ADeò verſat̃verſatur inter doctores difficultas in interp̃tãdo hoc loco, & inueſsti gãda eius rõerone, vt oẽsomnes ferè rei pondere ſsuccubuerint. Interquos rem tractauerũttractauerunt Iaſs. & alij, quos ip̃e refert in §. rurſsus. nu. 54. inſst. de actio. Curtius ad l. fi. nu. 27. C. de edict. Diui Adria. tollẽ. & tãdẽ And. Tiraq. & ꝑper eũeum citati in tractatu de mor te p̃fatiõe. 3. nu. 27. Ego verò eius ſsum ꝓpoſsiti, vt qua poſssim breuitate, quæ ſsentiam, proponam.

DubiũDubium aũtautem vertit̃vertitur, quęnãquęnam ſsit rõ, ex qua* ꝑper iacẽtẽ hęreditatẽ cœpta ꝑper teſstatorẽ vſsucap. abſsolui, ac ꝑfici poſssit. Et exiſsti mo, verãveram rõem dubitãdidubitandi fuiſsſse, ꝗaquia cum vſsucapio ſsine poſſeſsiõepoſſeſsione nõnon ꝓcedatprocedat, & iacẽs hæreditas poſssidere nõnon dicat̃dicatur, videt̃videtur ipſsa vſsucapio morte vſsucapientis poſsſseſssiõe ceſssãte, interrupta. Totum hoc colligit̃colligitur ex l. ſsine poſsſseſssione. ff. de vſsucap. & ex l. 1. §. Scęuola. ff. ſsi quis te ſstam. lib. eſsſse iuſsſsus fue. cũcum. n. poſsſseſssio facti ꝗd ſsit, & animi, vt textꝰtextus ibi ꝓbatprobat, vtrũq́;vtrumque hoc morte ceſsſsat, neq́;neque fictio in cauſsa poſsſseſssionis locũlocum habere poſsſset, cũcum ſsit quid facti l. deniq́;denique ff. quibus ex cauſsis maiores. Bar. in l. ſsris qui ꝓemptoreproemptore. ff. de vſsuca. & ante oẽsomnes AccurſiꝰAccurſius in l. ſsi homo ver potuit. ff eo. Nicolaus Neapo. & Bar. in princ. inſsti. de ſstipul. ſseruo. de an imo clarè partet Nãvolũtas morte finit̃finitur l. 4. ff. locati. c. fi de p̃cario. Neq́; poſsſseſssio procedere põtpotest ſsine ꝑſso na, quę poſssideat. Sed ꝗs dicat, iacẽtẽ hęreditatẽ aliꝗ̈ eſsſse ꝑſsonã, cũcum refraget̃ rõ recti intellectꝰintellectus? l. fi. de crim. expil. hę red. tex. opt. anteà nõnon animaduerſsusin l. 5. §. ceſſatũceſſatum. ff. vt in poſsſseſssio. legat. cu ius meminit FrãFran. TygrinꝰTygrinus inter cõſsilia Bartoli. conſs. 159. p̃dictę rõnes. Et ꝑper eũ firmat Ang. quem refert Imola in l. ad diẽ. ff. de verb. obli. fatuos eſsſse iudices, qui cõtracontra hęreditatẽ iacẽtẽ faciũtfaciunt, ſseu fulminãt proceſsſsum, niſsi prius con ſsti|tuatur curator bonis, cũcum anteà nemo ſsit, qui eãeam defendat. Nec poſssidere iacẽ tẽ hæreditatẽhæreditatem, oſstẽdit textus in l. vſsus fructus ſsine perſsona. ff. de ſstipul. ſseruo. dũ probat hæreditatẽhæreditatem iacẽtẽ vſsum fru ctũ habere nõnon poſsſse, cum non ſsit perſsona, quæ vtatur. Hac de cauſsa irridetur opinio Abbatis cuiuſdãcuiuſdam Moyſsis di centis, mortuis monachis, deſstructis monaſsterijs, remanere poſsſseſssionem penes inanimatos parietes, vt Paulus notat in l. ſsicut. ff. quod cuiuſq́;cuiuſque vniuer.

Quod adeò procedit, qđ omnino ad vſsucapionẽ poſsſseſssio requiratur, & dif ficiliꝰ quis acquiret vſsucapionẽ, in ſsua ſspecie, ꝗ̈ poſsſseſssionẽ in ſsu a. l. poſsſseſssio. §. fi. ff. de acquirẽ. poſsſseſsſs. vbi Iulius Paulus in hæc verba.

Etſsi poſsſseßio per ꝓcurprocur atorẽ ignorãtiignoranti ad quiratur, vſsucapio verò ſscienti cõpetit.

Similis eſst textus in l. 2. ff. pro ſsoluto vbi idem Paulus.

Quia (inquit) vt ignorantes vſsucapiamus, in peculiaribus rebus tantum receptum eſst.

