CAPVT LXVIII.

CAPVT LXVIII.

Vſsusfructus vtrùm præſscriptione acquiri poſsſsit aduersùs dominum proprietatis, ſsi conſstituatur ab eo, qui dominus non eſst? Vbi res iſsta breuitate & veritate explicatur, & nonnulla ab Authore annotantur, ad quæ Neoterici omnes hucuſsque ſscribentes ſsic non animaduertunt. Continuæ etiam, vel quaſsi, atque diſscontinuæ ſseruitutis materia remiſsſsiuè tractatur, & de præſscriptione earum nonnulla dicuntur.

SVMMARIVM.

  • 1 Vſsusfructus ſsi cõſtituaturconstituatur ab eo, qui dominus non eſst & fructuarius titulo, & bona fide per legitimum tẽpustempus decem, vel viginti annorum vtatur, etiam nulla interueniente ſscientia, & patientia aduerſsarij præſscribitur, & acquiritur ius vſsusfructus aduersus dominum proprietatis.
  • 2 L. vltima, in verſsicul. final. C. de præſscriptione longi temporis, loquitur de præſscriptione acquiſsitiua vſsusfructus, cum Communi.
  • 3 Vſsufructuarius, ex qua poſsſsit præſscribere poſsſseſsſsione, vel quaſsi, remiſsſsiue.
  • 4 Textum in dict. l. vltima, C. de præſscriptione longi temporis, Cini, Bartoli, ac aliorum reſsolutioni non obſstare, & quorundam traditionem falſsam eſsſse.
  • 5 Seruitutes acquiruntur ex traditione facta à non domino, cum titulo, vel per patientiam veri domini.
  • 6 Seruitus habens cauſsam continuam, præſscribitur eodẽeodem temporis ſspatio quo cæteræ res immobiles præſscribuntur, decem annis inter præſsentes, & viginti inter abſsentes.
  • 7 Seruitus realis merè diſscontinua, ſsiue quæ cauſsam diſscontinuam habet, non præſscribitur ordinario tempore, ſsed immemoriali, cuius initij in contrarium memoria non exiſstat.
  • 8 Doctores cõmunitercommuniter errore lapſsos, credentes diſstinctionem communem continuæ, ac diſscontinuæ ſseruitutis limitandam in ſseruitutibus perſsonalibus, & docentes ſseruitutes eas etiam diſscontinuas ordinario tempore præſscribendas, prout hoc num. & ſseqq. explicatur.
  • 9 Seruitus diſscontinua cum titulo, & bona fide præſscribitur tempore ordinario decem, vel viginti annorum, etiam nulla interueniente ſscientia, & patientia aduerſsarij, contra quem præſscribitur.
  • 10 Vſsusfructus vſsucapione acquiri non poteſst, cùm ſsit res incorporalis, ex ſsententia gloſsſsæ, quæ probatur, & declaratur, & num. ſseqq. & vide infrà. n. 16. & 17.
  • 11 Pro ſseruitute vſsusfructus competit Publiciana.
  • 12 Publiciana non datur pro his, quæ non præſscribuntur.
  • 13 Verba quantumcunque generalia, immemorialem præſsicriptionem non excludunt.
  • 14 Immemorialis præſscriptio non ſsolùm centum annos, ſsed etiam mille, atque infinitum tempus comprehendit, & ſsic centenariâ præſscriptione potentior eſst.
  • 15 Immemorialis præſscriptio maximos effectus producit, & per eam omnis titulus neceſsſsarius præſsumitur.
  • 16 In præſscriptione ſeruitutũſeruitutum, vtrùm titulus neceſsſsarius ſsit.
  • 17 Vbi refertur communis Doctorum differentias inter prædíales, & perſsonales ſseruitutes; & taxatur.
  • 18 Ius paſscendi in pratis, ſsiue aruis alienis, quo tempore præſscrbiatur, & an realis ſsit, vel perſsonalis ſseruitus?
  • 19 Vſsufructuarius præſscribere non poteſst proprietatem nec etiam eius hæres.
