Castillo Sot...: Opera omnia, sive...

 Legal

CAPVT XXXVIII.

CAPVT XXXVIII.

Vſsufructu omnium bonorum, aut omnium rerum ſsimpliciter relicto, item bonorum mobilium tantùm, aut mobilium, & immobiliũimmobilium ſsimul, cùm vſsusfructus relinquitur, quibus ex rebus relictus præſsumatur? vbi de pecunia, frumento, vino, oleo, auro, argento, gẽsmisgemmis quoque, rebus pretioſsis, & venalibus, vel mercis causâ paratis, ſsupellectile, & aliis ſsimilibus, tractatur: & quæ hucuſsque ſscripta ſsunt, diſstinctione, & reſsolutione explicantur.

SVMMARIVM.

  • 1 Materiam huius Capitis vtilem eſsſse, practicabilem, & neceſsſsariam.
  • 2 Miſserorum indicium ſsequuntur, qui ad eruendam veritatem alicuius quæſstionis, aliorum relatione cõtenticontenti ſsunt, nec Scribentium traditiones originaliter ſscrutantur, & vident.
  • 3 Borgninum Caualcanum plenè; intricatè tamen loquutum de hac materia.
  • 4 Franciſscum Manticam eleganter, & diſstinctè de hac materia tractaſsſse,
  • 5 Iacobum MenochiũMenochium legendum omninò de hac materia, & Hyppol. Riminald. locis hoc num. præcitatis.
  • 6 Sfortiæ Oddi conſsilium 30. per totum, lib. 1. ſsingulare eſsſse, & nonnulla continere vtilia in hac materia.
  • 7 Teſstatores diuerſsis & variis modis ſsolitos eſsſse vſsumfructum ſsuorum bonorum relinquere; idcircò verba eorum omninò conſsideranda, vtpote cùm ex illis deprehendi debeat, quid, quale, quantùmve, an plus, vel minus relictum fuerit.
  • 8 Vſsusfructus omnium bonorum legatum validum eſsſse, non ſsolùm cùm extranei, ſsed etiam cùm filij hæredes Inſstituuntur, quod alio Capite latiùs explicatur, & ius Regium declaratur.
  • 9 Quarundam rerum diſsputationem conſsultò hoc cap. prætermiſsſsam ab Authore, & quare.
  • 10 Vſsufructu omnium bonorum, vel omnium rerum ſsimpliciter relicto, etiam adiecto pronomine meorum, vel ſsuorum, quænam legata videantur? per totum numerum.
  • 11 M. Ciceronis ſsententiam apud nos hodie obſseruari non poſsſse, cum Alciato, & aliis.
  • 12 Vſsusfructus omnium bonorum mobilium cùm relictus est, quænam contineantur ſsub tali legato?
  • 13 In legato vniuerſsali mobilium, ſsi enunciatæ fuerint certæ ſspecies mobilium, an per talem ſspecialem expreſsſsionem in cæteris non expreſsſsis intelligatur reſstrictum vniuerſsale legatum?
  • 14 In legato bonorum mobilium vtrùm veniant redditus, & penſsiones; vbi noua conſsideratio Authoris proponitur;
  • 15 Vſsusfructus bonorum mobilium ad vſsum domûs ſsi legatus fuerit; quid contineatur, remiſsſsiuè,
  • 16 Vſsufructu bonorum mobilium legato; an veniat frumentum in foueis ipſsius teſstatoris, vel alio loco repertum, remiſsſsiuè.
  • 17 Vſsufructu mobilium relicto, an veniat vinum, ſsiue oleum iam conditum, vbi etiam agitur de fructibus armenti, vaccarum in poſsſseſsſsionibus teſstatoris exiſstentium, remiſsſsiuè.
  • 18 Vſsusfructus legatum de omnibus ſsupellectilibus, & maſsariis, vel de omnibus quæ reperiuntur in camera, vel de omnibus donariis, quæ contineat? remiſsſsiuè.
  • 19 Supellectile legata, quæ debeantur ex præſsumpta teſstatoris voluntate, plenè, atque accuratè, remiſsſsiuè.