Alius eſst tex. in. §. ex his itaq́;itaque inſsti. ꝑ quas perſso. nob. acq. Nec omittãomittam adeò in vſucapiõevſucapione poſsſseſssionẽ requiri, vt cõ tinua eſsſse debeat, & ſsi ſsemel amittat̃amittatur, etiãetiam recuperata poſstea nõnon iũget̃ poſsſseſs ſsio poſsſseſssioni. l. Põponius. §. quæſitũquæſitum l. poſssideri §. Labeo l. vniuerſsas §. itẽ. ff. đ acqui. poſsſs. l. in vſsucap. ff. de diuer. & tẽ poral. præſscrip. l naturaliter. ff. de vſsucap. Vnde ſsi fortuito caſsu (quod eſst mirabile) poſsſseſssio ceſsſset, ceſsſsabit etiãvſsu capionis progreſsſsus, ex d. §. itẽitem, & ex l. 1. §. ſsiquis propter in ũdationẽ. ff. de itinere actaq́;actaque priua. Qua ratiõeratione tituli in teruẽtus poſsitiuè neceſsſsarius nõnon eſst ad adquirẽdũ mediatè vſsucapionem, vel præſscriptionem, ſsicut poſsſseſssio l. quod vulgò ff. proẽptproempt. l. pro legato. ff. ꝓlega to, & ex multis reſsoluit Fernãdus Vaz quez cõtrouerſiacontrouerſia illuſst. libr. 2. c. 77. nu. 16. ad quẽquem locũlocum anteà ſse retulit. C. 65. nu. 10. vnde etiãetiam poſtliminiũpoſtliminium, & benefi ciũ legis Corneliæ (alioquin fauorabile quodlibet ſsit) nõnon operãturoperantur circa poſs ſseſssionẽ per captiuitatẽ priꝰprius poſsſseſssiõe interrupta l. ſsi is qui pro emptore. ff. de vſsucap. Indè etiãetiam ſsi mortuo ciuiliter aliquo per captiuitatẽ, non admittitur fictio, à fortiori non admittetur, mortuo naturaliter: ne plꝰplus operetur fictio, ꝗ̈ veritas l. ſsicut ff. quibus mo. vſsus fructusamittatur l. licet. ff. de vſsufructu le gato. Vbi valet legatũlegatum vſsusfructusvt toties quis habeat, quoties capite minutus fuerit, ſecꝰſecus ſsi tũctunc legaretur, cũcum mortuus fuerit, quo caſsu nõnon defenditur l. vſsusfructus ſsine perſsona ſsuprà citata l. Ticio cũcum moreret̃moreretur ff. de vſsufructu. Vbi neq́; defenditur, ſsi relinquatur, cũcum mo ri cęperit, quod quid ſsignificet, poſsteà videbimus alio loco. Qñ. n. non remanet aliqua pręexiſstentię imago, lex ve lut deficiẽtedeficiente materia, nõnon ſsolet fingere l. huic ſscripturę §. ſsed ſsi manumiſs. l. itẽ ait. §. 1. ff. ad legẽlegem Aquil. notat Cynus in l. vni. §. cũcum igitur. C. de cadu. tollen. Fel. in c. de cętero ex. đde homicidio. DidacꝰDidacus Segura in l. ſsi ex legati cauſsa ff. de verb. obl. Nec (hac rõne) qđ animus ꝓr ſsus ceſsſset, & factũfactum aqua ꝑper ſse ipſsam pro fluẽsinducere põtpotest pręſscriptionẽ, vt eſst gl. in §. idẽidem iuris inſst. per quas ꝑſso. nob. acqui. quę nõnon eſst alibi ſsecũdũ Bal. loco quem refert Greg. l. 15. tit. 31. p. 3. verbo. regando. notat Iaſs. l. quo minus ff. de flum. & in l. 1. ff. de acq. poſsſs Hæc ſsunt quę hãchanc explicationẽ reddũtreddunt arduãarduam, & ex hisapparet, corruere vnãvnam rõem, ꝗ̈ ad hãchanc legẽlegem cõſstituerũt Dynus, & Petrus, qui tẽtauerũt, ea de cauſsa vſsucapionẽ perfici poſsſse ꝑper iacẽtẽ hęreditatẽ, quia iãiam qñquando hæres adit, videt̃videtur retrò fuiſsſse hæres, vt ita mediũmedium tẽpustempus, hoc eſst iacẽtis hęreditatis cẽſseat̃ participare ex extre mis. Allegant textũtextum vulgarẽvulgarem in l. hæres | qñq́; ff. de acq. hære. Qui intellectus li cet his patribꝰpatribus, & alijs magni nominis cõprobet̃, vt IoãIoan. Crotto d. l. ſsi is qui ꝓ emptore nu. 34. indignꝰindignus tñtamen eſst, qui ad mittatur, tũtum ex ſsuperioribus, tũtum etiam, quòd hic abſsolutè, & poſsitiuè tantum modo quærat̃quæratur, an ꝑper iacẽtẽ hæreditatẽ poſssit adimpleri vſsucap.? & manifeſstè repugnant verba illa. Ante aditam.

