CAPVT XXXI.

CAPVT XXXI.

Vſsusfructus ſseruitus cur diuidua, cùm reliquæ ſseruitutes perſsonales, & reales in vniuerſsum indiuiduæ ſsint? vbi congeſstis in vnum, quæ hactenùs ab omnibus ſscripta fuêre, vera ratio redditur: materia hæc accuratè, & diſstinctè aperitur, & l. vſsus pars, 20. ff. de habitatione, & l. viæ, itineris, 17. ff. de ſseruitutibus, cum aliis ſsimilibus explicantur.

SVMMARIVM.

  • 1 Diuiduum vel Indiuiduum quid propriè dicatur.
  • 2 Et multorum ſsententiæ confutatæ remiſsſsiuè.
  • 3 Vera reſsolutio traditur dubij propoſsiti ſsuprà, & quæ obligatio dicatur diuidua vel indiuidua, explicatur.
  • 4 Iaſsonis reſsolutio in hac materia nouiter improbatur. 5 Iaſsonis cogitatio quædam reiicitur
  • 6 Pæna vtrùm in ſsolidum committi debeat, vel pro portione hæreditaria tantùm, ſsi vnus ex pluribus hæredibus promiſsſsoris, contraueniret in obligatione indiuidua, & num. ſseq.
  • 7 L. 2. §. item ſsi in facto, 1. in executione, 85. §. quòd ſsi ſstipulatus, ff. de verbor. oblig. & 1. hæredes, 26. §. in illa, ff. familiæ herciſscundæ, explicantur.
  • 8 Andreæ Alciati in explicatione dictarum legum diſstinctio reiicitur.
  • 9 Mariani Socini Iunioris ſsententia aduersùs Recentiores probatur.
  • 10 Stipulatio pœnalis vbi facto diuiduo ſsubiicitur, ſsolùm committitur pro portione hæreditaria contra eum hæredem, qui contrà fecerit.
  • 11 L. 5. §. vlt. & l. in executione, 85. §. item ſsi ita, ff. de verbor. oblig. explicantur remiſsſsiuè.
  • 12 Seruitutes omnes reales indiuiduæ ſsunt.
  • 13 Vbi plurimorum rationes adducuntur remiſsſsiuè.
  • 14 Et veriſsſsima ratio aſsſsignatur.
  • 15 Seruitutes omnes perſsonales, vt Vſsus, Habitatio, & ſsimiles, indiuiduæ ſsunt, excepto vſsufructu, qui diuiduus eſst.
  • 16 Vſsusfructus cur diuiduus ſsit, cùm vſsus, qui eſsi etiam ſseruitus perſsonalis, & fructui ineſst, indiuiduus ſsit.
  • 17 Vbi infinitæ diuerſsitatis rationes adducuntur, remiſsſsiuè.
  • 18 Et vera differentiæ ratio aſsſsignatur, & numeris ſseq.
  • 19 Iacobi Cuiacij, Franciſsci Connani, Vdalrici Zaſsij, & Ioannis Corraſsij reſsolutiones in hac materia probantur.
  • 20 Vſsusfructus omni reſspectu diuiduus eſst.
  • 21 Ioannem Parladorium, & Ioannem Marcum Aquilinum rectè percepiſsſse rationem ab Authore ſsuprà aſsſsignatam.
  • 22 Vſsusfructus dupliciter accipitur, provt hoc numero cum Corraſsio explicatur.
  • 23 Ad cuius doctrinam, quorundam reſsolutiones reducendas eſsſse, nouè animaduertit Author.
