Castillo Sot...: Opera omnia, sive...

 Legal

CAPVT VII.

CAPVT VII.

De actione Confeſsſsoria, & Negatoria, & requiſsitis illarum, ad quid, & quare competant, & quid ex parte agentis probandum ſsit, plena, breui tamen, & diſstincta manu tractatur. Leg. 1. ff. ſsi vſsusfructus petatur, cum l. 1. §. item Iuliano, ff. de remißionibus, vulgata contrarietas proponitur: agitúrque, an vſsufructuario Confeſsſsoria detur pro vendicanda ſseruitute, quæ prædio fructuario debetur, vbi quamplurimorum ſsententiæ rejiciuntur; Ioanníſsque, & Bartoli ſsententia probatur.

SVMMARIVM.

  • 1 Actiones confeſsſsoria, & negatoria, in rem ſsunt, & dantur pro ſseruitutibus, & iuribus incorporalibus.
  • 2 Actio confeſsſsoria, & negatoria, quomodò differant, & de opinione Gloſsſsæ & Placentini.
  • 3 Opinio Placentini, cum opinione Gloſsſsæ concordata, remiſsſsiuè.
  • 4 Actiones confeſsſsoria & negatoria pro ſseruitute competunt, & pro omni iure incorporali.
  • 5 Actionem confeſsſsoriam intentans, quæ teneatur probare, vt obtineat?
  • 6 Actio confeſsſsoria vt intentari poſsſsit, neceſsſse eſst, quòd dominus fundi dominantis perturbetur in vſsu poſsſseſsſsionis, vel quaſsi, ſsiue per eum, qui ſseruitutem, conſstituit; ſsiue per alium quemlibet.
  • 7 In actione confeſsſsoria ſsi plenè probauerit actor, ad quæ debeat condemnari reus?
  • 8 Actio negatoria, quæ pro tuenda libertate rei competit, vt intentetur; quæ ſsint neceſsſsaria?
  • 9 Actionem negatoriam intentans, onere probationis non adſstringitur, quia in ſsola negatione intentio eius fundatur.
  • 10 Qualibet res in dubio cenſsetur libera & Allodialis, & de hac regula plenè actum, remiſsſsiuè.
  • 11 Actionis confeſsſsoriæ, & negatoriæ nonnulla ſspecialia eſsſse, quæ remiſsſsiuè traduntur.
  • 12 Actio confeſsſsoria vtilis & directa, ex ſsententia Gloſsſsæ, & communi.
  • 13 Et quibus competat vtilis, quibus etiam directa detur, & contra quos?
  • 14 Vſsufructuario, pro vendicanda ſseruitute debita prædio fructuario, vendicationem vtilem dari ex ſsententia quorundam, quæ cum multis aliis ab Authore improbatur.
  • 15 Prudentes in quæſstione ſsuperiori inter ſse diſsſsentire.
  • 16 Et l. vnicam, §. item Iuliano, ff. de remiſsſsionibus, nonnullis modis explicatam, remiſsſsiuè.
  • 17 Gloſsſsæ interpretationes duæ ad textum in dicto §. item Iuliano, improbatæ.
  • 18 D. Antonij de Padilla, nouiſsſsimus intellectus ad illum textum, nouè, concludenter tamen confutatus per Authorem.
  • 19 Cuiacij ſsententia in hac materia, fortiter conuicta per Authorem.
  • 20 Vſsufructuarium ſsuo nomine vendicare ſseruitutes debitas prædio fructuario minimè poſsſse, ſsed nomine domini, vel procuratorio nomine rectè poſsſse, cum Ioanne, & Bart. probatum per Authorem.
  • p. 52
    21 Balduinus, Duarenus, & Corraſsius arguti per Authorem, quòd diſstinctionem Ioannis, & Bartoli ſsibi tribuerint, aut ſsaltem vt propriam retulerint illam.