Quare putabãputabam, omiſssis alijs intellecti* bꝰ (qui nulla vtilitate remorari legẽtes poſssẽt) ita dicẽdũ, vel quod ideò ꝑper iacẽ tẽ hæreditatẽhæreditatem abſsolui poſssit cœpta per teſstatorẽ vſsucapio, quia ex iuris princi pio, qñquando a liquid requirit̃requiritur, ꝙquod interueniat ſsi ĩteruenerit à principio, licet ex pòſst facto ceſsſset, nihilominus ꝓceditprocedit, quod à principio ritè, & rectè fuit cõſstitutũ. Poſsuerũt. n. Iurecc. ĩ primordijs & origi ne rerũrerum vim ſsũmã, vñ leuis ſsolẽnitas vi tiare ſsolet, ſsi in negocij origine, & prin cipio nõnon interuenerit l. ad teſtiũteſtium. §. ſsiꝗs ex teſtibꝰteſtibus ff. de teſsta. vbi cũcum ad teſstamẽ ti valorẽvalorem reꝗrat̃ ſsubſscriptio, & ſigillũſigillum ſsi mul, ſsi alterutrũalterutrum deficiat, nõnon defendit̃ teſstamẽtũ. Dicit̃Dicitur aũtautem ſsolẽnitas ea leuis, q̃ nulla ẽ rõerone munita, auth. Bal. in l. hac cõſsultiſssima. C. ꝗ teſsta. fac. poſsſs. quẽquem re fert FrãFran. NiconiciꝰNiconicius in rubrica. ff. đde oꝑis noui nũtiatio. nu. 115. aliꝗd elegãs adducit in ꝓpoſitopropoſito Didacus Perez apud Salmãtinos cathedra lib. ſsexti inſsignitus, vir maioribus honorarijs digniſssimꝰ, ad l. 6. tit. 1. lib. 3. ord. col. 196. Et Mẽ chaca de ſsucceſssio. crea. 1. par. 2. lib. §. 14. nu. 8. Vltra quos referãreferam nonnulla ſsi milia: licet. n. fideiuſsſsor absq́;absque principa li eſsſse non poſssit, velut acceſsſsoriꝰreus. Hoc tñtamen à principio intelligit̃intelligitur, ſsecus ex poſst facto l. mora rei. §. 1. ff. de ver. obli. qđ idẽidem contingit in hypotheca l. 2. C. de luitio. pigno. & licet ad conſstitutũ neceſssũ ſsit, qđ debeat̃debeatur, ſsat eſst deberi tẽ pore contractus, licet ex poſst facto nõ debeatur l. itẽitem illi. §. quod adijcit̃adijcitur ff. de conſst. pecu. Ergò eodẽeodem modo videtur, quod cũcum â principio interueniat poſsſseſssio, ſsufficiat licet ex pòſst facto ceſsſset, & hoc videt̃videtur ſsignificare I. C. ibi cœptã. Quaſsi de nõnon cœpta non loquat̃loquatur. Et rurſsus ſuadet̃ſuadetur, nãnam ſsi minor ſsucceſssit maiori, contra quẽquem cœptũcœptum eſst vſsucapi, vſsu capio continuat̃continuatur contra minorẽminorem, inſspecto principio tex. in l. 1. §. fi. C. de vſsuc. trãsformã. notat Hannibal. l. naturaliter. num. 248. ff. de vſsucap. prodeſst tex. opt. in l. Æmilius ff. de mino. iuncto in tellectu Salyceti in l. fi. C. quibus in caſsibus reſstitutio non eſst neceſsſs.

Sed tñtamen hoc reſsponſsum ea de cauſsa, tu* tũ non videt̃videtur, nãnam poſsſseſssio ad vſsucapio nẽ cõtinuacontinua eſsſse debet l. 3. ff. de vſsucap. & in quacũq́;quacumque tẽporistemporis parte ceſsſset poſsſseſssio, ceſsſsat & interrũpit̃ vſsucapio. l. ſsi is quis pro emptore. §. ſsi quis bona fide ff. de vſsucap. quẽquem Bar. ibi notat, & FrãFran. Balbus de pręſscriptio. 3. par. princ. q. 1. Neq́; continuũcontinuum dici poteſst, quod eodẽ modo non ꝓgrediturprogreditur, vſq́;vſque ad termina tionẽ finis, vt colligitur ex reſsolutis in l. continuus in princ. ff. de verb. oblig.