  • 20 Vſsufructu omnium mobilium relicto, an veniat vſsusfructus auri, argenti, gemmarum quoque, & rerum pretioſsarum, remiſsſsiue.
  • 21 Auri, & argenti appellatione, an veniat pecunia? remiſsſsiuè.
  • 22 Vſsufructu omnium bonorum mobilium legato, vtrùm vſsusfructus quoque pecuniæ contineatur.
  • 23 Pecunia an & quando in legato rerum mobilium, vel earum vſsufructu comprehenſsa præſsumatur, latiùs & meliùs quàm alibi explicatum per Menochium.
  • 24 Mobilium appellatione pecunias non venire, ſsed ſsupellectilia & ornamenta domus, ex communi vſsu loquendi, qui debet in teſstamentis rigidæ verborum ſsignificationi præferri.
  • 25 Iacobi Menochij reſsponſsiones nonnullas nequaquam concludere, & nouè, & verè adnotatum per Autorem.
  • 26 Vſsusfructus omnium bonorum mobilium & immobilium cùm relinquitur, quænam legata præſsumantur, & vtrùm nomina debitorum, iura, & actiones inter immobilia computentur?
  • 27 In legato generali vſsusfructus bonorum, vel bonorum mobilium tantùm, vtrùm venalia, & quæ mercis causâ parata ſsunt, contineãturcontineantur? vbi inter alios Menochius commendatur, & nonnulli caſsus eiuſsdem recitantur.
VSufructu legato contineri quamplurima, duobus capitibus præcedentibus plenè oſstenſsum eſst: verùm vltra ea, quæ vſsufructuario competere ibidem diximus, & plura alia competunt, quæ ſsub legato vſsusfru
1
*ctus vniuerſsali contineri ſsolent: quapropter cùm huius Capitis materia vtilis ſsit, practicabilis, & neceſsſsaria, prætermitti omninò non poteſst, licèt de ipſsa & ante nos quamplurimi, & plena manu ſscripſserint, & pro abſsoluta, perfectáque reſsolutione, nonnullos caſsus conſstituendos exiſstimaui, quibus ea, quæ frequentiùs accidunt, comprehendi poterunt.
Et in primis conſstituo, miſserorum iudicium ſsequi
2
* eos, qui ad eruendam veritatem alicuius quæſstionis, aliorum relatione contenti ſsunt, nec Scribentium om|
p. 154
nium traditiones originaliter ſscrutantur, & vident: Idcircò Lectorem monendum, de hac materia omninò, atque originaliter prælegendos, Paulum de Montepico in l. Titia cum teſstamento, §. Titia cùm nuberet, ex n. 110. cum multis ſsequentibus, de legatis 2. Borgninum Caual
3
*canum, plenè, intricatè tamen, loquentem de vſsufructu mulieri relicto, ex num. 82. folio mihi, 246. Vſsque ad numer. 89. Guillielmum Benedictum in c. Rainuntius, de teſstamentis, verbo, cætera bona, num. 1. & num. 8. & 9. & 19. & 24. Iacobum Mandellum de Alba in conſs. 619. lib. 4. Capicium deciſsione 183. In cauſsa Magniſsici. Laurentium de Pinu in conſs. 40. à principio, lib. 1. Graſsſsum receptarum ſsententiarum, §. legatum, quæſst. 19. & 26. Franciſscum Manticam eleganter & diſstinctè de hac
4
* materia tractantem de coniecturis vltimarum voluntatum, lib. 9. tit. 6. per totum. Simonem de Prætis de interpretatione vltimarum voluntatum, lib. 4. ſsolutione 5. dubitatione 10. num. 22. per totum, & num. 33. cum ſsequentibus, vſsque ad num. 44. folio 335. Iacobum Menochium
5
* legendum omninò de hac materia, lib. 4. præſsumptione 138. & 142. & in conſs. 407. per totum, lib. 5. Ioannem Vincentium Honded. in conſs. 63. numer. 50. volum. 1. Hyppol. Riminal. in conſs. 216. lib. 2. vbi latè agit, quæ veniant appellatione bonorum mobilium, & quando legantur veſstes, iocalia, torques, annuli, monilia, & ſsimilia. Achillem Pedrocham in conſs. 7. n. 99. & ſsequentibus. Ioannem Petrum Mollignati. de appellatiua vtriuſsque iuris extenſsione, num. 124. incipit: Bonorum ſsuorum appellatio, fol. 23. vſsque ad num. 148. & exſstat conſsilium
6
* Sfortiæ Oddi 30. per totum, lib. 1. quod ſsingulare eſst, & nonnulla continet vtilia in hac materia.
