Castillo Sot...: Opera omnia, sive...

 Legal

CAPVT LXXII.

CAPVT LXXII.

Vſsusfructus an, & qualiter rei mutatione extinguatur? vbi agitur de ratione diuerſsitatis inter ſseruitutes perſsonales, & reales. Lex, ſseruitutes, 19. § ſsi ſsublatum, ff. de ſseruitutibus vrbanorum, l. repeti, §. rei mutatione, l. 8. ff. quibus modis vſsusfructus amittatur, l. 41. §. vniuerſsorum, l. ſsicut inſsulæ, 53. ff. de vſsufructu, l. domo 21. ff. de pignoratitia actione, cum aliis ſsimilibus, ſsingulariter enucleantur, & materia hæc accuratè, & dilucidè magis, quàm hactenùs declaratur. Demùm agitur, vtrùm pretium rei, quæ poſst mortem teſstatoris fuit reempta vigore pacti tempore venditionis celcbratæ, vſsufructuario pertinere debeat? & Ioannis Cephali, & Petri Surdi conſsilia ſsingularia in propoſsito nouiter expenduntur.

SVMMARIVM.

  • 1 Vſsumfructum rei mutatione extingui, & cum proprietate conſsolidari.
  • 2 Quod procedit, quando domus, vel res ſsuper qua conſsistit vſsusfructus, in totum extinguitur; ſsecus tamen, ſsi pars aliqua rei remaneat, quia per partem remanentem vſsusfructus totus retinetur.
  • 3 Et verba l. 25. tit. 31. partit. 3. in id ponderata.
  • 4 L. excepta, ff. quibus modis vſsusfructus amittatur, explicatur.
  • 5 Vſsusfructus adeò rei mutatione extinguitur, vt nec areæ vſsusfructus debeatur.
  • 6 Vſsusfructus rei mutatione ſsemel extinctus, non reuiuiſscit, etiam rebus fructuariis denuò erectis.
  • 7 Vſsufructuarius reficere non poteſst opus destructum, aut exuſstum, vt vſsufructu vtatur, aut fruatur.
  • 8 Vſsusfructus fundi, vel domus, vel bonorum mobilium, & immobilium ſsi alicui relinquatur, & poſstea fundus, vel domus ab altero reematur vigore pacti tempore venditionis celebratæ, vtrùm vſsufructuario rei ſsic emptæ pretium pertinere debeat?
  • 9 Vſsusfructus ſstabilium ſsi alicui legatus ſsit, ſstabiliáq, ex neceſsſsitate vendãturvendantur, an vſsusfructus extinguatur.
  • 10 Pecuniam inter mobilia computari.
  • 11 Vſsufructu vniuerſsorum, aut omnium bonorum relicto, etiãſietiamsi res aliqua quocumq;quocumque modo perierit, areæ tamen vſsusfructus retinetur. Et redditur vera ratio l. quoties, 41. §. vniuerſsorum, ff. de vſsufructu.
  • 12 Vſsusfructus mobilium, & immobilium, vel immobilium tantùm cùm relinquitur, vtrùm procedat deciſsio textus dict. leg. quoties, §. vniuerſsorum: vbi Petri Surdi reſsolutio in conſsil. 26. num. 11. lib. 1. nouiter expenditur, & probatur per Authorem.
  • 13 Iacobi Cuiacij argumentatio, in hac materia propoſsita, & eiuſsdem reſsolutio num. ſsequenti probata.
  • 14 Vſsumfructum ædium retineri, quandiu quælibet portio ſsuperficiei manet, quia tunc ædes ſsaluæ ſsunt aliqua ex parte; ſsuperficie autem in totum ſsublata, vſsusfructus non retinetur, quia ſsaluæ non ſsunt ædes: Id enim non eſst ſsaluum, cuius pars integralis deſsideratur.
  • 15 Seruitutes reales, vel prædiales, vtrùm ædificio extincto, ſsiue mutatione rei extinguantur, & ſsemel extinctæ, an & qualiter reſstituantur & num. ſseqq.
  • 16 Seruitutes reales quare à perſsonalibus diſstinguantur in ſsuperiori dubio, & ibid. quorundam rationes confutatæ cum Corraſsio.
