Castillo Sot...: Opera omnia, sive...

 Legal

CAPVT LXIX.

CAPVT LXIX.

Vſsusfructus vtrùm ceſsſsione in iure, ſsiue alienatione vſsufructuarij amittatur, & cum proprietate conſsolidetur: vbi quæ hucuſsque in toto Mundo ſscripta ſsunt ab aliis, recenſsentur in vnum, quamplurimorum traditiones in hac materia nouiter, & verè confutantur, & res iſsta accurata, atque abſsoluta reſsolutione explicatur.

SVMMARIVM.

  • 1 Vſsusfructus ceſsſsione in iure qualiter amittatur? & num. ſseqq.
  • 2 Ceſsſsio in iure qualiter fieret olim? & de forma eius, remiſsſsiuè.
  • 3 Doctor Felicianus de Solis laudatus ab Authore.
  • 4 Vſsusfructus ſsi extraneo cedatur, quare nihil agi dicatur? & vide infrà, num. 21. & ſseqq.
  • 5 Vſsufructuarius alienare non poteſst vſsumfructum, aliàs amittit illum, ex ſsententia multorum.
  • 6 Aduersùs quos quamplurima iura expenduntur, & contraria pars multorum Authorum authoritate fulcitur, & probatur infrà, num. 15.
  • 7 Vſsufructuarius alienare non poteſst, nec cedere vſsumfructum, ſsiue ius vſsusfructus; commoditatem verò ſsic, ex ſsententia communi, quæ improbatur infrà, num. 11. & vide num. 17.
  • 8 Vſsufructuarius alienans vſsumfructum ſsimpliciter, vel ius vſsusfructûs, intelligitur in dubio alienare commoditatem tantùm, licet ſse vendere vſsumfructum, vel ius vſsusfructûs dicat; idque ex ſsententia quorundam, vt actus valeat, & pœna enitetur, vide infrà, num. 17.
  • 9 Contrà tamen ex ſsententia quorundam, de qua vide infrà, dicto num. 17.
  • 10 Nouelli conſsideratio in hac materia nouiter explicata.
  • 11 Diſstinctio communis relata ſsuprà, num. 7. confutatur.
  • 12 D. Franciſsci Sarmienti conſsideratio noua in hac materia, nouiter, & verè conuicta.
  • 13 Dominici Martucij Neapolitani conciliatio quædam in ſsuperiori difficultate, nouiter adducta, atque improbata per Authorem.
  • 14 Author vt totam hanc materiãmateriam iuxta Scriptorum ſsententias declaret, atque multorum contrarietates componat, nonnulla constituere neceſsſsarium duxit.
  • 15 Vſsufructuarium impunè poſsſse, ac iure ipſso vſsumfructum, quem habet, ſsiue ius vſsusfructus alienare, & contrà docentes legibus ipſsis contrarios exiſstere.
  • 16 L. vſsufructu, 9. C. de vſsufructu, explicatur, & Pinelli interpretatio nouiter confutatur.
  • 17 Vſsusfructus cùm venditur, vtrùm ius ipſsum vſsusfructûs, an commoditas tantùm vendi intelligatur: vbi abſsoluta, & vera traditur reſsolutio; quorundam traditiones confutantur, & res iſsta meliùs quàm hactenus explicatur.
  • 18 Fabij Acoromboni laborem in hac materia, inanem, & frustratorium, nouè conſsiderat Author.
  • 19 Vſsusfructus quare vendi poſsſsit extraneo, cedi verò non poſsſsit: vbi communis Neotericorum ratio probatur.
  • 20 Arij Pinelli, & Martini Monter à Cueua traditiones in hac materia improbantur.
  • 21 Vſsusfructus amittitur, & cum proprietate conſsolidatur, cùm extraneo ceditur, ex ſsententia Neotericorum quorundam.
  • 22 Contrà ex ſsententia gloſsſsæ, & aliorum, quæ ab Authore probatur.
  • 23 Et pro ea fortiter, ac concludenter ponderatur textus in §. finitur, Inſstitut. de vſsufructu.
  • 24 Ius ceſsſsum, vel translatum ſsi ex aliqua cauſsa ad ceſsſsionarium tranſsire nequit penes cedentem remanet.
  • 25 Lex, ſsi vſsusfructus, 67. ff. de iure dotium, explicatur.
  • 26 Vſsumfructum locari poſsſse: idque latiſsſsimè declaratum remiſsſsiuè.
PRo expedita huius capitis explicatione conſstituen
1
*dum erit in primis: Quòd vſsusfructus finitur etiam, ſsiue amittitur ceſsſsione in iure, hoc eſst, cum vſsufructuarius domino proprietatis vſsumfructum cedit, per textum in §. finitur, Inſstitut. de vſsufructu, in illis verbis: Item finitur vſsusfructus, ſsi domino proprietatis ab vſsufructuario cedatur, l. ſsi vſsusfructus, 67. ff. de iure dotium, ibi: Quoniam dicimus vſsumfructum à fructuario cedi non poſsſse, niſsi domino proprietatis, l. vnica, §. ſsin autem vſsufructuarius, C. communia de manumiſsſsionibus, ibi: Siquidem hoc modo, vt cedat, vſsumfructum proprietario. Paulus lib. 3. ſsententiarum, tit. 6. verſsiculo, vſsusfructus. Vlpianus in fragmentis, tit. 19. verſs. in iure ceſsſso, & ibidem Cuiacius, Hotmannus, Briſsonius, & Prateius de verbis iuris, verbo, cedere, & verbo, ceſsſsio. Eguinarius Baro. ad titulum Inſstitut. de vſsufructu, in fine. verſs. in iure ceſsſsione. Franciſscus Hotmannus ad titulum ff. quibus modis vſsusfructus amittitur, num. 6. vbi etiam Cuiacius, Briſsonius lib. 1. ſselectionum, c. 7. Sarmient. lib. 3. ſselectarum, c. 9. Et ceſsſsio
2