QVò plenior huius Capitis interpretatio habeatur,
1
* cõſtituendumconstituendum inprimis duxi, neceſsſse eſsſse cognoſscere priùs, quid propriè dicatur Diuiduum, vel Indiuiduum; ſsiue quæ res dicantur diuiduæ, vel indiuiduæ: qua in re valdè ſsolent altercare Scribentes, & varias doctrinas adducunt, vt conſstat ex his, quæ ſscripſserunt Doctores communiter in l. ſstipulationes non diuiduntur, ff. de verborum obligat. vbi Bartolus num. 18. & ſseqq. Paulus Caſstrenſsis ex num. 2. Iaſson num. 3. & num. 25. & ſseqq. Marianus Socinus Iunior n. 3. & n. 255. & ſseqq. & n. 303. & 310. & ſseqq. idem in l. 4. §. Cato, eiuſdẽeiusdem tit. n. 1. 2. & 8. vbi Alciatus ex n. 1. cum ſseqq. Vdalricus Zaſsius in dict. l. ſstipulationes non diuiduntur, n. 2. & 3. VincẽtiusVincentius, & Ripa in l. in executione, in princ. & §. 1. ff. eodem tit. de verbor. oblig. Ioannes Corraſsius in l. viæ, ff. de ſseruitutibus, n. 10. Baconius declarationum iuris, lib. 5. cap. 73. num. 12. Modernus in labyrintho diuidui & indiuidui, 2. part. 2. part. quæſst. 1. num. 258. fol. 217. vſsque ad n. 278. Eguinarius de diuiduis & indiuiduis obligationibus lib. 2. cap. 1. Donellus in l. 2. §. & harum, num. 58. ff. de verbor. obligat. Antonius Gomez tom. 2. variar. cap. 10. de diuiduis & indiuiduis ex num. 1. cum ſseqq. Ioannes Parladorius rerum quotidianar. lib. 1. cap 6. Doctor Spino in ſspeculo, gloſsſsa 13. de legato vſsusfructus, num. 15. & 16. qui, vt videre poteris, variè & diuerſsimodè hanc dubitationem diluunt, atque multorum ſsententias con
2
*futant; ſsubtiliùs tamen, & eruditè, vt aſsſsolet, quamplurimorum opiniones confutauit Modernus vbi ſsuprà, ac inter alias meritò, & cum iudicio, antiquorum opinionem impugnat, exiſstimantium, Diuiduum eſsſse, cuius pars tantam vtilitatem affert reſspectu partis, quantam totum reſspectu totius. Cum quibus etiam tranſsierunt, ſsed malè quidem, nonnulli ex Recentioribus, vt conſstat ex Antonio Gomez & aliis relatis ſsuprà.
Idcircò dicendum erit; Diuiduum denotare, ſsiue ſsi
3
*gnificare potentiam & aptitudinem diuiſsionis; Indiuiduum verò priuationem potentiæ, habitus, & aptitudinis diuiſsionis. Diuiduum eſsſse diuiſsibile, quod pro parte præſstari, fieri, vel impleri poteſst: Indiuiduum autem indiuiſsibile, quod ſsimul, vel in totum, ſsiue ſsemel, ſsiue ſsucceſsſsiuè præſstari, fieri, vel impleri debet; & conſsequenter obligatio ſsiue promiſsſsio ea propriè dicitur diuidua, quæ partium præſstationem recipit, id eſst, cuius rei in ea deductæ, ſsiue contentæ natura eſst, vt poſsſsit pro parte præſstari: Indiuidua eſst, quæ partis præſstationem non recipit, id eſst, cuius rei in ea deductæ ſsiue debitæ natura eſst, vt non poſsſsit præſstari pro parte: ita præfata doctrina deducitur ex textu in l. 2. §. & harum, & §. ex his, l. ſstipulationes non diuiduntur, 72. l. in executione, 85. ff. de verbor. obligat. l. pro parte, 11. l. viæ, 17. ff. de ſseruitutibus, l. ſsi is qui quadringenta, §. quædam, ff. ad legem Falcidiam, & eſsſse veriſsſsimam conſstat ex Eguinario, Donello, & aliis vbi ſsuprà. Spino dict. gloſsſs. 13. num. 12. & 15. Moderno Pariſs. qui latissimè probat dict. n. 258. & num. 261. & 269. & in eodem tractatu, 3. part. num. 9. fol. 389. n. 21. fol. 394. & num. 34. & 35. fol. 409. Ioanne Corraſsio in dict. l. viæ, num. 18. ff. de ſseruitutibus.