Verꝰergo intellectus, alijs exploſsis, vi detur, ſsi conceſsſso, quod ad continuationẽ vſsucapionis ſsemꝑ reꝗrit̃ poſsſseſsſsio, dicamus in ꝓpoſitapropoſita quæſtiõequæſtione, ac le ge, poſsſseſssionẽ omninò non ceſsſsare in hæreditate iacente tex. planus in l. gerit. ff. de acqui. hered. ibi. cuius poſsſseſssio etiam qualis qualis fuit in hæreditate. Virtute ergo huius qualis qualis poſsſseſssionis nõ interrũpit̃, nec ceſsſsat vſsucapio morte vſsucapiẽtis, ſsed continuat̃continuatur ꝑper iacẽtẽ hæ reditatem, in qua inuenitur poſsſseſssio. Ita Paulus Caſstrenſs. interpretatur. d. l. gerit. applicans rationem ad noſstram, ad quod poteſst etiam adduci textus, quem ipſsenon citat in l. eius qui in ꝓuinciamprouinciam. ff. ſsi cer. pet. quem ibi vltra alios expendit Iaſson, & Socynus notat nu 14. ꝓbatq́;probatque textꝰtextus noſster in hac lege cœptã, quæ cũcum dicit, iacẽtẽ hæreditatẽ abſsoluere poſsſse vſsucapionẽ, planè ſsup | ponis, eãeam hęreditatẽ poſssidere, cũcum vſsucapio absq́;absque poſſeſsiõepoſſeſsione nõnon ꝓcedatprocedat, vt ſsatis ſsuꝑq́; in ſuperioribꝰſuperioribus oſstẽdimꝰ, & ita hãchanc legẽlegem ꝓ hac parte laudat FrãFran. Ripa. c. ſsæpè. nu. 58. de reſstitutione ſspolia. cõ ceſsſso. n. aliquo, id quoq́;quoque cõceſssũ in telli gitur, ſsine quo ad illud aliquid nõnon põt ꝑueniri l. 2. ff. de iuriſsd. omniũomnium iud. l. olympico. ff. de ſserui. ruſsti. præd. l. illud ff. de acqui. hæred. CũCum ergo hoc ita ſsit, & in hæredẽhæredem adita hęreditate, illa tran ſseãt, quę reperiunt̃reperiuntur in ipſsa, trãſsibit etiã vſsucapta hęreditas. Vnde obtinuit in cauſsa vſsucapiõis trãſsire poſsſseſssionẽ in hęredẽhęredem, nullo alio facto dd. l. cũcum hæredes. ff. de acq. poſs. tex. in l. omnia ff. đde re gul. iur. ſsignãter Sebaſst. Sapia, citãs noſstrã legẽlegem in l. fi. nu. 26. C. de edict. D. Adria. tollẽ. refert ſequutꝰſequutus Rolãdus à Val le cõſs. 46. nu. 27. par. 2. cõducitconducit tex. in l. cũcum miles ff. quibus ex cauſsis maio. ibi.

Vt eadem in hæredibus ſseruanda ſsint, quia poſsſseßio defuncti, quaſsi coniunctim deſscendit ad hæredem.

Et hãchanc poſsſseſssionẽ reꝑiri in hæredi tate iacẽti, notarũtnotarunt IoãIoan. Corraſsius li. 6. miſscellanearũ c. 12. n. 2. ſsentire videt̃ Matth. de Affli. in c. 1. §. illud quoq́;quoque de prohi. feudi alienatiõealienatione per FredericũFredericum.*

Nec obeſst textus in l. 1. ibi.

Ante aditãaditam hæreditatẽhæreditatem, vel nõnon aditam, ſsi tamen poſsſseßio non ſsit appræhenſsa.

ff. De crimi. expila. hæred. vbi I. C. ꝓ bat vnũvnum ꝙquod eſst mirabile, & vulgò nõnon ani maduersũ. Sed crimẽcrimen expilatę hæredi tatis habere locũlocum, et̃etur adita hæreditate, ſsi tñtamen poſsſseſssio nõnon ſsit apprehẽſsa. Si ergo vllę poſsſseſssiõis reliquiæ in hæreditate iacẽti ſsu ꝑeſssẽt, fruſtraneũfruſtraneum eſsſset, hãchanc differẽtiã cõſtituereconſtituere, & reꝗrere poſsſseſssio nẽ rerũrerum hęreditariarũhęreditariarum app̃hẽdi ꝑper hære dẽ, quę penes ipſsam hæreditatem foret, cum hęres & hæreditas (licet duæ appellationes) tamen vnius perſsonæ gerãt rep̃ſsentationẽ. Nam huic reſspõdet̃, ꝓcedereprocedere illãillam differẽtiã in illa ſspecie, in qua expilare hęreditatẽ propriè dicunt̃, qui eãeam inuadũtinuadunt, cũcum nulla ꝑſsona viua poſssideat, vt optimè explicauerũt FrãFran. Aret. nu. 1. ad Rubricã. ff. de ac qui. hæred. Philip. Decius in l. hæreditas nu. 3. ff. de regul. iur. And. Alcia. in l. nihil. ff. de verb. ſsignifi. FrãFran. Ripa. in c. ſsępè nu. 58. de reſstit. ſspol. Iaſs. in l. Põponius. §. cũcum quis nu. 9. ff. de acq. poſsſs. poſst Ang. in l. hæreditariæ. ff. de furtis explicat Dom. Ep̃s Segobiẽſsis li. 3. Varia. re ſsolu. c. 16. nu. 7. verſsi. his p̃tereâ in qõe pulchra, vtrũvtrum cõpetatinterdictũ poſsſseſs ſsoriũ cõtracontra ſspoliãtẽ, ac expilãtẽ hæredi tatẽ iacentẽ, & cõpetere (alioꝗn cõtraierint plurimi) ꝓbaueruntprobauerunt, quos citat Illuſst. Ep̃s, & Iaco. Menochius de recu per. poſsſs. remedio. 1. nu. 44. cũcum ſsequẽ. ꝗ̈ partẽpartem iure RomanorũRomanorum ſsat cõtrouersã, iure Hiſspanię ap ꝓbatprobat. l. 1. tit. 14. li. 3. or dinã. Obiter aũtautem cauen dũdum erit à Camil lo Viſsitarino ad RubricãRubricam ff. ſsolu. matri. nu. 22. 25. qui in interp̃tãdo, qñquando crimini expilatæ hæreditatis locus ſsit, mani feſsto errore labit̃labitur, nec legiſsſse videtur Accurſsiũ (virũvirum quidẽquidem magnũmagnum è cuius ri uulis cæteri hortulos ſsuos rigauerunt) in l. ſsi homo ver. non habere ff. de vſsucap. vbi ante omnes, ab omnibus prętermiſsſsus hoc expreſssit.*