* in iure, qualiter fieret olim, & formam eius explicant Vlpianus, Cuiacius, Hotmannus, & Briſsonius vbi ſsuprà. Reuardus ad leges duodecim tabularum, cap. 16. & de authoritate prudentum, cap. 5. & cum Budeo, Sigonio, Gneuara, & aliis optimè explicat conciuis noſster D. Felicianus de Solis, & eruditus quidem vir, & propter
3
* eximiam virtutem, aſsſsiduámque legendi, atque ſscribendi diligentiam quacunque laude dignus, tractatu, de cenſsibus, lib. 2. cap. 4. num. 4. & 5. Petrus Auguſstinus Morla emporij, 1. part. tit. 6. ff. de ſseruitutibus, quæſst. 1. num. 15. Sed
4
* ſsi extraneo vſsusfructus cedatur, nihil agi, reſspondet Iu|
p. 249
ſstinianus in d. §. finitur; idq;idque variis modis exponi ſsolet per Doctores communiter, qui mire variant in explicatione eius textus, vt conſstat ex his, quę in propoſsito ſscripſserunt Arias Pinellus, Ioan. Garſsia, Emmanuel Mendez, & alij, quos ſstatim referam, & nouiſsſsimè Petrus Auguſstinus Morla tit. 6. de ſseruitutibus, d. quæſst. 1. n. 15. ad finem. Petrus Ricciardus ad d. §. finitur, num. 28. & 32. Martinus Monter-à Cueua cauſsarum ciuilium Regni Aragonum, deciſs. 46. ex num. 9. cum ſseqq. fol. 553. Nonnulli enim exiſstimant, cedendo extraneo nihil agi, reſspectu eiuſsdem extranei, cui nihil ea ceſsſsione quæritur; agi tamen aliquid ex parte cedentis, & ipſsi ſsatis damnoſsum, quia per ceſſionẽcessionem amittitur vſsusfructus, & cum proprietate conſsolidatur, per eundem textum ſsic intellectum, & l. ſsi vſsusfructus. 67. ff. de iure dotium, in verſsic. quoniam: vbi hæc pars ex ſsententia multorum, veluti expreſsſsim probari videtur; dicit enim Pomponius in hunc modum: Quoniam dicimus vſsumfructum à fructuario cedi non poſsſse, niſsi domino proprietatis: & ſsi extraneo cedatur, ideſst ei qui proprietatem non habeat, nihil ad eum tranſsire, ſsed ad dominum proprietatis reuerſsurum vſsumfructum. Vnde quãquam plurimi, & maximi no
5
*minis Authores deducere ſsolent, quòd vſsufructuarius alienare non poteſst, nec cedere vſsumfructum, quem habet aliàs amittit eum, & ſstatim cum proprietate conſsolidatur; & conſsequenter inter modos amittendi vſsumfructum, is etiam connumerari debet ex dictis iuribus, & textu in l. vſsufructu, 9. C. de vſsufructu, in illis verbis: Vſsufructu matri tuæ, prædiorum, & mancipiorum relicto, tam alienatio, quàm manumiſsſsio interdicta eſst: per quæ ſsic obſseruant gloſsſsa in d.l. ſsi vſsusfructus, verbo, vſsumfructum, & in d. §. finitur, verb. cedendo. Azo in ſsumma, C. de vſsufructu. Albericus, Caſstrenſsis, Alexander, Socinus, Ripa, Iaſson, Corneus, Alciatus, Loazes, Neguſsantius, Couarru. Pariſsius, & alij, quos congeſsſserunt in vnum Arias Pinellus 3. p.l. 1. C. de bonis maternus, n. 38. verſs. Gloſsſsa in d. §. finitur, Ioannes Garſsia de expenſsis & meliorationibus, cap. 10. num. 28. Sarmientus ſselectarum, lib. 3. cap. 9. num. 1. Lara in l. ſsi quis à liberis, §. parens, num. 60. ff. de liberis agnoſscendis. Redoanus tractatu, de rebus Eccleſsiæ non alienandis, quæſst. 15. ex num. 2. vſsque ad num. 12. fol. 69. & quæſst. 79. cap. 10. fol. 449. Emmanuel Mendez in repetitione l. cum oportet, C. de bonis quæ liberis, 2. part. num. 119. fol. mihi 38. D. Felicianus de Solis tractat. de cenſsibus, lib. 2. cap. 4. num. 1. Barboſsa in l. vſsufructu, 58. ff. ſsoluto matrimonio, num. 1. verſsic. Prætereà, & ex eadem ratione, fol. 931. & hanc partem probarunt Cuiacius in d. §. finitur, & ad Vlpianum. in fragmentis, tit. 19. & ad Paulum, tit. 6. verſs. in iure ceſsſsio. Menchaca de ſsucceſsſsionum creatione, lib. 1. §. 7. num. 40. verſs. ſsed quam ipſsi, & cõmunioremcommuniorem, atque receptiorem profitentur Antonius Gomezius tom. 2. variar. cap 15. de ſseruitutibus, nu. 15. Ioannes de Matienço in l. 13. tit. 11. gloſsſsa 3. num. 14. lib. 5. nouæ collectionis Regiæ: vbi poſst alios expendit l. 24. tit. 31. partit. 3. in illis verbis: Otro ſsi dezimos, que ſsi aquel a quien fue otorgado el vſsofruto, o el vſso en alguna coſsa otorgaſsſse deſspues a otro alguno el derecho que auia en ella, que ſse deſsata por ende el vſsofruto, o el vſso, etornaſsſse por ende al ſseñor de la propriedad, e de alli adelante non la deue auer, nin el otro a quien lo el otorgo. Sequuntur etiam eandem partem Borgninus Canalcanus de vſsufructu mulieri relicto, num. 65. in fine. Fabius Acoromboni in repetition. l. naturaliter, §. nihil commune, num. 32. ff. de acquirenda poſsſseſsſsione. Hieronym. Gabriel in conſs. 192. n. 11. & 14. vol. 2. Cephalus in conſsil. 436. num. 109. lib 3. Hyppolitus Riminaldus in conſs. 436. n. 12. volum. 4. & nouiſsſsimè, ſsecurè & conſstanter hanc ſsententiam tuetur Martinus Monter-à Cueua deciſsionum Regni Aragonum, deciſsione 46. ex num. 9. & num. 22. & 55.
