Castillo Sotomayor: Opera omnia, sive quotidianarum controversiarum iuris

preceding text ...

back | | continue

CAPVT XI.

Filij nati ex matrimonio putatiuo bona fide contracto, an, & quando ex præſsumpta teſstantis voluntate, vel ex iuris diſspoſsitione comprehenſsi dicantur, vt in fideicommiſsſsis, & primogeniis, etiam excluſsis aliis filiis ex legitimo matrimonio natis ſsuccedant? vbi de matrimonio putatiuo dicuntur nonnulla: Decij ſsententia, quam Socinus iunior, & alij tuentur contra Curtium iuniorem eleganter, & nouè defenditur; & congeſstis in vnum quæ ab aliis in mille locis erant ſscripta, res iſsta dilucidè, & diſstinctè magis, quàm hactenùs explicatur.

SVMMARIVM.

1 Filij nati ex matrimonio putatiuo bona fide contracto, hoc eſst, ambobus, vel altero coniugum, probabili facti ignorantiâ, impedimentum ignorantibus, legitimi ſsunt, quamuis poſsteà detectum fuerit impedimentum: idque reſspectu vtriuſsque parentis.
2 Provt hoc num. latiſsſsimè explicatur remiſsſsiiuè, & in propoſsito congeruntur permulti, qui de matrimonio putatiuo ſscripſserunt pleniſsſsimè.
3 Filij ex matrimonio putatiuo nati, verè & propriè legitimi ſsunt. Primò, ſsiue verè, ſsiue præſsumptiuè coniuges ignorauerint impedimentum.
4 Secundò, etiamſsi vnus tantùm ex coniugibus impedimentum ignorauerit.
5 Tertiò, quoad omnes effectus, dignitates, honores, ſspiritualia, temporalia, feuda, emphyteutica, fideicommiſsſsa, ſsucceſsſsiones ab inteſstato, atque ex teſstamento, tam parentum ſsuorum, quàm etiam conſsanguineorum, & aliorum coniunctorum.
6 Quartò, vt in aliquo, à cæteris filiis legitimis non differant.
7 Quintò, vt ignorantia in dubio præſsumatur, quando non conſstat de ſscientia.
8 Sextò, matrimonium putativum ad effectus prædictos tunc dici, quando verè & ſsolemniter contractum fuerit, provt hoc num. declaratur: vbi agitur de intellectu text. in cap. cum inhibitio, de clandeſstina deſsponſsatione.
9 Filium primogenitum, natum ex matrimonio putatiuo bona fide contracto, in Maioratu ſsuccedere, ac etiam excludere alios filios ex legitimo matrimonio procreatos, cùm Maioratus ſsimpliciter inſstitutus eſst, provt hoc num. & ſseqq. declaratur.
10 Filios ex matrimonio putatiuo natos, ſsubſstitutum excludere, ac facere deficere conditionem, quando teſstator ſsic dixit: Et ſsi hæres meus deceſsſserit ſsine filiis, ſsubſstituo Titium.
11 Filius primogenitus, ex matrimonio putatiuo natus, ſsuccedit in Maioratu, tam reſspectu vltimi poſsſseſsſsoris, quàm aliorum coniunctorum.
12 Filios ex matrimonio putatiuo bona fide contracto, ſsuccedere etiam in Maioratu, qui ea lege, aut conditione institutus ſsit, vt non niſsi filiis legitimis aut legitimè natis, vel ex legitimo matrimonio procreatis deferatur, & num. ſseq.
13 Filium natum ex matrimonio putatiuo, legitimum dici, vt ſsubſstitutum excludat, cùm teſstator dixerit: Et ſsi hæres meus deceſsſserit ſsine filiis ex legitimo matrimonio natis, ſsubſstituo Caium.
14 Filij nati ex matrimonio putatiuo, an in fideicommiſsſsis, & primogeniis ſsuccedant? ad quæ filij legitimi, vel ex legitimo matrimonio procreati inuitantur: latiſsſsimè actum à Socino iuniore in conſsil. 39. ex num. 18. cum ſseq. & in conſsil. 63. per totum, vol. 3. & ad eum omninò confugiendum eſsſse in hac quæſstione; nihilominùs tamen, nonnulla adjicere, & rem hanc latiùs explanare, ideò coactum Authorem, quòd Scribentes huius Regni, qui de primogeniis tractarunt, breuiter nimis ſse habuerint, nec debitam diſsputationem præfato dubio tribuerint.
15 Alij verò, tam exteri, quàm huius Regni Authores nunquam radicem, & fundamentum iſstius dubij ſsed ſsolas ramas, & vmbram tetigerint, & ibidem de ſsententia Curtij iunioris à communi opinione diſsſsentientis.
16 Decium ac eius ſsequaces, in confirmationem reſsolutionis traditæ ſsuprà num. 12. & 13. quatuor in effectu adducere fundament, ex quibus ſsufficienter non probatur eorum concluſsio, provt hoc num. demonſstratur.
17 Decij ſsententia validiſsſsimo fundamento munita.
18 Pro ſsententia Decij, ſsecundum fundamentum adducitur.
p. 61
19 Decij reſsolutio concludenti ratione confirmata, & infrà, num. 22. & 23.
20 Curtij & Alexandri ſsolutiones reiectæ.
21 A verbis legis, ad verba teſstatoris, validum eſst argumentum.
22 Prouiſsio facta à teſstatore per viam diſspoſsitionis in vno caſsu, comprehendit alium omiſsſsum, omninò ſsimilem, & eundem effectum habentem; idque ex veriſsimili diſsponentis voluntate.
23 Conditio quando eſst neceſsſsaria ad actum, vel ad effectum actus, permiſsſsa eſst extenſsio ad alium caſsum; & ſsic impleri poteſst per æquipollens.
24 Matrimonium putatiuum, ſsimpliciter & abſsolutè loquendo, licèt non ſsit verum matrimonium, nec etiam legitimum, ſsed inualidum propter impedimentum; tamen quoad hunc effectum legitimitatis filiorum, & ſsucceſsſsionis eorum, vt matrimonium legitimitatem producere poſsſsit, habilitatur, & legitimum & validum efficitur, provt latiùs hoc num. declaratur.
25 Curtij iunioris præcipuum fundamentum contra Decium adducitur, & numer. ſsequent. vſsque ad numer. 29.
26 Legitimatum per reſscriptum Principis, verè, non fictè, legitimum eſsſse, & vide infrà, numer. 29. ad finem.
27 Legitimatus ſsubſstitutum excludit, & conditionem facit deficere, ſsi teſstator dixerit: Si hæres deceſsſserit ſsine filiis legitimis & naturalibus.
28 Legitimatus non excludit ſsubſstitutum, quando teſstator dixerit: Et ſsi deceſsſserit ſsine filiis legitimis & naturalibus legitimè natis, vel ex legitimo matrimonio.
29 Curtij iunioris præcipuo fundamento contra Decium, optimè, ac verè ſsatisfactum.
30 Curtij iunioris, ac ſsequacium fundamentis nonnullis reſspondetur.
31 Curtij contra Decium, triplex argumentum, breuiter & verè diſsſsolutum.
32 Contra Decium, 6. & 7. fundamentum adducitur, & num. ſseqq. eleganter reſspondetur illis.
33 Inter matrimonium verum, & putatiuum, cùm ſsint multæ differentiæ, ſsi enunciatur matrimonium ſsimpliciter, non ſsufficit figura matrimonij, quia non ſsemper eundem effectum operantur; ſsecus, ſsi matrimonium enunciatur ad vnum effectum, qui ex vtroque pariformiter reſsultat: tunc enim matrimonij figura ſsufficeret.
34 Matrimonio vero conceſsſsa priuilegia, aliquando non competere matrimonio putatiuo, & infrà, num. 40. in fine.
35 Nihilominùs tamen, inter matrimonium verum, & putatiuum æquiparatio admittitur, vbi comparantur reſspectu vnius effectus, qui ex vtroque pariformiter reſsultat.
36 Et aliquando etiam, priuilegia conceſsſsa matrimonio vero, & matrimonio putatiuo competunt: mulièrque in matrimonio putatiuo habere ſsolet priuilegia doti conceſsſsa.
37 Priuilegia reſspicientia exactionem dotis, habere locum in dote putatiua, remiſsſsiuè.
38 Priuilegium tacitæ hypothecæ, competere doti putatiuæ, remiſsſsiuè.
39 In dote putatiua, locum habere priuilegium l. in rebus, 30. C. de iure dotium, remiſsſsiuè.
40 In matrimonio putatiuo, locum habere communicationem lucrorum, remiſsſsiuè.
41 L. finalis, C. de his qui veniam ætatis impetrauerunt, contra Decium expenditur, & hoc num. reſspondetur eidem.
42 Filios ex matrimonio putatiuo natos, in Maioratu non ſsuccedere, ſsi inſstitutor ad ſsucceſsſsionem dumtaxat inuitauerit eos, qui ex vero matrimonio nati ſsunt.