Secundò conſstituendum eſst, teſstatores diuerſsis, &
7
* variis modis ſsolitos eſsſse vſsumfructum ſsuorum bonorum relinquere; idcircò verba eorum omninò conſsideranda, vtpote cùm ex illis deprehendi debeat, quid, quale, quantúmve, an plus, vel minus relictum fuerit. Id quod non obſscurè, apertè potius præſsentiunt Prætis, Mantica, Menochius, & alij vbi ſsuprà. Qui materiam
8
* hanc coniecturalem eſsſse rectè fatentur: qui etiam vnanimiter & expreſssè probarunt, aut certè ſsaltem ſsupponunt, legatum hoc vſsusfructus omnium bonorum validum eſsſse; non ſsolùm cùm extranei, ſsed etiam cùm filij hæredes inſstituuntur. Ratio eſst, quoniam filij Legitimam liberam, & exemptam deducunt, nec pater per inſsitutionem in nuda proprietate, eos ſsua Legitimâ defraudat, nec illius vſsufructu, vt notatur in Authent. nouiſsſsima, & in corpore vnde ſsumitur, C. de inofficioſso teſstamento: vnde ex vſsufructu etiam detrahere poſsſsunt ſsuam Legitimam, vt in terminis adnotarunt Iaſson in d. authent. nouiſsſsima, num. 44. Rodericus Iuarez in l. quoniam in prioribus, in tertia ampliatione, C. de inofficioſso teſstamento. Corneus in conſs. 253. volumine primo. Decius in conſs. 620. num. 8. Pariſsius in conſs. 94. n. 37. volum. 2. & ex aliis multis in terminis noſstris, ſsic obſseruat nouiſsſsimè Petrus Ricciardus ad rubricam, Inſstitut. de vſsufructu, num. 90. fol. 38. & vltra eum Graſsſsus §. legatum, quæſst. 28. & alio capite infrà ad legum huius Regni explicationem, & conſsuetudinis vulgarem interpretationem latiùs dicemus.
Tertiò conſstituendum eſst, quarundam rerum diſspu
9
*tationem conſsultò hoc capite prætermiſsſsam à nobis, quod de ipſsis diſstinctè atque abſsolutè ab aliis actum videamus, nec eorum reſsolutiones tranſscribere liceat: ea tamen explicabimus, quæ omitti non poſsſsint, aut maiori diſstinctione, vel explicatione indigeant. Et in primis aduertendum eſst: Quòd vſsufructu omnium bono
10
*rum, vel omnium rerum ſsimpliciter relicto, & non adiecto mobilium, vel immobilium, ſsed ſsimpliciter tantùm, vt dixi, bonorum omnium vſsufructu relicto: tunc veniunt in tali legato omnia bona mobilia, ſse monentia, immobilia, venalia, fructus quicunque, & prouentus ex rebus prouenientes, iura, actiones, & nomina debitorum vbique locorum exiſstentia, penſsiones domorum, annui redditus, & indiſstinctè vſsusfructus quibuſscunque ex bonis, & iuribus teſstatoris relictus præſsumitur, etiamſsi dictum eſsſset: omnium bonorum meorum, vel ſsuorum, aut nulla res eſst, quæ ſsub tali legato non cadat: ita poſst alios plures adnotarunt Corneus in conſs. 187. columna vltima. volumine 2. Tiraquellus in l. ſsi vnquam, verbo, bona, num. 5. & ſsequentibus, C. de reuocandis donationib. Guillielmus Benedictus in c. Rainuntius, de teſstamentis, verbo, cætera bona, ex num. 24. Pariſsius in conſs. 