Verùm in contrarium, imò quòd vſsufructuarius poſs
6
*ſsit impunè alienare ius vſsusfructus, vel vſsumfructum ipſsum, nec per alienationẽalienationem conſsolidatio contingat, adeo expreſsſsim nonnulla iura vrgent, vt reuera cauillari non poſsſsint: in primis enim Vlpianus in l. arboribus, 13. §. vſsufructuarius, ff. de vſsufructu, id apertè probat, dicit enim: Vſsufructuarius vel ipſse frui ea re, vel locare, vel vendere, vel aliis fruendam concedere poteſst. Nam & qui locat vtitur, & qui vendit; ſsed & ſsi alij precario concedat, vel donet, puto eum vti, atque ideò retinere vſsumfructum. Ergo patet, vſsufructuarium poſsſse alienare vſsumfructum; nec ideò amittere illum. Deinde Martianus in l. non vtitur. 45. ff. eodem tit. de vſsufructu, ſsic ſscribit: Non vtitur vſsufructuarius, ſsi nec ipſse vtatur, nec nomine eius alius, putà qui emit, & in §. planè, eiuſsdem l. ſsic ait: Planè illud intereſst, quòd ſsi vendidero vſsumfructum etiam ſsi emptor non vtatur, videor vſsumfructum retinere. Ergo ſsi retinetur vſsusfructus, non reuertitur ad proprietatem propter alienationem. Iulianus etiam in l. cui vſsusfructus, 74. eiuſsdem tituli, inquit in hunc modum: Cui vſsusfructus legatus est, etiam inuito hærede eum extraneo vendere poteſst. Præterea Iuſstinianus ipſse minimè negauit hoc, expreſsſsim potiùs conceſsſsit in §. 1. Inſstitut. de vſsu & habitatione, ſsic ſscribens: Minus autem iuris est in vſsu, quàm in vſsufructu; nam is qui fundi nudum habet vſsum, nihil vlterius habere intelligitur, quam vt oleribus, pomis, floribus, & aliis ad vſsum quotidianum vtatur, nec alij ius quod habet, aut locare, aut vendere, aut gratis concedere poteſst, cùm is qui vſsumfructum habet, poſsſsit hæc omnia facere. Denique eandem doctrinam apertè docuerunt & alij Iureconſsulti in l. in venditione, ff. de bonis authoritate iudicis poſsſsidendis, l. vſsufructu, 58. ff. ſsoluto matrimonio, l. vltima, ff. de vſsuris, l. ſsi is qui bona, §. vſsusfructus, ff. de pignoribus, l. neceſsſsariò, 8. §. finali, ff. de periculo & commodo rei venditæ. Ex quibus iuribus, vſsumfructu liberè alienari, vendi, pignori dari, aut alio modo diſstrahi poſsſse, tenuerunt gloſsſsa in dict. l. arboribus, §. 1. verbo, donare. Balduinus, Theophilus, Hotmannus, & Minſsingerus in dict. §. finitur: vbi conſstanter defendit, & latè fundat Petrus Ricciardus num. 30. 31. & 32. Aretinus in l. qui Romæ, §. duo fratres, n. 28. ff. de verb. oblig. Albericus ſsibi contrarius in l. 1. C. de bonis maternis, Pinel. 3. p.l. 1. C. de bonis maternis n. 39. per tot. & n. 40. Mod. Pariſs. in labyrintho ſsexdecim legũlegum, ad l. ſsi vſsusfructus, ff. de iure dotium, n. vlt. fol. mihi. 179. Emman. Suar. lib. 1. obſseruationum, cap. 6. Hugo Donellus de pignoribus, tit. an in omnibus rebus quæ in bonis ſsunt, pignoris obligatio conſsiſstat. Cuiacius ſsibi cõtrariuscontrarius lib. 15. obſseruationum, cap. 6. Prateius in theſsauro iuris ciuilis, verbo, vſsusfructus. Lara in d. §. parens, n. 60. D. Felicianus tract. de cenſsibus, lib. 2. d. cap. 4. n. 4. Petrus Auguſstinus Morla emporij, 1. part. tit. 6. ff. de ſseruitutibus, qu. 1. nu. 14. & 15. & vt certum admittit Petrus Surdus in conſs. 155. n. 5. & in conſsil. 184. num. 5. lib. 2. Cephalus in conſsil. 20. n. 21. lib. 1.
Aliis verò magis placuit, diſstinguendum eſsſse inter
7
* vſumfructũvsumfructum ipſsum, aut ius vſsusfructus, & inter facultatem, aut commoditatem percipiendi fructus: vt ſscilicet vſsusfructus, vel ius vſsusfructus nequeat cedi, nec alienari, ipſsa verò commoditas, aut facultas percipiendi fructus alienari, aut cedi poſsſsit; illa enim diuerſsa iudicatur ab ipſso vſsufructu, extinguitúrque morte vſsufructuarij alienantis, non illius in quem alienata eſst: & ſsic dicunt prædicta iura contraria cõciliandaconcilianda gloſsſs. Baldus, Bartolus, Alexander, Antonius Gomezius, Couarruuias, Fabianus, & alij quãquam plurimi, quos in vnum congeſsſserunt Arias Pinellus dict. 3. part. l. 1. C. de bonis maternis, nu. 38. verſs. alij diſstinguunt. Lara in dict. §. parens, num. 60. & 61. & ſsequuntur Oroſscius in l. ſsi tibi decem, §. pactum, num. 2. ff. de pactis. Caualcanus de vſsufructu mulieri relicto, n. 66. in principio, folio mihi, 231. Ioannes de Matienço in dict. l. 13. tit. 11. lib. 5. gloſsſs. 3. num. 15. Hieronymus Gabriel in conſs. 162. ex num. 11. vſsque ad num. 17. volum. 2. Queſsada diuerſsarum quæstionum iuris, cap. vltim. num. 16. & poſst longam diſsputationem magis probant Ioannes Garſsia dict. cap. 10. ex num. 28. vſsque ad num. 45. Sarmientus ſselectarum, lib. 3. cap. 9. nu. 2. qui interpretatur textum in dict. §. 1. de vſsu & habitatione, intelligendo, quòd leges quæ permittunt vſsufructuario |
p. 250
alienare, hoc ei tribuunt, vt oſstendant eum plus iuris habere, quàm habet vſsuarius, qui nec vendere, nec locare, nec donare poteſst commoditatem, quam ipſse habet, nedum ius ſsuum ad alium transferre; & ſsic ſsecundùm eum verum eſst, vſufructuariũvſufructuarium poſsſse alienare vſsumfructum, ſsi cum vſsuario conferatur, vel cum aliis, qui commoditatem alienare non poſsſsunt, quam ipſse poteſst: ſsi verò conferatur vſsufructuarius cum proprietario. tunc etiam verum eſst ipſsum alienare non poſsſse, hoc eſst ius vſsusfructus in alium transferre, quod in ſsua perſsona eſst, eo modo quo dominus proprietatem alienare poteſst, quamuis poſsſsit eo modo, quo vſsuarius non poteſst: ſsequuntur etiam ſsuperiorem diſstinctionem D. Spino in ſspeculo, gloſsſs. 13. principali, de legato vſsusfructus, num. 61. Peregrinus de fideicommiſsſsis, articul. 40. num. 117. Petrus Surdus de alimentis, tit. 9. quæſst. 22. n. 9. folio mihi, 398. Barboſsa in dict. l. vſsufructu, ff. ſsoluto matrimonio, diſsputans ex num. 1. verſs. prætereà & ex eadem ratione, vſsque ad num. 10. & nouiſsſsimè hanc diſstinctionem cõmunemcommunem conſstanter defendit Martinus Monterà Cueua cauſsarum ciuilium Regni Aragonum, deciſs. 46. per totam, maximè ex num. 22. & num. 55. Qui inde Conſstituunt, & in praxi
8