PRo expedita huius Capitis explicatione, in primis conſstituere, atque præmittere neceſsſsarium erit: Quòd filij nati ex matrimonio putatiuo bona fide con

*tracto, hoc eſst, ambobus, vel altero coniugum, probabili facti ignorantiâ impedimentum ignorantibus, legitimi ſsunt, quamuis poſsteà detectum fuerit impedimentum: idque reſspectu vtriuſsque parentis, cap. peruenit, vbi Gloſsſsa, Abbas, Hoſstienſsis, Butrius, Ancharanus, & cæteri, cap. ex tenore, qui filij ſsint legitimi, vbi ſsic communiter concludunt omnes, & latiùs confirmantes, ita adnotarunt Abbas in cap. cùm inhibitio, num. 4. de

* clandeſstina deſsponſsatione, Baldus in l. qui contra, C. de inceſstis nuptiis, Iaſson in conſs. 159. num. 1. per totum, & in conſs. 168. num. 4. lib. 4. Antonius Gabriel commun. concl. tit. de legitimitat. concl. 4. in princ. Tiraquellus in l. ſsi vnquam, verbo, donatione largitus, num. 141. c. de reuocandis donat. & de legibus connubialibus, gloſs. 8. num. 25. cum ſseqq. Dueñas in regula 350. Pariſsius in conſs. 15. n. 44. lib. 2. Grammaticus conſsil. ciuili, 56. col. 2. Rolandus in conſs. 93. num. 18. & ſseq. lib. 3. Paleotus de nothis & ſspuriis filiis, cap. 9. à princ. Couar. de Sponſsalibus, 1. part. §. 1. num. 1. & 2. Cephalus in conſsil. 82. &. num. 61. lib. 1. & in concil. 390. num. 16. & num. 44. 45. & 46. lib. 3. & in conſs. 307. num. 59. & ſseqq. lib. 3. & in conſs. 444. num. 70 lib. 4. & in conſs. 647. ex num. 1. atque ex num. 12. lib. 5. Menochius in conſs. 15. n. 1. lib. 1. & in conſs. 199. n. 35. & 39. & num. 40. in fine, & 41. lib. 2. & præſsumpt. lib. 4. præſsumpt. 77. in princ. Tellus Ferdinandez in l. 6. Tauri, n. 8. & 9. & ibidem Ceruantes num. 9. & num. 18. & ſseq. & Auendañus gloſs. 1. num. 2. 3. & 6. Coſsta in cap. ſsi pater, de teſstamentis, in 6. in 1. part, in verbo, vxorem, per tot. Matienzus in l. 10. tit. 8. gloſs. 4. num. 3. & in l. 2. titul. 9. gloſs. 1. num. 4. vſsque ad num. 7. & in rubr. tit. 1. de matrimonio, num. 115. & 116. vbi allegat l. 1. tit. 13. & l. 2. tit. 15. partita 4. l. 4. tit. 6. lib. 3. fori. Molina, Mieres, Menchaca, Aluaradus, & Alexander Trentacinquius, quorum ſstatim ſspeciſsicam mentionem faciam. Loan. Guttier. practic. lib. 3. quæſst. 74. Caldas Pereira de nominat. emphyteut. quæſst. 21. ex num. 42. cum ſseqq. Caualcanus de vſsufructu mulieri relicto, num. 230. & 231. latè & vtiliter Ioannes Vincentius Honded. in conſs. 87. à princ. lib. 1. Marcus Antonius Peregrinus de fideicommiſsſsis, art. 24. ex num. 65. cum ſseqq. vſsque ad num. 79. fol. mihi, 231. Cæuallos practic. commun. quæſst. 697. ij Authores de matrimonio putatiuo ſscripſserunt pleniſsſsimè, & ſsuperiorem doctrinam latiùs declarant, vt penes ipſsos videri poterit: ſsufficiet hic quærendi, & congerendi labore Lectorem excuſsare, ac etiam nonnullis aliis ſscienter, conſsultóque prætermiſsſsis, dumtaxat (quod ad inferiùs dicenda prætermitti non poteſst) conſstituere, praefatam doctrinam procedere.

Primò, ſsiue verè, ſsiue præſsumptituè coniuges igno

*rauerint impedimentum; vtroque enim caſsu, filij ex matrimonio putatiuo nati, verè & propriè legitimi ſsunt, ex Authoribus relatis ſsuprà, & communi Scribentium ſsententia in dict. cap. peruenit, & in dict. cap. ex tenore.

Secundò, vt dixi, etiamſsi vnus tantùm ex coniugibus

* impedimentum ignorauerit. Ex eiſsdem iuribus, & Authoribus, ſsic vt in hoc nullus adhuc diſsſsentiat.