  • 17 Ioannis Corraſsij ſsententia probata.
  • 18 Iacobum Cuiacium in propoſsito dubio, cæteris omnibus elegantiùs loquutum, & eiuſsdem reſsolutionem cum ſsententia Corraſsij conuenire.
  • 19 Pignus rei mutatione non perire, ſsed in area conſsiſstere, ad explicationem textus in l. domo, 21. ff. de pignoratitia actione, & num. ſseqq.
  • 20 Vſsusfructus, & pignus, quare in propoſsito diſstinguantur? & Iaſsonis ratio coniuncta.
  • 21 Vſsusfructus, pignus, & dominium quando extinguantur, ſsi res tranſseat in aliam materiam, vel formam, remiſsſsiuè.
  • 22 Fabri rationem in dubio propoſsito ſsuprà, num. 20. probatam, & declaratam.
  • 23 Aliam item rationem redditam.
  • 24 Vſsufructu fundi legato, ſsi villa diruta ſsit, vſsusfructus non extinguitur, quia villa fundi acceſsſsio eſst.
  • 25 Idque procedit etiamſsi villæ vſsusfructus datus ſsit.
  • 26 Vſsusfructus vineæ, vtrùm excisâ vineâ pereat? item areæ vſsusfructus an extinguatur, ſsi poſsteà in ea vinea instituatur: denique relicto areæ vſsufructu, vt tollatur vinea, vtrùm remaneat vſsusfructus in area? remiſsſsiuè.
PRo abſsoluta huius Capitis explicatione conſstituen
1
*dum erit in primis, vſsumfructum mutatione rei extingui, & cum proprietate conſsolidari, per textum in l. repeti, §. rei mutatione, l. quid tamen, 10. in principio, & in §. 1. & §. nauis, ff. quibus modis vſsusfructus amittatur, §. finitur, Inſstitut. de vsufructu, in illis verbis: Eo amplius conſstat, ſsi ædes incendio conſsumptæ fuerint, vel etiam terræ motu, vel vitio ſsuo corruerint, extingui vſsumfructum, & ne areæ quidem vſsumfructum deberi, l. 25. tit. 31. partit. 3. Doctores communiter in dictis iuribus. Petrus Gregorius in ſsyntagmate iuris, lib. 4. cap. 5. num. 4. 1. part. Petrus Coſstalius aduerſsariorum iuris, in d.l. repeti, in principio. Franciſscus Connanus commentariorum iuris ciuilis, lib. 4. cap. 7. num. 7. in verſsic. rei etiam peremptione, & num. 8. & 9. per totum, fol. 247. & 248. Franciſscus Hotmannus ad titulum ff. quibus modis vſsusfructus amittatur, num. 3. Iacobus Cuiacius recitationum ſsolennium in |
p. 260
libros Digeſstorum, ad l. ſseruitutes, §. ſsi ſsublatum, per tot. ff. de ſseruitutibus vrbanorum. Antonius Goueanus lib. 1. lectionum iuris variarum, cap. 38. Ioannes Corraſsius, Ioannes Cephalus, & Petrus Surdus in locis referendis infrà: & nullo ex his relato, Ioannes Garſsia de expenſsis moliorationibus, cap. 11. num. 18. & 19. Antonius Pichardus breuiter nimis ſscribens in d. §. finitur, in finalibus verbis, & ibidem Petrus Ricciardus num. 10. & 11. num. 34. & 38.
Quod procedit, quando domus vel res ſsuper qua
2
* conſsiſsit vſsusfructus, in totum extinguitur; ſsecus tamen ſsi pars aliqua remaneat, etſsi alia perſserit, quia per partem remanentem vſsusfructus totus retinetur, l. ſsi cui inſsulæ, 60. ff. de vſsufructu, vbi Iauolenus Iureconſsultus ſscripſsit in hunc modum: Si cui inſsulæ vſsusfructus legatus eſst: quandiu quælibet portio eius inſsulæ remanet, totius ſsoli vſsumfructum retinet. Et ibidem gloſsſsa 1. adnotauit, per partem retineri vſsumfructum totius. Albericus etiam, Baldus, Florianus, & alij communiter, Connanus, & alij vbi ſsuprà, & commendat Angelus in d. § finitur, n. 4. atque expreſsſsim ſsentit d.l. partitæ 25. quæ ſsemper vtitur verbo, toda: quaſsi ſsentiens aliud eſsſse, ſsi pars tantùm deſstruatur, vel pereat, vt conſstat ex illis verbis: Que man
3
*doſse toda la caſsa, o el edificio en que fueſsſse otorgado a algun ome el vſsofructo, o el vſso tan ſsolamente, o derribando ſse toda por terremoto de raiz, o de otra guiſsſsa, pier deſsſse porende el vſsofructo que hauia en ella.