* commendant, vt ſscilicet vſsufructuarius alienans vſsumfructum ſsimpliciter, vel ius vſsusfructus, intelligatur in dubio alienare commoditatem tantùm, licèt ſse vendere vſsumfructum, vel ius vſsusfructus dicat, idque vt actus valeat, & pœna amiſsſsionis vſsusfructus euitetur: quod poſst Baldum, Socinum, Curtium iuniorem, Crauetam, Imolam, Aretinum, & alios referunt Pinellus dict. 3. p. l. 1. C. de bonis maternis, num. 38. verſs. alij autem ex proximis. Barboſsa in dict. l. vſsufructu, n. 5. in fine. Ricciardus in d. §, finitur, num. 33. in finalibus verbis. Ioann. Garſsia de expenſsis & meliorationibus, cap. 10. n. 28. qui ſsuppoſsito pro certo, quòd in praxi ſsit ſseruanda deciſsio d.l. 24. tit. 31. partita. 3. quæ iuxta prædictam diſstinctionem debet intelligi, vt ipſse exiſstimat ibid. num. 33. Antonius Gomezius etiam tom. 2. variarum, cap. 15. de ſseruitutibus, num. 17. D. Spino vbi ſsuprà, nu. 61. Inde infert num. 41. quòd ſsi quis hodie vendat ſsimpliciter vſumfructũvſumfructum quem habet, etiam ſstante ea lege non amittet vſsumfructum, quia poteſst venditio verificati in facultate percipiendi fructus, ita vt interpretari debeamus in dubio de commoditate, & non iure vſsusfructus actum. Secus verò ſsi
9
* vendat vniuerſsum ius vſsusfructus, quod habet, vel totum ius vſsusfructus, quod habet, vel quicquid iuris habet, quia tunc ſsumus in claris, & manifeſstè apparet voluiſsſse fructuarium ius ipſsum vſsusfructus vendere, & ſsit locus dictæ legi Partitæ, amittitúrque vſsusfructus, & ad proprietatẽproprietatem reuertitur: quod in terminis iuris communis docuerat prius Baldus in conſs. 335. num. 1. vol. 1. & cum Beroo, Viuio, & aliis ſsecurè probat Martinus Monter-à Cueua d. deciſs. 46. num. 16. & 17. qui, cùm in claris ſsumus, & ius vſsusfructus vendi expreſsſsum eſst, prædictam interpretationem nullo modo admittẽdamadmittendam putat. Quo modo (vt obiter dixerim) ſsaluari poterũtpoterunt, quæ in propoſsito annotauit Nouellus in l. 1. ff. ſsoluto
10
* matrimonio, num. 364. dicens ſspeciale eſsſse in conceſsſsione vſsusfructus dati in dotem, vt ipſsius dotis fauore talis interpretatio fiat, inferènſsque ad textum in d.l. ſsi vſsusfructus, ff. de iure dotium, iuxta communem eius intellectum probatum in dict. l. Partitæ, & in l. vſsufructu, 58. ff. ſsoluto matrimonio, vt in ſspecie earũearum legum non amittatur vſsusfructus, nec ſseruetur pœna communis ſsententiæ, licèt maritus in reſstitutione dotis ius ipſsum vſsusfructus, non commoditatem mulieri cederet; idque fauore dotis, ne mulier eo modo vſsufructu carens indotata maneat: & ſsimile in cedente penſsionem, ad limitationem alterius ſsententiæ communis tradit Rupellanus in enchirid. iuris, pag. 265. Nam, vt vides apertè, negari non poteſst, quin aliquid ſspeciale ſsit in dote iuxta ſsecundam hanc opinionem; quæ, cùm in claris ſsumus, ſsuperiorem interpretationem improbat. Sed iuxta primam ſsententiam nihil ſspecialitatis in dote eſsſse poterit, cùm regulariter in omni conceſsſsione, aur ceſsſsione vſsusfructus, praefati Authores eam interpretationem admittant.
Verùm de communi hac diſstinctione, & eruditè, &
11
* meritò dubitauit Pinellus dict. 3. part. l. 1. num. 39. vbi contra gloſsſsam, & communem opinionem verius exiſstimat, Vſsufructuarium non ſsolùm commoditatem alienare, ſsed & ius ſsuum impunè diſstrahere poſsſse. Quod probarunt alij quamplurimi relati ſsuprà, num. 6. Deinde falſsum, & erroneum affirmat, quod Communis probat, nempe iura relata ſsuprà num. 6. de alienatione commoditatis intelligenda, non de vſsufructu, vel iure ipſsius vendito.
Moueturque concludenti, & vera ratione: Quòd generaliter, inquam, loquantur, & ſsine tali diſstinctione vendendi vſsumfructum, facultatem fructuario concedant; fruſstra enim prohiberetur vſsufructuario vſsusfructûs alienatio, ſsi poſsset ipſse commoditatem alienare, cùm idem effectus ſsequatur, quem, & non nomina vſsusfructus, vel commoditatis conſsiderare debemus: vel, vt ego conſsidero, malè in eis legibus alienandi vſsumfructum poteſstas conceſsſsa eſsſset vſsufructuario indiſstinctè, ſsi commoditatem dumtaxat alienare poſsſset, atque alienando vſsumfructum à iure ipſsius caderet. Quare eandem diſstinctionem communem improbant etiam D. Felicianus de cenſsibus lib. 2. dict. cap. 4. num. 3. Auguſstinus Morla emporij, dict. § tit. 6. ff. de ſseruitutibus, quæſst. 1. num. 14. Ricciardus in dict. §. finitur, num. 31. & 32. qui nonnulla conſsiderai, ex quibus omninò dilui poſsſsunt ea, quæ in fauorem Communis ſscripſsit nouiſsſsimè Martinus Monterà Cueua dict. deciſs. 46. ex num. 22.
Diluitur etiam D. Franciſsci Sarmienti conſsideratio,
12
* de qua ſsuprà, num. 7. ex iis iuribus, quæ adducebamus ſsuprà dict. num. 6. Quæ indiſstinctè probant, poſsſse fructuarium vendere, & diſstrahere quoquo modo vſsumfructum quem habet, nec conferunt eum cum proprietario, ant vſsuario, nec ab illis diſstinguunt, & à mente Imperatoris in dict. §. 1. Inſstit. de vſsu & habitatione, adeò alienum eſst, probare diſstinctionem commoditatis, aut iuris vſsusfructus, vt potiùs probauerit contrarium apertè in illis verbis: Nec vili alij ius quod habet, aut locare, aut vendere, aut gratis concedere poteſst, cum is qui vſsumfructum habet, poſsſsit hæc omnia facere, Quæ verba cauillari non poſsſsunt, nec congruè præfatam interpretationem admittunt: licèt enim Iuſstinianus conferret vſsufructuarium cum vſsuario, non tamen diceret licere fructuario ius ſsuum vendere, aut locare, ſsi tantùm commoditatem alienare eidem permitteret; ſsed & conferendo ius fructuarij cum iure proprietarij, ad quod nullus animaduertit, inquit expreſsſsim Iulianus Iureconſsultus in l. cui vſsusfructus, 74. de vſsufructu, quod is, cui vſsusfructus legatus eſst, etiam inuito hærede, eum extraneo vendere poteſst: Quocirca Dominicus Martucius Neapoli
13
*tanus, quem hactenus nullus in propoſsito retulit, variarum explanationum iuris, lib. 3. cap. 90. num. 5. aliter prædictam contrarietatem componit, dicítque, eius interpretationem eſsſse, vſsumfructum non poſsſse alienari in extraneum, ita vt in perſsona vſsufructua rijdeſsinat, & nouus vſsusfructus incipiat in perſsona extranei, in quem ſsit alienatio, & hoc modo procedat textus in dict. §. finitur, in verſs. item finitur: Aut verò loquimur, quando vſsufructuarius ita alienat vſsumfructum, vt perceptio fructuum ſsit penes extraneum, ius verò vſsusfructus non finiatur in perſsona fructuarij, ſsed apud ipſsum remaneat, ita vt in vſsufructu finiendo eius vita inſspiciatur, qui alienat, non autem in quem ſsit alienatio, & morte ipſsius vſsufructuarij finiatur, quia reſsoluto iure dantis, reſsoluitur ius accipientis; & ita procedant ea, quæ habentur in d. §. 1. Inſstit. de vſsu, & habitatione, cum concordantibus.