Tertiò, quoad omnes effectus, dignitates, honores,

* ſspiritualia, temporalia, feuda, emphyteutica, fideicommiſsſsa, ſsucceſsſsiones ab inteſstato, atque ex teſstamento, tam parentum ſsuorum, quàm etiam conſsanguineorum, & aliorum coniunctorum: quod vnanimiter etiam probarunt Doctores, atque ex Communi, Tellus Ferdinandez, Matienzus, Auendañus, Ceruantes, Ioannes Guttierrez, & alij relati ſsuprà.

Quartò, vt in aliquo à cæteris filiis legitimis non dif

*ferant. Gloſsſsa, & Communis in dict. cap. ex tenore, Iaſson in dict. conſs. 156. num. 3. Decius in conſs. 153. num. 1. & in conſs. 154. in princ. Paleotus dict. cap. 9. num. 14. Rolandus in conſs. 93. ex num. 18. lib. 3. & latiùs probant Ioannes Vincentius Honded. in conſs. 87. ex num. 1. vſsque ad num. 10. Peregrin. de fideicommiſsſsis, d. art. 24. n. 66. per tot.

p. 62

Quintò, vt ignorantia in dubio præſsumatur, quan

*do non conſstat de ſscientia: quod cum infinitis probarunt Cephalus dict. conſs. 647. num. 12. lib. 5. Menochius in conſs. 15. num. 7. lib. 1. Rolandus dict. conſsil. 93. num. 29. lib. 3. Honded. dict. coſs. 87. num. 11. Peregrinus dict. art. 24. num. 67.

Denique & ſsextò, matrimonium putatiuum ad effe

*ctus prædictos, tunc dici, quando verè & ſsolemniter contractum fuerit: hoc eſst de iure communi in facie Eccleſsiæ, & palam, & cum bona fide contrahentium, vel alterius eorum, ac denique ſseruatâ formâ cap. cum inhibitio, de clandeſstina deſsponſsatione, quem text. & ſsuperiorem traditionem optimè declarant, & alios multos recenſsent Menochius dict. præſsumpt. 77. in princ. lib. 4. latius in conſs. 199. ex num. 39. cum ſseqq. lib. 2. Verallus in deciſs. 25. & in deciſs. 150. num. 7. in 1. part. Ioannes Vincentius Honded. dict. conſs. 87. num. 14. 15. & 16. & num. 23. & ſseqq. & num. 48. & ſseqq. Marcus Antonius Peregrinus de fideicommiſsſsis, dict. art. 24. num. 65. Hodie verò ſseruatâ formâ Tridentini, de qua in cap. 1. de reformat. matrim. ſseſsſs. 24.

Secundò & principaliter conſstituendum eſst, ex dictis

* ſsuprà facilè deduci præcipui huius capitis dubij reſsolutionem; & in primis, cùm Maioratus ſsimpliciter inſstitutus eſst, hoc eſst, cùm deſscendentes alicuius familiæ ſsimpliciter vocantur, aut certis vocationibus, aut ſsubſstitutionibus factis, filij ſsimpliciter, ſsiue filij maſsculi ad ſsucceſsſsionem inuitantur, filium primogenitum natum ex matrimonio putatiuo bona fide contracto in Maioratu ſsuccedere, ac etiam excludere alios filios ex legitimo matrimonio procreatos: quod ſsic reſsoluunt Molina de Hiſspanorum primogeniis, lib. 3. cap. 1. num. 12. Mieres de maioratu 3. part. quæſst. 15. num. 22. Aluaradus de coniecturata mente defuncti, lib. 2. cap. 3. num. 9. verſs. ſsed pro 1. part. mouentur dumtaxat ex eo quòd hic filius verè & propriè legitimè natus dicatur quoad effectum ſsucceſsſsionis, ex dict. cap. 2. cap. ex tenore, qui filij ſsint legitimi, cum aliis dictis ſsuprâ. Eandem ſsententiam in fortioribus terminis probarunt etiam alij plures, quos ſstatim commemorabo; ac verè hæc pars probatur expreſsſsim authoritate multorum, qui filios prædictos in dignitate, in feudo, in emphyteuſsi, & in fideicommiſsſso ſsuccedere affirmarunt: hos in vnum congeſsſserunt Rolandus dict. conſs. 93. num. 18. & ſseqq. lib. 3. Paleotus de nothis & ſspuriis filiis, cap. 9. num. 14. Ioannes Vincentius Honded. in conſs. 87. num. 6. lib. 1. Peregrinus de fìdeicommiſsſsis, art. 24. num. 66. ad finem. Mantica de coniecturis vltimar. volunt. lib. 11. tit. 8. num. 24. deinde authoritate Dini in conſs. 6. num. 12. vbi ſscribit, filios ex matrimonio putati

*uo natos ſsubſstitutum. excludere, ac facere deficere conditionem, quando teſstator ſsic dixit: Et ſsi hæres mens deceſsſserit ſsine filiis, ſsubſstituo Titium, & ſsequuntur Capra in conſs. 16. Et ſsi prima facie, col. vlt. Decius dict. conſs. 153. Ruinus in l. Gallus, §. ſsi eius, num. 99. ff. de liberis & poſsthumis, Curtius iunior in conſs. 27. num. 6. Menochius in conſsil. 15. num. 5. lib. 1. & præſsumpt. 77. num. 4. & 5. lib. 4. Idque procedit tam reſspectu filiorum vltimi poſsſseſsſsoris

* Maioratus, qui ex matrimonio putatiuo nati ſsint, quàm aliorum coniunctorum, aut conſsanguineorum, qui ex teſstatoris, vel ex legis diſspoſsitione ad Maioratum vocantur, ex his, quæ dicebamus ſsuprà, num. 5. videlicet bonam fidem prodeſsſse quoad ſsucceſsſsionem parentum, & omnium aliorum coniunctorum, vt in fideicommiſsſsis obſseruant Peregrinus, & Honded. vbi ſsuprà.