96. ex num. 6. volumine 2. Caualcan. de vſsufructu mulieri relicto, num. 84. fol. 254. petrus Ricciardus ad rubricam, Inſstitut. de vſsufructu, num. 94. fol. 40. vbi firmat, adeò veram eſsſse hanc reſsolutionem, quòd nullum inueniat Authorem contrarium ſsentientem. Et vltra eos, eandem tenent etiam Simon de Prætis de interpretatione vltimarum voluntatum, lib. 4. dubitatione 10. num. 22. fol. 334. vbi dicit, quòd venit pecunia inuenta in hæreditate, & venit frumentum pro ſseminandis agris. Petrus Antonius Anguiſsſsol in conſs. 43. Ioannes Petrus Mollignati de appellantiua vtriuſsque iuris extenſsione, verbo, immobilium, fol. 73. & 74. ex num. 575. vſsque ad num. 582. Mantica de coniecturis vltimarum voluntatum, lib. 9. tit. 6. num. 1. 2. & 3. Vbi plenè probat, vſsufructu omnium bonorum legato, earum etiam rerum, quæ vſsu conſsumuntur, vſsumfructum legatum videri. Quod anteà docuerant Alexander in conſs. 120. Quia opportunè, num. 1. volum. 6. Craueta in conſs. 300. num. 5. verſs, Secundò dubitatur, lib. 2. & ex aliis tradit Caualcanus de vſsufructu, num. 88. fol. 259. ſsuperiorem etiam reſsolutionem agnoſscunt veriſsſsimam, & indubitatam Menochius lib. 4. præſsumptione 142. num. 16. 17. & 18. & in conſs. 407. num. 13. & 14. lib. 5. Michaël Graſsſsus receptarum ſsententiarum, §. legatum, quæſst. 19. num. 1. vbi etiam dicunt, vſsumfructum pecuniæ contineri in legato vſsusfructus omnium bonorum, & Menochius refert Picum, & Pinellum idem tenentes conſsil. & numero ſsuprà relatis. Ex his apparet M. Ciceronis ſsententiam hodie apud nos obſserua
11
*ri non poſsſse, ſsiue omnium bonorum vſsusfructus relictus ſsit, ſsiue mobilium omnium bonorum tantùm: is enim lib. Topicorum, ad Trebatium Iureconſsultum ſscripſsit; Non debet, inquit, mulieri, cui vir bonorum ſsuorum vſsumfructum legauit, cellis vinariis & oleariis plenis relictis, putare ad ſse id pertinere: vſsus enim & non abuſsus legatus eſst. Quæ ſsententia vt rectè adnotauit Alciatus lib. 7. ParergõParergon, c. 2. potuit, tempeſstate Ciceronis, obſseruari tanquam vera: Sed cum Senatuſsconſsulto permiſsſsum deinde fuerit, vt earum quoque rerum, quæ vſsu conſsumuntur, legari. vſsusfructus poſsſsit, & cautione proprietario ſsuccurratur, l. 1. 2. & per totum, ff. de vſsufructu earum rerum quæ vſsu conſsumuntur, §. Conſstituitur, Inſstitut. de vſsufructu: dubium non eſst: hodie nos alio iure vti, & propter verborum generalitatem, mentèmque teſstatoris, vini & olei vſsumfructum deberi, cùm omnium bonorum vſsusfructus relictus eſst: deinde & in bonis mobilibus vſsumfructum conſstitui poſsſse, atque earum rerum, quæ vſsu conſsumuntur, legari, Vt cum Alciato probarunt Mantica lib. 9. d. titul. 6. in principio. Menochius lib. 4. . dicta præſsumptione 142. num. 14.