PRo abſsoluta huius capitis explicatione breuitati, &
1
* veritati adhærendo, in primis conſstituendum erit: Quòd ſsi vſsusfructus conſstituatur in aliqua re, ab eo, qu dominus non eſst, & fructuarius de iure, hoc eſst titulo, & bona ſside, per legitimũlegitimum tempus decẽdecem, vel viginti annorun vtatur, etiam nulla interueniente ſscientia, & patientia aduerſsarij, præſscribere, & acquirere ius vſsusfructus poterit aduersùs dominum proprietatis, vt videtur eſsſse textus formalis, & expreſsſsus in l. vltima, in verſsicul. final. C. de præſscriptione longi temporis, qui loquitur de præſscriptio
2
*ne acquiſsitiua vſsusfructus, & procedit in vſsufructu formato, ideſst conſstituto ab eo, qui dominus putabatur: & ſsic de vſsusfructus ipſsius acquiſsitione, vt contra gloſsſs. ibidem intelligunt eum textum Cinus quæſst. 3. Baldus n. 9. Salicetus num. 3. & Caſstrenſsis num. 9. Bartolus; in l. iuſsto, §. non mutat, ff. de vſsucapionibus, & in l. 3. §. ex contrario, num. 3. ff. de acquirenda poſsſseſsſsione, vbi dicit communem ſsententiam Iaſson num. 27. & ſseqq. & ſsequuntur Cæpola de ſseruitutibus vrbanorum, cap. 19. num. 9. verſs. Quartus caſsus, & cap. 20. num. 6. Balbus de præſscriptionib. 2. part. 4. part. principalis, quæſst 2. num. 6. 7. & 8. fol. mihi 290. Padilla in l. 2. C. de ſseruitutibus, num. 24. verſs. Quartum intellectum, & num. 30. Antonius Gomezius tom. 2. variar. cap. 15. de ſseruitutibus num. 26. verſs. ſseruitus verò mixta, qui benè fundat, & nonnullis fundamentis pro contraria parte vrgentibus ſsatisfacit. Denique tractat,
3
* ex qua poſsſsit vſsufructuarius præſscribere poſsſseſsſsione, vel quaſsi: de quo etiam agit Padilla vbi ſsuprà, num. 31.
Secundò conſstituendum eſst, ex hac reſsolutione in
4
*ferri poſsſse ad nonnulla, ad quæ Neoterici hucuſsque ſscribentes non ſsic animaduertunt. Primò aduersùs Cini, Bartoli, & aliorum ſsententiam relatam ſsuprà, nihil vrgere, quod nonnulli putarunt, ſsed malè quidem, textum in dict. l. vltim. C. de præſscriptione longi temporis, in illis verbis: Nulla ſscientia vel ignorantia ſspectanda, iunctis ſsequentibus: vbi ſstatim dicitur, idem obſseruandum eſsſse in vſsufructu, & cæteris ſseruitutibus realibus: quæ verba denotare videntur, quòd loquatur ille textus de præſscriptione vſsusfructus extinctiua, & non acquiſsitiua; nam quaſsi poſsſseſsſsio. qua præſscribitur ius vſsusfructus, & ius ſseruitutis realis, nihil aliud eſst, quàm aduerſsarij ſscientia, & patientia, l. quoties, ff. de ſseruitutibus l. 3. §. dare, ſsf. de vſsufructu, l. 2. C. de ſseruitutibus, vbi Padilla num. 1. Et ſsic requiri videtur, quòd aduerſsarius ſsciat, & conſsequenter textus ille, dicens quòd ibi currit præſscriptio ignoranti, ſsicut ſscienti, non poteſst intelligi de præſscriptione acquirendi vſsumfructum. Verumenimverò facillimum erit argumentationi huic reſspondere; nam vbi quis habuit titulum vſsusfructus ab eo, qui dominus non erat (quo caſsu propriè tractatur de præſscriptione) vt præſscribere poſsſsit, ſsufficit titulus, & bona fides, nec requiritur ſscientia, aut patientia veri domini: in quibus terminis, in vſsufructu, & cæteris ſseruitutibus prædiorum, loquitur textus in dict. l. vltima, cuius deciſsio confirmatur ex text, ſsingulari in l. ſsi ego §. 1. ff. de publiciana in rem actione, ibi: Traditis, vel per patientiam conſstitutis. Qui
