Castillo Sot...: Opera omnia, sive...

 Legal

CAPVT LI.

CAPVT LI.

Veſstimentorum an verus, & proprius, an quaſsi, vel fictus vſsusfructus ſsit? vbi proponitur difficultas l. 19. §. & ſsi veſtimentorũveſtimentorum, ff. de vſsufruct. Quorundam interpretationes confutantur, & nouè, & verè explicatur ille textus.

SVMMARIVM.

  • 1 Vſsusfructus qualiter in veſstimentis conſstitui poſsſsit? per totum caput.
  • 2 L. ſsed etſsi quid, 19. §. & ſsi veſstimentorum, ff. de vſsufructu, difficultas proponitur, & interpretatio Gloſsſsæ in §. conſstituitur, de vſsufructu, damnatur.
  • 3 Gloſsſsæ ſsolutio in d. §. & ſsi veſstimentorum, confutata.
  • 4 Iaſsonus intellectus in ſsuperiori difficultate conuictus.
  • 5 Textus in d. §. & ſsi veſstimentorum, nouè, & verè explicatus.
  • 6 Vſsufructuarius veſstimentorum, vtrùm illa locare poſsſsit?
IN veſstimentis etiam conſstitui poſsſse vſsumfructum, in
1
*quit Iuſstinianus in dicto §. constituitur, Institut. de vſsufructu. Ita tamen, quòd talis vſsusfructus non ſsit propriè & verè, ſsed fictè, aut quaſsi, & authoritate Senatusconſsulti introductus, proptereà, quòd veſstimenta inter res numerantur, quæ vſsu ipſso conſsumuntur, vel in quibus vſsusfructus proprie conſstitui non poteſst, ex ſsententia Iuſstiniani ibidem: quæ difficultatem habere videtur,
2
* per textum in l. ſsed & ſsi quid, 19. §. & ſsi vestimentorum, ff. de vſsufructu. Audiamus Vlpianum ſsic dicentem: Et ſsi vestimentorum vſsusfructus legatus ſsit, non ſsicut quantitatis vſsusfructus legatur: dicendum est, ita vti eum debere, ne abutatur, nec tamen locaturum: quia vir bonus ita non vteretur. Proinde, & ſsi ſsenicæ veſstis vſsusfructus legetur, vel annuli aurei, vel alterius apparatus: alibi quam in ſscena non vtetur. Sed an & locare poſsſsit, videndum eſst. Et puto locaturum, & licèt teſstator commodare, non locare fuerit ſsolitus, tamen ipſsum fructuarium locaturum tam ſscenicam, quàm funebrem veſstem. Ex his verbis apertè videtur deduci, veſstimentorum proprium, & verum vſsumfructum eſsſse: inquit enim Vlpianus, ita fructuarium vti debere, ne abutatur, ideſst, ne veſstimenta conſsumat; quod propriè conuenit vero; & proprio vſsufructui, cuius ſsubſstantia ſsalua, & integra conſseruari debet, per textum in princ. Inſstitut. de vſsufructu. Idcircò, vt hanc difficultatem componat gloſsſsa in d. §. constituitur, verbo, veſstimenta, conſstituit, quòd veſtimẽtavestimenta ſsunt in duplici differentia: QuædãQuædam ſsunt perpetua, & in his propriè cadit vſsusfructus, per textum in dicto §. & ſsi veſstimentorum. Quædam ſsunt temporalia, quibus quotidie vtimur, & in his non cadit vſsusfructus propriè, ſsed impropriè, aut quaſsi vſsusfructus, authoritate Senatuſsconſsulti conſstituitur. Verùm hæc interpretatio gloſsſsæ diſsplicuit Fabro, Aretino, & Iaſsoni, & meritò quidem, quoniam verbis prædictorum iurium non probatur, nec conuenire poteſst textus in d. §. & ſsi veſstimentorum, vbi indiſstinctè denotat Vlpianus, veſstimentorum proprium vſsumfructum eſsſse poſsſse. Nec ſsatisfaciunt rationes nonnullæ, quibus ſsententiam Gloſsſsæ conatur defendere Petrus Ricciardus ad d. §. conſstituitur, num. 12. verſsic. ſsed reſsponderi poteſst, & num. 30. verſsic. mihi autem: adhuc enim remanet difficultas, & vrgent nonnulla, quæ conſsiderant Faber, Aretinus, & Iaſson in d. §. conſstituitur. Gloſsſsa autem in d. §. & ſsi veſstimentorum, quam ſsequun
3