Ex his, cùm prælegiſsſsem Iaſsonem, conſsiderabam
4
* nonnulla, ad quæ nullus Scribentium omnium animaduertit. Primò, deceptum apertè eundem Iaſsonem in dicta l. ſstipulationes non diuiduntur, notabili 1. num. 2. exiſstimantem, præfatam rationem eſsſse eandem cum Dicto, ſsiue ignotum per ignotius dicere; hoc eſst, indiuiduum, quia diuidi non poteſst, ſsiue quia eius diuiſsio corrumpit ſstipulationem, promiſsſsionem, aut obligationem: cum tamen ab ipſsiſsmet Iureconſsultis ſsic accipiamus, idque pro ratione eiſsdem placuerit, vt conſstat ex dictis iuribus, & dict. l. ſstipulationes non diuiduntur, in verſs. Horum enim, iuncta interpretatione Moderni dicto tractatu diuidui & indiuidui, 3. part. n. 54. fol. 409. & dicta l. viæ, ff. de ſseruitutibus, vbi Ioannes Corraſsius num. 18. præſsentiens hanc difficultatem, quòd rationes ſscilicet Iureconſsultorum videantur eædem cum Dicto, eleganter demonſstrat, ipſsorum Iureconſsultorum rationes parcè detortas; ſsanèque intellectas concludere.
Secundò, & deteriùs quidem, in eo dubio conſstitutus Iaſson, quare ſscilicet ſseruitutum promiſsſsio, ſsiue obligatio indiuidua ſsit, refert rationem Iureconſsulti in dict. l. viæ, 17. ff. de ſseruitutibus. Quia vſsus eorum indiuiſsus est, nec illam probat, eodem fundamento excitatus, quod videatur idem continere cum dicto, & inde alias plures rationes adducit, in quo etiam vana cogitatione, & non ſsatis percepta ratione decipitur; in eo enim | ſsubſstantia veritatis conſsiſstit, vt colligi etiam poteſst ex ſsententia Iureconſsulti Pauli, in l. hæredes, §. an ea, ff. familiæ erciſscundæ, vbi ſseruitutes non diuidi dicit, quia diuidi non poſsſsunt. Et alio loco idem Author; Non diuiduntur, inquit, ſseruitutes, quia partis præſstationem non recipiunt, l. 2. §. & harum, ff. de verbor. obligat. Veram ergo & fundamentalem rationem ſsatis inſsinuat Iureconſsultus in dictis verbis, vt meliùs intelligit Corraſsius in eadem l. viæ, & ſsuperiores rationes optimè explicat num. 18. Ideò rectè infert Pomponius in eadem l. in indiuiduis, ſsingulos hæredes ſstipulatoris in ſsolidum petere, & promiſsſsoris etiam ſsingulos hæredes in ſsolidum teneri; nam, vt diximus ſsuprà, Indiuiduum ſsimul, vel in totum, ſsine ſsemel præſstari, vel impleri debet, vt dicitur etiam in dict. l. 2. §. ex his, ff. de verbor. obligat. Quæ
6
* iura planè procedunt, vbi agitur ad id, quòd indiuiduũindiuiduum eſst; ſsecus tamen obſseruandum erit, ſsi agatur ad id, quod diuiduum eſst, vtputà ſsi pœna adiiciatur facto indiuiduo, & vnus ex pluribus hæredibus promiſsſsoris contrà fecerit: quo caſsu, licèt non conſsideretur ab vno contra factum, quin omnes videantur contrà feciſsſse; tamen pœna contra omnes, proportione hæreditaria, non verò in ſsolidum, committitur, ſsicut committeretur, ſsi ageretur ad id, quod indiuiduum eſsſset: ita colligitur ex textu in l. 4. § Cato, in princ. ff. de verbor. obligat. vbi ſsic declarant Bartolus oppoſsitione 1. ante numer. primum, Caſstrenſsis, & Alexander num. 1. in fine, & reddens diuerſsitatis rationem, communem reſsolutionem teſstatur Iaſson num. 4. & num. 17. in fine, verſs. circa primam oppoſsitionem, ſsequuntur Ripa num. 19. Bologninus num. 81. Bolognetus num. 221. & plenè declarat Marinus Socinus iunior num 33. per totum. Ex quibus neceſsſsariò erit aduertendum: primò, ad textum in l. 2. §. item ſsi in facto,