Tertiò & principaliter conſstituendum eſst, ſsuperio

*rem reſsolutionem non ſsolùm procedere in Maioratu ſsimplici, ſsed etiam in eo, qui ea lege, aut conditione inſstitutus ſsit, vt non niſsi filiis legitimis, aut legitimè natis, vel ex legitimo matrimonio procreatis deferatur; tunc namque etiam in eo ſsuccedet filius primogenitus, ex matrimonio putatiuo natus, ob eandem rationem, quia tales filij reſspectu facultatis ſsuccedendi, dicuntur verè nati ex legitimo matrimonio, cùm lex ipſsa ciuilis & Pontiſsicia, quoad hunc effectum eos verè legitimos iudicauerit: quod cum Decio in conſs. 153. n. 1. Gregorio Lopez in l. 1. tit. 13. partita 4. in verbo, ſse caſsa con ella, col. 2. Couar. de Sponſsalibus, 2. part. cap. 8. §. 1. num. 3. Addit. ad Alexand. conſs. 5. lib. 7. litera, A. defendunt Molina de Hiſspanorum primogeniis, lib. 3. dicto cap. 1. num. 15. Mieres de maioratu, part. 3. quæſst. 15. n. 22. Socinus iunior, qui per multa argumenta probat in conſsil. 63. per totum, & in conſs. 39. ex num. 18. lib. 3. Menchaca de ſsucceſsſsionum progreſsſsu, lib. 3. de fideicomiſsſsaria ſsubſstitut. §. 26. n. 16. Aluaradus de coniect. mente defuncti, lib. 2. cap. 3. num. 9. verſs. ſsed pro 1. part. fol. 62. Cephalus in conſs. 82. num. 24. & num. 61. lib. 1. & in conſs. 390. ex num. 44. lib. 3. & in conſs. 444. num. 7. lib. 4. & in conſs. 647. num. 29. lib. 5. Mantica de coniecturis vltim. volunt. lib. 11. tit. 8. num. 24. Hieronymus à Laurent, in deciſs. Auenionen. 70. per totam, vbi eleganter loquitur, & dicit iudicatum in fauorem filiorum natorum ex tali putatiuo matrimonio. Antonius Theſsaurus deciſs. Pedemont. 196. num. 7. Alexander Trentacinquius de ſsubſstit. 4. part. cap. 7. n. 56. fol. 152. vbi dicit ab hac opinione non eſsſse recedendum. Marcus Antonius Peregrinus de fideicommiſsſsis, art. 24. num. 72. qui dicit ſsententiam Decij magis communiter receptam. Ioannes Vincentius Honded. in conſs. 87. num. 6. lib. 1. Menochius lib. 4. præſsumpt. 77. n. 6. vbi ex communi ſsententia, cum eodem Decio reſsoluit,

* filium natum ex matrimonio putatiuo, legitimum dici, vt ſsubſstitutum excludat, cùm teſstator dixerit: Et ſsi hæres meus deceſsſserit ſsine filiis ex legitimo matrimonio natis, ſsubſstituo Caium. Et hanc opinionem ad partes diſsputa

*re, quamuis prima facie neceſsſse non videatur, quia Socinus iunior dict. conſs. 39. ex num. 18. cum ſseqq. & in conſsil. 63. per totum, vol. 3. latiſsſsimè, & doctiſsſsimè diſsputauit, ad quem omninò confugiendum in hac quæſstione admoneo: nihilominùs tamen, nonnulla adjicere, & rem hanc latiùs explanare, ideò coactus videor, quòd Scribentes huius Regni, qui de primogeniis tractarunt, breuiter nimis ſse habuerint, nec debitam diſsputationem præfato dubio tribuerint; alij verò, tam exteri, quàm

* huius Regni Authores, nunquam radicem, & fundamentum iſstius dubij, ſsed ſsolos ramos, & vmbram tetigerint. Eo etiam, quòd à prædicta ſsententia communi diſsſsentit Curtius iunior in conſs. 27. num. 6. & latiùs in conſs. 64. num. 11. & num. 17. & cogitandum reliquit Ruinus in l. Gallus, §. ſsi eius, num. 99. ff. de liberis & poſsthumis, provt aduertunt Molina, Trentacinquius, Menochius, Mantica, Peregrinus, & alij relati ſsuprà, qui, vt dixi, à ſsuperiori ſsententia non recedendum affirmant, quamuis contrariam cum eodem Curtio iuniore, in puncto iuris veriorem eſsſse contra Decium profiteatur, ſsed malè quidem, Caldas Pereira de nominat. emphyt. quæſst. 21. num. 42. 43. & 44. fol. 241.

Decius autem, ac eius ſsequaces in confirmationem

* ſsuperioris reſsolutionis traditæ ſsuprà, num. 12. & 13. quatuor in effectu adducunt fundamenta, ex quibus ſsufficienter non probatur eorum concluſsio.

Primò enim dicunt, quòd natus ex matrimonio putatiuo dicitur verè legitimus, & habilis ad ſsuccedendum, & quòd ad inducendam veram legitimitatem ſsufficit opinio colorata matrimonij, vt ſsuprà, in initio huius capitis, latiùs probauimus. Sed parum vrget, quoniam dubium non conſsiſstit in hoc, an ſscilicet natus de matrimonio putatiuo ſsit verè legitimus, & habilis ad ſsuccedendum, quod certum eſst, ſsed in alio, nempe an ſsit ſsatisfactum verbis teſstatoris vocantis filium legitimum, & de legitimo matrimonio; nec concludit dicere: eſst habilis ad ſsuccedendum, ergo comprehenditur ſsub illis, verbis; idque ex ſsententia Doctorum, qui exiſstimarunt communiter, matrimonium putatiuum, verum non eſsſse matrimonium, nec legitimum ſsimpliciter, quos in vnum congeſsſserunt Antonius Gabriel communium concl. lib. 6. tit. de legitimatione, concl. 4. num. 2. & 4. Menochius lib. 4. præſsumpt. 77. num. 8. & alij relati ſsuprà, num. 2. & latiùs explicabimus infrà.

Vnde & ſsecundum fundamentum Decij deluitur, |

p. 63

quod cæteri vrgere putarunt ſscilicet quòd natus de matrimonio putatiuo in feudo ſsuccedit: non enim ſsequitur; talis filius eſst habilis ad ſsuccedendum in feudo, ergo verba teſstatoris, quæ requirunt legitimum filium ex matrimonio legitimo procreatum, verificari debent in matrimonio putatiuo, ob eandem rationem, non ob alias, quas in huius fundamenti ſsolutione effudit Curtius iunior locis relatis ſsupra.

Nec etiam tertium concludit, quòd dos putatiua habeat priuilegia dotis veræ; nam inter dotem veram, & putatiuam multæ ſsunt differentiæ, provt 18. differentias ponit Baldus Nouellus de dote, fol. 67. cum ſseqq. & notauit Menochius d. præſsumpt. 77. num. 9. & 10. & dicetur infrà, ante finem huius capitis.

Similiter nec vrget quartum fundamentum, quod deducitur ex doctrina Caſstrenſsis, in l. finali, C. de verb. ſsignificat. nam Caſstrenſsis ipſse, & cum eo Socinus contrarium in effectu tenent in l. in his, ff. de condit. & demonſst. & verbum, fratribus, magis generale, & aptum eſst in ſspecie ibi propoſsita, quàm verbum, legitimum matrimonium, in quæſstione noſstra, vt de ſse patet apertè.

Nihilominùs tamen ſsententia Decij, & verior eſst, vt

* dixi, & omninò amplectenda, ſsed aliis nititur fundamentis, quæ ad ſsequentia reduci poſsſsunt.