Nec in contrarium vrget textus in l. excepta, ff. quibus
4
* modis vſsusfructus amittatur, qui dum dicit, quòd excepta capitis diminutione, vel morte, reliquæ cauſsæ vel pro parte interitum vſsusfructus recipiunt, denotare videtur, quòd mutatione rei pro parte contingente, pro parte finiatur vſsusfructus, contra textum in d.l. ſsi cui inſsulæ. Sed reſspondetur quòd domo exuſsta, aut diruta pro parte, per partem remanentẽremanentem retinetur vſsusfructus totius, hoc eſst, totius ſsoli, vel fundi, & partis non dirutæ; ſsed partis dirutæ vſsusfructus retineri non poteſst, qui reuera eſst extinctus, ſsic vt ſsuperficie eius partis ampliùs vti aut frui fructuarius non poſsſsit, vt rectè declarat Petrus Ricciard. in d. §. finitur, n. 34. & confirmatur ex dicendis infrà, num. 14.
Eſst autem adeò verum, vſsumfructum rei mutatione
5
* extingui, quòd nec areæ vſsusfructus debeatur, ex d. §. finitur, cum cæteris iuribus ſsuprà adductis. Nec reui
6
*uiſscit vſsusfructus ſsemel extinctus, etiam rebus fructuariis denuò erectis, hoc eſst, etiamſsi ſsemel exuſstas, & collapſsas, ſsolòque dirutas ædes, ex integro hæres, aut proprietarius refecerit, l. quid tamen, §, non tantum, & §. penultimo, ff. quibus modis vſsusſsruct. amittatur, & nonnullis comprobant Ioannes Garſsia de expenſsis & meliorationibus cap. 11. num. 19. Cephalus in conſs. 20. num. 16. 17. & 18. lib. 1. Surdus in conſs. 155. num. 5. 6. & 7. lib. 2. Nec
7
* etiam poteſst fructuarius opus dirutum, aut deſstructum reſsicere, vt vſsufructu vtatur, aut fruatur; quia ſsemel extincto vſsufructu, ius eius in perpetuum periit, l. vſsufructuarius nonum, 51. l. vſsufructuarius, 68. ff. de vſsufructu, & probat expreſssè d.l. 25. tit. 31. partit. 3. in illis verbis: Maguer aquel que auia el vſsofructo, o el vſso quiſsiere fazer deſspues de ſsola caſsa, o el edificio en aquel ſsuelo miſsimo, non han poder de lo fazer, fueras ende ſsi el ſseñor de la propriedad le otorgaſsſse poder de lo fazer. Quòd ſsi domus ex vetuſstate, aliqua ex parte corruerit, non poteſst hæres compelli reficere, & reparare: Si autem hæres, vel proprietarius libens, & volens refecerit, impedire non poteſst fructuarium, quin fruatur: Nec etiam prohiberi poteſst vſsufructuarius, ſsi velit reſsicere, expenſsàmque magnam refundet proprietarius, vt per textum in l. hactenus, ff. de vſsufructu, alio capite declarauimus ſsuprà, & ſsic in terminis optimè declarat Ioannes Garſsia dict. cap. 11. num. 18. & 19.