Neq́; his refragat̃refragatur d. l. ſsi homo ff. de vſsuca. vbi I. C. aꝑtè ſsignificat, furti actio nẽ nõnon cõpetere, qñquando ſeruꝰſeruus, cuius vſsusfructus legatusfuerat, ſsubreptus, ac furatꝰfuratus eſst, anteaꝗ̈ ab ipſso hærede poſsideret̃poſsideretur, cũcum tñtamen ſsi poſsſseſssio foret in hęreditate ia cẽte, ſsola ip̃a poſsſset ſsufficere ad ꝓducẽ dã actione furti, ſsicut & aliàs ad ꝓducẽ dãvſsucapionẽ, potiſsimũpotiſsimum cõtracontra furẽ ad uerſsus quẽquem omnis condictio degenerat. Nam (vt ſsupra habuimus) vt nõnon ſsit locus crimini expilatę hęreditatis, requiritur, poſssideat ꝑſsona illa vera, non ficta, nec imaginaria prout eſst iacens hæreditas, de qua Socynus per|bellè ſscribit in Rubrica. ff. ad legẽlegem Falci. imaginatũimaginatum fuiſsſse à iure ciuili corpꝰcorpus quoddãquoddam fictũfictum, quod per iacentẽ hęreditatẽ repræſsenta retur, quod poſsterius elegãter declarat P. Peralta in l. 3. §. ꝗ fideicõmiſsſsariã. nu. 109. & 121. & 110. ff. de hæred. inſsti. & reſsponſsio hæc opti mècollig itur ex Alcia. li. 1. Parerg. c. 1. & l. 1. in princ. nu. 1. ff de acqu. poſsſs. & ex Frãciſsc. Bald uino ad iuris prudẽtiã Mutianã. c. 76. de furtis qui eleganter interp̃tatur, & quoniãquoniam ſse obtulit oportunè mentio legis, ſsi homo operæprecium erit declarare obiter, quid I. C. ibi edocuerit.

Ad quod neceſsſsariò erit petẽdapetenda ve*ra interpretatio legis à Ticio. ff. de fur tis, nec extraneũextraneum ab in ſstituto videbitur, ſsi legẽlegem illãillam de furto loquutãloquutam ad crimẽ expilatę hęreditatis trãsferamꝰ ꝗ̈uis. n. ad diuerſsa competãtcompetant hæ actiones, plurimũplurimum tñtamen inter ſse conueniũtconueniunt, & procedit de altera ad alterãalteram argumen tũ vt oſstẽdit textus in l. vxor. ff. de crimi. expila. hæred. Obſseruãdũ ergo imprimis erit, contẽta in teſstamẽto ab aditione hæreditatis dependere l. ſsi ne mo. ff. de teſsta. tutel. l. ſsi nemo. ff. de re gulis iuris. ItẽItem quod hęres qñcũq́; adit hæreditatẽhæreditatem, iãiam retro à morte teſstatoris videtur eſsſse hæres l. hæres qñq́; ff. de acqui. hære. Vbi verbũverbum quãdoq́; denotat, ideſst, quocũq́; tẽporetempore authoribus Philip. Decio in l. 2. in princ. ff. ſsi cert. petat. Illuſstr. I. C. Ant. Auguſst. Illerdẽſsi Ep̃o incomparabilis & ſsingularis eruditionis viro li. 3. emenda. c. 7. Stephano Forcatulo in auiario. c. 4. Quod etiãetiam in legatario procedit, nãnam ag noſscẽs legatũlegatum iãiam retrovidetur agnouiſsſse, tex. l. ſsi tibi homo. ff. eo ibi.

NãNam ſsi legatarius repulerit à ſse legatũlegatum, nunquam eius fuiſsſse videbitur.

Vnde receptũreceptum extat, adeuntẽ hæredẽ fictè à morte teſstatoris habuiſsſse dominiũdominium rerum. Verè ab adita hære di tate, & ſsimiliter legatariũlegatarium, verè ab acceptato legato, fictè â morte teſstatoris habere dominiũdominium dicimus, quę fictio ac ceſsſsoriè admittitur, & in conſsequentiam retrotractionis factæ in negocio principali aditæ iãiam hæreditatis, con fir mantis contẽta in teſstamẽto. Hoc eſst quod text. inquit in d. l. à Ticio verſs. Nec poſst aditãaditam, vbi aditione iãiam facta rationem præſstat in hæc verba.

Quia ea, quæ legantur recta via ab eo cui legantur, ad eum, cui legata ſsunt, tranſseunt.