7
* l. in executione, 85. §. quod ſsi ſstipulatus, ff. de verbor. obligat. & l. hæredes, 26. & in illa, ff. familiæ erciſscundæ,
cum aliis ſsimilibus, quæ videntur denotare, quòd vno hæredum contrà faciente, ſsimpliciter omnes hæredes tenentur, vel pœna in ſsolidum committitur: debent tamen intelligi, non vt ſsinguli teneantur in ſsolidum, vel pœna in ſsolidum committatur contra omnes, ſsed ſsolùm pro rata & portione hæreditaria, vt rectè explicant Aretinus, Imola, & Caſstrenſsis in dict. §. item ſsi in facto, & communem reſsolutionem teſstatur Iaſson in dict. §. Cato. num. 4. vbi dicit, quòd ita declarantur multę leges, quæ aliàs nos ducerent in errorem, & ſsequitur Marianus Socinus Iunior ibi. dict. num. 33. & num. 23. 24. & 25. vbi latè explicat.
Secundò aduertendum erit, nequaquam eſsſse vera,
8
* nec procedere poſsſse ea, quæ in explicatione dictarum legum, diſstinguens tradit Alciatus in dict. §. Cato, n. 10. vbi num. 7. & 8. immeritò reprehendit Aretini, Imolæ & aliorum doctrinam ſsuprà relatam; quam tamen veram credimus ex rationibus à Communi conſsideratis, & textu in l. executione, 85. §. in ſsolidum, ff. de verbor. obligat, ibi: Sed unicuique pro parte hæreditaria præſstatio iniungitur.
Tertiò & vltimò aduertendum eſst, recta iuris ratio
9
*ne dixiſsſse Marianum Socinum iuniorem in lectura dicti §. Cato, n. 23. nouiſsſsimorum quorumdam intellectum eſsſse vnum phantaſsma, & rectè conſsideratum procedere non poſsſse; & quamuis Alciati mentionẽmentionem non faciat, expreſsſsim tamen illius diſstinctionem impugnat, & fundamentis eiuſsdem ſsatisfacit, vt dicto loco videri poterit: quòd ſsi ſstipulatio pœnalis facto diuiduo adiecta ſsit, ſso
10
*lùm committitur pro portione hæreditaria contra eum hæredem, qui contrà fecerit, vt probat textus in dict. §. Cato, in 2. eius part. l. inter cohæredes, §. ſsi quis ſstipulatus fuerit, ff. familiæ erciſscundæ, l. pœnali, §. Iulianus ſscribit, ff. ad legem Falcidiam. Ex quibus iuribus, ita adnotarunt Bartolus in eodem §. Cato, oppoſsitione 8. num. 8. Alexander n. 34. Socinus Senior notabili 6. Iaſson n. 33. Ripa num. 48. & 62. Alciatus num. 100. & ſseqq. Marianus Socinus iunior num. 30. vbi aduertit in hoc, inter cætera differre Factum diuiduum ab indiuiduo, cùm ibi pœna contra omnes, pro rata tamen, committatur quia non poteſst niſsi in ſsolidum peccari, & ſstipulatori totaliter præiudicatur; quod non contingit in factis diuiduis, in quibus pro parte tantùm peccari poteſst, & pro parte tantùm ſstipulatori præiudicatur: ob quam cauſsam, non eſst opus fingere, alios contraueniſsſse; & ideò cùm nec verè, nec fictè dicantur contrafeciſsſse, teneri non poſsſsunt. Idem etiam probauit Modernus diuidui & indiuidui, 3. part. num. 366. fol. 546. qui vſsque ad
11
* num. 579. pleniſsſsimè reſspondet ad textum in l. 5. §. vlt. & in l. in executione, 85. §. item ſsi ita, ff. de verborum obligationibus.