*tur Aretinus, & Faber in d. §. constituitur, aliter declarat, in veſstimentis, inquam, vſsumfructum conſstitui poſsſse, intelligendo quòd eorum æſstimatio fiat, & cautio præſstetur, provt in d. §. conſstituitur; & ſsic in ipſsis veſstimentis vſsusfructus conſstituitur, non ſsimpliciter, ſsed ſsecundùm quid: quo pacto non obſstant, imò concordant ea iura; ſsed Iaſson in addictonibus ad Portium, in d. §. conſstituitur, concludenter damnat eam ſsolutionem, proptereà quòd textus in dict. §. & ſsi veſstimentorum, expreſssè facit differentiam inter vſsumfructum veſstimenti, & quantitatis; & ſsic datur intelligi, quod ibi non debeat fieri æſstimatio veſtimentorũveſtimentorum, vt vſsufructuarius de reddenda æſstimatione cauere teneatur, quoniam alias differentia non rectè procederet, vt rectè animaduertit Ricciardus in d. §. conſstituitur, num. 12. ad finem.
p. 197
Vnde ipſse Iaſson loco ſsuprâ relato, exiſstimat verum
4
* intellectum eius textus in eo conſsiſstere, quod ſsit differentia inter vſsumfructum veſstimenti, & quantitatis, quia in vſsufructu quantitatis, tranſsit dominium in vſsufructuarium, vt dicit Iuſstinianus in dictio §. Conſstituitur:ſsecus tamen eſst in vſsufructu veſtimètivestimenti, quando nõnon eſst relictus, vt quantitas, quia non tranſsit in vſsufructuarium, ſsed remanet penes concedentem, vel eius hæredẽhæredem. Et Iaſsonis rationem videtur probare Vincentius Carocius de locato & conducto, tertio gradu perſsonarum, quæſst. 14. de vſsufructu, num. 4. Sed quamuis prædicta doctrina in ſse veriſsſsima ſsit, non tamen tollit illius textus difficultatem, quia in d. §. constituitur, dicit expreſssè Iuſstinianus, quòd in veſstimentis non poteſst propriè conſstitui vſsusfructus: contrarium tamen indicat vlpianus in d. §. & ſsi veſstimentorum.
Omiſsſsis ergo ſsuperioribus, & his quæ nouiſsſsimè ad
5
*ducit Petrus Ricciardus vbi ſsuprà. Dicendum eſst, negari non poſsſse, quincùm vſsusfructus ſsimpliciter conſstituitur in veſstimentis, propriè & verè vſsusfructus eſsſse non poſsſsit, ſsed impropriè, aut quaſsi vſsusfructus conſstituitur, iuxta textum in d. §. Conſstituitur, vbi rectè enumerat Iuſstinianus veſstimenta inter alias res, quæ vſsu conſsumuntur, quoniam implicat contradictionem, vti & frui eiſsdem, & ſsaluam eſsſse ſsubſstantiam: quod eſsſset neceſsſsarium, ſsi diceremus, verum vſsumfructum dari in illis. Cæterùm in d. §. & ſsi veſstimentorum, ex voluntate teſstatoris aliter ſstatuitur, & ius ordinarium alteratur: Enimverò teſstator ipſse qui veſstimentorum vſsumfructum reliquit, non quaſsi vſsumfructum quantitatis, vel eo animo legauit. vt veſstimentorum dominium in vſsufructuarium tranſsiret, ſsicut regulariter tranſsire ſsolet remedio cautionis introducto in aliis rebus, quæ potiùs in quantitate quàm in corpore conſsiſstunt, vt circa cautionem in his rebus præſstandam alio cap. ſsuprà, hoc eodem li. latiùs explicaui: ideò fructuarius ita veſstimentis vti debet, ne abutatur, quia finito vſsufructu reddi debent, cùm eorũeorum vſsusfructus non ſsicut quantitatis, ideſst, provt aliarum rerum, quę vſsu conſsumuntur, relictus fuerit, ſsed potiùs ſsicut corporis, vel ſspecies: quod eleganter ſsignificauit Vlpianus in illis verbis. Et ſsi veſstimentorum vſsusfructus legatus ſsit, non ſsicut quantitatis vſsusfructus legatur.
Quod attinet verò ad ius locandi, an ſscilicet vſsufru
6
*ctuarius veſstimentorum, locare poſsſsit illa? diſstinguit vlpianus in dict. §. & ſsi veſstimentorum: quòd veſstes funebres, ſscenicæ, & ſsimiles locari poſsſsint, aliæ verò veſstes quotidianæ, & ſsimiles locari non poſsſsint: & vide Vincentium Carocium de locato & conducto, tertio gradu perſsonarum, quæſst. 14. de vſsufructu. fol. mihi 80.
Loading...