Ex his inferri poteſst ad explicationem ſsingularis, &
8
* non vulgatæ; quæſstionis, ſsi ponamus quòd vſsusfructus fundi, vel domus, vel bonorum mobilium, & immobilium alicui relinquatur, & poſsteà fundus, vel domus ab altero reematur vigore pacti tempore venditionis celebrati, verùm vſsufructuario rei ſsic reemptæ pretium pertinere debeat? quam quæſstionem in terminis proponit, atque eruditè, & eleganter tractat eam Petrus Surdus in conſs. 26. per tot. lib. 1. & tandem poſst longam diſsputationem verius exiſstimat, pecuniam, ſsiue pretium domûs, vel fundi ſsic reempti, ſspectare debere ad vſsufructuarium, non vt ſsit ſuũſuum, tanquam fructus, ſsed vt illo vti, & frui poſsſsit; poſstmodùm verò finito vſsufructu reſstituat hæredibus, idque rationibus, & fundamentis adductis ibi. ex num. 4. vſsque ad num. 9. Nec obſstat, quòd vſsusfructus finitus videatur propter mutationem formæ, ex quo conuerſsus eſst fundus in pecuniam? & ſsic mutatio formæ debuerit extinguere vſsumfructum: quia huic difficultati, & aliis concludenter ſsatisfacit idem Surdus vbi ſsuprà, num. 8. verſs. nec obſstat, & num. 11. vbi latius videri poterit, ne ab alio reſsoluta plenè repe
9
*tamus hîc. Secus tamen erit, ſsi ſtabiliũſtabilium vſsusfructus alicui legatus ſsit, quia ſsi ſstabilia ex neceſsſsitate vendantur, vſsusfructus extinguitur, vt in terminis conſsultus, poſst longam diſsputationem reſsoluit Cephal. in conſs. 20. per tot. lib. 1. & ſsequitur Surdus dict. conſsil. 26. vbi in fine aſsſsi
10
*gnat rationem, quia pecunia, quæ ex venditione ſstabilium comparatur, non eſst ſstabilis, ſsed mobilis; quippe cùm pecunia inter mobilia computetur, l. 1. §. fuit quæſsitum, vbi notant Doctores ff. ad Trebellianum, l. ſsi chorus, § 1. ff. de legatis 3. Decius in conſs. 381. num. 2. & referens alios Cephalus dicto conſsil. 20. num. 13. Ideò non venit in vſsufructu, nec includitur ſsub verbis legati, niſsi ſseciundùm eum, nedum ſstabilium, ſsed mobilium quoque vſsusfructus eſsſset relictus.
Secundò & principaliter conſstituendum eſst, ſsupe
11
*riùs dicta intelligenda procedere in legato particulari vſsusfructus, veluti cùm domus, aut fundus legatur: quo caſsu rei mutatione ſsic extinguitur vſsusfructus, vt nec areæ vſsusfructus debeatur; ſsecus tamen eſst in legato generali vſsusfructûs, veluti cùm vniuerſsorum, aut omnium bonorum vſsusfructus relinquitur: tunc enim areæ vſsusfructus retinetur, aut peti poteſst, per textum in l. quoties, 41. §. vniuerſsorum, ff. de vſsufructu, vbi Iulianus Iureconſsultus ſsic ſscriptum reliquit: Vniuerſsorum bonorum, an ſsingularum rerum vſsusfructus legetur, hactenùs intereſsſse puto, quòd ædes incenſsæ fuerint, vſsusfructus ædium ſspecialiter legatus peti non poteſst; bonorum autem vſsufructu legato, areæ vſsusfructus peti poterit: & ibidem notarunt Gloſsſsa, Baldus, Angelus, Albericus, & Florianus, Azo in ſsumma, C. de vſsufructu, num. 32. Corraſsius in l. ſsi iter, num. 3. ff. de ſseruitutibus. Petrus Coſstalius indict. l. repeti. Petrus Surdus in conſsil. 155. num. 5. lib. 2. & in conſs. 26. num. 10. lib. 1. Ratio veriſsſsima eſst, quia is, qui legat vniuerſsalem vſsumfructum, non videtur particularem aliquam rem reſspicere, ſsed videtur legare omnis ſsubſstantiæ vſsumfructum, & area dicitur eſsſse in ſsubſstantia bonorum: quæ ratio ceſsſsat, cùm particularis rei vſsusfructus relinquitur, vt apertè demonſstrat Iulianus in dict §. vniuerſsorum, in illis verbis: Quoniam qui bonorum ſsuorum vſsumfructum legat, non ſsolùm eorum, quæ in ſspecie ſsunt, ſsed & ſsubſstantiæ omnis vſsumfructum legare videtur: in ſsubſstantia autem bonorum etiam area eſst. Ex