Secundò & principaliter conſstituendum eſst, ſseruitu
12
*tes omnes reales in vniuerſsum indiuiduas eſsſse, vt apertè probat textus ex dict. l. 2. §. & harum, §. ex his, l. ſstipulationes non diuiduntur, ff. de verbor. obligat. l. pro parte, l. viæ, ff. de ſseruitutibus, l. 1. §. ſsi vſsusfructus, ff. ad legem Falcidiam, l. & per iuſsiurandum, & 1. ff. de acceptilationibus, l. haredes, §. an ea, ff. familiæ erciſscundæ, l. 8. tit. 31. partit. 3. Et rationem reddit Bartolus in
13
* dicta l. ſstipulationes non diuiduntur, num. 2.
vbi plures congerit Iaſson ex num. 14. Alciatus n. 11. Duarenus lib. 1. diſputationũdisputationum, cap. penultimo,Eguinarius de diuid. & indiuiduis obligationibus, lib. 1. cap. 1. pag. 3. & lib. 2. cap. 2. Baconius declarationum iuris, lib. 5. declaratione 73. n. 5. Corraſsius in l. pro parte, num. 17. ff. de ſseruitutibus, Connanus commentariorum iuris ciuilis, lib. 4. cap. 9. num. 5. Antonius Gomez tom. 2. variar. cap. 10. de indiuiduis, num. 15. Ioannes Parladorius rerum quotidianarum, lib. 1. cap. 6. §. 1. D. Spino in ſspeculo gloſsſsa 15. de legato vſsusfructus, n. 16. & 17. quorum alij anxiè torquentur, nec veram rationem aſsſsequuntur, alij verò rectiùs arbitran
14
*tur (vt pungebam ſsuprà num. 5.) veram & fundamentalem rationem deducendam ex ratione Iureconſsulti, in l. viæ, 17. ff. de ſseruitutibus,dum dicit: Viæ, itineris, actus, aquæductus pars in obligationem deduci non poteſst, quia vſsus eorum indiuiſsus eſst. Seruitutes namque cùm ſsint incorporales, conſsiderantur ſsecundùm vtilitatem & commoditatem, quãquam præſstant: commoditas autem & vtilitas ſseruitutum in vſsu tantùm conſsiſstit. ſsiue vſsu ſsolo terminatur, ideò cùm vſsus ſseruitutum indiuiduus ſsit, vt dicit Pomponius in dict. l. viæ, & certum eſst; nam qui habet ſseruitutem viæ, vel itineris, non poteſst actum eundi ita temperare, vt partim ire, partim ſstare videatur, quia vti pro parte non poſsſsumus, vt ſscribit Paulus in l. vſsus pars, 20. ff. de vſsu & habitatione. Prætereà per concurſsum plurium non diminuitur vſsus; quamuis enim plures vtantur, quilibet vtitur in ſsolidum, ac ſsi ſsolus vteretur, vt oſstendit Vlpianus in l. ſsi vt certo, §. ſsi duobus vehiculum, ff. commodati, in illis verbis: Vſsum autem balnei quidem, vel porticus, vel campi, vniuſscuiuſsque in ſsolidum eſsſse: neque enim minus me vti quod & alius vteretur. Et Paulus in l. qui per certum, 16. ff. communia prædiorum, dum probat, eum, qui per certum locum iter, aut actũactum alicui ceſsſsit, poſsſse pluribus per eundem locum, vel iter, vel actum cedere, quia talis vſsus indiuiduus eſst; vnde ipſsæ ſseruitutes indiuiduæ ſsunt: & ad hæc reduci debent, quæ hac de re ſscripta reliquerunt Eguinarius, Parladorius, D. Spino in locis ſsuprà relatis, Corraſsius in d.l. viæ, ff. de ſseruitutibus, num. 18. in fin. verſs. vſsus verò ſseruitutum.