COnfeſsſsoria & Negatoria actio, vtrùm fructuario dentur pro ſseruitute fundo aut prædio fructuario debita, tractaturus, conſstituere primùm duxi, quod non abſsque vtilitate erit, quòd in iure, actiones duæ reperiuntur: Confeſsſsoria & Negatoria, quæ in rem ſsunt, ex
1
* iuribus quamplurimis ſstatim referendis, & dantur pro ſseruitutibus & iuribus incorporalibus, ex eiſsdem iuribus. Confeſsſsoria dicitur ea, quâ aſsſserimus ſseruitutem nobis deberi in prædio, aut in re alterius: Negatoria verò, quâ negamus alteri in re noſstra ſeruitutẽseruitutem competere: de quibus agitur, & ibi multa exempla traduntur, in §. æquè ſsi agat, Inſstitut. de actionibus, l. 2. l. loci corpus, 4. §. in confeſsſsoriam, & §. ſsi quis mihi, & §. competit, l. & ſsi fortè, §. 1. l. ſsicuti 8. §. competit, & §. ſsed ſsi quæratur, l. ſsi quis diuturno, §. 1. & l. egi. 12. ff. ſsi ſseruitus vendicetur. In quibus iuribus, ſsic tradunt ſuperiorẽsuperiorem doctrinam omnes Doctores communiter, Albericus de Roſsate in rubrica, ff. ſsi ſseruitus vendicetur, num. 1. & in l. 2. num. 1. & 2. eodem titul. Raphaël Fulgoſsius in l. fructuario, n. 1. ff. ſsi vſsusfructus petatur. Angelus in rubrica, ff. ſsi ſseruitus vendicetur, in princ. Florianus de Sancto Petro in l. 2. eiuſsd. tit. num. 1. 2. & 3. Ludouicus Gomezius n. 12. Dinus de Murello num. 1. Petrus Plateanus Angoliſsmæus num. 2. Antonius Vſsillus num. 29. Ioannes Cruceus num. 1. & 2. Ioachimus Minſsingerus num. 4. in dict. §. æquè ſsi agat, idem Minſsingerus ſsingular. obſseruat. cent. 1. obſseruat. 19. Ioannes Criſspus de Montibus tract. de actionibus, cap. 128. & 129. Ludoumainus eod. tract. lib. 1. cap. 13. in princ. Forcatulus dialogo 16. Cæpola de ſseruitutibus vrbanorum, cap. 2. num. 11. & 12. Corraſsius Miſscellan. lib. 1. cap. 23. Robertus lib. 1. ſsententiarum, cap. 28. Rebuffus in tract. de decimis, quæſst. 9. Et nullo ex his relato, D. Antonius de Padilla in l. 1. C. de ſseruitutibus, num. 58. Sylueſster Aldobrandinus in conſsil. 39. num. 8. & 10. lib. 1. Doctor Paz in praxi, 3. tom. cap. 1. & 4. num. 19. cum ſseqq. Et differunt Confeſsſsoria, & Ne
2
*gatoria, non ideò, quòd vna verbis affirmatiuis; alia verò negatiuis proponatur, vt exiſstimauit Placentinus relatus à Gloſsſsa in dict §. æquè ſsi agat; ſsed potiùs, quòd Confeſsſsoria tuetur ſseruitutem, & per eam intendimus, quòd aduerſsarius patiatur, & confiteatur, rebus noſstris ſseruitutem aliquam deberi; Negatoria verò libertatem tuetur, & per eam negamus, res noſstras alienis ſseruire debere, & ſsic non intereſst, quibus verbis vtraque actio intentetur, quia ſsola intentio, ac voluntas agentis, actiones eam adinuicem ſsecernit, iuxta Gloſsſs. in dict. §. Æquè ſsi agat, quam ſsequuntur, & eleganter declarant Petrus Plateanus ibi, num. 2. & Minſsingerus num. 3. Forcatulus dict. dialog. 16. num. 13. Ludoumainus dict. cap. 13. in princ. & alij, qui præcitantur ab his, quos referam ſstatim. Florianus de Sancto Petro in dict. l. 2. ff. ſsi ſseruitus vendicetur, num. 2. & 3. & probatur in dict. l. 2. ff. ſsi ſseruitus vendicetur, ibi: Confeſsſsoria ei, qui ſseruitutem ſsibi competere contendit: Negatoria domino, qui negat. Bartolus tamen in l. 1. ff. vſsusfructus petatur, num. 4. & in l. ſsi