Primò, quòd quando caſsus vnus eſst omninò alij adæquatus, diſspoſsitum in vno, cenſsetur etiam in alio æquiparato diſspoſsitum, etiam in materia odioſsa & correctoria, vt probat text. iunctâ ſsuâ Gloſssâ in l. ſsi quis ſseruo. c. de furtis, quem multis exornant Iaſson in l. de quibus, num. 14. ff. de legibus, & in l. 1. col. 3. de legat. 1. & in l. ſsi is qui pro emptore, num. 291. vſsque ad num. 306. ff. de vſsucapionibus. Romanus in conſs. 388. col. 2. & poſst Antonium Gomez. & Tellum Ferdinandez, Ceruantes in l. 4. Tauri, num. 23. ſsed matrimonium putatiuum, quoad inducendam veram legitimitatem & effectus illius, eſst omninò adæquatum vero, & legitimo matrimonio, ex iuribus, & Authoribus à me relatis ſsuprà, in princ. ergo diſspoſsitum in teſstamento, ſsiue in quacunque alia materia in matrimonio legitimo, quoad hunc actum, & effectum ſsuccedendi, cenſsetur diſspoſsitum in matrimonio putatiuo.

Nec obſstat, quod impugnando fundamentum Decij, dicebam ſsuprà; nec etiam legitimum, & putatiuum matrimonium in multis. æquiparari, diſsſsentire tamen in multis, & argumentum à ſsimili, dato diſsimili, corruere: quia prædicta procederent, quando æquiparatio fieret ſsimpliciter, ſsecus quando comparatio fit tantùm in illo, in quo omnimoda ſsimilitudo reperitur, quia tunc omnimoda diſsſsimilitudo in aliis non nocet, vt notat Gloſsſsa vbi Gemin. poſst Ioannem Andream in cap. non poteſst, de præbendis, lib. 6. Abbas in cap. tranſslato, col. 3. de conſstitut. vbi Decius in 3. col. Deinde, quia in caſsu præſsenti non fit comparatio inter verum & putatiuum matrimonium, inter quæ aliquando datur differentia, ſsed inter natum de putatiuo, & natum de legitimo matrimonio, inter quos quoad effectum prædictum ſsucceſsſsionis & alios ſsimiles, nulla prorſsus diſsſsimilitudo reperitur, ſsed omnimoda ſsimilitudo, & conſsonantia ex omnibus iuribus, & Authoribus ſsuperiùs relatis.

Secundò pro eadem ſsententia communi facit, quòd

* legitimè natus, dicitur natus de legitimo matrimonio, cap. innotuit, de electione, vbi textus refert diſspoſsitionem cap. cùm in cunctis, de electione, & vtitur verbo, legitimè natus, & tamen text. in d. cap. cum in cunctis, vtitur verbo, de legitimo matrimonio, ſsed natus de matrimonio, putatiuo eſst natus legitimè, cap. quod nobis, cap. ex tenore, ibi: Legitimum iudicetis; extrà, Qui filij ſsint legitimi; & firmat expreſssè Baldus in cap. 1. §. naturales, in 3. col. verſs. pone quod non: ſsi de feudo fuerit controu. ſsi ergo legitimè natus, dicitur natus de matrimonio legitimo; & natus de matrimonio putatiuo, eſst legitimè natus: ergo & de legitimo matrimonio natus dici poteſst, provt latiùs infrà explicabo.

Tertiò facit, quòd electus, ſseu eligendus in Epiſsco

*pum, debet eſsſse de legitimo matrimonio natus, cap. cùm in cunctis, de electione; & tamen ſsi electus, vel eligendus ſsit natus de matrimonio putatiuo, diſspoſsitioni illius textus eſst ſsatisfactum, vt notant Abbas, & communiter alij in dict. cap. ex tenore, & in dict. cap. innotuit, de electione. Albericus, Baldus, & Salicetus in l. qui contra, C. de inceſstis nuptiis: & pro certo ſsupponunt Ioannes Vincen tins Honded. in conſs. 87. num. 5. & 6. lib. 1. Peregrinus de fideicommiſsſsis, art. 24. num. 67. ſsi ergo diſspoſsitioni legis vtentis verbis, de legitimo matrimonio, eſst ſsatisfactum ex nato de matrimonio putatiuo, ſsatisfactum etiam cenſseri debet diſspoſsitioni teſstatoris vtentis illis verbis, de legitimo matrimonio, ſsi ſsuccedere volens, de matrimonio putatiuo natus ſsit, quia, vt vulgatum eſst, diſspoſsitio legis & teſstatoris æquiparantur, & pro lege obſseruatur teſstatorum voluntas.

Et huic rationi quamuis conentur reſspondere Cur

*tius iunior in d. conſs. 64. & Alexander in conſs. 5. col. vol. 7. vim tamen eius non diluunt, ac ipſsorum ſsolutio confunditur aperte per text. in cap. per venerabilem, qui filij ſsint legitimi, & in cap. literas, iunctâ doctrinâ Abbatis ibidem, de filiis presbyterorum, item per text. in dict. cap. quia in cunctis, de electione, ponderando, quòd à verbis

* legis, ad verba teſstatoris validum eſst argumentum, l. qui fuerit, §. quæſstio, & ibi notat Bartolus ff. de manumiſsſsis teſstamento, l. cum quidam, & ibi notat Iaſson C. de verborum ſsignificat. l. qui filium, §. Sabinus, & ibi notant Bartolus, & Imola ff. ad Trebellianum. Ancharanus in conſsil. 120. circa finem: ergo verba teſstatoris non debent intelligi magis ſstrictè, quàm verba legis; imò latiùs accipi poſsſsunt, ex his, quæ multùm ad propoſsitum ſscribit Socinus in conſs. 13. num. 22. lib. 3.

Quartò facit, nam prouiſsio facta à teſstatore per viam

* diſspoſsitionis in vno caſsu, comprehendit alium omiſsſsum omninò ſsimilem, & eundem effectum habentem: idque ex veriſsimili diſsponentis voluntate, l. Titius, §. Lucius, vbi Iaſson, & communiter Scribentes l. Gallus, §. & quid ſsi tantum, ff. de liberis & poſsthumis, & multis exornant Viuius lib. commun. opinionum. verbo, caſsus non expreſsſsus: Iulius Clarus lib. 3. §. teſstamentum, quæſst. 76. regula 5. Mantica de coniect. vlt. volunt. lib. 3. tit. 19. num. 8. & 9. Graſsſsus receptarum ſsententiarum, §. fideicommiſsſsum, quæſst. 4. num. 22. Molina de Hiſspanorum primogeniis, lib. 1. cap. 4. num. 24. Alexander Trentacinquius de ſsubſstitut. 1. part. cap. 1. ex num. 25. Petrus Antonius de Petra de fideicommiſsſsis, quæſst. 5. num. 56. & num. 66. & ſseqq. & num. 96. & ſseqq. Menochius lib. 4. præſsumpt. 73. Simon de Prætis de interpret. vltimar. volunt. lib. 2. ſsolut. 2. à num. 101. vſsque ad num. 192. fol. 265. Paulus Leonius in conſs. 27. ex n. 104. inter conſsìlia vltimar. volunt. vol. 2. Pedrocha in conſsil. 19. num. 84. & 85. & in conſsil. 12. num. 27. & ſseqq. ergo prouiſsio expreſsſsim facta à teſstatore in caſsu, quo deſscendens, vel alius de familia ſsit de legitimo matrimonio, comprehendit illi omninò ſsimilem, & eundem habentem effectum, ſscilicet quando deſscendens, vel alius de familia ad ſsucceſsſsionem inuitatus, eſst natus de matrimonio putatiuo: quod quantũquantum ad legitimitatem, & ſsucceſsſsionis effectum eundẽeundem omninò effectũeffectum habet, quàm verũverum & legitimum matrimoniũmatrimonium, vt ſsupr. probauimus: & cùm cõditioconditio illa ex legitimo matrimonio,