Verùm hæc concordia continet in effectu idem, quod Communis, quę diſstinguit inter ius vſsusfructus, & commoditatem, ſsolùm exprimit vſsusfructus finiendi tempus, hoc eſst, vt finiatur morte vſsufructuarij alienantis, non verò eius, in quem alienatur; quod etiam ſsupponit pro indubitato dicta Communis, nec vllus vnquam de |
p. 251
hoc dubitauit: facto ſsiquidem vſsufructuarij alienantis non deberet plus durare vſsusfructus, nec proprietario præiudicium fieri. Dubium ergo non verſsabatur in tempore, quo vſsusfructus finiri debebat ſsed in hoc, an vſsusfructus alienari poſsſset, nec-ne. Deindetextus in dict. §. finitur, prædictam conciliationem non patitur; indiſstinctè enim dicitur, Vſsumfructum domino tantùm proprietatis cedi poſsſse, quòd ſsi extraneo cedatur, nihil agi: nec diſstinguitur, an ita cedatur, ſsiue alienatur, vt finiatur morte alienantis, aut eius in quem alienatur, vtroque potiùs caſsu nihil agi dicendum eſst ex natura ceſsſsionis, de qua infrà.
Quapropter vt totam hanc materiam iuxta Scripto
14
*rum omnium ſsententias declaremus, & tot contrarietates componamus, ſsiue quid de iure verius nobis videatur, in medium proferamus; Conſstituenda erunt nonnulla, quibus dubium hoc in futurum ſsublatum videbitur, aut ſsaltem dilucidiùs, & meliùs quàm hactenùs declaratum.
In primis, vſsufructuatum impune poſsſse, ac iure ipſso
15
* vſsumfructum quem habet, ſsiue ius vſsusfructus alienare, per textum in dict. l. arboribus, 13. §. vſsufructuarius, l. non vtitur, 45. l. cui vſsusfructus, 74. ff. de vſsufructu, in §. 1. Institut. de vſsu & habitatione, cum aliis adductis ſsuprà, num. 6. & Authoribus relatis ibi: inter alios autem libenter probarunt Pinellus 3. part. l. 1. de bonis maternis, num. 39. Emmanuel Mendez in l. cum oportet, C. de bonis liberis, 2. part. num. 119. verſs. mihi autem videtur. Felicianus lib. 2. de cenſsibus, capit. 4. num. 4. Morla emporij, 1. parte, tit. 6. ff. de ſseruitutibus, quæſst. 1. num. 14. & 15. Ricciardus in dict. §. finitur, num. 32. Inde conſsequenter falſsam eſsſse. ac iuri ipſsi contrariam opinionem exiſstimantium, vſsumfructum nec alienari poſsſse, & deteriùs quidem eius partis ſsequaces, non ſsolùm alienationem negaſsſse, ſsed etiam fructuario alienanti pœnam adieciſsſse, vt inter alios multos relatos ſsuprà n. 5. nouiſsſsimè adiecit Martinus Monter-a Cueua dict. deciſs. quadrageſsimaſsexta. ex num. 9.
Nec contrarium probat textus in dict. l. vſsufructu,
16
* 9. C. de vſsufructu, vbi tam alienatio, quàm manumiſsſsio vſsufructuario prohibetur: nec ſsatisfaciunt aliquo modo Neoterici omnes in hac materia ſscribentes, ſsolus Pinellus vbi ſsuprà, num. 40. verſs. inde ſsimul, reſspondet, ideò in eo textu dictum fuiſsſse, vſsumfructum in aliam perſsonam alienari non poſsſse, vt ſsignificetur, talem alienationem nocere non debere proprietario, quia effectus, & tempus, quo vſsusfructus durare debet, non attenditur, niſsi ex perſsona fructuarij alienantis; & ita negotium ipſsum, ac ius ſsic manet, ac ſsi alienatio non fieret: idemque probat, & latius explicat, ſsed Pinellum tacet, Petrus Ricciardus in d. §. finitur, num. 33. Verùm hæc interpretatio non modò diuinat ad illum textum, in quo effectus talis nullo modo conſsideratus eſst; imo violat etiam, & deſstruit apertè mentem eiuſsdem, quippe cùm indiſstinctè traditum ſsit, quòd vſsufructu prædiorum, & mancipiorum relicto, tam alienatio, quàm manumiſsſsio interdicta eſst. Quæ verba euidenter demonſstrant, in eo textu non agi de vſsufructuario vſsumfructum tantùm alienante; tunc enim non diceret Imperator alienationem interdictam eſsſse, quæ tot legibus permiſsſsa eſst, ſsed actum fuiſsſse, vt rectiſsſsimè obſseruauit Odofredus ibidẽibidem, de vſsufructuario alienante vſsumfructum ſsimul cum proprietate; & ita non aduerſsatur quod colligitur ex textu ibi: Alienatio inter dicta eſst, ſscilicet prædiorum, & mancipiorum, de quibus dixerat, vt ſsicut prædia in totum alienari non poſsſsunt, l. res quæ, 17. C. de iure dotium: ſsic nec mancipia in totum manumitti; ſsed tunc ſseruabitur deciſsio leg. 1. verſs. ſsin autem vſsufructuarius, C. communia de manumiſsſsionibus.
