Paulus lib. 3. ſsententiarum. tit. 6. de legatis. Et de illis latè agunt, & exemplis declarant Guillielmus Benedictus in cap. Rainuntius. de teſstamentis. verb. ſsi abſsque liberis, el ſsegundo. n. 138. fol. mihi 84. part. 2. Caldas Pereira in l. ſsi curatorem habens. Verbo, ſsine curatore. num. 20. & nouiſsſsimè, Antonius Pichardus in §. ſsed olim, per totum, vbi Recentiores communiter, Inſstit. de legatis. & vltra alios, quos alio cap. adducam, de prædictis legatis ſsub
3
*tiliter loquitur, & latè, nec per aliquem hucuſsque præcitatur, Antonius Faber coniecturarum iuris ciuilis. lib. 6. cap. 1. per totum fol. 186. cum ſsequentibus.
Illa tamen, & antiqua legatorum genera, ac eorum
4
* differentiæ omnes, Conſstantini, & Iuſstiniani legibus penitus ſsunt ſsublatæ, vt hodie legatorum omnium vna eademque ſsit vis & ſsubſstantia: l. 1. C. communia de. legat. §. ſsed olim. §. noſstra autem, Inſstitut. de legatis. & conſsequenter ſsublatis antiquis & variis legatorum generibus, pro quibus varia quoque actionum genera legatario dabantur, vt latè oſstendit Antonius Picardus in dict. §. noſstra autem, num. 6. earundem etiam actionum genera ſsunt ſsublata; noueque ſstatutum in dictis iuribus, legatarium tres habere actiones pro legati perſsecutione, rea
5
*lem, perſsonalem, & hypothecariam, idque de iure cõ| p. 49municommuni Imperatorum, & Regio Partitarum, certum eſst, atque de iure etiam nouiori nouæ collectionis Regiæ: iuxta ea, quæ plenè declarat Matienço vbi infrà. & ſsic reſsoluunt omnes Scribentes communiter, vti infinitos reſserentes tradunt, & latè explicant Guillielmus Benedictus loco relato ſsupra, dict. num. 138. Antonius Gomez. tom. 1. variarum, cap. 12. de leg. num. 7. Michael Graſsſsus receptarum ſsententiarum. §. legatam, quæst. 74. 75. & 76. Ioannes de Matienço in l. 1. tit. 4. lib. 5. recopilationis. gloſsſsa 14. à num. 11. vſsque ad n. 21. vbi vide Alphonſsum de Azeuedo à num. 144. Ioſsephus Ludouicus deciſs. Peruſsina. 23. num. 3. Antonius Pichardus, nonnullis difficultatibus, ex mente communi ſsatisfaciens in dict. §. noſstra autem per totum. & hos non referens Borgninus Caualcanus, de vſsufructu mulieri relicto. num. 15. & 16. fol. 194. vbi in terminis quæſstionis noſstræ loquitur, probatque, vſsusfructus legatarium, ad vſsumfructum conſsequendum tres habere actiones prædictas, ex teſstamento perſsonalem, in rem, & hypothecariam; illiſsque aduerſsus hæredem, aut proprietarium experiri poſsſse.
Quod vt diſstinctè magis appareat, ſsecundo loco conſstituendum erit, verum eſsſse, vſsufructuario actionem
6
* perſsonalem ex teſstamento dari, per quam petit rem ſsibi dari, non tantum tradi: quod optimè adnotauit Raphaël Fulgoſsius in l. 1. num. 5. ff. de vſsufructu. Dare autem,
7
* quando intelligatur hæres in legato vſsusfructus, explicat Iureconſsultus in l. 3. ff. de vſsufructu. & nos alio cap. pleniùs dicemus: & vide Baldum in l. 1. C. communia
8
* de legatis n. 7. Similiter, verum etiam eſsſse, vſsufructuario Interdictum adipiſscendæ poſsſseſsſsionis competere, quod pro vſsufructu, vel ſseruitute, aut alio iure incorporali datur: vt poſst Angelum, Salicetum, Ripam, Zucardum, Beroüm, & Bellonum, reſsoluit Menoch. adipiſscendæ poſsſseſsſsionis. remed. 2. num. 83. 84. & 85.