ItẽItem obſeruandũobſeruandum eſst, quòd ſsi filius, vel ſseruus rẽ patris vel domini furetur, ꝗ̈uis furtũfurtum cõmittatur, actio tamen furti non ꝓduciturproducitur l. ſserui, & filij. ff. de furtis l. Hiſspaniæ. 4. 17. tit. 14. par. 7. quod ſsolet alio etiãetiam caſsu contingere de quo in l. inter oẽs. §. rectè. ff. de furtis, ſsed dura re dicitur manus illa regia antiquiſssi ma, qua quis propria poterat authoritate, innocentẽ, quẽquem habebat in poteſstate animaduertere, ac iusſstatuere, cu ius fit mẽtiomentio in l. 2. §. deinde. ff. de origi ne iuris. Notat inter alios Carolus Ruynus in Rubri. n. 7. 8. 9. ff. de verbo. obligatio. & hic erit fenſsus textus illius in prima parte in illis verbis.

Quia nec tunc, cum faceret furtum, eius fuerit.

Vt. n. tex. ibi in principio oſstẽdit, cõmiſsſsum fuit furtum ante aditam hæreditatem. Addit etiam aliam rationem, quia iam quando adiuit hęreditatẽ, hæres voluerit, legatarij legatum ad ſse pertinere, & ita furti actio ei cõpetit, mediante retrò tractione facta in cauſsa hære ditatis ad tẽpustempus mor tis defuncti, & in conſequẽtiamconſequentiam legati ad id tẽpustempus. Quod ibi probat textus:

Si adita hæreditate, Seyus legatum ad | ſse pertinere voluerit.

Iũcto verſsi. post aditam. Videt̃Videtur ergo hu ius textus verus, & germanus intellectus, ea cauſsa competere furti actionẽ hęredi in caſsu ſserui legati ſsubtracti an te aditãaditam hęreditatẽ, quia tunc tẽporis ſseruus hæredis nõnon fuerit, quo caſsu fur ti actio inſstitui poteſst, prout hæres iã poteſst inſstituere ratione proprietatis, ꝗ̈ habet in ſseruo, etiãetiam acceptato per le gatariũ, qui iam acquiſsijſsſse videtur à tẽporetempore aditę hæreditatis reſspectu vſsus fructus, operãte in vtraq́;vtraque retrò tractio ne tãtam hæredis, ꝗ̈ legatarij, ipſsa lege, ad hibito facto vtriusq́;vtriusque, quo interuenien te, res acquiruntur, acquirere volẽtibus, quãuis. n. ignorãtibusignorantibus filijsacqui rat̃, ſsiue legatũlegatum, ſsiue hæreditas, nihilominus tamẽtamen requiritur aliqua declara tio, qua oſstendatur, legatum, ſsiue hæreditatẽ acquirere voluiſsſse, aut ſsaltim nõnon repudiare, vtprobat tex. in. l. cũcum pater §. ſsurdo. ff. de legatis. 2. iuncto §. ſsui. inſst. de hęred. quę ab inteſst. deferunt̃deferuntur.

Quæ ſsententia optimè ſsuadetur ex eo, quòd quando non tractatur de ſspo liatione rerũrerum, ſsufficit ſsola aditio hęreditatis, quãuisquamuis poſsſseſssio non fuerit apprehenſsa text. in l. 1. §. quoties. ff. de in jurijs, vbi idem Vulpianus.

Quoties (inquit) funeri teſstatoris, vel cadaueri fit iniuria. Siquidem poſst adi tam hæreditatem fiat, dicendum eſst hæ redi, quodammodo factãfactam, ſsemper enim hæredis intereſst, &c. Et paulò inferiꝰinferius. Quoties autẽautem ante aditam hæreditatẽhæreditatem, magis hæreditati, & ſsic hæredi per hæ reditatem acquiri.

IdẽIdem ergo ius dicendũdicendum eſst in ſspoliatio ne, ſseu expilatione, ꝙquod pari ratione in iniuriãiniuriam teſstatoris tẽdat, cũcum nõdũ bona per hæredẽhæredem ſsint apprehẽſsa, ꝗ alioquin per aditionẽ fiat dñsdominus, cũcum hęres & domi nus idẽidem ſsint, vt probat tex. in §. fi. inſsti. de hære. quali. & differẽ. & in hoc pro poſsito inſsignis. l. regni. 13. tit. 9. p. 7. cũ hęres dicatur ab hero, vt Caſssiodorus notat, quẽquem refert Iacobus Cuyacius li. 5. obſseruatio c. 10. quãuisquamuis dominiũdominium habeat, non tñtamen habebit poſsſseſssionẽ, vt ꝓ bat tex. in l. cũcum hæredes. ff. de acquirẽ. poſsſs. vbi inquit tex. poſsſseſssionẽ, niſsi na turaliter apprehẽſsam ad hæredes nõ trãſsire. VerbũVerbum autẽautem naturaliter, de quo ibi, importat, ideſst, realiter, & facto me diante, vnde factũfactum pro ipſso iure naturali, aut propriùs pro ipſsius effectu accipitur, tex. optimus in l. nec ſseruus. ff. de peculio, & in l. verũverum ff. de regulis iu ris, & nos (Deo dãte) fuſsiùs oſstẽdemus, qñquando tractabimus de intellectu legis An tiſstius. ff. de acqui. hęred. prodeſst l. iuſstè §. nondũnondum. ff. de vſsucap. adiũcta lege Põponius §. quæſitũquæſitum. ff. de acqui. poſsſs. vbi datur vſsuſscapio in rebus quarum poſsſseſssio non eſst apprehenſsa. Suntq́; vtilia hoc loco quę de reliquijs, quę ſsu perſsunt, cõmemoratcommemorat Vbertinus Zucar dus ad l. fi. C. de edict. D. Adria. tollen.