5
* eſst textus apertus ad hoc, quòd iſsſseruitutes acquiri poſsſsunt per traditionem factam à non domino, vel per patientiam veri domini, quia titulus vel habetur à non domino, vel acquiritur per ſscientiam, & patientiam veri domini, vt ſsingulariter dicit Cinus in dict. l. 2. C. de ſseruitutibus, quæſst 7. & cum Caſstrenſsi, & aliis ſsequitur Iaſson in l. 3. §. ex contrario, ff. de acquirenda poſsſseſsſsione, n. 30. verſs. ſsed aduerte tu vltra alios. Cùm igitur ſsuperior reſsolutio in eo principaliter fundetur, quòd titulus habeatur à non domino, qui tamen tanquam dominus conſstituit vſsumfructum in aliqua re; prædictum ſscientiæ, aut parientiæ fundamentum nihil obſstare poterit in contrarium: Intellige tamen (quod apertè ſsuppoſsitum eſst) ſscientiâ, aut patientiâ interueniente, titulum neceſsſsarium non eſsſse, vel ſsaltem ſscientiam, & patientiam pro titulo habendam, vt diximus ſsuprà, & vide infra num. 16. & 17.
Secundò infertur ad explicationem limitationis, & doctrinæ communis Decretorum, in qua continuæ vel | quaſsi, & diſscontinuæ ſseruitutis appellatione frequenter vtuntur, & earum materiam plenè explicant, vt ex referendis infrà conſstabit: & nouiſsſsimè Auguſstinus Morla emporij 1. part. tit. 6. ff. de ſseruitutib. 1. part. num. 48. per totum. Conſstituuntque primò; Quòd ſseruitus habens
6
* cauſsam continuam, præſscribitur eodem temporis ſspatio, quo cæteræ res immobiles præſscribuntur, decem annis inter præſsentes, & viginti inter abſsentes cum bona fide; titulum tamen non requirunt, l. 2. C. de ſseruitutibus l. ſsi quis diuturno, ff. ſsi ſseruitus vendicetur l. foramen, ff. de
7
* ſseruitutibus vrbanorum l. 15. & 16. titul. 31. partit. 3.
Seruitus verò realis merè diſscontinua, ſsiue quæ cauſsam diſscontinuam habet, non præſscribitur ordinario tempore, ſsed immemoriali, cuius initij in contrarium memoria non exiſstat, vt per illum textum declarant gloſsſs. Bartolus, Caſstrenſsis, & omnes in l. ſseruitutes, 14. ff. de ſseruitutibus, & in l. 2. C. eodem tit. in l. 1. §. finali, per illum textum, ff. de aqua pluuia arcenda: & eſsſse communem omnium reſsolutionem firmant, & latiùs declarant Couar. reſsolut. lib. 1. cap. 17. num. 11. Corraſsius in dict. l. ſseruitutes, num. 30. Balbus de præſscription. 2. part. 4. par. principalis, quæſst. 1. per totam fol. mihi 274. videndus etiam quinque quæst, ſseqq. Padilla in d.l. 2. C. de ſseruitutibus, ex n. 25. cum multis ſseqq. Antonius Gomez tom. 2.
8
* variar. cap. 25. de ſseruitutibus, n. 27. & 28.