Deinde, vſsufructuario in rem actionem, aur vendi
9
*cationem dari, docet Bartolus in rubric. C. de vſsufructu. num. 2. Fulgoſsius in dict l. 1. ff. vſsufructu. num. 5. qui ſspeciali fauori vltimarum voluntatum tribuit, vt poſsſsit legatarius rem ſsuam, antequam tradatur, etiam vendicare: Franciſscus Marc. deciſsione. 832. num. 3. 1. parte. Pinellus 2. Parte. legis 1. C. de bonis maternis. num. 18. vbi ante finem illius numeri, dicit pro hoc eſsſse bonum textum in l. vtifrui. §. 1. ibi: in rem actio, ff. ſsi vſsusfructus petatur. quem tamen prius expendit Bartolus vbi ſsapra. dicto num. 2. Matienço in l. 1. tit. 4. lib. 5. gloſsſsa 14. num. 38. Antonius Gomez, qui rectè fundat, tom. 1. Variarum. cap. 12. de legatis. num. 7. in verſsiculo. Idem etiam est in ſseruitute, & alio iure incorporali legato: Borgninus Caluacanus de vſsufructu mulieri relicto. num. 7. & num. 15. fol. 194. vbi dicit, quòd ſsi fructuarius
10
* non poſsſsidet, debet intentare in confeſsſsoria, & negatoria rei vendicationem, vel Publicianam, narrando qualiter teſstator tenuit rem pro ſsua, & tanquam ſsuam iure dominij, vel quaſsi; & ob id habuiſsſse, & habere ius in vſsufructu poſsſseſsſso potentius partis aduerſsæ; vel declarari debere, parti non competere ius in vſsufructu, vt ſsic in conſsequentiam teneatur pars aduerſsa relaxare ipſsa bona ad vſsufructuandum; ſsi autem poſsſsidet, non erit neceſsſse probare de dominio, vel quaſsi; ſsed per poſsſseſsſsionem præſsumetur dominium, vel quaſsi, tanquam incidenter deductum in confeſsſsoria, vel negatoria: Quòd ſsi occupata fuerit poſsſseſsſsio bonorum, ceſsſsa ſsibi actione ab hærede, poterit vſsufructuarius agere pluribus remediis adductis per eundem Caualcanum vbi ſsupra. n. 16. Quare autem, pro eadem re legata competat perſsona
11
*lis, & realis actio, quæ contrariæ ſsunt? Declarant communiter Doctores in l. 1. C. communia de legatis. Antonius Gomez. dict. cap. 12. num. 7. verſsicul. Nec obſstat. Antonius Pichardus in dict. §. nostra autem. Inſstitut. de legat num. 9. & 10.
Denique, & hypotechariam actionem competere
12
* vſsufructuario, pro vſsufructu rei legatæ, ſsecure admittit Caualcanus vbi ſsuprà, dict. num. 15. verſsiculo contra autem. & videtur in hoc conſsentire, Antonius Gomez. dict. cap. 12. num. 7. Mihi tamen verum non videtur, quod pro certæ rei, aut certarum vſsufructu, competere poſsſsit: & ad id dicendum moueor principaliter; Nam
13
* quod dicitur, pro legatis, & fideicommiſsſsis tres competere actiones, intelligendum eſst, ſsi natura rei legatæ hoc patiatur, ſsecus ſsi natura rei legatæ repugnet. Sic dixit explicandam iſstam materiam Bartolus in dict. l. 1. C. Communia de legatis. num. 1. & cum aliis Bartolum ſsequitur Petrus Surdus deciſs. 28. num. 10. & illius doctrinam eſsſse communem conſstat ex dictis per Graſsſsum, §. legatum. quæſst. 74. & 75. Antonium Gomez dict. num. 7. ad finem. Sed in hoc caſsu, natura vſsusfructus legati, cuius dominium, & ius ipſso iure tranſsit abſsque aliqua traditione; vt iure, & authorum allegatione comprobat Antonius Gomez vbi ſsupra; repugnat hypothecariam competere poſsſse: l. neque pignus. ff. de
14
* regulis iuris. l. ſsi rem, ff. de pignoratitia actione, ergo hypotecharia competere non poteſst.