Nec obeſst text. in §. ſsiquis bona fide* l. ſsi is qui. pro emptore, nam ibi ea ratione non procedit vſsucapio, quia ſsemel fuit amiſsſsa poſsſseſssio, ꝙquod ſsufficit ad hoc, vt nõnon poſssit cõtinuaricontinuari, quinimo cenſseatur interrupta, ſsed in præſsenti poſsſseſssio nunquam ceſsſsauit, cum qua lis qualis remanſserit.

Obeſst tñtamen huic reſsponſso textus opti mus in l. pen. ff. de vſsucapio. pro donato, vbi probat I. C. ꝙquod ſsiquis verè deſsijt poſssidere, licet fictè poſssideat, interrũ pitur vſsucapio, & ita videtur, fictam hanc poſsſseſssionem, quam ius fingit eſs ſse in iacente hæreditate, inſsufficientem advſsucapionem eſsſse, quem textũ ad hanc concluſsionem laudat Ioãnes Hannibal in l. naturaliter nu. 105. ff. devſsucap. ex qua l. & ex l. qui vniuerſsa | rum ff. de acqui. poſsſs. rurſsus colligitur, interrumpi vſsucapionem, deficienti naturali poſsſseſssione. De ficere autẽautem na turalem poſsſseſssionẽ ſsat euidenter patet, quia corporalis (licet aliquibus ob ſstrepentibus) eadem eſst, quod natura lis. l. 1. §. Nerua filius. &. §. Neratius. l. quod ſseruus verſs. corporalis. ff. de acqui. poſsſs. notat idẽidem Hannibal. d. l. natu raliter anteà num. 135. Qua de cauſsa Carolus Ruynus in l. 1. nu. 24. ff. de ac qui. poſsſs. firmabat, quòd quando inter rupta eſst naturalis poſsſseſssio in rebus incorporalibus, poſsſseſssio etiam ciuilis amittitur, cum non ſsit in rerum natura naturalis, quæ naturalis, ſseu corporalis quomodo habebitur ſsine poſsſseſsſsore, qui corporaliter poſssideat? Nec quiſsquã miretur, ſsi in corporalibus dixerimus, vtramq́;vtramque poſsſseſssionem inueniri ciuilem, & naturalem, nãnam hoc verius exiſstimamus, vt Bart. & Ang. notãt, quos ſsequitur Ludouicus Bologni nus in l. ſsi finita. §. Iulianus nume. ff. de dãno infecto licet (quod ipſsi non animaduertunt) diuerſsimodè acquiratur, cum ex ſsolo titulo transferri ſsoleat, vt eſst ſsat elegans doctrina Innocen. in c. in noſstris extra de conceſssione prębẽ. probat ex alijs Ant. Capitius deciſsiõe Neapolita. 129. num. 9. qua naturali ca rere iacentem hæreditatem, manifeſstè oſstendit Iurec. in d. §. Scęuola ibi.

Quia poſsſseßionem hæreditas non habet, quæ facti eſst, & animi.

Et. l. nunquam. §. vacuum tempus ff. de vſsucap.

Timore huius acerrimæ difficulta*tis dicẽdumdicendum videtur, iure ſsingulari, ac priuilegiario receptum, vt poſsſseſssio in hæreditate iacenti detur, quod apertiſs ſsimè probat text. inſsignis in. l. iuſsto. §. nondum. ff. de vſsucapio. ibi.

Nondũ aditæ hæreditatis tempus vfu capioni datum est, ſsiue ſseruus hæreditarius aliquid comparauerit, ſsiue defunctus vſsucapere cœperit. Sed hęc ſsin gulari iure recepta ſsunt.

