Cap. 4. Vtrùm clericus in ſsacris conſstitutus, vel eccleſsia, ob præ dium in ſse tranſslatum, quod cum eſsſset penes ſsecularem, onus aliquod reale agnoſscebat, recognoſscere illud debeat, & tributum propter illud ſsoluere, ſsi onus reale hoc etiam ſsit, & intellecta l. 1. tit. 3. lib. 1. ord. & antea. l. 57. tit. 6. par. 1.

SVMMARIA.

  • 1 SAcerdotalis dignitas quanti æſstimanda.
  • 2 Sacerdotum bona priuilegiata.
  • 3 Nec ſsolum priuilegia tribui bonis acquiſsitis, ſsed quod etiam videretur, bo nis eccleſsiæ acquirendis tribuenda.
  • 4 Pro contraria parte, quod his bonis onera etiam immineant.
  • 5 Horumratio oſstenditur.
  • 6 Ad onera perſsonalia non teneri, & quænam hæc ſsint, & differentia cõſsti tuta inter realia & perſsonalia onera.
  • 7 Fiſscum iure illius vti, cui ſsucceßit, & æquiparari eccleſsiam, & fiſscum.
  • 8 Quæ nam dicantur fieri contra ius eccleſsiæ, & Carolus Magnus, & Ludouicus Reges Francorum ea de re laudati, quod iura eccleſsiæ tuerentur.
  • 9 Olim eccleſsias, & ſsacerdotes ſsubditos fuiſsſse ſsecularibus principibus.
  • 10 Onera quæ imponuntur clericis, & eccleſsijs ratione publicæ vtilitatis ab im peratore, vel rege in ſsuo regno, eſsſse to lerãda, & Bartholicautela improba ta ad grauandas eccleſsias vel ſsacerdotes, & illius pœna, qui malicioſse in eccleſsiam, vel ſsacerdotem alienat, vt hoc modo euitet munera vel collectas.
  • 11 Clericum ſsuccedentem in feudum, teneri agnoſscere onera feudi, & quando clericus ſsit feudi capax?
  • 12 Tria iura intellecta.
  • 13 Remißiue, qui authores hanc materiãmelius tractent, & legem ad inſstructionem. C. de epiſscopis & clericis correptam non eſsſse.
  • 14 Clericos primæ tonſsuræ coniugatos im munitate non vti.
SAcris literis ſsacerdo talis dignitas adeò coruſscat, vt nulla ſsacerdotali ſsecularis adęquet̃adęquetur, vt in c. duo ſsunt. 96. d. Inde apparet, clericos ſsacerdotes appellari reges. c. duo ſsunt. 12. q. 1. quinimo dicuntur dij. c. ſsacerdotibus. 11. q. 1. Qua ratione clericus à laico citatus compare re non tenetur, vt probat gloſsſsa in c. conuenior. 23. q. 8. neq́;neque laico fidelitatẽ iurare regulariter debet, vt gloſsſsa alia obſseruat in c. porrò. 63. d. neq́;neque epiſscopusin ſsignum huius faſstigij dignitatis quolibet loco ſsedens, clericum ſsacerdotem pati debet ſstare, ſse ſedẽteſedente, cum ſsola conſsuetudine maior ſsit epiſscopus ſsacerdote, textus in c. epiſscopus, & in c. olim. 95. d. nec ſsacerdos à laico per modum diſsciplinæ caſstigari poteſst, etiam de mandato epiſscopi textus (vbi Abbas) in c. vniuerſsitatis extra de ſsenten. excommu. & in c. vt famæ eo. tit. & idem Abb. in c. Nicolao extra de ap pellatio. inquit ſsacerdotes præferendos eſsſse armatis militibus, & clericis quatuor ſsacerdotibus, ob eminentem excelſsamq́; dignitatem, maiorem fidẽ præſstari deberi, quãquam ſsex laicis, Bernardus notat in c. fi. 77. d. niſsi tamen laici deponant in cauſsa reorum, quo caſsu duolaici præponderant, abſsolutionis, & liberationis fauore. gloſs. in. c. cleri. 81. d. quam notat Abb. in c. cum P. de accuſsatio. col. 2. & in c. ex literis extra de probatio. Philippus Franc. in c. 1. de præſscrip. libr. 6. Iaſson in l. admonendi colũ. 28. ff. de iureiuran.
Nec ſsolùm circa ea quæ ad perſsona rum ſstatum pertinent, priuilegiarios eſsſse ſsacerdotes apparet, verum etiam quo ad bona ius quoq́ue ſsingulare ac particulare ijſsdem fuiſsſse accepimus. Quandoquidem legitur Eſsdras. 1. c. 7. Artaxerxem regem, diuino ſspiritu, ea verba protuliſsſse.
Vobis quoq́ue notum facimus de vniuerſsis ſsacerdotibus, & leuitis, cantoribus, & ianitoribus, & miniſstris domus Dei, vt vectigal, & tributum & annonas non habeatis potestatem imponendi ſsuper eos.
Item etiam hoc ſsuadet alius locus Leuitici cap. 27. vbi in hæc verba.