Prætereà, nam actio hypotecharia non competit pro re teſstatoris legata, quamuis competat aduerſsus alias res teſstatoris, quæ ad hæredem peruenerunt: gloſsſsa in dict. l. 1. C. communia de legatis. & ibi Bartolus oppoſsitione 2. n. 1. in fine. Baldus diſsputans n. 14. Antonius Pichardus in §. noſstra autem. Inſstitut. de legatis, num. 11. ergo pro eodem vſsufructu competere non poteſst, quicquid contrà, ſsed malè quidẽquidem, Caualcanus exiſstimauerit.
Denique, & tertio loco conſstituendum eſst, pædictas
15
* tres actiones pro legatis competentes, poſst aditam hæreditatem, non priùs, naſsci; quia ante aditam hæreditem non poteſst confirmatum eſsſse teſstamentum, vt certum eſst: & docuit Baldus in dicta l. 1. C. communia de leg.
16
* num. 5. Id quod in noſstra materia omnino etiam admittendum eſst, quoniam vſsusfructus legatum non cedit, niſsi à die hæreditatis aditæ, & eius eſsſse ab aditione hæreditatis pendet: l. 1. §. dies autem. ff. quando dies vſsusfructus legati cedat. l. ſsi ſseruo hæreditario. ff. quibus modis vſsusfructus amittatur. Tellus Ferdinandez in l. 3. Tauri, 3. part. n. 10. & 11. Matienço in l. 1. tit. 4. l. 5. gloſsſsa. 14. à n. 35. Tamen habet vſsufructuarius actio
17
*nem contra hæredem, propter retardatam hæreditatis aditionem dolo commiſsſsam: l. ſsi vſsusfructus. ff. de vſsuctructu. quam ſsic ſsummauit Florianus de Sancto Petro, num. 1. & hæctenus de prima huius capitis parte, quæ ad ius agendi pertinet.
Quo ad ſsecundam verò, quæ ad acquiſsitionem poſsſseſsſsionis, ſsiue modum acquirendi tendit: Conſstituendum eſst, quòd legatarius regulariter, non poteſst occu
18
*pare rem legatam, ſsiue illius poſsſseſsſsionem apprehendere propria auctoritate, niſsi de voluntate teſstatoris expreſsſsa, aut tacita; ſsed à manu hæredis poſsſseſsſsionem accipere debet: aliàs perdit legatum, & rem, & cadit à iure ſsuo: l. non eſst dubium. vbi communis omnium ſsententia, C. de legatis. & latiſsſsimè declarant materiam il
19
*lius textus, multàſsque congerunt coniecturas, ex quibus videtur teſstator licentiam dediſsſse occupandi rem legatam propria auctoritate, Iaſson, Corneus, & alij Doctores ibi, Pinellus, loco infra referendo, Rodericus Iuarez, in lib. quoniam in prioribus. quæſst. 7. num. 9. & num. 17. & 18. Palacios Rubios in repetitione rubricæ. de donationibus inter. §. 59. Guilliemus Benedictus in capite, Rainuntius, de teſstamentis. verbo. ſsi abſsque liberis, tractat. 2. de fideicommiſsſsaria ſsubſstitutione, num. 145. Gualdenſsis de arte teſstandi, titul. de legatis cautela 12. Couarruuias reſsolutionum lib. 3. cap. 16. num. 7. verſsic. His præterea ſsuffragatur. Petrus de Peralta in l. omnia, §. fundum. & ibi Dominus Franciſscus Sarmiento, & in leg. Titia cum teſstamento. §. Lucius. el primero ff. de leg. 2. Menochius recuperandæ poſsſseſsſsionis, remedio. 5. n. 30. vſsque ad num. 37. Natta in conſs. 477. n. 3. lib. 2. Queſsada diuerſs. quæſst. iuris. cap. 14. num. 5. Antonius Gomez tom. 1. variar. cap. 12. num. 10. & in leg. 45. Tauri, n. 30. Mencacha de ſsucceſsſsi. creatione. lib. 1. §. 9. num. 16. Iacobus Mandellus de Alba in conſs. 310. num. 2. lib. 2. Marcus Antonius Eugenius in conſs. 100. num. 24. & n. 60. |
p. 50
Iacobus Concenatius quæſst. ſsingularium iuris. lib. 3. quæſst. 13. Mieres de maioratu, part. 3. quæſst. 17. Aluaradus de coniecturata mente defuncti lib. 2. cap. 2. §. 1. à num. 86. ad num. 92. Simon de Prætis de interpretatione vltum. voluntatum, lib. 5. interpretatione 2. dubitatione 1. à num. 96. folio 479. & multis num. ſseqq. Michaël Graſsſsus receptarum ſsententiarum. §. legatum. quæſstione 67. num. 13. & §. teſstamentum. quæſst. 67. & §. fideicommiſsſsum. quæſst. 43. IoãnesIoannes Guttierrez in repetitione legis. Nemo poteſst. ff. de leg. 1. n. 354. 355. 359. 363. & 364. Ioan