3
* priùs, oppoſsitione 5. ff. de noui operis nunciatione, Placentini, & Gloſsſsæ opiniones concordat, oſstendítque, bonum. & rectum intellectum habuiſsſse Placentinum; & Bartoli concordiam ſsequuntur communiter omnes, ſsecundùm Iaſsonem ibi, num. 33. Aretinus in princ. & Gomezius num. 20. in dict. §. æquè ſsi agat. Vbi Antonius Vſsillus num. 77. Placentini opinionem conſstanter defendit, illúmque ab omnibus impugnationibus immunem reddit, quamuis Raphaël Fulgoſsius in dict. l. 1. ff. ſsi vſsusfructus petatur, num. 7. indiſstinctè probauerit, malè loqui eos, qui faciunt differentiam in verbis negatiuis,
4
* cùm non ſsint inſpiciẽdainſpicienda verba, ſsed effectus. Dantur autem prædictæ actiones Confeſsſsoria & Negatoria pro ſseruitute, & pro omni iure incorporali, veluti ſsi pro iure præſsentandi agatur, vel pro iure eligendi, viſsitandi, decimandi, exigendi vectigal, vel pro iuriſsdictione, aut alia ſsimili re: vt ex aliis oſstendit Iaſson in l. ſsi prius, num. 3. ff. de noui operis nunciatione, & in dict. §. æquè ſsi agat, num. 34. vbi Gomezius num. 12. & Minſsingerus n. 22. Padilla in l. 1. C. de ſseruitutibus. n. 64. Doctor Paz in praxi, 3. tom. cap. 1. §. 4. n. 22. Quamuis ſecũdùmsecundum Innocentium in cap. Abbate, de verborum ſsignificatione, cùm prędictæ actiones pro ſsuperioribus iuribus intentantur, propriè non dicantur Confeſsſsoriæ & Negatoriæ actiones; poſsſsunt tamen dici Quaſsi cõfeſſoriæconfeſſoriæ, & Quaſsi negatoriæ, & Innocentij doctrinãdoctrinam ſsequutus eſst Florianus de Sancto Petro in l. ff. ſsi ſseruitus vendicetur, n. 2. vbi dicit, quòd directa. aut propria Confeſsſsoria competit ſolũſolum, quando agitur de ſseruitutibus, vel de vſsufructu vendicandis, vel denegandis: ſsed pro aliis iuribus, quòd propriè iſstæ actiones non competunt, ſsed pro illis debet agi, expreſssâ hac causâ, ſscilicet, quia illud ius ad agentem pertinet, vel de iure, vel de conſsuetudine, aut priuilegio; aut dicendo, quaſsi Confeſsſsoriâ, aut Negatoriâ, agi pro illo iure, vt ibi videri poterit.
Tenetur tamen, qui actionem confeſsſsoriam inten
5
*tat, nonnulla proponere, & probare, quæ poſst alios adnotarunt Florianus de Sancto Petro in dict. l. 2. ff. ſsi ſseruitus vendicetur. num. 8. & 9. Alexand. in conſs. 136. num. 8. vol. 2. Guido Papæ deciſsion. 28. per totam. Ioachimus Minſsingerus ſsingularium obſseruationum lib. 1. centur. 1. obſseruatione 19. & in primis probare debet, (quòd non ita diſstinctè ſsuperiores tradunt) ipſsum eſsſse dominum fundi, vel rei, & ſsic fundum dominantem ad ſse pertinere, l. 2. ff. ſsi ſseruitus vendicetur, ibi: Hæc autem actio in rem Confeſsſsoria, non alij, quàm domino fundi competit: Seruitutem enim nemo vendicare poteſst, quàm qui dominium in fundo vicino habet, cui ſseruitutem dicit deberi. Secundò, probare adſstringitur id, quod eſst, cauſsa huius actionis, nempe in fundo, aur prædio vicino, alterius ſseruitutem conſstitutam, & debitam eſsſse iis modis, quibus conſstitui & deberi ſseruitutem alio cap. dicemus. Corneus in conſs. 139. num. 3. lib. 2. Paulus Pariſsius, in conſs. 26. num. 13. lib. 1. Bero. de ſseruitutibus vrbanorum prædiorum. cap. 19. num. 1. Tertiò tandem tenetur probare, quòd per aliquem perturbetur, ſsine impediatur quominùs iure ſsuo liberè vti poſsſsit. Ioachimus Minſsingerus in dict. §. æquè ſsi agat, num. 27. & 28. & Antonius Vſsillus ibid. num. 93. eruditè, & vtiliter Marc. Antonius Eugenius in conſs. 32. n. 17. 18. 19. lib. 1. Et ſsic,