Tertiò & vltimò conſstituendum eſst, quòd ſseruitutes
15
* omnes perſsonales, vt Vſsus, Habitatio, & ſsimiles, indiuiduæ ſsunt, excepto vſsufructu, qui diuiduus eſst. Quam doctrinam docuit textus in l. 1. § ſsi vſsusfructus, ff. ad legem Falcidiam, dum dicit: Si vſsusfructus legatus ſsit, qui & diuidi poteſst, non ſsicut cæteræ ſseruitutes indiuiduæ ſsunt. l. & ſsi fortè. 6. §. ſsi ædes plurium, ff. ſsi ſseruitu vendicetur. ibi: Et ait ſsingulos dominos in ſsolidum agere ſsicuti de cæteris ſseruitutibus, excepto vſsufructu. Et in ſspecie inter Vſsum & Vſsumfructum differentiam conſstituit textus in l. vſsus pars, 20. ff. de vſsu & habitatione, vbi ſscribit Paulus: Vſsus pars legari non poteſst; nam frui quidem pro parte poſsſsumus: vti pro parte non poſsſsumus: Et in operis | probat textus in dict. l. ſstipulationes non diuiduntur, ff. de verb. oblig. & in habitatione, textus in l. ſsi habitatio, ff. de vſsu & habitatione: ſsolus ergo vſsusfructus inter ſseruitutes etiam perſsonales diuiduus eſst, ex dictis iuribus, & l. vſsusfructus, 5. ff. de vſsufructu. l. ſsi & vſsusfructus, ff. ad legem Falcid. & ita vno ore profitentur omnes DD. communiter in dictis iuribus, Socinus in conſs. 67. n. 50. volum. 1. Antonius Vſsillus in §. æquè ſsi agat, num. 20. Institut. de actionibus. Vdalricus Zaſsius in dicta l. ſstipulationes non diuiduntur, ex num. 8. Corraſsius in dicta l. viæ, num. 14. Marianus Socinus iunior in l. 4. §. Cato, de verb. oblig. num. 350. Connanus lib. 4. c. 5. num. 11. Ioannes Garſsia de expenſsis & meliorat. cap. 10. num. 9. Antonius de Leon in l. 2. Num. 4. ff. de ſseruitutibus, Antonius Pichardus in principio Inſstitut. de vſsu & habitatione, n. 4. & nouiſsſsimè, nullo ex his relato, Petrus Ricciardus ad
16
* rubricam, Inſstitut. de vſsufructu, num. 142.