Secundò & principaliter Conſstituendum eſst, præce
17
*denti reſsolutioni proximum dubium eſsſse, vtrùm ſsuperiora iuta, quæ expreſssè dicunt vſsumfructum vendi, alienari, donari, ac alio quocunque modo diſstrahi poſsſse, ſsic debeant intelligi, vt ſscilicet vſsufructuarius poſsſsit alienare, donare, & locare vſsumfructum; ſsic vt in emptorem tranſseat dumtaxat commoditas quædam, ſsiue facultas percipiendi fructus; an verò ſsic alienare permittatur eidem, vt in emptorem tranſseat ius vtendi, & fruendi ſsiue ius illud vſsusfructus primum quo quiſsque vſsufructuarius Conſstitutus eſst; & cum in dubio ſsimus vendicto ſsimpliciter vſsufructu, quid ex natura ipſsius, & iuris diſspoſsitione in emptorem tranſsire dicendum ſsit: in quo animaduertendum erit, primò, quòd ferè omnia iura; quę alienandi poteſstatem vſsufructuario concedunt, prædictam dubitationem non declarant apertè, ſsed potiùs modò denotant vnum, modo aliud: nam in dict. l. arboribus, §. vſsufructuarius, l. non vtitur, l. cui vſsusfructus, ff. de vſsufructu, cum aliis adductis ſsuprà num. 6. vſsumfructum vendi, & aliis modis concedi poſsſse dicitur generaliter; quod non minùs propriè intelligi poſsſset de iure ipſso vſsusfructus, quàm de commoditate, niſsi poſstmodum expreſsſsim dictum eſsſset, quòd vſsufructuarius venditum, ſsiue donatum, ſsiue alio quouis modo conceſsſsum à ſse vſsumfructum retinet, & vti videtur, ſsi ipſse vtatur; ſsiue is cui conceſsſsio facta eſst. Ex quo denotari videtur, ius ipſsum vſsusfructus vendi non poſsſse, nec venditum cenſseri, cùm vſsusfructus ſsimpliciter venditur; nam ſsi vendi poſsſset, & reuera venderetur, & traderetur, nullo modo poſsſset ampliùs retineri: prætereà in l. neceſsſsario, 8. §. finali ff. de periculo, & commodo rei venditæ, ex quo ſscribit Paulus: Intereſst vtrùm ius vtendi & fruendi, quod ſsolum tuum ſsit, vendas, videretur expreſssè deciſsum in fauorem fructuarij, vt itis ipſsum vſsusfructus vendere poſsſsit, niſsi ſstatim ea differentia proponeretur, quæ vt procedere poſsſsit, ius ipſsum remanere penes fructuarium neceſsſsarium ſsit. diſstinguit enim idem Paulus iureconſsultus, an is, qui ſsolum habet ius fruendi; hoc eſst, ſsolum vſsumfructum, vendat eum. vt tunc ſsi venditor moriatur, extinguatur venditio vſsusfructus, nihilque debeatur emptori; ſsi verò emptor moriatur viuo venditore, debeatur vſsusfructus hæredibus emptoris, quia dum venditor viuit, durat vſsusfructus in perſsona eius, & ſsic non poteſst finiri morte emptoris: An verò is, qui vendit vſsumfructum, ſsit dominus proprietatis fundi, cuius vſsumfructum vendit; & tunc morte venditoris non extinguitur vſsusfructus venditus: ideò hæres eius tenebitur emptori, morte tamen emptoris extinguitur, ita vt hæredi eius nihil debeatur; vt poſst alios ratione fundat Martinus Monter à Cueua cauſsarum ciuilium Regni Aragonum, deciſs. 46. ex num. 2. cum tribus ſseqq. In ſsumma igitur, vſsusfructus finitur in eo textu, morte eius, qui verè fructuarius eſst; ſsi ergo in prima parte expectatur mors venditoris, hoc eſst eius, qui vſsumfructum ſsolum venditum habebat, patet apud ipſsum eſsſse aliquod ius, & vſsumfructum adhuc retineri poſst venditionem, aliàs morte emptoris vſsusfructus extingueretur, fruſstráque mors venditoris expectaretur, vt rectè, & ſsubtiliter conſsiderabat Ioannes Garſsia de expenſsis, & meliorationibus, d. cap. 10. ex num. 33. vſsque ad num. 37. & illum non referens Barboſsa in dict. l. vſsufructu, num. 5.
Vides ergo præfata iura, & alia plura, modò in vnam, modò in aliam partem induci poſsſse, niſsi ratio iuris in hac re, atque earum legum intentio radicitùs, magis perpendatur; quâ tamen rectè, & maturè conſsideratâ, parum, aut nihil refragari poſsſsunt prædicta: veriſsſsimum enim eſst, quod diximus ſsuprà, num. ff. vſsumfructum ipſsum, ſsiue ius vſsusfructus vendi poſsſse, ac venditum cenferi ſsimpliciter, non commoditatem tantùm: quod ex iuribus relatis ſsuprà, num. 6. adeò expreſsſsim probatur, vt negari non poſsſsit, maximè ex textu, in § 1. Inſstitut. de de vſsu & habitatione, & dict. l. arboribus, 13. §. vſsufructuarius, l. cui vſsusfructus ff. de vſsufructu. Ex natura tamen ipſsius rei, hoc eſst vſsusfructus, etſsi vſsusfructus ipſsè, vel vſsusfructûs ius alienari permittatur à iure, ſsiue à fructuario ſsimpliciter alienetur, adhuc tamen perſsona alienantis inſspicitur, cuius vitæ ius quantumcunque generaliter alienatum reſstringitur, vt non amplius extet penes eum, in quem fructuarius alienat, quàm extaret penes |
p. 252
ipſsum alienantem, nec nouus vſsusfructus Conſstituatur, ob rationem dict. l. neceſsſsario, §. finali, ff. de periculo, & commodo rei venditæ. Deinde vt fructuarius vtifrui ſsic videatur, vendito, vel conceſsſso alteri vſsufructu, ad eſsſsectum retinendi, vel non amittendi illum, ac ſsi non vendidiſsſset: Non ergo transfertur nouum, nec potentius ius in perſsonam emptoris per venditionem vſsusfructus; conceditur tamen idem ius, quod vſsufructuario competit, pro vita eiuſsdem limitatum, & reſstrictum, ſsiue vt duraturum erat penes ipſsum venditorem: Non enim poteſst ipſse plus iuris, quàm quod habet, in alium transferre; Id autem non impedit, quin ius vſsusfructus, aut vſsumfructum ipſsum alienari dicamus, cùm eadem facultas, idèmque ius in emptorem tranſseat, quod penes fructuarium erat, licèt cum perſsona eiuſsdem, non emptoris, quoad effectus iuris accipiendum ſsit. Quo modo, & verè quidem, ſsuperiores contrarietates poſsſsunt ad concordiam reduci, nec erit neceſsſse verba violare, aut contra proprium ſsenſsum interpretari, cùm vſsusfructus, aut ius vſsusfructus venditur, & intelligere non de iure vſsusfructus, ſsed de commoditate actum, vt intelligebant relati ſsuprà, n. 8. cùm & ius ipſsum vſsusfructus impunè vendi, ac in emptorem tranſsire iure poſsſsit, per textum in dict. §. 1. de vſsu & habitatione, cum aliis multis; nec ideò amittatur, quòd claris, aut expreſsſsis verbis alienatum ſsit, vt crediderunt, ſsed malè quidem, relati ſsuprà, num. 9. rectiùs explicauit Pinellus dicta 3. part. l. 1. C. de bonis maternis, num. 4. verſs. inde infertur quartò, & verſs. infertur ſseptimò. Et ſsic intelligendo ceſsſsabunt omnia, quæ contra eundem Pinellum, ac ſsequaces eius conſsiderarunt Ioannes Garſsia de expenſsis, dict. cap. 10. num. 36. Barboſsa in dicti l. vſsufructu, num. 3. per totum. Lara in dict. §. parens, num. 68. & nouiſsſsimè Martinus
18
* Monter-à Cueua dicta deciſs. 46. ex num. 9. cum ſseqq. & num. 22. cum ſseqq. Denique ceſsſsabit inanis labor Fabij Acoromboni in repetitione l. naturaliter, §. nihil commune, num. 32. & 33. ff. de acquirenda poſsſseſsſsione, quæ habetur repetitionum iuris ciuilis, volum. 5. fol. mihi, 230. Vbi multum laborat in inquirenda ratione, quare vſsusfructus alienari non poſsſsit; nam cùm Aſsſsumptum falſsum ſsit, & iuris deciſsioni contrarium, rationem eius inquirere, fruſstratorium eſst.