6
* vt actio Confeſsſsoria intentari poſsſsit neceſsſse eſst, quòd dominus fundi dominantis perturbetur, vel moleſstetur in vſsu poſsſseſsſsionis, vel quaſsi, ſsiue per eum, qui ſseruitutem conſstituit, ſsiue per alium quemlibet, vt colligitur ex l. ſsi quis diuturno. 8. §. 1. verſsic. & generaliter: vbi Gloſsſsa verb. poterit, ff. ſsi ſseruitus vendicetur. l. 3. §. idem Iulianus, ff. de itinere actúque priuato. l. 1. §. competit, vbi Gloſs ff. de aqua quotidiana & æſstiua. Et ex communi reſsoluit Iaſson, in l. ſsi prius, num. 6. ff. de noui operis nunciatione, & in dict. §. æquè ſsi agat. num. 57. Cæpola de ſseruitutibus vrbanorum, cap. 2. num. 12. Quæ tria ſsi plenè probauerit, qui actione Confeſsſsoriâ experitur,
7
* condemnabitur reus, vt præſstet æſstimationem, vel intereſsſse eius, quod actoris intereſst, liberè nõnon fuiſsſse vſsum ſseruitute; nam in actione Confeſsſsoria & Negatoria, (quæ pro ſseruitute competunt) veniunt fructus & intereſsſse, veniunt & damna quæ poſst litem conteſstatam acceſsſserunt, & etiam quæ præceſsſserunt, dummodò ſspecialiter petantur, l. loci corpus. §. in confeſsſsoria. vbi Bartolus, Fulgoſsius, Angelus, & Florianus de Sancto Petro in Summario, & num. 1. ſsic adnotarunt Innocentius in cap. Abbate, in gloſsſsa magna, ad finem, de verborum ſsignificatione: ſsimiliter condemnabitur, vt ampliùs vim aut impedimentum actori non faciat, & cautionem præſstet, quod ampliùs actorem, qui obtinuit, vti iure ſsuo non impediat, l. loci corpus. §. 1. ff. ſsi ſseruitus vendicetur, l. harum actionum, ff. eodem titulo. Vbi Florianus de Sancto Petro num. 1. notabili 1. ex illo textu deducit, quòd victus in Confeſsſsoria, tenetur facere, vel |
p. 53
pati ſsecundùm naturam ſseruitutis & neceſsſsitatur cauere, etiam pro tempore futuro; quia tale factum vel patientia eſst quid ſsucceſsſsiuum, non autem momentaneum, vt declarat Cinus in l. corruptionem, in princ. C. de vſsufructu. Idem etiam reſsoluunt Minſsingerus in dict. §. æquè ſsi agat, num. 29. & Antonius Vſsillus num. 94. & 95. Negatoria verò actio quæ, vt diximus, pro tuen
8
*da libertate datur, ſsiue per quam prædia noſstra, ſsi fortè quis ea ſseruire prætendat in libertatem aſsſserimus, vt alicui concedatur, duo neceſsſsaria ſsunt. Primum, quòd actor habeat dominium prædij, cuius libertatem aſsſserit, vel ius aliquod in eo, ſsecundùm quod reus pretendat ſseruitutem ſsibi competere in illo, l. 2. ff. ſsi ſseruit. vendicetur, vbi Florianus de Sancto Petro num. 7. & cõmunitercommuniter omnes, in dict. §. æquè ſsi agat, Inſstit. de actionibus, & in l. ſsi prius, per illum textum, ff. de noui operis nunciatione, vt teſstatur Ioachimus Minſsingerus ſsingularium obſseruationum, centuria 1. obſseruatione 19. num. 1. Vbi à num. 2. & num. 3. & 4. agit, vtrùm dominium ab agente Negatoriâ probandum ſsit, & refert rationes, & Speculatoris ſsententiam, Alexandri quoque conſsultationem, quibus videbatur dicendum, dominium probari neceſsſse eſsſse: demùm ſsequutus Bartoli, Innocentij & aliorum reſsolutionem, conſstituit diſstinguendum eſsſse, (quod Domini decidendo cauſsam, de qua ibi probarunt) an Negatoriam intendens, eſsſset in poſsſseſsſsione fundi, vel non: Nam priori caſsu ſsufficit, ſsi poſsſseſsſsio probetur; ſsic enim & de dominio præſsumendum eſsſset, de quo ſsolum incidenter quæritur: poſsteriori verò caſsu, ſsi agens in poſsſseſsſsione non ſsit dominij, ſsiue allegati iuris, probationem ei incumbere: ex his, quæ pleniùs dixit Guido Papæ deciſs. 