Vnde ſsummam facit difficultatem; nam ſsi vſsusfructus diuiduus eſst, cur & vſsus diuidi non poteſst, cùm vtraque ſsit ſseruitus perſsonalis, l. 1. ff. de ſseruitutibus,fructuíque & vſsus ineſst, nec ſsine vſsusfructus eſsſse poteſst, l. 14. §. 1. ff. de vſsu & habitatione: ideò ratione vſsus ſsibi adiuncti, deberet vſsusfructus iudicari indiuiduus. Quo argumento oppreſsſsus fuit Bartolus in dicta l. ſstipulationes non diuiduntur, num. 28. verſsiculo, ſsed contra prædicta, & ad illud reſspondent Iaſson ibi. num. 30. verſsiculo, contra prædicta opponit Bartolus, & Marianus Socinus iunior num. 356. atque variis
17
* modis prædictæ dubitationi ſsuccurrunt, & infinitas diuerſsitatis rationes conſsiderant Doctores communiter in dicta l. ſstipulationes non diuiduntur,vbi Bartolus n. 27. & ſsequentibus. Zaſsius num. 8. 9. 10. & 11. Paulus Pariſsius num. 45. & 46. Socinus iunior num. 25. & num. 83. & 333. videndus omninò vſsque ad num. 347. Eguinarius de diuiduis & indiuiduis obligat. lib. 2. cap. 3. Corraſsius in dicta l. viæ, ex num. 14. Modernus diuidui & indiuidui, 3. parte, num. 47. & 48. fol. 407. Cæpola de ſseruitutibus Vrbanorum, cap. 10. per totum.Antonius Gomez. dicto cap. 10. de indiuiduis, num. 18. verſsiculo, ſseruitus verò mixta, & num 19. Crotus in l. 4. §. Cato, ff. de verborum obligat. num. 135. Parladorius rerum quotidianarum, lib. 1. cap. 6. §. 1. num. 4. & 5. Doctor Spino in Speculo, gloſsſs. 13. de legato vſsusfructus, num. 20. Ioannes Marcus Aquilinus in l. 2. §. & harum, 3. parte. num. 61. & 62. de verborum oblig. Iacobus Cuiacius in l. pro parte, ff. de ſseruitutibus, & in l. 2. ante finem, ff. de ſseruitute legata. Baconius lib. 5. dicta declaratione 73. num. 9. & 10. Iacobus Concenatius quæſstionum ſsingularium iuris, cap. 18. per totum, Franciſscus Connanus Commentariorum iuris ciuilis, lib. 4. cap. 5. num. 11. Antonius Pichardo in principio, de vſsu & habitatione, num. 4. & nouiſsſsimè, his non relatis, ſsex diuerſsitatis rationes adducit, & improbat eas; demum Corraſsij ſsententiam amplectitur Petrus Ricciardus ad rubricam, Inſstitutionum de vſsufructu, ex num. 142. vſsque ad num. 148. Quibus omnibus attentè prælectis, & quæ ſsuperiùs dicta ſsunt, maturè conſsideratis, veriſsſsima differentiæ ratio inter alias
18
* ſseruitutes, & vſsumfructum, eſsſse debebit: Quòd cùm cæterarum ſseruitutum vtilitas & commoditas in vſsu tantùm conſsistat, ſsiue vſsu ſsolo terminetur, vt dicebamus ſsupra num. 14. omnes ſseruitutes cenſsentur indiuiduæ, quia vſsus earum indiuiduus eſst, dicta l. viæ, 17. de ſseruitutibus; Vſsusfructus verò non terminatur ſsolo vſsu, ſsiue vtilitas eius non conſsiſstit in vſsu tantùm, ſsed in fructibus, ſsiue in corporibus fructuum poſsſsimùm conſsiſstit, quæ diuiſsionem recipiunt: vnde cùm fructus diuidui ſsint, & partes recipiant, & vſsusfructus ipſse iudicatur diuiduus: Vſsus verò ſseruitus, ſsicut cæteræ aliæ, indiuidua (nam qui vſsum partiri velit, quòd naturam eius corrumpat neceſsſse eſst) idcircò frui pro parte poſsſsumus, vti pro parte non poſsſsumus, l. vſsus pars, 20. ff. de vſsu & habitatione: quod optimè aſsſsequuti ſsunt Iacob. Cuiacius recita
19
*tionum ſsolemnium in libros Digeſst. ad dict. l. pro parte, ff. de ſseruitutibus, & dict. l. 2. ante finem, ff. de ſseruitute legata.