12
* quibus verbis optimum poſsſset excitari dubium, vtrùm eius textus deciſsio procedat dumtaxat, cùm vſsusfructus vniuerſsorum bonorum relinquitur, an etiam cùm certarum rerum, hoc eſst, mobilium, & immobilium, aut immobilium tantùm vſsusfructus relinquatur. Et videtur dicendum, eum textum habere etiam locum in prædicto legato, quia quod ibidem dicitur de legato vniuerſsali, videtur poni ad differentiãdifferentiam rei alicuius particularis legatæ, & quia dicitur. Quoniam qui bonorum vſsumfructum legat. Quæ verba æqualiter conueniunt legaro mobilium & immobilium, ſsicut legato bonorum. Quod in facto conſsultus, ſsingularem rationem aſsſsignans, & latiùs, nouèque declarans, firmauit Petrus Surdus in conſs. 26. num. 11. lib. 1. qui in verſs. ſsufficit, in ea opinione eſst, vt exiſstimet, ſsufficere, vt procedat deciſsio dict. §. vni|
p. 261
uerſsorum, factum eſsſse legatum per nomen generis, dummodò ſsubſstantia, quæ remanet, includatur in illo genere: Ideò licèt non ſsit genus generaliſſimũgeneraliſſimum, ſsi tamen ſsit ſsubalternum. ſsat erit, quia idem comprehendit genus ſsubalternum reſspectu rerum ſsingularium, de quibus prædicatur, quod genus generaliſſimũgeneraliſſimum, & ponit exemplum, quia ſsub legato bonorum immobilium comprehenditur area, non minùs quàm ſsub legato vniuerſsali omnium bonorum, quod secus eſst, quando legatum fit ſsub nomine singulari domus, vel horti, vel ſstabuli, quia area, quæ remanet, non venit ſsub legato prædictis verbis concepto.
Ex eiſsdem etiam verbis, atque ſsuperiori reſsolutione
13
* deduci poteſst vera ſsolutio argumentationis cuiuſsdam, quam excitauit, atque optimè dissoluit Cuiacius in l ſseruitutes, ſsi ſsublatum, ff. de ſseruitutibus vrbanorum: is enim in finalibus verbis, cõtracontra ea, quæ ſsuperiùs diximus, vſsumfructum extingui ſsublato ædificio, ſsic argumentatur: Vſsusfructus totius ſsoli retinetur quãdiuquamdiu quælibet portio aedium manet, per textum in d.l. ſsi cui Inſsulæ: At collapſso ædificio manet area, quæ eſst pars ædium, & ea quidem maxima, l. eum qui, 23. ff. de vſsucapionibus, l. qui res, §. aream, ff. de ſsolutionibus; vbi, ſsublato ædificio manet area, ergo vſsusfructus manet. Sed reſspondet, hanc argumentationem captioſsam eſsſse, &
14
* proptereà diſstinguendum, ædium vſsumfructum retineri, quamdiu quælibet portio ſsuperficiei manet, quia tunc ædes ſsaluæ ſsunt aliqua ex parte; ſsuperficie autem in totum ſsublata, vſsusfructus non retinetur: hoc ideò, quia ſsaluæ non ſsunt ædes; id enim non eſst ſaluũſaluum, cuius pars integralis deſsideratur: ſsi ergo ſsublata ſsit ſsuperficies, quamuis maneat area, ædes tamen dici non poſsſsunt; proptereà tunc extinguitur vſsusfructus, nec reſstituitur: quæ ſsolutio ex dictis ſsuprà confirmatur apertè, & magis concludit, quàm alia Ricciardi in d §. finitur, nu. 11. qui tamen Cuiacij nullam mentionem facit.