Quartò conſstituendum eſst, dubium eſsſse, quænam
12
* contineantur ſsub legato vſsusfructus omnium mobilium, vel bonorum mobilium omnium? Magis tamen communiter probari, quòd in eo legato contineantur omnia mobilia, & ſse mouentia, quæ vſsu non conſsumuntur per triennium, vt ſsunt veſstes, ſsupellectilia, animalia, & tandem ea, quæ ad motum mobile deſstinata ſsunt; fructus etiam nondum ſseparati à ſsolo continentur, quamuis adhuc immobilium naturam retineant, cùm ſsint pars ſsoli; ea autem, quæ vſsu conſsumuntur, non veniunt, quia in eis propriè non cadit vſsusfructus: Ita per textum in l. mouentium, ff. de verborum ſsignificatione, & tradita per Corneum in conſs. 187. columna 2. lib. 2. Tiraquellum de retractatu Lignagier, §. 1. gloſsſsa 7. n. 81. & ſsequentibus. Pariſsium in conſs. 79. num. 41. volum. 2. Decium in conſs. 381. num. 3. cum ſsequentibus. Beneuenut, |
p. 155
Plotum, Durandum, Franc. Marc. & Ruinum, conſstituit Caualcanus de vſsufructu mulieri relicto, num. 82. fol. 246. & ſsequent. & nouiſsſsimè Petrus Ricciard. ad rubricam, Inſstitutionum, de vſsufructu, num. 91. per totum, fol. 38. qui poſst Decium in conſs. 653. num. 2. & Plotum in l. ſsi quando, n. 16. C. vnde vi, intelligit id procedere, quando ſsimpliciter relictus eſst vſsusfructus omnium bonorum mobilium, ſsecus ſsi in inſstitutione hæredis, aut in legatis feciſsſset teſstator mentionem de animalibus, aut rebus ſse mouentibus, vel penſsionibus, quia tunc ex coniecturata mente teſstatoris non venirent animalia, & penſsiones appellatione dictorum bonorum mobilium, vt ibi latiùs probat, & agnoſscit Simon de Prætis de interpretatione vltimarum voluntatum, lib. 4. dubitatione 10. num. 36. fol. 335. vbi aduertit, Decii & Ploti ſsententiam ſsuprà relatam, fortè veriorem eſsſse, contra Ruinum, & alios ibidem relatos. Deinde quærit, quod ſsi in legato vniuerſsali mobilium ſsint enunciatæ certæ ſspecies mobilium, an per talem ſspecialem expreſsſsionem in cæteris non expreſsſsis, intelligatur reſstrictum vniuerſsale le
13
*gatum? & refert Hyppolitum Riminaldum diſsputantem, & concludentem quód non; in conſs. 216. num. 18. & ſsequentibus: Demùm probat Beroi ſsententiam in conſs. 3. num. 7. & ſsequentibus, Bonorum mobilium ap
14
*pellatione venire redditus temporales, putà quatuor, vel quinque annorum, & non perpetuos; quæ tamen ſsententia fortaſsſsis hodie dubia eſsſset, attento communi vſsu loquendi, iuxta quem, appellatione mobilium, de pecuniis, ſsiue de redditibus iam decurſsis, qui in effectu in pecunia conſsiſstunt, aut ſsolui debent, non præſsumi ſsenſsiſsſse teſstatorem cum Pinello, & Sfortia Oddi ſstatim probabimus, vt indeaduertamus etiam ad ea, quæ cum aliis ibi relatis probauit Caualcanus de vſsufructu mulieri relict. dicto num. 82. circa finem, verſsiculo, Et etiam veniunt in legato fol. 251. venire ſscilicet in legato vſsusfructus bonorum mobilium, penſsiones, & annuos redditus regulariter. Quod, vt vides, non ita generaliter acceperunt Prætis, & Berous, ſsed ad redditus temporales quatuor vel quinque annorum reſstrinxerunt: id enim nec attento communi vſsu loquendi omninò certum eſst. Quòd ſsi vſsusfructus bonorum mobilium ad
15
* vſsum domûs legatus fuerit; quæ contineantur ſsub eo legato, explicat Ruinas in conſs. 160. num. 3. & ſsequentibus, volumine 3. Item, an in legato vſsusfructus bono
16
*rum mobilium, contineatur frumentum in foueis ipſsius teſstatoris, in domóque eiuſsdem, vel alio loco repertum, tractat Menochius in conſs. 407. num. 28. lib. 5. Sfortia Oddi in conſs. 30. num. 1. & 6. & num. 51. volum. 1. &
17
* an vinum, ſsiue oleum iam conditum legatum præſsumatur, mobilium omnium vſsufructu relicto. Denique, an fructus armenti vaccarum in poſsſseſsſsionibus teſstatoris exiſstentium veniant, tractat plenè idem Sfortia dicto conſs. 30. num. 36. & ſsequentibus, & vide Caualcanum, & Ricciardum vbi ſsuprà, num. 12. quatenus indiſstincté tradunt, in hoc legato non venire ea, quæ vſsu conſsumuntur, quia in eis propriè non cadit vſsusfructus. Præ
18
*tereà legatum vſsusfructus de omnibus ſsupellectilibus & maſsariis, vel de omnibus, quæ: reperiuntur in camera teſstatoris, vel de omnibus donariis, quæ contineat? vide Decium in conſs. 472. num. 4. 5. & 6. & in conſs. 653. in principio. Pariſsium in conſs. 67. num. 12. & in conſs. 79. n. 41. & 45. libro ſsecundo. Plotum de in litem iurando, §. 1. ex num. 16. Simonem de Prætis dicta dubitatione 10. n. 36. & tribus ſseqq. & num. 42. fol. 335. & ibidem num. 14.