20
*nes Sichardus, (cuius lectura non contemnenda erit in libros Codicis, & à me paucis ab hinc diebus integrè prælecta eſst, in dict. l. non eſst dubium, per totam. C. de leg. Qui omnes vnanimiter admittunt, tunc demum lega
21
*tarium dici, cum vitio occupaſsſse rem legatam, vt amittat ius omne, quod habet in illa, quando accepit rem legatam poſstquam hæres adiuiſsſset hæreditatem, & acquiſsiuiſsſset poſsſseſsſsionem rerum hæreditariarum: ſsecus tamen ſsi nondũnondum adita hæreditate, & nondum acquiſsita poſsſseſsſsione per hæredem, legatarius acciperet rem ſsibi legatam, quia tunc non amitteret ius ſsuum, quamuis etiam illo caſsu poſsſsit hæres agere contra legatarium, vt poſsſseſsſsionem rei ablatæ ſsibi reſstituat. l. 1. §. rediguntur. ff. quorum legatorum. l. vnica. C. eodem tit. Couarruuias
22
* tamen vbi ſsuprà, lib. 3. dict. cap. 16. num. 7. verſsic. His præterea ſsuffragatur. Sequutus Petri, Oldradi, & Alberici ſsententiam in locis ibi relatis, verius credit; legatarium occupantem propria auctoritate rem ſsibi legatam, hæreditate iacente, ſsic amittere ius ſsuum, & legatum, ac ſsi hæreditas adita fuiſsſset, cùm hæreditas iacens repræſsentet defuncti, & domini perſsonam. Id quod ego verius credo propter generalitatem dictæ leg. non eſst dubium, & prædictam rationem: amplius tamen non inſsiſsto in eo, propterea quod rigor illius legis, & leg. ſsi quis in tantam, C. vnde vi. communi totius Chriſstiani
23
* orbis vſsu, & praxi antiquatus ſsit, vt affirmat Couarruuias vbi ſsuprà, & cum eo tranſsit Azeued. in l. 1. tit. 4. lib. 5. nouæ recopil. n. 183. & in alio loco eiuſsdem, ibidem relato. Propter quod etiam nec in alio inſsiſsto. vtrùm diſspoſsitio
24
* dictæ l. non eſst dubium, correcta ſsit, ex noua deciſsione dictæ l. 1. tit. 4. de los teſstamentos lib. 5. quam tamen correctam non eſsſse affirmant D. Antonius de Padilla in l. eam quam, C. de fideicommiſsſsis. num. 115. & Azeuedius ibi. dicto num. 183. contra Tellum Ferdinandez in l. 3. Tauri. 3. part. num. 4. cui re vera ſsatisfacere non elſsſset difficile, poſsito quòd in ea lege circa hoc nihil reperitur expreſssè diſspoſsitum, nec verba illius legis, quæ iuxta iuris rationem intelligenda ſsunt, correctionem inducere non expreſsſsam credendum ſsit, ex vulgatis iurium quamplurimorum rationibus. Inde iuxta ius commune nouè conſsiderabam Philippi Cornei ſsententiam in hac
25
* materia, mihi placere non poſsſse, quamuis eam amplexus fuerit Ioannes Sichardus in dicta l. non eſst dubium, num. 5. Ille enim, in eadem lege ſscripſsit; tunc legatarium dici accepiſsſse rem legatam cum vitio, quando adita hæreditate, & acquiſsita poſsſseſsſsione per hæredem, acceperit rem propria auctoritate clam; vt ſsic non ſsufficiat aditam fuiſsſse hæreditatem, & acquiſsitam poſsſseſsſsionem, niſsi occupatio clandeſstina fuerit. Quod minime probatur in dicta l. non eſst dubium, nec dicitur per aliquem, ex his omnibus quos ſsuperiùs retulimus. Enimverò communis omnium ſsententia, quacunque occupatione contenta et, ſsuperior verò antiquorum opinio, quæ à Couarruuia & à me probatur, nec aditionem hæreditatis, nec acquiſsitionem poſsſseſsſsionis requirit; vtrumque igitur requirere, & adiicere id clam fieri, neceſsſse eſsſse, nulla ratione procedere poteſst.