28. per totam. Idem Minſsingerus reſsp. 11. num. 6. & ſseqq. Eſst autem in hac actione vnum ſspeciale, quòd in aliis actionibus, ſsiue regulariter in omnibus, onus probandi incumbit actori, & non reo, l. actor. C. de probationib. l. qui accuſsare. C. de
9
* edendo, l. is qui deſstinauit, ff. de rei vendicatione. Et actore non probante, reus, etſsi nihil præftiterit, abſsoluitur; quippe cùm ſsufficiat ei, quòd poſsſsideat, ſsiue quòd aduerſsarius intentionem ſsuam non probauerit, l. 1. §. interdictum autem, ff. vti poſsſsidetis. l. vlt. C. de rei vendic. Sed in actione Negatoria, actor non aſstringitur probare rem ſsuam, alienis rebus, ſsiue prædio vicino ſseruitutem non debere, ſsed tantùm habet neceſsſse, oſstendere ius, aut dominium, quod habet: reus autem, etiamſsi in quaſsi poſsſseſsſsione ſseruitutis exiſstat, probare debet, conſstitutam fuiſsſse ſseruitutem, aut legitimo modo quæſsitam, & conſsequenter agens negatoriâ obtinebit, etſsi libertatem rei ſsuæ quãquam aſsſserit, minimè probauerit, quia per ſsolam negationẽnegationem fundata eſst eius intẽtiointentio; enimvero actor negatiuè agit, reus autem excipit affirmatiuè, & affirmatio probari debet, & nõnon negatio: vt in hoc caſsu rectè conſsiderat Minſsingerus in dict. §. æquè ſsi agat, n. 36. Item etiam, quia quælibet res in dubio cenſsetur libera,
10
* & allodialis; & ideò aſsſserenti rem non eſsſse liberam, incumbit probatio. Vt poſst multos probat, & plenè declarat Ioachimus Minſsingerus ſsingul. obſser. centur. 5. obſseruat. 25. per totam. D. Antonius de Padilla in l. altius, C. de ſseruitutibus. Antonius Gomez in l. 46. Tauri, num. 6. Antonius Theſsaurus deciſsione Pedemontana. 216. & ſsic aduerſsarius, etſsi poſsſseſsſsor ſsit, ſseruitutem iure conſstitutam, aut tempore quæſsitam, probare debet, l. ſsicuti, 6. ſsed ſsi quæratur, ff. ſsi ſseruitus vendicetur, vbi notat Gloſsſsa verb, poſsſseſsſsoris, verſsic. ſsuſstinet verò partes actoris; quam ſequũtursequuntur ibi communiter Doctores, & latiùs declarantes eam Bartolus in dict. l. ſsi prius, ff. de noui operis nunciatione, num. 14. & ſseqq. vbi Paulus Caſstrenſsis n. finali. & Iaſson à num. 35. Alciatus de præſsumptionibus, regula 2. præſsumptione 2. Tiraquell de primogenitur. quæſst. 17. opinione 11. Doctor Paz. in praxi, 3. tom. cap. 1. §. 4. n. 38. & in effectu ad hanc reſsolutionem reduci debent, quæ latè cumulat Florianus de Sancto Petro in dict. §. ſsed ſsi quæratur num. 5. & 6. & 7. alia etiam ſspecialia Nega
11
*toriæ & Confeſsſsoriæ actionis conſsiderarunt Antonius Vſsillus num. 45. & Minſsingerus num. 50. in dict. §. æquè ſsi agat, Afflictis deciſs. 155. D. Franciſscus Sarmientus ſselectarum lib. 1. cap. 2. num. 4. & 5. Menoch. recuperandæ poſsſseſsſsionis, remedio 3. num. 539.