Deinde diſstinctionem hanc cõmunemcommunem inter ſseruitutes continuas, & diſscontinuas limitant, vt non procedat in ſseruitutibus perſsonalibus, qualis eſst vſsusfructus, quæ etiamſsi diſscontinuæ ſsint, ordinario tempore præſscribuntur: & ita in terminis poſst alios ex communi limitat Padilla in d. l. 2. C. de ſseruitutibus, num. 30. In quo quidem errore manifeſsto lapſsi ſsunt Doctores communiter, proptereà quòd cùm textus in dict. l. vlt. C. de præſscriptione longi temporis, & alia iura, ex quibus contendunt, quòd vſsufructuarius præſscribere poſsſsit vſsumfructum, loquantur, & procedant vbi adeſst titulus, & bona fides: nihil ſspe
9
*ciale poteſst eſsſse in vſsufructu, quia licèt ſseruitus diſscontinua non præſscribatur niſsi tempore immemoriali; tamen vbi præſscribens habet titulum, & bonam fidem, iure poteſst tempore ordinario ſseruitutem præſscribere, hoc eſst, decem, vel viginti annis, etiam nulla interueniente ſscientia, & patientia aduerſsarij, contra quem præſscribitur, vt clarè colligitur ex textu in dict. l. vltim. in verſs. finali, C. de præſscriptione longi temporis, & ita tenet, & magiſstraliter declarat Caſstrenſsis in dict. l. ſseruitutes, 14. colum. penult. & cum aliis ſsequuntur Balbus de præſscriptionibus, d. quæſst. 1. num. l. fol. 277. Padilla in d. l. 2. C. de ſseruitutibus, num. 33. Couar. dict. cap. 17. num. 11. circa finem. Antonius Gomez, dict. cap. 15. num. 28. verſs. aduertendum tamen. Igitur cùm interuenit titulus, nulla differentia eſst, quia ſseruitus realis diſscontinua ita præſscribitur cum titulo, ſsicut ſseruitus perſsonalis; & in vtraque ſsufficit titulus habitus à non domino cum poſsſseſsſsione, vel quaſsi, longi temporis. Quòd ſsi titulus non interueniat, nihil etiam ſspeciale eſsſse in vſsufructu dicendum eſst, licèt contrarium expreſsſsim affirmet Cæpola de ſseruitutibus vrbanorum, cap. 19. colum. finali: vbi reſsoluit, quòd non interueniẽteinterueniente titulo, ea differentia eſst inter ſseruitutem prædialem diſscontinuam, & ſseruitutem perſsonalem vſsusfructus; quòd ſseruitus realis non præſscribitur niſsi per tantum tempus, cuius non extat memoria in contrarium, ſsed in perſsonali ſseruitute ſsufficerent triginta anni cum bona fide: & ſsequuntur Balbus dict. 2. part. 4. partis principalis, num. 6. fol. 290. Antonius Gomez. vbi ſsuprà, num. 26. verſs. ſseruitus verò mixta.
Vnde & tertio loco infertur, non malè dixiſsſse gloſs
10
*ſsam in l. iuſsto, §. non mutat, ff. de vſsucapionibus, in verbo, non poteſst, quòd vſsusfructus non poteſst vſsucapione acquiri, cùm ſsit res incorporalis, l. ſseruitutes, 14. ff. de ſseruitutibus: & ſsequuntur Parladorius rerum quotidianarum, lib. 1. cap. 1. §. 7. num. 5. Tiberius Decianus in conſsil. 22. num. 23. volum. 2. ſsed reprobat Padilla in dict. l. 2. C. de ſseruitutibus, num. 30. ex eo quòd pro ſseruitute vſsus
11
*fructus competit Publiciana, l. ſsi ego, §. ſsi de vſsufructu, ff. de publiciana in rem actione: ergo præſscribi poteſst, l. cùm qui, ff. de publiciana in rem actione. Quia pro his
12
* quæ non præſscribuntur, Publiciana non competit, l. traditionem, ff. de publiciana in rem actione.