Quibus ſsic conſstitutis, quod attinet ad noſstram ma
26
*teriam conſstituendum eſst; Idem ius obſseruari in legato vſsusfructus, quod in legato proprietatis, aut ſsimplici alicuius rei legato ſstatutum eſst in dicta l. non eſst dubium. Et conſsequenter infertur, vſsufructuarium, ſsiue certæ rei particularẽparticularem, ſsiue vniuerſsalem omnium bonorum, non poſsſse poſsſseſsſsionem accipere, niſsi à manu hæredis, vel proprietarij; aliàs legatum, & omne ius amittere, intelligendo provt in aliis legatis explicatum eſst numeris præcedentibus. Sic reſsoluunt Albericus in l. cum oportet, ad finem principij, C. de bonis quæ liberis. Romanus conſsil. 312. Alexander conſsil. 50. num. 5. lib. 7. Socinus conſsil. 131. num. 8. lib. 1. Paulus à Montepico, in repetitione legis. Titia cum teſstam. §. Titia cum nuberet. de legat. 2. num. 137. ad finem. Aimon Craueta, Paulus Pariſsius, Boërius, & Gozadinus, quos ita tenendo, & concludenti comprobans ratione refert Pinellus, 2. part. leg. 1. C. de bonis maternis num. 61. & 62. qui in patre vſsufructuario, & legitimo adminiſstratore bonorum aduentitiorum filij, meritò contrarium ſstatuit ex verbis illius legis: & l. cum oportet, C. de bonis quæ liber. cum nonnullis Authoribus ibi præcitatis. Superiorem etiam reſsolutionem vnanimiter admittunt Plotus in l. ſsi quando, num. 54. verſsic. & propterea, C. vnde vi. Rolandus in conſsil. 77. num. 38. & ſseqq. volum. 1. Franciſscus Marc. deciſsion. 493. num. 1. part. 2. & alios referens Borgninus Caualcanus de vſsufructu mulieri relicto, à num. 9. fol. 190. vſsque ad num. 14. Petrus Pechius, dicens communem, de teſstam. coniugum, lib. 5. cap. 5. num. 2. fol. 169. & 170. Simon de Prætis, Graſsſsus, & alij relati ſsuprà num. 19. Menochius in conſsil. 105. num. 69. & ſseqq. lib. 1. & recuperandæ, adipiſscendæque poſsſseſsſsionis, locis relatis eodem num. 19. Marcus Antonius Peregrinus de fideicommiſsſsis, artic. 47. num. 51. fol. 330. Fabius Turretus conſsil. 30. num. 1. volum. 1. Marcus Antonius Eugenius conſsil. 100. num. 24. & num. 60. lib. 1. Menchaca de ſsucceſsſsionum creation. lib. 1. §. 7. num. 26. Antonius Galeatius Maluaſsſsia conſsil. 52. num. 24. volum. 1. Qui pariter admittunt, poſsſse vſsufructuarium de licentia expreſsſsa, ſsiue tacitè ſsubintellecta teſstatoris, poſsſseſsſsionem accipere propria auctoritate; & cumulant plures coniecturas, ex quibus prædicta licentia videtur conceſsſsa: & iunge relatos ſsuprà, dicto num. 19.