His ita conſstitutis, Gloſsſsa in dict. §. æquè ſsi agat, verb. altiùs tollendi, verſsic. reſspondet, quia ad ſsimilitudinem, præmittit primùm in hac materia, quòd actio Confeſsſsoria, & Negatoria, quæ pro ſseruitutibus competunt, in rem dicuntur, & ad inſstar rei vẽdicationisvendicationis per omnia dantur: idcircò, ſsicut rei vẽdicatiovendicatio ratione dominij, vel quaſsi, datur; ſsic & CõfeſſoriaConfeſſoria & Negatoria actio. Deinde, & ſsecundò conſstituit, actionem ConfeſſoriãConfeſſoriam vtilem, &
12
* directam, Confeſsſsoriámque directam competere illis,
13
* qui dominium directum habent in ea re, cui ſseruitutem deberi contendunt, daríque contra eum, qui directus dominus eſst prædij, vel rei, quam ſseruitutem debere contendimus: vtilem verò competere ei, qui vtile tantùm dominium, ſsiue ius aliquod habet in re, cui ſseruitutem deberi aſsſserimus; & ſsic creditori pro ſseruitute debita rei, quam pignori accepit, l. creditori, 9. ff. de noui operis nunciatione, iuncta l. ei qui, ff. de ſseruitutibus. Emphyteutæ, & Superficiario, ex dict. l. ei qui, in fine, & l. in prouinciali, §. ſsi ego, ff. de noui operis nunciat. & Vſsufructuario, ex l. 1. §. item Iuliano, ff. de remiſsſsionibus, & ſsententiam Gloſsſse eſsſse communem, conſstat ex Floriano de Sancto Petro in l. 2. ff. ſsi ſseruitus vendicetur, ex num. 4. vſsque ad num. 8. quo loco plenè agit, quibus, & contra quos prædictæ actiones competant. Ludouico Gomezio num. 20. verſsic. & proptereà creditori. Dino de Muxello num. 23. per totum, qui loquitur ad propoſsitum Gloſsſsæ in dict. verſsic. reſspondet. Petro Plateano num. 2. & Minſsingero num. 26. in dict. §. æquè ſsi agat, Ioanne Criſspo de Montibus, in tractatu de actionibus, cap. 128. in fine, Vſsufructuario ergo, pro vendicanda
14
* ſseruitute, debita prædio fructuario, vendicationem vtilem dari, (quamuis directa illi non competat) ſsentit expreſssè Gloſsſsa loco ſsuperiùs relato. Gloſs. etiam in dict. §. item Iuliano, verbo, ſseruitutem, & in dicta l. creditori, verbo, vendicatio, & in l. 3. §. finali, verbo, agi poteſst, ff. de aqua pluuia arcenda. Quas vltra ſsuperiores, ſsequuntur Albericus vbique, Longouallius in repetit. leg. Imperium, ff. de iuriſsdictione omnum iudicum, num. 203. & alij, quos poſstquam hæc ſscripſseram, inuenio congeſsſsiſsſse in vnum Petrum Auguſstinum Morlam emporij, 1. part. tit. 6. ff. de ſseruitutibus quæſst. 2. num. 2. in fine. Verùm contrariam ſsententiam, imò nec directam, nec vtilem actionem vſsufructuario competere (tenuerunt Bartolus in dict. l. 1. §. item Iuliano, ff. de remiſsſsionibus, num. 5. Cumanus in l. 2. ff. de noui operis nunciat. Cuiacius lib. 1. obſseruat. cap. 16. D. Antonius de Padilla in l. 1. num. 62. in fine, C. de ſseruitutibus. Ioannes Corraſsius in l. ei qui, num. 6. ff. de ſseruitutibus. Doctor Felicianus tractatu de cenſsibus, in præfatione, num. 14. verſsic. éſstque magis amica & conſsentanea. fol. 7. Pro quibus vrgenter facit, quòd vſsufructuarius in re fructuaria dominium non habet, ſsed ius vſsusfructus, cuius ratione ſseruitutem vendicare nõnon poteſst; nam vſsusfructus ſseruitus eſst, vt dicit textus in l. 1. ff. de ſseruitutibus. Vnde fructuarius, qui ſseruitutem deberi fundo prætenderet, ſseruitutis eſsſse ſseruitutem diceret, & ſsic audiendus non eſsſset ex l. 1. ff. de vſsufructu legato. Deinde, quia Iureconſsultus Vlpianus in l. 1. ff. ſsi vſsusfructus petatur, Seruitutis vendicandæ ius non eſsſse vſsufructuario, expreſsſsim ſstatuit; idcircò intelligi debet generaliter, provt loquitur, vt nec directa, nec vtili agere poſsſsit pro ſseruitute vendicanda ipſse fructuarius, aliàs enim fruſstratoria redderetur illius textus deciſsio. ſsi vtilis actio fructuario competeret, quæ vtilitate, effectu non differt à directa, vt cum iudicio argumentatur Corraſsius in dict. l. ei qui, num. 6. & ab eo tranſscribens, ſsed tacens illum Petrus Auguſstinus Morla de ſseruitutibus, dicta quæſst. 2. num. 3. in princ. Tota igitur difficultas conſsiſstit in explicatione textus in dict. l. vnica, §. item Iuliano, ff. de remiſsſsionibus: quæ adeò contrariatur, l. 1. in princ. ff. ſsi vſsusfructus petatur, vt in hac |
p. 54
re diſsſsentire inter ſse prudentes, affirmet Cuiacius reci
15
*tationum ſsolemnium, in lib. ff. ad l. ei qui pignori, in princ. ff. de ſseruitutibus, & varias interpretationes ad illa iura
16
* cumularunt idem Cuiacius in dict. l. ei qui pignori, per totam, & obſseruat. lib. 1. cap. 16. & lib. 9. cap. 17. & lib. 16. cap. 31. Vitalis lib. 1. variar. cap. 2. num. 9. Robertus receptæ lectionis, lib. 2. cap. 12. Petrus Gregorius in Syntagmate iuris, lib. 4. cap. 22. num. 9. Suarez lib. 1. obſseruat. cap. 20. & reiectis duabus interpretationibus Gloſsſsæ, verbo, non poſsſse, in dict. l. 1. ff. ſsi vſsuſsfructus petat. quas
17
* meritò confutarunt Ioannes Corraſsius, & Doctor Felicianus vbi ſsuprà D. Antonius de Padilla in dict. l. 1.