19
* Sfortiam dicto conſs. 30. num. 19. & iunge Menochium lib. 4. præſsumptione 160. per totam, vbi latè agit, quæ ſsupellectile legata, ex præſsumpta teſstatoris voluntate
20
* debeantur: demum ſsub legato vſsusfructus omnium mobilium, an veniat vſsusfructus auri, argenti, gemmarum quoque, & rerum pretioſsarum, vltra relatos ſsupra, tradunt Ioannes Cephalus in conſs. 637. num. 46. lib. 5.
21
* Menochius dicto conſs. 407. num. 7. lib. 5. vbi etiam, an auri, & argenti appellatione veniat pecunia? de quo etiam vide Simonem de Prætis vbi ſsuprà, num. 41. Sfortiam Oddi dicto conſs. 30. num. 20. Pinellum 2. part. l. 1. C. de bonis maternis, num 50.
Tandem & vltimò, vtrùm ſsub legato vſsusfructus om
22
*nium mobilium, vſsusfructus quoque pecuniæ in arca, vel alibi in domo repertæ contineatur? dubitant Doctores in hac materia: & reuera duæ ſsunt, contrariæque Scribentium ſsententiæ, vt conſstat ex his, quæ ſscripſserunt Pariſsius in conſs. 67. & in conſs. 79. vol. 2. Berous inconſs. 44. ex num. 5. & in conſs. 43. col. 1. lib. 2. Crotus in conſs. 125. ex num. 9. Caualcanus de vſsufructu mulieri relicto, num. 82. verſs. veniunt etiam pecuniæ, fol. 250. Simon de Prætis lib. 4. dubitatione 20. num. 41. per totum fol. 335. latè atque eruditè Pinellus 2. parte l. 1. C. de bonis maternis, ex num. 44. vſsque ad num. 51. Graſsſsus recept. ſsententiarum, §. legatum, quæſst. 19. num. 7. 8. & 9. Mantica de coniecturis vltim. volunt, lib. 9. tit. 6. num. 14. fol. 400. Menochius in conſs. 407. per totum, lib. 5. Sfortia Oddi dicto conſs. 30. ferè per totum, maximè ex num. 8. vſsque ad numer. 36. Andreas Gaill. practicarum obſseruationum lib. 2. obſseruatione 11. per totam. Et his non relatis, Petrus Ricciardus ad rubricam, Inſstit, de vſsufructu, num. 91. ante finem, fol. 39. Ex quibus apparet, magis communiter probari, pecuniam mobilem eſsſse, & ſsub relicto vſsusfructus mobilium contineri, vt Pinellus, Caualcanus, & Menochius affirmant, alios verò contrà & conſstanter defendere, vt conſstat ex eodem Mantica, & Sfortia vbi ſsuprà. Ego verò huius rei maiorem diſsputationem, ideò neceſsſsariam non eſsſse, mihi certus ſsum, quòd de hac re, pecunia ſscilicet, an & quando in legato
23
* rerum mobilium, vel eorum vſsufructu comprehenſsa. præſsumatur, latiſsſsimè, atque eruditè ſscripſserit, & nouem caſsus diſstinxerit Menochius lib. 4. Præſsumpt. 138. per totam, ad quem omninò confugiendum eſst. Videndus etiam Hyppol. Riminald, in conſs. 216. num. 84. lib. 2. Deinde quoniam hodie mobilium appellatione, verius
24