Franciſscus Connanus lib. 4. dicto c. 5. num. 11. qui poſstquam ratione probauit, vſsum diuidi non poſsſse, dicit non obſstare, quòd vſsusfructus diuidi poteſst in quo ipſse vſsus ineſst,quia in ea fructûs parte, quam vſsus complectitur, vſsum noſstrum & quidem integrum, quatenûs ſscilicet rei natura permittit, habemus, ac ſsi in fundi aliqua parte conſstitutus nobis eſsſset vſsusfructus: ideò nullo modo diuiſsionem patitur; rectè etiam Vdalricus Zaſsius in dicta l. ſstipulationes non diuiduntur, ex num. 8. vſsque ad num. 14. vbi dicit, expeditam rationem eſsſse, quia vſsusfructus conſsiſstit ex perceptione fructuum, quæ fructuum perceptio diuidi poteſst; at neceſsſsitas vſsus diuidi non poteſst, vt latiùs ibi probatur: eleganter Ioannes Corraſsius in dicta l. viæ, num. 15. & 16. vbi eruditè aduertit, latiùs multò patere diuiſsionem in vſsufructu, reſspectu vtilitatis & commoditatis, hoc eſst fructuum, qui omnem omninò diuiſsionem etiam naturalem admittunt, quàm in cæteris ſseruitutibus, quæ non niſsi menſsuris, & temporibus diuiduntur; aliam verò diuiſsionem non recipiunt: idcircò reliquæ aliæ ſseruitutes indiui
20
*duæ dicuntur; vſsusfructus verò omni reſspectu diuiduus eſst, contractûs ſscilicet, & obligationis, diſstributionis, aut diuiſsionis, & ſsolutionis, aut liberationis, vt rectè probant Zaſsius in dicta l. Stipulationes non diuiduntur, num. 8. Socinus iunior num. 138. & Antonius Gomez. dicto c. 10. de indiuiduis, num. 18. verſsiculo, ſseruitus verò mixta. Denique Ioannes Parladorius, & Ioannes Mar
21
*cus Aquilinus locis ſsuprà relatis, rectè percipiunt ſsuperiorem rationem, licèt non ita exactè; quòd vſsusfructus, etſsi ius incorporale ſsit, diuiſsionem patitur, quia iſstud ius conſsiſstit in re corporali, ſscilicet in fructibus, qui corporales ſsunt, & diuiſsionem recipiunt. Nec vrget in contrarium l. ſsi cum duorum, 32. ff. de ſstipulatione ſseruorum, quæ indiſstinctè videtur innuere, vſsumfructum diuiſsionem non recipere. Nam animaduertendum erit,
22
* vſsumfructum in Iure dupliciter accipi poſsſse; in primis enim accipitur, quatenus ius ipſsum vtendi fruendive deſsignat, l. 1. ff. de vſsufructu, in principio Inſstitut. eodem quo modo, cæterarum ſseruitutum exemplo, nullam diuiſsionem recipit, cùm neque tangi, neque videri, aut palpari poſsſsit, l. 1. §. 1. ff. de rerum diuiſsione: in principio, Institut. de rebus corporalibus & incorporalibus. Secundo modo accipitur, quatenus ad factum magis, quàm ad ius refertur, & actualem ipſsam fructuum perceptionem ſsignificat, & tunc omni reſspectu diuiſsionem recipit, vt dictum eſst ſsuprà: ita Corraſsius in dict. l. viæ, num. 15. quem ſsequitur Petrus Ricciardus ad rubricam, Inſstitut.
23
* de vſsufructu, num. 147.
& ad hæc in effectu reducenda ſsunt, quæ in prædicta difficultate ſscribunt Bartolus in eadem l. ſsi cum duorum, & in dicta l. ſstipulationes non diuiduntur, num. 26. Iaſson num. 8. & Marianus Socinus iunior num. 137. & n. 332. dum dicunt, quòd vſsusfructus non poteſst diuidi diuiſsione naturali, cùm ſsit ius incorporale, ſsed benè diuiditur ſsecundùm iuris ordinationem: vel quòd vſsusfructus dicitur diuiduus reſspectu diuiſsionis per partes quantitatiuas, ſsed reſspectu diuiſsionis per partes diſscretas & demonſstrabiles dicitur indiuiduus, quia cùm ſsit ius, & ſsic quid incorporeum, non cadit in eo diuiſsio.
Loading...