18
* C. de ſseruitutibus, num. 92. verſsic. mihi verò neutra ſsolutio, aliter & nouiſsſsime, vt ipſse dicit, prædicta iura interpretatur: De quo miror nullam mentionem feciſsſse Felicianum, qui in præfat. de cenſsibus, num. 14. per totum, latè de hac re ſscripſsit: nec etiam Petrum Auguſstinum Morlam, dict. quæſst. 2. de ſseruitutibus. Diſstinguendum igitur putat Padilla, vt Confeſsſsoria minimè competat vſsufructuario, vt in dict. l. 1. ff. ſsi vſsusfructus petatur: Competat tamen Negatoria, pro liberando fundo in quo habet vſsumfructum, à ſseruitute, quæ: illi imponitur. Et ſsic procedit textus in dict. l. vnica, §. item Iuliano, ff. de remiſsſsionibus. Et ratio eſst ſsecundùm eum, quia facilius debet concedi Negatoria, quàm Confeſsſsaria, ex vulgata regula l. Arrianus, ff. de actionibus & obligationibus. Hæc tamen diſstinctio & ſsolutio imaginaria eſst, nec vlla iuris deciſsione confirmari poreſst; imò adeò repugnat verbis textus, in dicta l. 1. ſsi vſsusfructus petatur, & in dict. & item Iuliano, vt contrarium videatur ex eiſsdem iuribus expreſssè deduci, maximè ex dicto §. item Iuliano, ibi enim ſscriptum eſst. Item Iuliano placet fructuario vendicandarum ſseruitutum ius eſsſse. Quæ verba demonſstrant apertè, Iureconſsulti voluntatem, & intentionem eam fuiſsſse, vt fructuarius poſsſsit potius actione Confeſsſsoria agere, quàm Negatoria, vt ibi declarat Accurſsius, verbo, vendicandarum, dum diciit, ſscilicet per Confeſsſsoriam. Nec enim, ſsi Vlpianus tractaret de actione Negatoria pro liberando fundo, diceret vendicandarum ſseruitutum ius eſsſse fructuario, cùm longè diuerſsum ſsit, ſseruitutem vendicare, aut per actionem Negatoriam aſsſserere fundum, vel rem fructuariam nullam ſseruitutem debere, vt de ſse patet apertè.