Sed huic argumento non erit multùm difficile ſsatisfacere, ideò pro ſsolutione eius animaduerto, quòd iura hæc: & Authores in principio huius capitis, in contrarium adducti, loquuntur vbi adeſst titulus, & bona fides: quo caſsu vſsusfructus, & cæteræ ſseruitutes, etiamſsi diſscontinuæ ſsint, ordinario tempore præſscribi poſsſsunt, vt ſsuprà probauimus; & ſsic nihil ſspecialitatis vſsufructui tribui poteſst: Quòd ſsi titulus abſsit, eadem ratio in vtraque ſseruitute & perſsonali, & prædiali militabat olim, niſsi tuitione Prætoris vſsucapio, aut præſscriptio procederet, vt ſstatim dicam. Nec verba generalia prædictæ gloſsſsæ vſsu
13
*capionem excludentia, immemorialem præſscriptionem excludunt, ex ſsententia gloſsſsæ in authent. vt de cætero commutationes Eccleſsiaſsticarum rerum, verbo, præſscriptione, collatione 5. quæ etſsi loquatur in centenaria, à fortiori tamen procedit in immemoriali præſscriptione, vt ibi annotauit Angelus, & Iaſson in l. 1. num. 41. C. de ſseruis fugitiuis, Modernus in conſsuet. Parienſs. 1. part. tit. 1. §. 7. num. 14. Quia immemorialis præſscriptio non ſso
14
*lùm centum annos, ſsed etiam mille, atque infinitum tempus comprehendit; & ſsic centenaria præſscriptione potentior eſst, vt dixit Oldradus in conſsil. 254. num. 18. & poſst infinitos alios ſsequuntur ſstatim referendi Molina de Hiſspanorum primogeniis, lib. 2. capit. 6. ex num. 45. vſsque ad num. 51. maximóſsque effectus producit, & per
15
* eam omnis titulus neceſsſsarius præſsumitur. Rolandus in conſs. 3. n. 97. lib. 1. Marcus Antonius Eugenius in conſs. 40. ex num. 20. lib. 1. Craueta in conſs. 238. num. 8. & 9. Menochius lib. 3. præſsumptione 131. ex num. 42. cum ſseqq. Auiles in capitulis prætorum, cap. 8. gloſsſsa, coſstumbre, verſs. Octaùo limita. Mieres de maioratu, part. 4. quæſst. 20. n. 47. Burgos de Paz in conſsil. 15. num. 10. cum pluribus ſseqq. Maſscardus de probationibus, tom. 2. concluſs. 2372. num. 24. Ioannes Gutierrez practicarum lib. 3. quæſst. 14. num. 69. vſsque ad num. 84. Achilles Pedrocha in conſs. 36. ex n. 348. cum multis ſseqq. Gironda de gabellis, 1. part. ex num. 39. cum multis ſseqq. fol. 15. & 19. eo præcipuè, quòd in ſseruitute diſscontinua ad conciliationem multorum iurium, ita obſseruauit gloſsſsa in dict. l. ſseruitutes, 14. verbo, certam, verſsic. vt tamen plenè, & ſsequuntur infiniti relati per Couar. in regul. poſsſseſsſsor, in initio, 2. part. num. 6. & lib. 1. variarum, cap. 11. num. 11. Padilla in dicta l. 2. C. de ſseruitutibus, num. 26.