* ſsit neceſsſsaria ad actũactum, vel ad effectum actus ſsuccedendi, permiſsſsa eſst extenſsio ad alium caſsum, & ſsic impleri poteſst per æquipollens, l. mulier, in princ. ff. ad Trebellianum. l. ſsi mater, C. de inſstitut. & ſsubstitut. Ruinus in dict. §. & quid ſsi tantum, in 1. lectura, num. 25. & num. 60. & ibidem Coſsta in 5. part. num. 37. num. 98. & 99. eleganter Menochius lib. 4. præſsumpt. 185. ex num. 6. vſsque ad num. 13. & hoc eſst validiſsſsimum fundamentum, atque illud apertè præſsentit Molina de Hiſspanorum primogeniis, lib. 3. dict. cap. 1. num. 15. dum dicit, ſsentenciam Decij, ex præſsumpta voluntate reſstantis veram ſsibi videri.

Quintò & vltimò facit, nam licèt matrimonium pu

*tatiuum, ſsimpliciter, & abſsolutè loquendo, non ſsit ve|

p. 64

rum matrimonium, nec etiam legitimum, ſsed inualidum propter impedimentum: tamen quoad hunc effectum legitimitatis filiorum, & ſsucceſsſsionis eorum, vt matrimonium legitimitatem producere poſsſsit, habilitatur, & legitimum, & validum efficitur, & filij ex eo nati dicuntur legitimi, atque ex legitimo matrimonio nati: quod nec Curtius iunior, nec alij Recentiores ſsic animaduertunt; apertè tamen colligitur ex his, quæ ſscribunt Ioannes Andreas, Antonius, & alij in cap. per venerabilem, qui filij ſsint legitimi, dum dicunt, quòd ex putatiuo matrimonio ideò inducitur legitimitas, quia Papa legitimando prolem, diſspenſsat in radice matrimonij: quod in effectu eſst dicere, matrimonium nullum, & inualidum, quoad hunc effectum, vt poſsſsit legitimitatem producere, quæ matrimonio nullo exiſstente, produci non poſsſset, validum, & ligitimum fieri ex diſspenſsatione Romani Pontificis; colligitur etiam ex Hoſstienſsi, & Gofredo in ſsumma, qui filij ſsint legitimi, §. 1. Antonio, & Abbate in cap. tanta. col. 2. eòdem tit. Præpoſsito in dict. cap. per venerabilem, §. quod autem, colum. 4. Dino in tractatu, de ſsucceſsſsionibus ab inteſstato, in 2. col. in princ. vbi filios legitimos, & de legitimo matrimonio natos appellant eos, qui ex matrimonio putatiuo naſscuntur, & adjiciunt, filios dici de legitimis matrimoniis natos, ſsiue matrimonium ſsit verum, ſsiue putatiuum; quod tamen intelligendum eſst iuxta ſsuperiorem declarationem, quam tradidimus.

Nec obſstant Curtij iunioris, & ſsequacium funda

*menta, quæ longâ, originalique Scribentium lecturâ præhabitâ, ad octo principaliter reducenda videntur. Non obſstat primum; nam licèt Curtius reputet maius, quod contra Decium adduci poteſst, & credat quòd ei reſsponderi non poſsſsit, vt etiam credit, & ſsuperatus illo ſsequitur Curtium, Caldas Pereira de nominat. emphyt. quæſst. 21. num. 42. vſsque ad num. 45. tamen nec ita fortiter adſstringit, nec ſsolutione caret, vt malè ijdem putarunt, dicentes in propoſsita ſspecie filios ex legitimo matrimonio natos ad ſsucceſsſsionem inuitari; filium verò natum ex matrimonio putatiuo, etſsi legitimus ſsit, & verè legitimus, non tamen ex legitimo matrimonio natum, ſsed ex nullo, & illegitimo.

Deinde legitimatum per reſscriptum Principis, verè,

* non fictè legitimum eſsſse, vt ſscribit Bartolus in l. ſsi is qui pro emptore, quæſst. 3. ff. de vſsucapionibus, & latiùs declarat Mantica de coniecturis vltimar. volunt, lib. 11. tit. 10. num. 12. per totum: idcircò ſsubſstitutum excludere, &

* conditionem facere deficere, ſsi teſstator dixerit: Si hæres deceſsſserit ſsine filiis legitimis, & naturalibus, quod firmarunt triginta illi Doctores longa ſserie congeſsti à Rolando in conſsil. 83. colum. penult. verſs. non obſstat quoque, lib. 3. Burſsatus in conſs. 1. num. 8. & in conſs. 18. num. 6. lib. 1. Surdus in conſs. 1. num. 97. lib. 1. Mantica lib. 11. dict. tit. 10. num. 9. 10. & 11. Menochius in conſs. 266. num. 20. lib. 3. & præſsumptionum. lib. 4. præſsumpt. 79. num. 2. vbi Durandum, Coſstam, Couar. Marſsarium, Ludouicum Molinam, ac alios multos refert idem tenentes, Graſsſsus §. fideicommiſsſsum, quæſst. 38. num. 1. & 2. at ſsi teſstator dixerit:

* Si deceſsſserit ſsine filiis legitimis & naturalibus, legitimè natis, vel ex legitimo matrimonio, legitimatus non excludit ſsubſstitutum, vt cum aliis multis latiùs probarunt Alexander Iacobinus, Ruinus, Socinus ſsenior, Decius, Pariſsius, Ripa, Neuizan. Gratus, Durandus, Couarruu. Molina, Sfortia, & alij, quos recenſsent Mantica lib. 11. dict. tit. 10. num. 23. & 24. Menochius dict. præſsumpt. 79. ex num. 21. cum ſseqq. Cephalus in conſs. 117. num. 21. lib. 1. Decianus in conſs. 88. num. 11. & num. 24. lib. 2. Graſsſsus §. fideicommiſsſsum, quæſst. 38. num. 5. Id autem ea præſsertim ratione contingit, quòd repugnet teſstatoris voluntas, qui ſsolùm diſspoſsuit in fauorem eorum, qui ex legitimo matrimonio procederent: ergo, inquit Curtius, & eum ſsequutus Caldas Pereira, loco relato ſsuprà, idem erit obſseruandum in filio nato ex putatiuo matrimonio, cùm ſsimilia verba adjiciuntur.