Tertiò & principaliter conſstituendum eſst, ſsuperiora
15
* procedere in vſsufructu, & ſseruitutibus perſsonarum; in ſseruitutibus verò rerum, vel prædiorum, minimè obtinere, & conſsequenter ſseruitutes reales, aut prædiales, mutatione rei non perire, ſsiue peremptas ſsemel ex æquitate reſstitui, reſstituto ædificio, l. eum debere, l. ſsi teſstamento, ff. de ſseruitutibus vrbanorum, l. & ſsi forte, §. etiam, ff. ſsi ſseruitus vendicetur, l. ſseruitutes, 19. §. ſsi ſsublatum, ff. de ſseruitutibus vrbanorum, vbi dicit Bartolus in ſsummario, quantum ad iura ſseruitutum realium, ædificium deſstructum & reſstitutum idem videri, ſsecus quoad perſsonalcs ſseruitutes. Petrus Surdus in conſs. 121. n. 5. lib. 1. Ioannes Corraſsius in contextu l. primæ, ff. de ſseruitutibus, n. 49. & 50. & n. 51. verſsiculo, hic libenter, quærit differentiæ rationem inter perſsonales, & reales ſserui
16
*tutes, cur illæ mutatione rei extinguantur, hæ non: & quorundam rationes rectè, atque concludenter conuincit: poſstmodùm nouam rationem conſsiderat num. 52.
17
* demùm num. 53. illam magis probat ſsententiam, quòd quemadmodum interit vſsusfructus ſsublato ædificio; ita etiam & realis ſseruitus extinguitur, cùm non habeat ſsubiectum in quo conſsiſstat: & hoc vult textus in d. §. ſsi ſsublatum, dum dicit expreſssè, quòd vtilitas exigit, vt repoſsitum ædificium idem intelligatur, quibus verbis ſsignificat Iureconſsultus quòd licèt ſstricto, ſsubtilíque iure interierit ſstillicidij auertendi ſseruitus diruto ædificio; quia tamen Reipublicæ intereſst vrbanas ſseruitutes non extingui, leg. hæc autem, ff. de ſseruitut. vrban. gloſsſs. in l. ſsed an viæ, ff. de pignoribus, hac fictione ex æqualitate conſseruatur, quia lex interpretatur, & fingit, repoſitũrepoſitum ædificium in eadem ſspecie, & qualitate idem eſsſse cùm primo, licèt verè non ſsit, quod in vſsufructu dici non poteſst, in quo ſsolummodò interuenit vtilitas priuata, nec poteſst vlla vtilitas publica conſsideri; atque ideò fictio locum habere non poteſst, æquitate non ſsubſsiſstente, l. ſsciendum, ff. ex quibus cauſsis maiores, idque non obſscurè præſsentire videtur Bartolus in ſsummario dict. §. ſsi ſsublatum, quatenus docet, quòd in ſseruitutibus realibus ædificium deſstructum, & reſstitutum videtur idem, quaſsi ſsentiens, in eo fundari principaliter æquitatem, & rationem illius textus, & vtitur verbo, videtur, quia verè ædificiũædificium reſstitutum, non eſst idem cum primo, vt dictum eſst. Expreſsſsim tamen, & cæteris omnibus elegantiùs, Corraſsij reſsolu
18
*tionem confirmat Cuiacius recitationum ſsolennium in libros Digestorum, ad dict. l. ſseruitutes, §. ſsi ſsublatum. Is enim primùm quærit, an mutatione ædificij ſseruientis ſseruitus extinguatur, & an reſstituto ædificio, etiãetiam reſstituatur eadem ſseruitus? Et reſspondet, quòd ipſso iure non reſstituitur ſseruitus; nam ſsublatis ædibus ſseruis, extincta eſst ſseruitus: reſstitutis autem ædibus non poteſst reſstitui, quoniam non ſsunt eædem, quæ reſstituuntur, ſsed ſsunt aliæ ab his, quibus eſst impoſsita ſseruitus: Et ſsic ſsummo iure, opus eſst noua ceſsſsione; propter vtilitatẽvtilitatem tamen, ex æquitate, reſstituto ædificio, vtilis vindicatio ſseruitutis datur, quia idem eſsſse ædificium cenſsetur propter vtilitatem. Deinde conſstituit, idem dicendũdicendum eſsſse, ſsi ædes dominantes corruant; nam his reſstitutis, & ſseruitas reſstituetur. Denique quærit, quæ ſsit diuerſsitatis ratio inter perſsonales, & reales ſseruitutes: Et reſpõdetreſpondet, quòd in vſsufructu ſstrictum ius ſsequimur, quoniam agitur de fructibus ædificij lucrandis; at in ſseruitutibus ſspectamus non tam ius, quàm vtilitatem rerum: Vtilitas autem rerum exigit, vt vicinus hæc iura aliis tribuat, id vicina prædia exigunt, & quoniam magis neceſsſsaria ſsunt iura, in his ſsequimur vtilitatem.