Quo ad tertium verò, quod huic capiti propriè conuenit; quæ aut qualis dicatur poſsſseſsſsio, quæ de manu hæredis per fructuarium fuerit occupata; ſsiue qualiter vſsufructuarius poſsſsidere dicatur? Vt breuiter me abſsoluam, nec ea tranſscribam, quæ ab aliis perfectè explicata ſsunt, ſsed dumtaxat neceſsſsaria proponãproponam conſstituendum erit: Vſsufructuarium verè naturaliter poſsſsidere
28
* nomine proprio, ſsibíque, & non domino, fundum, aut rem, in qua vſsumfructum habet: Sic docuit gloſsſsa, verb. ex contrario in fin. l. 3. §. ex contrario ff. de acquirenda poſsſseſsſsione. Bartolus, & communiter omnes ex Iaſsone ibi. Ioannes relatus â gloſsſsa in l. naturaliter. ff. eodem tit. de acquirenda poſsſseſs. vbi Bartolus num. 1. & communis omnium ſsententia, ſsecundum Iaſsonem num. 4. & num. 6. & 14. Menochium (qui ipſse communem profitetur veriſsſsimam) recuperandæ poſsſseſs. remedio. 1. quæſst. 5. num. 70. & remedio 9. num. 297. & retinendæ poſsſseſs. remedio 3. num. 70. & num. 77. & conſs. 139. num. 1. lib. 2. Conrad. Lagus in methodica iuris. 4. par cap. 13. Boërius deciſs. 28. à num. 1. Tiraquellus referens multos, in tractatu, Le mort ſsaiſsit le vif, in 3. part. declarat. 1. num. 4. Franciſscus Marcus deciſs. 867. num. 1. 1. part. & creberrimo omnium conſsenſsu probatam eſsſse teſstatur Couarruuias in regul. poſsſseſsſsor, in initio relectionis 2. part. num. 5. Villalobos communium opinionum lit. V. num. 56. & 57. Caualcanus, dicens à communi non eſsſse recedendum, de vſsufructu mulieri relicto. num. 5. ad finem. fol. 187. Aluarus Valaſscus de iure emphyteutico. quæſst. 18. num. 3. Antonius Galeatius Maluaſsſsia in conſsil. 52. num 40. & in conſsil. 56. num. 9. & in conſsil. 101. num. 2. volum. 1. Sfortia Oddi in conſsil. 82. num. 19. lib. 1. Petrus Surdus in conſsil. 162. n. 13. lib. 2. Hippolitus Riminal. in conſsil. 545. num. 4. & in conſsil. 559. num. 1. lib. 5. Franciſscus Duarenus in commentariis ad tit. ff. de acquir. poſsſseſs. ad l. 3. §. ex contrario illius tit. columna 3. verſs. rurſsus oppugnatur. & verſs. & in l. vltima. fol. mihi. 641. & 642. & diſsputationum anniuerſsariorum. lib. 1. cap. 18. colum. 1. fol. mihi. 1036. Inde vſsufructuario Interdicta poſsſseſsſsoria dantur tan|
p. 51
quam vero poſsſseſsſsori, ſsiue propter veram & naturalem poſsſseſsſsionem illius. Vt ex communi tradit Ripa, in rubric. de cauſsa poſsſseſsſsionis & proprietatis. num. 21. Meno
29
*chius adipiſscendæ, remedio. 2. num. 83. & illi ſspoliato interdicto recuperandæ poſsſseſsſsionis ſsuccurri, vt ante omnia reſstituatur, probat clarè textus in l. 3. §. vnde vt interdictum. cum §§. duobus ſseqq. ff. de vi & vt armata. Per quem, ſsic probant indifferenter omnes ex Menochio, qui refert quamplures, & optimè declarat, recuperandæ poſsſseſs. remedio 1. à num. 69. vſsque ad num. 75. &
30
* tamen illud Interdictum non datur niſsi poſsſsidenti, l. 1. §. ſscire autem. ff. eodem tit. de vi & vi armata. Non autem competitei, qui meram detentationem habet: l. 1. §.
31
* dicitur. ff. de vi & vi armata. l. ſsi duo, creditores, ff.
32
* vti poſsſsidetis. Similiter vſsufructuario violenter ſspoliato, ſsuccurri remedio conſstitutionis l. ſsi quis in tantam, C. vnde vi. quia vere, atque naturaliter poſsſsidet, ex multis probat Menochius, recuperandæ poſsſseſs. remedio 9. num. 295. & 4. ſseqq. Et tandem Interdictum vti poſs
33
*ſsidetis concedi eidem fructuario, inſspecta poſsſseſsſsione vera rei, in qua vſsusfructus habetur, ſsi in ea turbatio contingat, ex gloſsſsis, & communi ſsententia reſsoluit Menochius, retinendæ poſsſseſs. remedio 3. ex num. 70. vſsque ad num. 79. ergo ineuitabiliter concluditur (vt inquit Iaſso. in l. naturaliter. num. 9. ff. de acquirenda poſsſseſs.)