Verumenimverò, his omnibus facilè reſsponderi po

*terit, conſstituendo in primis, filios ex matrimonio putatiuo natos, legitimos dici poſsſse, atque ex legitimo matrimonio natos, quoad effectum prædictum, intelligendo, provt declaraui ſsuprà, num. 24. vbi quorundam Authorum authoritate id probaui.

Deinde, legitimatum dici verè legitimum, conſsiderando legitimitatem in genere, quando attenditur impedimentum iuris ciuilis, ſsed non in ſspecie, reſspectu matrimonij, à quo legitimitas procedit, l. filium, ff. de his qui ſsunt ſsui, vel alieni iuris, iunctis his, quæ in propoſsito eleganter conſsiderat Mantica de coniect. vlt. volunt. lib. 11. tit. 10. n. 12. Dec. in conſs. 275. in fine, vbi dicit quòd licèt legitimatus ſsit verè legitimus, eſst accidentaliter, & de iure ſspeciali, & non de iure communi, & naturali: inde non admittitur ad omnia, ad quæ legitimus de legitimo matrimonio; nec ex vtriſsque reſsultat idem effectus, vt obſseruar. ſsuperiùs relati, & ante alios Iaſson in dict, l. ſsi is qui pro emptore, num. 260. Mirum ergo non eſst, vt cùm ex vtroque idem effectus non reſsultet, nec omninò ſsimilis ſsit ex legitimo matrimonio procreato, ſsub fideicommiſsſso eis verbis concepto non comprehendatur; quod non ita in filio ex matrimonio putatiuo nato procedit; nam, vt vides, bona fide procreatus, verè, & propriè legitimus eſst quoad effectum prædictum, ad quem matrimonium huiuſsmodi validatur à iure, & legitimum reputatur, ſsi in facie Eccleſsiæ contractum fuerit; in legitimato verò nullũnullum matrimoniũmatrimonium interuenit, atque ita non tantus fauor conceditur, ſsicut natis ex matrimonio, iuſsto errore contracto, concedi debuit.

Secundum fundamentum Curtij iunioris, quod &

* repetit Luſsitanus Caldas vbi ſsuprà, conſsiſstit in eo, quòd à verbis teſstatoris recedendum non ſsit, l. non aliter, ff. de legatis 31. illam, & ibi notat Iaſson C. de collationibus: ſsi ergo teſstator ſspecificè loquitur de legitimo matrimonio, non poteſst intelligi de putatiuo, quod non eſst legitimum ex eiuſsdem Curtij ſsententia.

Sed reſsponditur in primis, quòd quando conſstat de intentione teſstatoris, non curatur de verbis, vt in in d.l. non aliter, & in l. in conditionibus, ff. de conditionibus & demonſstrat. l. 3. C. de liberis præteritis, l. hæredes, §. cùm ita, vbi latè Alexand. ff. ad Trebellianum, etiamſsi non conſstet de mente per verba teſstatoris expreſsſsa, ſsed per aliud diſspoſsitum ab ipſso expreſsſsum, vt in in l. iam hoc iure, ff. de vulg. & pup. ſsubſstit. & in l. Gallus, §. & quid ſsi tantum, ff. de liberis & poſsth. per quæ iura ſsic docuit Socinus in l. in ambiguo, in 3. col. verſs. Tertia concluſsio, ff. de rebus dubiis, & latiùs declarant Authores referendi infrà.

Deinde, in ſspecie hucuſsque propoſsita, non eſsſse adeò claram, aut expresſsam teſstatoris voluntatem, vt de illa dubitari non debeat; idcircò in re dubia, & obſscura coniecturis locum eſsſse, maximè ob præſsumptam eiuſsdem voluntatem, quæ nobis fauet, vt ſsuprà diximus, & Molinam ſsic notantem adduximus, proptereà quòd eo ipſso, quòd teſstator natos de legitimo matrimonio ad ſsucceſsſsionem inuitauit, cenſsetur & natos de putatiuo inuitare voluiſsſse, cùm matrimonium huiuſsmodi quoad effectum, de quo agitur, ſsimile ſsit legitimo, & eundem effectum producat, ac denique iure ipſso quoad legitimitatem validum & legitimum reputetur.

Et per hæc patet ſsolutio ad aliud fundamentum eiuſs

*dem Curtij, quòd verba debent intelligi propriè, l. ſsin autem, ff. de exercitoria actione, l. Labeo, ff. de ſsupellectile legata; & ſsic intelligi non poſsſsint de matrimonio putatiuo, nam cùm hîc conſstet de mente teſstatoris, & ex æquipollenti idem effectus reſsultet, non attenditur proprietas, aut ſsignificatio verborum, vt multis probant Socinus in regula 536. Mieres de maioratu, in initio 2. part. ex num. 11. Camillus Gallinius de verborum ſsignificatione, lib. 2. cap. 21. ex num. 8. & cap. 22. 23. 24. & 25. & lib. 3. cap. 1. & ſseqq. Mantica de coniecturis vltimarum volunt. lib. 3. tit. 5. Petrus Magdalenas de numero teſstium in teſstamentis requiſsito, 1. part. cap. 6. num. 30. & cap. 16. num. 126.

Ad aliud verò argumentum, quòd caſsus omiſsſsus à |

p. 65

teſstatore, habeatur pro omiſsſso, nec comprehendatur ſsub caſsu expreſsſso, ex l. commodiſsſsimè, ff. de liberis & poſsthumis, cum vulgatis: ex eiſsdem etiam ſsatisfieri poteſst, ac congruentius quidem, ex dictis ſsuprà, num. 22. & 23.

Ex quibus etiam reſspondetur ad aliud, conditionem, inquam, per æquippollens impleri non poſsſse, quoniam conditio eſst neceſsſsaria ad actum de quo agitur, & ex æquipollenti idem effectus reſsultat: quo caſsu non procedit regula l. qui hæredi, & l. Mæuius, ff. de condit. & demonſstrat.

Sextum fundamentum, quod etiam pro contrario

* adducit ipſse Decius, ſsumitur ex dicto Baldi in l. falſsus, §. an etiam, ff. quod falſso tutore authore, vbi ſscribit ipſse Baldus, quòd ſsi fit mentio de matrimonio, intelligitur de vero, & non de putatiuo.