Sed & alia poterit vltra prædictos Authores differen
19
*tiæ ratio reddi, ſsi anteà conſstituamus, in pignore etiam diuerſsum ius conſstitutum, quàm in vſsufructu: in eo enim Paulus Iureconſsultus in l. domo 21. ff. de pignoratitia actione, ſsic ſscripſsit: Domo pignori data, & area eius tenebitur: eſst enim pars eius; & è contra, ius ſsoli ſsequitur ædificium; & ibidem Accurſsius ſscholio 1. Bartolus, Caſstrenſsis, & alij adnotarunt communiter, rei mutatione non perire pignus, ſsed in area conſsiſstere: de ratione
20
* differentiæ inter vſsumfructum, & pignus quærendum eſst; & Iaſson in addit, ad Portium, in dict. §. finitur. n. 5. in fine, dicit, quòd ſseruitus vſsusfructûs extinguitur mutatione formæ, nec durat, ſsiue non reuiuiſscit ædificio reædificato, ne proprietas reddatur inutilis; quod non eſst propter ius pignoris, quia etiãetiam durante iure pignoris; nihilominùs proprietas eſst vtilis. Quæ ratio reuera parùm pungit, & conuincitur manifeſstè, Primò, quia etiamſsi vſsusfructus reuiuiſsceret, ſsiue duraret ædificio iterùm repolito, non ideò ſsequeretur, quod proprietas inutilis eſsſset, quippe inutilis iudicatur proprietas cùm in vniuerſsum inutilis eſsſse poteſst, ſsemper abſscedente vſsufructu, vt dicit Iuſstinianus in §. 1. in fine, Inſstitut. de vſsufructu: ſsed in propoſsita ſspecie, tametſsi duraret vſsusfructus, denuò erecto, aut repoſsito ædificio, non eſsſset inutilis proprietas: enimverò finiri poſsſset vſsusfructus, & cum proprietate conſsolidari, morte vſsufructuarij, capitis diminutione, non vtendo per modum, & tempus, & aliis modis à iure conſstitutis. Deinde & ſsecundò, quoniam Paulus Iureconſsultus in ea lege, fundatur in eo, quòd area, quæ remanet, ſsit pars domûs deſstructæ, ſsiue combuſstæ, non in eo, quòd proprietas vtilis, aut inutilis remanere poſsſsit propter ius pignoris.
Bartolus vero in leg. ſsi conuenerit, §. ſsi quis caue
21
*rit, num. 3. de pignoratitia actione, licet magiſstraliter diſstinguat in prepoſsito, quando ſscilicet vſsusfructus, pignus, & dominiũdominium extinguantur, ſsi res tranſseat in aliam materiam, vel formam, ad quem confugere neceſsſsarium erit, cùm occaſsio ſse offerat; nullam tamen reddit differentiæ rationem in prædictis; & nonnullas rationes improbat, tradítque nouãnouam rationem Petrus Ricciardus in dict. §. finitur, ex num. 38. Dici tamen poſsſset dupli
22
*citer: Primum, quòd vſsusfructus, qui eſst ſseruitus perſsonalis, non imprimit characterem in re ipſsa; neque ei inhærer, quoniãquoniam vſsusfructus exercetur circa fructus rei, hon circa rem ipſsam, ſsiue proprietatem, vt dicit Caſstrenſsis in l. 4. n. 23. ff. de ſseruitutibus, & probat Molina |
p. 262
de Hiſspanorum primogeniis, lib. 1. cap. 19. num. 22. Ideòque facilius ſsublato ædificio, ſsiue rei mutatione extinguitur omninò, nec reuiuiſsicit, etſsi ædiſiciũædiſicium reſstituatur, ex dictis iuribus: in pignore verò, & in ſseruitute prædiali contrà obſseruatur, per text. in d.l. domo, 21. ff. de pignoratitia actione, & in d.l. ſseruitutes, 19. § ſsi ſublatũſublatum, ff. de ſseruitutib. vrban. quia ſseruitutes reales characterẽcharacterem imprimũtimprimunt, ac per eas incõmodaturincommodatur, & deterior redditur ipſsa res. quę ſseruitutem debet, vt docet Caſstrenſsis loco relato ſsuprà. Similiter obligatio pignoris rẽrem concernit principaliter, l. & quæ nondum, 15. §. & quod dicitur, ff. de pignoribus. Ideò idem ius conſstituitur in pignore, quod in ſseruitute prædiali: quoniam ius reale eſst plus radicatum, quàm ſsit ius perſsonale, vt cum Fabro, & Aretino, probauit Nicaſsius in eodem §. finitur, circa finem.