34
* quod vſsufructuarius verè naturaliter poſsſsidet. Idque vltra ſsuperiorem rationem adductam num. 29. 30. & 31. probatur ex textu in dict. l. naturaliter. 12. l. poſsſseſsſsio quoque. 49. ff. de acquirenda poſsſseſs. l. vti frui, in princ. ff. ſsi vſsusfructus petatur.
Ad quæ iura minimè ſsatisfacit ſsolutio eorum, qui
35
* contrariam ſsuſstinere partem contendunt. Id quod facile euincitur ex his, quæ eruditè, & magiſstraliter ſscripſsit Iaſson in dicta l. naturaliter, à n. 4. vſsque ad n. 11. quo loco plenè oſstendit ſsolutionem ad dictas leges, quæ per eundem refertur, veram non eſsſse, nec communi opinioni obſstare, vt ibi videri poterit, & ita tenendum erit: quic
36
*quid contrarium, vſsufructuarium naturaliter non poſsſsidere, ſsed tantum rem detinere, ſsiue poſsſsidere rem ipſsam naturaliter nomine domini, non autem proprio (vt cõmuniscommunis affirmat) defendant Theophilus in §. idem placet. Inſstitut. per quas perſsonas nobis acquiritur, Iacobus à Rauenna in l. 1. ff. de acquir. poſsſseſsſs. Guillielmus de Cuneo in l. licet, C. eodem titul. Cumanus, Baldus, & Aretinus, in dict. l. naturaliter. Quos in hoc expendunt Couarruuias, & Aluarus Valaſscus locis relatis ſsuprà n. 28 vltra quos idem etiam tenuerunt Vdalricus Zaſsius in l. 1. §. quod ait prætor. ff. quorum legatorum ad fin. fol. mihi 309. Qui dicit textum illum eſsſse apertum contra communes opiniones, quod vſsufructuarius nõnon poſsſsidet fundum etiam naturaliter, ſsed tenet tantum fundum, id eſst, detinet. Cui tamen textui ſsatisfacit Iaſson loco ſsuprà relato. Iacobus Cuiacius (communi etiam contrarius) in recitationibus ſsolemnibus in libros Digeſst. ad dict. l. naturaliter, in princ. Ioannes Vaudi Pedemontanus variarum quæſst. iuris lib. 2. quæſst. 3. de poſsſseſs. col. 3. verſs. ex eo intelligimus, & col. 7. verſs. huc accedit quod fructuarium. Franciſsc. Hotmannus obſseruat. lib. 1. cap. 1. col. 2. ad medium fol. mihi 262. Franciſsc. Connanus comment. iuris ciuilis lib. 3. cap. 10. de poſsſseſsſs. natur. & ciuili, n. 2. fol. mihi 193.
37
* quorum fundamenta contra communem, in effectu reducuntur ad nonnulla, quæ congeſsſsit Iaſso. in dicta. l. naturaliter, à num. 9. in fine, vſsque ad num. 14. vbi ita concludenter omnibus ſsatisfacit, vt à communi in iudicando, & conſsulendo non eſsſse recedendum meritò dixerit.
Quapropter, nec placere poteſst opinio Vaconij, ſsiue
38
* declaratio noua in hac materia: Is enim declarationum iuris, lib 2. declaratione 38. quomodò vſsufructuarius poſsſsideat, fol. mihi 63. in prædicta contrarietate dicendum ſstatuit, Vſsufructuarium nec merè naturaliter, nec merè ciuiliter poſsſsidere, ſsed illius poſsſseſsſsionem eſsſse mixtam. Enimverò, ciuiliter non poſsſsidere vſsufructuarium, conſstat apertè ex his, quæ latiùs ſscripſserunt Cuiacius, Connanus, Duarenus, & Hotmannus vbi ſsuprà. Qui pro hac parte & iura, & rationes expendunt, ſsic vt poſsſseſsſsio illius de ciuili participare non poſsſsit, naturaliter verò, & abſsolutè poſsſsidere eundem, probatur ita expreſssè ex communi, & reſsolutis per Iaſsonem, vt media prædicta via eligi nullo pacto poſsſsit. Ex quibus huius Capitis
39
* quæſstiones, diſstinctè magis, quam per Caluacanum, aut alium Neotericum, remanent explicatæ.
Loading...