* exiſstimem, pecunias non venire, ſsed ſsupellectilia, ornamenta, & alia, de quibus ſsuprà, ex communi vſsu loquendi, qui debet in teſstamentis, rigidæ verborum ſsigniſsicationi præferri. Id quod cum Ioanne Andrea, Oldrado, Decio, Natta, Ploto, & aliis, optimè fundant, & conſstanter defendunt Arias Pinellus dict. 2. part. l. 1. C. de bonis maternis, num. 50. Sfortia dict. conſs. 30. ex n. 19. vſsque ad num. 25. His (& vltra omnes in hac materia
25
* Scribentes) addebam ita tenendum eſsſse, ex rationibus prædictorum: nec ſsatisfacere reſsponſsiones nonnullas Menochij dict. conſs. 407. num. 22. & ſseqq. Vbi adſstrictus ſsuperiori fundamento, communem, inquam, vſsum loquendi, obſseruandum magis eſsſse, quàm ſsermonis proprietatem; at ſsecundùm communem vſsum loquendi, pecuniam non contineri, quatuor modis reſspondet, ſsed re vera non ſsatisfacit; facilè enim & in vniuerſsum probari poſsſsent ea; quæ, vt communis vſsus loquendi probatus dicatur, neceſsſsaria ſsunt, vt de ſse patet apertè, nec huic communis vſsus loquendi alicuius loci dumtaxat eſst, ſsed totius ſserè orbis terrarum, vt etiam conſstat euidenter. Idcircò, ſsi caſsus occurreret, ſsic ſsecurè atque indiſstinctè obſseruarem, nec aliorum ſsententias aut diſstinctiones admitterem.
Quinto conſstituendum eſst, quòd vſsufructu omnium
26
* bonorum mobilium & immobilium relicto, veniunt non ſsolùm ea, quæ præcedenti obſseruatione, ex num. 12. dicta ſsunt, ſsed etiam omnia bona ſstabilia, & immobilia, vt prædia, & domus, apothecæ, annui redditus ſsuper bonis immobilibus, & penſsiones annuæ, dummodò perpetuæ ſsint, &, vt generaliter dixerim, vſsusfructus quibuſscunque ex bonis teſstatoris relictus præſsumitur, vt dicit Menochius loco ſstatim referendo: iura autem, & actiones non veniret, etiam quòd adeſsſset locutio generalis, aut vniuerſsalis omnium aut quorumcunque bonorum; nec etiam venirent nomina debitorum, cùm ſsint tertia ſspecies, niſsi aliter conſstaret de mente teſstatoris, voluiſsſse comprehendi etiam iura, actiones, nomina debitorum, & alia; vt ſsi exciperet aliqua ex nominibus aut actionibus debitorum: tunc enim, ne ex|
p. 156
ceptio inutilis eſsſset, aut fruſstratoria, in cæteris aliis vſsumfructum conſstituere voluiſsſse cenſseretur: ita ſsuperiorem hanc reſsolutionem tradit in terminis, & quamplurimorum allegatione comprobat Borgninus Caualcanus de vſsufructu mulieri relicto, num. 83. per totum, fol. 453. & vltra eum, idem probarunt Simon de Prætis de interpretatione vltim. voluntat. lib. 4. dubitatione 10. num. 22. fol. 334. Graſsſsus §. legatum, quæſst. 19. n. 4. & 5. Andreas Gaill. practicar. obſseru. lib. 2. obſseruation. 11. n. 9. Menochius lib. 4. præſsumpt. 142. . num. 2. & 3. & num. 19. & 20. Pancirolus in conſs. 76. num. 8. Gerardus Mazolus in conſs. 15. num. 76. Pedrocha in conſs. 7. ex num. 173. num. 191. & ſseqq. & iure atque authoritate fundat nouiſsſsimè Petrus Ricciardus ad rubricam, Inſstit. de vſsufructu, num. 92. & 93. fol. 39.