Deinde & ſsecundò, aliter & meliùs dici poſsſset, quòd in
23
* pignore & hypotheca ſecuritatẽsecuritatem debiti principaliter ſspectamus, §. vltimo, Inſstitut. quibus modis re contrahitur obligatio. Quæ ſsemper eſsſse poteſst, ac æquum eſst vt ſsit, re etiam quantumcunque mutata; nam in pignore & hypotheca res tota obligatur, ſsed area pars domus eſst pignori datæ, vt dicit textus in eadem l. domo: ergo etſsi domus pignori data, diruta, aut deſstructa ſsit, area tamen remanere debet obligata: vſsusfructus verò interim manet, dum ſsalua eſst ſsubſstantia rei, l. 1. ff. de vſsufruct. in principio. Institut. eodem titul. At mutata forma rei, non manet ſsubſstantia, l. vſsufructuarius nonum, 51. l. vſsufructuarius, 68. ff. de vſsufructu. Ideò non mirum, ſsi vſsusfructus extinguatur etiam in area, quia dirutâ domo non manet ſsubſstantia rei, cuius vſsusfructus legatus fuit; & ad hæc reduci poſsſsunt, quæ inpropoſsito conſsiderauit Ricciardus in dict. §. finitur, num. 38. verſsicul. vlteriùs ego reſsponderem, vbi dicit, quòd ideò deſstructâ aut dirutâ domo, remanet ius, & obligatio pignoris in area, quia domus fuit pignori data, & quoad ædificium, & quoad ſsuperficiem, & quoad ſsolum & aream etiam; ideò cùm remaneat area, & pignoris obligatio remanet: vſsusfructus verò conceſsſsus cenſsetur ratione ædificij & ſsuperficiei, vt ſscilicet inhabitaretur, & ſsic propter vſsum habitationis; ideò domo deſstructa, non durat vſsusfructus in area, quia non durat ille vſsus, ad quem fuit conceſsſsa domus, cũcum domus diruta amplius habitari nõnon poſsſsit.
Quarto & vltimo loco conſstituendum eſst, quòd fun
24
*di vſsufructu legato, ſsi villa diruta ſsit, vſsusfructus non extinguitur, quia villa fundi acceſsſsio eſst, non magis quàm ſsi arbores deciderint, per textum in l. fundi, 8. ff. quibus modis vſsus fructus amittatur. Quæ procedit, etiamſsi
25
* villæ vſsusfructus datus ſsit, quoniam villæ appellatione, etiam ei adiunctos agellos comprehendere ſsolemus, vt firmat Connanus commentariorum iuris ciuilis, lib. 4. c. 6. num. 8. fol. 247. vbi num. 9. de areæ, & vineæ vſsufructu mouet dubium, vtrùm, inquam, vineæ vſsufructu relicto,
26
* eâ excisâ pereat vſsusfructus. Item areæ vſsufructu relicto, ſsi poſsteà in ea vinea inſstituatur, vſsusfructus an extinguatur? Denique relicto areæ vſsufructu, vt tollatur vinea, vtrùm remaneat vſsusfructus in area: & rectè præfata dubia diſsſsoluit, vt ſsi aliquando occaſsio ſse obtulerit, ibidem videri poterit.
Loading...