Tertiò, & principaliter conſstituendum eſst, vſsufru
19
*ctuarium non poſsſse cedere vſsumfructum extraneo, quamuis poſsſsit illum vendere, aut alio modo concedere, vt ſsuprà diximus. Diſscriminis ratio conſsiſstit in eo, quòd cedere in iure dicebantur illi, qui dominium rei ſsuæ in alium transferebant, ita vt à ſse omninò abdicarent, vt ſstatim referendi annotarunt: ideò vſsusfructus cedi non poterat, nam per ceſsſsionem ius illud incorporale vtendi, & fruendi transferendũtransferendum erat, quod fieri non poterat citra domini conſsenſsum; vſsusfructus namque ſseruitus perſsonalis eſst, & perſsonæ cohæret, ac cum ea extinguitur, vt ſsæpe dictum eſst, & probatur in l. 1. ff. de ſseruitutibus l. 3. §. finali, ff. quibus modis vſsusfructum amittatur, l. non ſsolum, §. tale, verſs. quoties, ff. de liberatione legata: iura aurem perſsonalia regulariter cedi non poſsſsunt, l. ex pluribus, 43. ff. de adminiſstratione tutorum, l. non ſsolùm, 97. §. puellæ, ff. de ritu nuptiarum. Vendi verò, aut locari, vel donari poterat, quia per venditionẽvenditionem vſsusfructus ipſsè, ſsiue ius vſsusfructus fructuario cõpetenscompetens, ſsic in alium transfertur, vt fructuarius ipſse tale ius à ſse non abdicaret, retineret, potiùs per emptorem, nec ex venditione omninò amitterer eum, imò ex eiuſsdem perſsona, ac dum viuit emptor, vti videtur, vt poſst Cuiacium, & alios, rectè animaduertunt, & præfatam differentiam admittunt Lara in dicta l. ſsi quis à liberis, §. parens, n. 68. in fine. Emmanuel Mendez in l. cum oportet, C. de bonis quæ liberis, 2. part. num. 119. verſs. mihi autem. D. Felicianus lib. 1. dict. cap. 4. num. 4. per totum. Auguſstinus Morla emporij, dicto tit. e. de ſseruitutibus, quæſst. 1. num. 15. Antonius Pichardus in dict. §. finitur, num. 14. videtur etiam probare Ioannes Garſsia d. cap. 10. num. 38. & vſsumfructum cedi non poſsſse cum nonnullis antiquis admittit Barboſsa in dict. leg. vſsufructu, numero 1. in fine.
Vnde apparet, & mihi quidem certum eſst, hac in re
20
* deceptum eruditiſsſsimum Pinellum 3. part. d.l. 1. C. de bonis maternis, num. 40. verſs. ex eiſsdem iuribus. Quatenus gloſsſsam, ac alios antiquos improbat, & ſsuperiorem diſstinctionem impugnat, nec præfatam differentiam inter venditionem, & ceſsſsionem, admittendam putat, cùm longe diſstet vnum ab alio re ipſsa, & effectu, ex dictis ſsupra, quidquid ipſse contrà contendat, dum ad ſsuperiorem antiquitatem non animaduertit; quam etiam non fuit aſsſsequutus, & malè ſsequitur eum Aluarus Valaſscus conſsultat. 66. num. 25. & 26.
Apparet etiam errore lapſsum Martinum Monter-à Cueua d. deciſs. 46. num. 9. & ſseqq. malè æquiparaſsſse, aut coniunxiſsſse ſsimul terminos hos alienationis, & ceſsſsionis; conſstituens indiſstinctè, vſsufructuario nec alienationem, nec ceſsſsionem perſsam eſsſse, cùm inter vnum, & alterum ex præcedentibus longa, maximáque differentiæ ratio ſsit, alienatióque permittatur eidem, ſseu venditio, cui cedere ob rationem prædictam prohibitum eſst.
Quarto deinde loco Conſstituendum eſst, proximum
21
* eſsſse, & neceſsſsarium dubium inquirere, vtrùm ceſsſsione admittatur vſsusfructus, & cum proprietate cõſolideturconsolidetur, cùm extraneo ceditur? Et vſsumfructum amitti ceſsſsione facta extraneo, ex gloſsſsa in d. §. finitur, verbo, cedendo, admittunt quamplures, quos in initio huius capitis addaximus: Mendez etiam Luſsitanus in d.l. cum oportet, 2. p. num. 119. verſs. & ideò dicit Iuſstinianus. Lara in d. §. parens, num. 70. & 71, D. Felicianus de cenſsibus, lib. 2. cap. 4. n. 4. in fine. Petrus Auguſstinus Morla emporij, 1. part. tit. 6. ff. de ſseruitutibus, quæſst. 1. num. ff. in finalibus verbis. Martinus Monter. à Cueua cauſsarum ciuilium Regni Aragonum, deciſs. 46. ex num. 9. cum multis ſseqq. qui fundantur dumtaxat ex verbis textus in d. §. finitur, Inſstitutionib. de vſsufructu, & leg. ſsi vſsusfructus, 67. ff. de iure dotium.
Contrarium verò, imò propter ceſsſsionem extraneo
22
* factam, vſsumfructum non amitti, tenet gloſsſs. in l. arboribus, §. vſsufructuarius, verbo, donare, ff. de vſsufructu: cuius ſsententiam veriorem eſsſse cum aliis teſstatur Barboſsa in d.l. vſsufructu, ff. ſsoluto matrimonio, num. 4. & eiuſsdem ſsententiæ fuiſsſse videntur Borgninus Caualcan. de vſsufructu mulieri relicto, poſst num. 67. Ioannes Garſsia de expenſsis & meliorationibus, cap. 10. num. 37. in princip. & circa finem. Et pro hac parte concludenter vrgent fundamenta ſsequentia;
Primò textus in d. §. finitur, in verſs. item finitur, vbi
23
* dicit Iuſstinianus, quòd finitur vſsusfructus, & conſsolidatur cum proprietate, ſsi domino proprietatis cedetur: planè ſsi extinctio, & conſsolidatio contingeret, cùm extraneo ceditur, diceret Iuſstinianus, ItẽItem ſsi extraneo cedatur; vel ſsimul diceret, quòd finitur, ſsi domino proprietatis, vel alij extraneo cedatur, nec adieciſsſset verba illa: Nam cedendo extraneo nihil agitur. Quæ impropriiſsſsima eſsſsent, ſsi denotare vellet, amitti vſsumfructum per ceſsſsionem huiuſsmodi, maximè volens docere modos, quibus finitur vſsusfructus: Vnde verba illa maximo cum myſsterio adiecta ſsuere per Iuſstinianum, atque vt declararet, talem ceſsſsionem nullam, & inutilem reddi, nec vſsusfructus extinctionem, aut amiſsſsionem inducere. adhuc enim poſst ceſsſsionem vſsusfructus durat: & hoc intendit Imperator ibi. vt rectiſsſsimè intellexerunt Theophilus in eodem §. finitur, Contius lib. 1. diſsput. cap. 12. quicquid aliter contendant explicare Cuiacius in §. 1. Inſstitut. de vſsu & habitatione. Lara in d. §. parens, num. 71. Martinus Monter-à Cueua d. deciſs. 46. ex num. 9. Quorum interpretatio vltra ſsuperiorem inductionem, euidenter deſstruitur ex eo, quòd ſsi cedere extraneo, eſsſset modus amittendi vſsumfructum, non omitteretur à Paulo receptarum, lib. 3. tit. 6. vbi exponens, quomodo in iure ceſsſsione amittatur vſsusfructus, inquit: Quoties domino proprietatis fructuarius eum in iure ceſsſserit. Quibus verbis innuit apenè, quòd cedere extraneo, non eſst modus amittendi vſsumfructum.