Vnde Cuiacius lib. 1. obſseruat. cap. 16. & lib. 9. cap. 17. aliter prædictam contrarietatem componit, & conſstituit, apud ipſsoſsmet Iureconſsultos hac de re diuerſsas ſsententias fuiſsſse: nam Iulianus in ea opinione fuit, vt exiſstimaret, fructuario ſseruitutum vendicandarum ius eſsſse; Marcellus tamen in notis, quas ſscripſsit in Iulianum, improbans Iuliani ſsententiam, Labeonis atque Neruæ ſsententiæ magis adhæret, vt fructuario ſseruitutum vendicatio non detur, eiúſsque ſsententia obtinuit, & Vlpiano placuit, vt apertè colligitur ſsecundùm eum, ex dict. l. 1. ff. ſsi vſsusfructus petatur, & Cuiacij ſsententiam, & interpretationem veriorem eſsſse cæteris omnibus dixit Felicianus, & ſsequitur eam dict. tract. de cenſsibus, in præfatione, num. 14. verſsic. ergo in hac perplexitate: quam tamen improbat Petrus Auguſstinus Morla de ſseruitutibus, dicta quæſst. 2. num. 3. in fine, nec ſsuſstineri poſsſse fortiùs, quàm adhuc conſsiderabam ex eo, quòd textus in dicta l. 1. ff. ſsi vſsusfructus petatur. eſst reſsponſsum Vlpiani, lib. 18. ad Sabinum, & textus in dict. l. 1. §. item Iuliano, ff. de remiſsſsionibus. eſst etiam eiuſsdem Vlpiani reſsponſsum, lib. 62. ad edictum. Aut ergo neceſsſsariò dicendum eſst, quod in dict. l. 1. Vlpianus approbat Marcelli ſsententiam, & in dicto §. item Iuliano, approbat etiam Iuliani opinionem: quod eſsſset maximum abſsurdum; ſsi verum eſst, Marcellum, & Iulianum inter ſse diſsſsentire; aut coacta ratione fateri oportet, quod neutrius ſsententiam probauit Vlpianus, ſsequenti ratione: Nam quemadmodum in l. 1. ff. ſsi vſsusfructus petatur. ſsimpliciter refert, quòd Marcellus probat ſsententiam Labeonis, & Neruæ exiſstimantium, fructuarium ſseruitutem vendicare non poſsſse, quæ fundo fructuario debeatur, nec expreſssè approbat illam, ita & ſsimiliter in dicto §. item Iuliano, refert idem Vlpianus, quod Iuliano placet, fructuario ſseruitutum vendicandarum ius eſsſse, nec etiam expreſssè approbat illum, & ſsic quemadmodum ex relatione ſsimplici ſsententiæ Marcelli, quæ expreſssè non approbatur per Vlpianum, infert Cuiacius, quod ea ſsententia obtinuerit, & Iuliano placuerit: debuit pariter inferre, quòd in dicto §. item Iuliano, ex relatione ſsententiæ Iuliani, inducitur approbatio Vlpiani; maxime quia, ex quo refert Iulianum dicentem, fructuario ſseruitutum vendicandarum ius eſsſse, nec approbat, nec reprobat illius sententiam, videtur approbare illum: vt ex Gloſsſs. in l. inter omnes, ff. qui ſsatiſsdare cogantur. verb. hæreditatem, in fin. & Tiraquello in duobus locis relato, adnotauit Ioannes Guttierrez in repetit. leg. nemo poteſst, ff. de legatis 1. num. 270. Quare in propoſsita difficultate verius exiſstimo dicen
20
*dum, vſsufructuarium ſsuo nomine vendicare ſseruitutes debitas prædio fructuario minimè poſsſse, cùm non ſsit dominus fundi, nec earum ſseruitutum. Et ita procedit textus in l. 1. & in l. vtifrui, ff. ſsi vſsusfructus petatur. Sed nomine domini, vel procuratorio nomine, rectè poſsſse, quia velut procurator eſst in rem ſsuam, & omnium proprietati vtilium, cuſstodia, diligentia, & cura illi cenſsetur commiſsſsa, l. 1. in fine cum l. ſsequenti. ff. vſsufructuarius quemadmodum caueat. & ſsic procedit textus in l. 1. §. item Iuliano, ff. de remiſsſsionibus. Et apertè probatur ibi, dum dicitur, quòd fructuario vendicare ſseruitutes permittitur, vt nunciare nouum opus, ſsed nunciatio noui operis fructuario permittitur non ſsuo, ſsed alieno nomine, hoc eſst domini: l. 1. §. vſsufructuarius, ff. de noui operis nuntiatione. Ergo eodem modo, procuratorio ſscilicet nomine, ſseruitutum vendicatio competit. Quæ interpretatio, & diſstinctio fuit originaliter Ioannis relati à Gloſs. verb. vſsumfructum, in l. 2. ff. de noui operis nuntiatione. & ſsequuti ſsunt Bartolus ibi, num. 8. idem Bartolus in l. 1. num. 9. ff. eodem titul. Cu
21
*manus in dict. l. 2. num. 2. Balduinus in dict. §. æquè ſsi agat. ſscholio 2. Franciſscus Duarenus in commentariis ad titul. ff. de noui operis nunciatione, in rubr. cap. 3. verſsic. alia quæſstio eſst de vſsufructu fol. mihi 585. Corraſsius in l. ei qui, num. 6. ff. de ſseruitutibus. Qui tamen ſsuperiorem declarationem iniuſste ſsibi tribuunt, aut ſsaltem vt propriam, male referunt illam; quam etiam ſsequuntur Caballinus, milleloquio 1. n. 11. & 12. Petrus Auguſstinus Morla emporij 1. part. tit. 6. ff. de ſseruitutibus quæſst. 2. num. 5.
Loading...