Sexto & vltimò conſstituendum eſst, dubium eſsſse, an
27
* in legato generali vſsusfructus bonorum, vel bonorum mobilium tantùm, veniãtveniant venalia, & quæ mercis cauſsa parata ſsunt, ſsiue comprehenſsa à teſstatore præſsumantur, nècne: quam quæſstionem latiſsſsimè tractarunt (vt alios ab eiſsdem relatos prætermittam) Paulus de Montepico in l. Titia cum teſstamento, §. Titia cùm nuberet, de legatis 2. Quæſst. 30. per totam, num. 122. Couar. variar. lib. 2. cap. 5. num. 1. Arias Pinellus videndus omninò 1. parte l. 1. C. de bonis maternis, ex num. 38. vſsque in finem capitis, Menchaca quæſstionum vſsu-frequentium, lib. 3. cap. 56. Mantica de Coniecturis vltim. volunt. lib. 9. tit. 6. num. 9. & 13. vbi breuiter & diſstincte reſsoluit. Simon de Prætis de interpretatione vltim. volunt. lib. 4. dubitatione 8. num. 9. fol. 309. vsque ad num. 18. & eodem lib. 4. dubitatione 10. num. 40. fol. 335. Iacobus Mandellus de Alba in conſs. 619. lib. 4. Rolandus in conſs. 74. num. 29. lib. 2. & ſsuperiores non referens, Borgninus Caualcanus, qui nec abſsolutè nec diſstinctè procedit, de vſsufructu mulieri relicto, num 83. verſs. nec etiam venirent, fol. 253. & num. 284. Michaël Graſsſsus §. legatum, quæſst. 20. per totam, Achilles Pedrocha in conſs. 7. num. 99. & 100. Vincentius Carocius de locato & conducto, quæſst. 6. de locatione incerta, fol. mihi, 10. Iacobus Menochius, cuius occaſsione, Pinelli etiam, & Couar. vbi ſsuprà, rem hanc ampliùs non diſsſserendam putaui, is enim lib. 4. præſsumptione 137. per totam, latiſsſsimè explicat, ſsex caſsus conſstituit, & nonnullas coniecturas congerit, quæ in effectu reducuntur ad hoc.
Primò, legato certo genere mobilium, adiecto etiam vniuerſsali ſsigno, non contineri res venales.
Secundò, idem dicendum eſsſse, cùm teſstator legauerit ſsimpliciter bona mobilia ſsua, nec adiecerit ſsignum vniuerſsale.
Tertiò, res venales contineri, quando teſstator appoſsuerit ſsignum vniuerſsale, hoc eſst, dixerit ſse legare vſsumfructum omnium bonorum ſsuorum mobilium.
Quartò, idem dicendum eſsſse, quando teſstator appoſsuit ſsignum vniuerſsale vniuerſsitati bonorum, enumerando tamen aliquot ſspecies, ſsed nulla facta reſstrictione ad locum, ſsicuti quando ita dixit: Lego omnia bona mea mobilia, ſsiue argenti, vini, frumenti, vel alterius cuiuſscumque rei; tunc enim etiam venalia comprehenſsa dicuntur.
Quintò, idem dicendum eſsſse, quando teſstator indefinitè loquutus eſst, vt ſsi dixit; Lego res meas mobiles; lego vſsumfructum rerum mearum mobilium: quod cum Pinello, Couar. & aliis, contra Decium, & alios defendit ipſse Menochius.
Sextò, res venales non contineri, etiam ſsigno vniuerſsali appoſsito, quando teſstator ad locum aliquem ſse reſstrinxit, vt ſsi dixerit: Lego vſsumfructum bonorum mobilium, quæ in domo ſsunt.
Septimò, ſsuperiorem caſsum declarandum eſsſse, quinque coniecturis ibidem adductis, ex quibus cenſsebitur teſstator voluiſsſse ſsub legato ad locum reſstricto, venalia comprehendere, ex aliis etiam adductis per Graſsſsum, receptarum ſsententiarum, dicto §, legatum, quæſst. 20. n. 3. & 4.
Loading...