Cui tamen reſsolutioni ecce oppo*nitur alia difficultas ex textu in l. hęre ditas in multis. ff. de acquiten. rerum dominio tex. in l. ſsi ſseruus. 25. ff. de ſstipula. ſseruo. Vbi ſsi ſseruus hęreditarius ſstipulatus ſsit centum intra annum da re, & fideiuſsſsores interueniant, probat textus, ex eo tempore committi ſstipu lationem, ex quo hæreditas adita fuit, qua ſsiquidem nulla repręſsentatio, nec fictio in hac ſspecie admittatur. Cui ex ſsuperioribus reſspondetur, quòd quan do requiritur interuentus perſsonę ve ræ, repræſsentatio ficta non datur, nec ſsufficit. Requiritur autem interuẽtus perſsonæ veræ, quando requiritur factum, qua ratione, ſsi requiratur factũ perſsonæ, perſsona non conſsentiente, ſse qui non potuit acquiſsitio. Vnde quan uis regulare ſsit, vt ſserui nobis acquirant, etiam nolentibus textus in l. etiã inuitis. ff. de acquiren. rerum domi. Si tamen ſserui inſstituti ſsint hæredes, hæ reditas non poterit acquiri domino, etiam ſseruis volentibus, ea ratione quia definitum eſst, iuſsſsum domini de bere præcedere, qui quonam modo præſstari poterit, niſsi perſsona vera, & viua coexiſstat? Quandoquidem ad ex plicandum hunc animum, ac volunta tem acquirẽdiacquirendi dominorũdominorum, animus ſsen ſsibilis in re tãtam ardua requiratur, qui in facto conſsiſstit, de quo Baldus pulchra diſstinctione vſsus in. l. fœliciſssima. C. de his qui à non domi. manumittun. In quem ſsenſsum cadunt, animum facti quid eſsſse l. bonæ fidei. ff. de acquiren. rerum domi. Qui facto aliquo nõ declaratus, non ſsufficit ad acquirendã eãeam hæreditatem, in qua inſstitutus eſst | ſseruus iuxta cõmunitercommuniter reſsoluta in. l. ſsi quis mihi bona. §. iuſsũiuſsum. ff. de acqui. hæ red. in. l. cùm proponas. C. de hæred. inſst. Quare conuenientia ſsunt verba textus dicta. l. hæreditas in multis.

In his ſsane in quibus factum perſsonæ, ope ræ ve ſsubſstantia deſsideratur, nihil hæreditati quæri per ſseruum poteſst, ac propte rea quamuis ſseruus hæreditarius inſstitui poßit, tamen quia adire iubentis quoq́ue perſsona deſiderat̃deſideratur hæres expectãdus eſst.

Et quæ reſsoluit Carolus Molinæus in explicatiõ e ad ſsexdecim leges col. 162. & vltra eum eſst vidẽdusvidendus Bal. in. l. quoties. C. de precibus Imp. offerẽdisofferendis.

Quæ tamẽtamen omnia accipiẽdaaccipienda ſsunt, dũ* tamẽtamen medio hoc tempore, & ita ante aditã hęreditatẽ rerum hæreditariarũ poſsſseſssio ab alio nõnon ſsit apprehẽſsa: tunc enim interrupta cenſsetur vſsucapio. l. Põponius. §. quæſitũquæſitum. ff. de acqui. poſsſs. l. poſsſseſssio. ff. de vſsucapio. conducunt. l. 3. §. 1. ff. de adminiſstr. tuto. l. 1. §. quòd autẽ. ff. de aqua quotidiana, & ęſstiua. l. 1. §. itẽitem flumina. ff. de fluminib. quarũ triũ argumento id etiãetiam notat Iacobus Arena ad rubricã. ff. de noui operis nũ tiat. Quòd ſsi probetur, viſsum fuiſsſse Ti tiũ poſsſsediſsſse, nullo alio homine illo interim poſsidẽtepoſsidente, ſsat videtur cõtinua ta fuiſsſse poſsſseſssio, quòd advſsucapionẽ cõplendã in ſsuperioribus ſsatis oſstẽdimus requiri. Sunt vtilia quæ reſsoluit Gregorius. l. 10. verbo. haſsta q̃ſsea aprouado. tit. 14. par. 3. Et quæ eleganter adducit Ioan. Bologn. l. 1. nu. 182. cũcum ſseq. ff. ſsol. matrimonio.

Item etiãetiam eſst aduerten dum, quòd ſsicuti iacẽs hæreditas perficit vſsucapio nẽ (vt ſsupra vidimus) ita ſsimiliter, contra ipſsam perfici poteſst vſsucapio, & nõ ſsolũ perfici, ſsed inchoari, textus elegãs in. l. ſsed & ſsi ſsub conditione. §. ſsolemus, verſsiculo. ſseruus alienus. ff. de hæ red. inſsti. vt ile eſst ꝙquod iacens hæreditas, dũ tamẽtamen curatorẽ habeat (ꝙquod in ſsuperioribus adnotauimus) lite pulſsari poteſst, & pœnas legis incidere. l. debitor. ibi.

Veluti ſsi periculum eat, ne prædia in publicum committantur, neve pœnæ traie ctitiæ augeantur, aut ex compromiſsſso committerentur.

Et pœnas conuẽtionis incidere, vndè ſsi ꝓmiſiſtipromiſiſti mille ad Kalẽdas Iulias, & mortuus anteà fuiſsti, iacẽti hæredi tati currit tempus. l. ad diem. ff. de ver bor. obligatio. quãquam notauit Fran. Marcus Deciſs. 31. par. 1. & vltra eum vidẽdusvidendus eſst Baldus in Rubrica. C. de ſsucceſs ſsorio edict. & ante eũeum ſspeculator titu. de locatione. §. nunc aliqua. ver. 19. poſsteà aliquid per Ant. Capicium deciſs. 87. num. 9. nouiſssim è per Ant. Maſsſsam ad formam cameralis obligationis in ſsummario quæſstionis tertiæ ad quintam particulam, qui ſsequutus Deciũ in. c. relatũrelatum extra de officio deleg. probare nititur, poſst mortẽmortem defuncti, durare mandatum, interim, quòd nemo adit hæreditatem, & ſsic propter reprę ſsentationem.