Quartò infertur, veram eſsſse communem Doctorum
16
* traditionem, in acquiſsitione, aut præſscriptione ſseruitutum, titulum neceſsſsarium non eſsſse: quod docuit gloſs. in d.l. ſseruitutes, 14. ff. de ſseruitut. dicto verbo, certam, verſs. & fortè, & in l. 2. C. eod. tit. vbi Padilla communem omniũomnium ſsententiam profitetur, & gloſsſsas, Dinum, Baldum, ButriũButrium, Abbatem, FelinũFelinum, Bellameram, BartolũBartolum, FlorianũFlorianum, Salicerum, Corraſsium, Cæpolam, Corneum, Balbum, Couar. Iaſsonem, & Igneum ſsic renentes congerit in vnum, & confirmat l. 15. tit. 31. partit. 3. à qua recedendũrecedendum non eſst, licèt contrà voluerit Fulgoſsius in l. ſsi quis diuturno, n. 3. ff. ſsi ſseruitutis vendicetur, Duarenus lib. 1. diſsp. cap. 34. Idèm
17
*que procedit de iure antiquo in acquirenda perſsonali ſseruitute vſsusfructûs, quamuis contrarium aſsſseruerit Communis relata per Corraſsium in d.l. ſseruitutes, n. 30. Quæ tamen vera non videtur; dum Conſstituit differentiam inter prædiales, & perſsonales ſseruitutes: nam ſsicut in acquirenda prædiali ſseruitute, quæ fiebat olim tuitione Prætoris, non erat neceſsſsarius titulus; ita similiter neceſsſsarius non erat in acquiſsitione vſsusfructus, in quo æqualiter non procedebat vera vſsucapio propter deſsectum poſsſseſsſsionis, ex ſsententia gloſsſsæ ſsic intelligendæ, quæ relata fuit ſsuprà, num. 10. Hodie tamen in vtraque titulus neceſsſsarius erit cum bona fide, nec aduerſsarij ſscientia, & patientia neceſsſsaria eſst, ex textu in dict. l. vltim. in verſsic. finali, C. de præſscriptione longi temporis; niſsi vbi titulus deficiat: quo caſsu bona fides inter|uenire debebit, ex dictis ſsuprà, iuxta quæ reſsolutio hæc intelligenda eſst, niſsi dicamus quòd ex illa lege omninò titulus neceſsſsarius eſst hodie, ſsicut in aliis rebus immobilibus.
Quintò infertur, deceptos manifeſstè nonnullos iuris
18
* Authores, qui exiſstimarunt, ius paſscendi in pratis, ſsiue aruis alienis, ordinario tempore præſscribendum, eo quòd ſsit velut perſsonalis ſseruitus vſsusfructûs; in qua ſsententia fuit Paulus Caſstrenſsis in conſs. 113. num. 3. lib. 2. & alij, quos referunt ſstatim citandi, qui conuincuntur manifeſstè; primó, quia ius paſscendi non eſst ſseruitus perſsonalis, ſsed realis, cùm ad ſsucceſsſsores etiãetiam particulares pertrãſeatpertranseat, per tex. in l. teſstatrix, §. plures ex municipibus, ff. ſsi ſseriatus vendicetur, l. 3. l. pecoris, ff. de ſseruitutibus ruſsticorum, l. 6. tit. 31. partit. 3. Et ſsic cùm hæc ſseruitus ſsit realis ac diſscontinua, non poteſst quæri, niſsi tempore immemoriali: quod ita tenuerunt Guid. Pap. Paulus Pariſsius, Decius, & alij multi, quos referunt, & ſsequuntur Couar. reſsolut. lib. 1. cap. 17. num. 11. Padilla in dict. l. 2. C. de ſseruitutibus, num. 32. Vltra quos, & ſsecundò, ex eo conuincitur Caſstrenſsis ſsententia, quòd vſsusfructus non quæritur tempore ordinario, niſsi concurrentibus iis, quæ in reliquis ſseruitutibus deſsiderantur, ad hoc vt ordinaria præſscriptio ſsufficiat, vt ſsuprà vidimus. Vnde Conſstat quòd etſsi ius paſscendi eſsſset velut perſsonalis ſseruitus, vt Caſstrenſsis exiſstimabat, non ideò ſsequeretur, quòd ordinario tempore præſscribi poſsset, niſsi prædicta concurrerent, quæ in initio huius capitis, & numeris præcedentibus diximus.
Sextò & vltimò infertur, vſsufructuarium, vel eius
19
* hæredem proprietatem præſscribere non poſsſse, etſsi vſsumfructum poſsſsideat, per textum in l. neque fructuarium, C. de vſsufructu: Tum propter malam fidem, quam habet, quia ſscit poſsſsidere rem alienam: Tum etiam, quia deficit illi omnis titulus, ex quo poſsſsit præſscriptionem inchoare, & perficere, vt notarunt ibidem gloſsſsa, Bartolus, Salicetus, Baldus, & omnes Doctores communiter. Menochius in conſs. 201. num. 124. lib. 3. qui num. 125. ſsingulariter limitat, & declarat.
Loading...