p. 253
Deinde, quia vt ſsuprà dicebamus, vſsusfructus cedi non poteſst extraneo, propter naturam ipſsius, quæ non patitur, ipſsum à perſsona ſseparari; & ſsic cùm ceſsſsio ſsit nulla, & inefficax, non debet vſsufructuarius propter
24
* alienationem, ſsiue ceſsſsionem in ſse inutilem, amittere ius ſsuum, ex doctrina Baldi in l. 2. num. 3. C. de Epiſscopali audientia.
Item ex iuribus, quæ expreſsſsim dicunt, vt ſsi ius ceſsſsum, vel tranſslatum in aliquem, ad ceſsſsionarium tranſsire, vel aliqua ex cauſsa ei acquiri non poteſst, remanere debeat penes ipſsum cedentem, vel transferentem, l. nec vtilem, in fine, cũcum gloſsſsa, verbo, oblatũoblatum, ff. ex quibus cauſs. maiores, l. cum quis, §. 1. & ibi notant Bartol. & Caſstrenſsis ff. de ſsolutionibus, ibidẽibidem Bart. in l. qui Romæ, §. duo fratres, ff. de verborum obligationibus, quæſst. 10. n. 24. in fin. & ibidem Aretinus num. 28. & Iaſson num. 79. Cremenſsis ſsingulari 113. Ergo non potuerunt Doctores abſsque errore manifeſsto pœnam aducere, quæ expreſsſsa non erat, cõtracontra tot iura ſsuperius adducta, & contra textum in authent. de non eligendo, §. cũcum igitur, verſs. sicut enim, collat. 1. l. at ſsi quis. §. diuus autem, ff. de religioſsis & ſsumptibus funerum: quæ dicunt pœnam priuationis non habere locum, niſsi in caſsibus à iure expreſsſsis & multis probarunt Riminaldus in l. precibus, num. 143. C. de impuberum. Craueta de antiquitate temporum, 4. part. num. 18. Ex quibus diluuntur omninò, quæ in contrarium conſsiderat nouiſsſsimè Martinus Monter à Cueua d. deciſs. 46. ex n. 9. cum ſseqq. & num. 28. vſsque ad num. 32. Negamus enim talem pœnam amiſsſsionis à iure inductam, aut ius ciuile, vel naturale, ita ceſsſsionis actui reſsiſstere, vt in pœnam vſsumfructum amitti, ac conſsolidari cum proprietate voluerit; cum potiùs factum ipſsum annullare, non conſsolidationem inducere intenderit, vt ex d. §. finitur, conſstat apertè, & ſsuprà probauimus.
Deniq;Denique fatemur, vſsusfructûs naturam eam eſsſse, quòd ius illius ad extraneum per ceſsſsionem tranſsire non poſsſsit, negamus tamen inde conſsolidationem, aut amiſsſsionem inductam, nec factum adeò improbum eſsſse, vt prædictus Author exiſstimauit ibidem num. 30. quòd amiſsſsione vſsusfructus puniri debuerit, ſsatis potiùs fuiſsſse, eiuſsdem facti nullitate inducta, vſsufructuarij actum, & voluntatem irritare. Nec in prædicto caſsu variatio aliqua ex parte fructuarij conſsiderari poteſst; enimverò fructuarius ipſse vſsumfructum ceſsſsit, lex verò ceſsſsionis actum improbat, nec factum aliquod, aut variationem eiuſsdem ſspectat, vt certum eſst.
Nec obſstat prædictis textus in d.l. ſsi vſsusfructus, 67. ff.
25
* de iure dotium, in illis verbis: Quoniam dicimus, &c. Quæ nullatenus probant Communem, ſsi rectè & maturè perpendantur, quoniam ſsi vſsusfructus extraneo cedatur, id eſst non habenti proprietatem, non inquit Iureconſsultus, vſsumfructum ad proprietatem reuerti ſstatim, & de præſsenti; vtitur, potius verbo, reuerſsurum, quod eſst futuri temporis, vt intelligamus eam reuerſsionem non contingere ſstatim ceſsſsione facta, ſsed in futurum cedentis morte, vel aliis modis à iure expreſsſsis, vt rectè intelligit Arias Pinellus 3. part. d.l. 1. n. 39. in fine, & ſsequuntur Ioannes Garſsia d. cap. 10. num. 37. Barboſsa in d.l. vſsufructu, num. 4. verſs. neque repugnat. Ricciardus in d. §. finitur, num. 32. quicquid contrà, ſsed malè repugnet Martinus Monter-à Cueua d. deciſs. 46. ex num. 32. Et ſsic verba illa dumtaxat adiecta ſsunt, vt oſstenderetur, nihil nocere proprietario, nec vſsusfructus naturam alterare ceſsſsionis actum, non verò quaſsi in pœnam fructuarij cedentis vſsumfructum extraneo, etſsi aliter intellexerunt conditores d.l. 24. tit. 31, partita 3. qui ſsequuti ſsunt errorem communem, & falſsum intellectum d.l. ſsi vſsusfructus, approbantes, provt ſsui moris eſst, opinionem Azonis, de quo in alio propoſsito valdè conqueritur Peralta in l. ſsi quis in principio teſstam. ff. de legat. 3. n. 38. fol. mihi 399.
Denique, & vltimo loco Conſstituendum eſst, vſsufru
26
*ctuarium locare poſsſse vſsumfructum, & conſsequenter vſumfructũvsumfructum ipſsum ſsui naturâ locabilẽlocabilem eſsſse: quod expreſssè probatur per text. in l. arboribus, 13. §. vſsufructuarius, ff. de vſsufructu, l. ſsi quis domum, §. 1. ff. locati, §. 1. Inſstit. de vſsu & habitatione. Ex quibus ſsic reſsoluit, & hanc materiam latiſsſsimè proſsequitur, (idcircò conſsultò prætermitto eam) Vincentius Carocius de locateo & conducto, gradu 3. perſsonarum, quæſst. 1. & duodecim ſseqq. & vide Pinellum 3. part. 1. primæ, C. de bonis maternis, ex num. 63. cum ſseqq. Molinam de Hiſspanorum primogeniis, lib. 1. cap. 21. ex num. 2. cum multis ſseqq. Mieres de maioratu, 4. p. quæſst. 25. per totam.
Loading...