Sed vitra Decium reſspondetur, quod cùm inter ve

*rum matrimonium, & putatiuum permultæ ſsint differentiæ, vt latiſsſsimè declarat Barboſsa in l. ſsi cùm dotem, §. finali, ff. ſsoluto matrimonio. Matienzus in l. 1. tit. 9. gloſs. 1. ex num. 4. lib. 5. nouæ collectionis Regiæ, Menochius lib. 4. præſsumpt. 77. num. 8. 9. & 10. ſsi enunciatur matrimonium ſsimpliciter, non ſsufficit figura matrimonij, quia non ſsemper eundem effectum operantur; ſsecus ſsi matrimonium enunciatur ad vnum effectum, qui ex vtroque pariformiter reſsultat quoad legitimitatem filiorum: tunc enim figura matrimonij ſsufficeret, iuxta communem ſsententiam Doctorum in cap. tranſslato, de conſstitutionibus, & ea, quæ Authores ſsuperius relati, latiùs tradiderunt.

Vnde & ſseptimum fundamentum diluitur, matrimo

*nio, inquam, vero conceſsſsa priuilegia, aliquando non competere matrimonio putatiuo, vt notant Doctores communiter in dict l. ſsi cum dotem, §. finali, Matienzus, Barboſsa, & Menochius in locis relatis ſsuprà; nam in

* caſsu noſstro non fit comparatio inter verum, & putatiuum, reſspectu aliorum priuilegiorum, ſsed reſspectu iſstius effectus, ſscilicet legitimitatis inducendæ, in quo omninò æquiparãturæquiparantur, atque ex vtroque idem effectus pariformiter reſsultat; & hoc ſsufficit, iuxta communem theoricam Doctorum in dict. cap. tranſslato: item, vt dixi, comparatio non fit inter ea duo matrimonia, ſsed inter filium legitimum de legitimo matrimonio, & legitimum de putatiuo, in quibus nulla differentia reperitur, ſsed omnimoda ſsimilitudo. Imò & aliquando priuilegia

* conceſsſsa vero matrimonio, & matrimonio putatiuo competunt, mulièrque in matrimonio putatiuo habere ſsolet priuilegia doti conceſsſsa, vt ex communi Scribentium traditione obſseruat Barboſsa in dict l. ſsi cùm dotem, §. finali, ff. ſsoluto matrimonio, ex num. 2. vbi ad id allegat nonnulla iura, & num. 4. cum communi etiam Doctorum

* ſentẽtiasententia animaduertit, priuilegia reſspicientia exactionẽexactionem dotis, habere locum in dote putatiua, & num. 5. priuile

*gium tacitæ hypothecæ competere doti putatiuæ, & num. 8. in dote putatiua locum habere priuilegium l. in

* rebus, 30. C. de iure dotium, & tandem num. 13. in ma

*trimonio putatiuo locum habere communicationem lucrorum; idcircò ſsuperiùs dixi, aliquando, non abſsolutè ſsimpliciter, quoniam matrimonio vero conceſsſsa priuilegia, aliquando, vt vides, competunt putatiuo, aliquando etiam denegantur eidem, vt oſstendit Barboſsa in dict. l. ſsi cum dotem, §. finali, num. 16. & num. 19. & ſsequent.

Octauum & vltimum fundamentum deducitur ex

* l. finali, C. de his qui veniam ætatis impetrauerunt, vbi textus dicit, quòd ſsi fit mentio de ætate legitima, intelligitur de ætate legitima naturali, non autem de legitima ciuili; & ſsubdit textus, quòd hoc habet locum in teſstamentis, ſsubſstitutionibus, & reſstitutionibus: ergo ſsi habet locum in teſstamentis, verba, de legitimo matrimonio, verificari non poterunt in matrimonio putatiuo.

Verùm huic textui facilè reſspondetur, animaduertendo in primis, matrimonium putatiuum, legitimum dici quoad effectum, de quo agimus, intelligendo tamen provt explicatum fuit ſsupra, num. 24. Deinde caſsum illius textus diſsſsimilem eſsſse noſstro caſsui, tum ex doctrina Bartoli, & Imolæ in l. Gallus, & quid ſsi tantum, in 2. col. ad finem, ff. de liberis & poſsthumis; tum etiam ex his, quæ ſscribit Alexander in conſsil. 67. Conſsideratis his, in 3. col. lib. 1. Denique, quòd Princeps ſsuo reſscripto, licèt ætatem ſsuppleat, non tamen poteſst eam verè ſsupplere, cùm ſsit à natura impoſsſsibile: quod ſsecus eſst in ſspecie, quam tractamus, vbi ex matrimonio putatiuo, vera, & non ficta, ſsed naturalis legitimitas procedit, ſsicut à legitimo matrimonio, vt in initio huius capitis probauimus, & in ſsimili propoſsito ſsic ad illum textum reſspondet Alexander conſsil. 2. in col. 7. verſs. non obſstat, volum. 1. ſsublato enim impedimento, quod à iure poſsitiuo inductum eſst, nihil legitimitati obſstat quoad effectum prædictum. Et hactenus de his, quæ diffusè ita tractantur, quia difficilia ſsunt, nec hactenus ſsic diſstinctè explicata; vide tamen in propoſsito dict. l. finalis, quamplurima, quæ congeſsſsit Salazar de vſsu & conſsuet. lib. 1. cap. 1. ferè per totum.

Quartò & vltimò conſstituendum eſst; filios ex matri

*monio putatiuo natos, in Maioratu non ſsuccedere, ſsi inſstitutor ad ſsucceſsſsionem dumtaxat inuitauerit eos, qui ex vero matrimonio nati ſsint; id quod Molina, Mieres, & alij huius Regni Scriptores omittunt, veriſsſsimum tamen eſst ex eo, quòd in hac ſspecie, præſsumpta teſstatoris voluntas ceſsſsare videtur, propter quam in ſsuperiori caſsu Decij ſsententiam amplectebamur, vt ſsuprà, n. 22. aduertebam; imò teſstator, qui filios ex vero matrimonio vocauit, eo propoſsito videtur feciſsſse, vt legitimatos, vel ex matrimonio putatiuo natos, alióſsque ſsimiles à ſsucceſsſsione excluderet: idcircò requiſsito vero matrimonio, non ſsufficit putatiuum, ex doctrina Baldi relata ſsuprâ, num. 32. quam etiam refert, & in fideicommiſsſsis probat Menochius lib. 4. præſsumpt. 77. num. 7. & ſseqq. Mantica de coniecturis vltimar. volunt. lib. 11. tit. 8. num. 25. ſsentit etiam Decius dict. conſs. 153. in fine, in illis verbis; Quia in iſsto caſsu non exprimitur de vero matrimonio. Fatetur etiam Curtius in dict. conſs. 27. num. 6. ac pro vero ſsupponunt omnes ferè à me relati ſsuprà, num. 12. & 13.

back | | continue

Castillo Sot...: Opera omnia, sive...

CAPVT XI.

SVMMARIVM.