Quicquid ſsemel Deo fuerit ſsacratum ſsanctum ſsanctorum erit domino.
Ex quo poſsteriori loco anſsa prehen di poteſst, non ea ſsolum prædia immunia eſsſse debere à vectigalibus, atq́;atque tributis, quæ iam ſsunt adquiſsita, ſsed etiã quæ ſsunt adquirenda. Quod planius oſstendit textus elegãs in c. Sancitum ad finem. 23. q. 8. vbi habet textus, tributa ea, quæ exigi ſsolebant, præſstanda, ſsoluendave non eſsſse, poſstquàm in eccleſsiam ſsunt tranſslata. Quo textu quid vſquãvſquam excogitari potuit expreſsſsius? Similis eſst, & obſseruandus textus in c. quãquam de cenſsibus lib. 6. vbi & perſsonæ eccleſsiaſsticæ, & eorum bona, ſsimpliciter, & indiffinitè, & abſq́;abſque iuris alia expreſssione libera, & immunia eſs ſse debere, declarantur à munerum, & tributorum pręſstatione, cũq́; ſsummus Pontifex ibi non diſstinguat, nec nos di ſstinguere debemus l. 3. ff. de offic. præ ſsi. l. de precio. ff. de publi. in rem actio. Suffragatur etiam textus optimus in c. 1. de immuni. eccl. vbi cum ſsummus Pontifex agat non ſsolum de bonis ad quiſsitis, ſsed etiam de aquirẽdisaquirendis, quod poſsterius dilucidè ibi oſstendit, prohibet, quęcumq́;quęcumque tributa, atq́;atque exactiões huiuſsmodi rebus imminere. Quod | procedere etiam ſsi magna neceſssitas, vel vtilitas contrarium expoſscat, iura alia probant in c. non minus, & in c. ad uerſsus de immuni. eccle. Cum tamen vi neceſssitatis ſsumma infringi ſsoleant iuris præcepta, & non humana ſsolum, ſsed etiam diuina limitari vt colligitur ex l. 2. C. de patribus, qui fil. diſstraxe. c. diſscipulos de conſs. d. 5. Obſseruat plurima Ludouicus Roma. (qui. 38. effectus neceſssitatis cõgerit) l. ſsi verò. §. de viro. fallen. 54. ff. ſsolu. matrimo. Rolan dus à Valle conſs. 43. nu. 20. cum ſsequẽ. volu. 2. & anteà conſs. 21. nu. 14. volu. 1. Aymon Sabillianus cõſs. 12. per totum, & ante eos Baldus rationẽrationem obſseruans, cur neceſssitas lege careat l. Diuus. ff. de petitione hæred. quẽquem refert ſsequutus Hieronymus Cagnolus l. ſsi quis ꝓ pter neceſssitatem. ff. de regulis iuris. Cumq́; ob publicam vtilitatem, & cõ mune bonum priuatæ, ſsolicitudines, ac conſsiderationes ſsint omittendæ, vt in c. miramur. 66. d. c. bonæ. 7. q. 1. c. bo næ. el primero. de poſstula. prælat. l. vni. §. pen. C. de cadu. tollen. auth. res quæ C. commu. de legatis. Qua de cauſsa in quacunq́; diſspoſsitione publicæ vtilita tiscaſsus exceptusſsemper eſst cẽſsendus. l. iubemus 1. C. de ſsacroſsanct. eccle. cõ ducit l. 1. C. vt nemini lic. in emptione ſspecierum ſse excuſsa. lib. 10. l. iubemus C. de nauibus non excuſsan. notat Bal. in l. cum nauarchorum. C. de nauicularijs lib. 11.
In contrariam tamen ſsententiam, quinimo prædia laicorum in clericos, vel eccleſsiam tranſslata, ſsoluere teneri tributũ, vel onus quodlibet, quod penes laicum ſsoluebant, ſsiue principi fieri debeat ſsolutio, ſsiue cuicumq́;cuicumque particulari, vocarunt me iura & argumenta ſsequentia. Et imprimis textus in. c. ea enim. §. item prædium. 10. q. 2. vbi prædiũ illud acquiſitũacquiſitum eccleſsiæ, quod ſsoluere ſsolebat fiſsco onus aliquod, inquit textus, ab eccleſsia alienari poſsſse, quaſsi nimirum acquiſsito prædio, vel fundo eccleſsię, non deſsinat onus illud deberi, item eſst textus elegans in c. ſsi tributum. 11. q. 1. & in c. tributum. 23. q. 8. quę iura pro hac parte citra vllam inductionem videntur apertiſssima.
Nec ſsecundum ea mirandum erit, ſsi ius ciuile hoc idem recipiat, quãdoquando ca nonicum ab ipſso non abhorreat. Qua re idem expreſsſsum extat in l. placet §. poſstremo. C. de ſsacroſsan. eccl. l. fi. C. de exactoribus tribut. lib. 10. & quæ tranſsum ptiuè habẽturhabentur in c. generaliter. §. placet. 16. q. 1. textus planus in l. 1. C. de indictio. lib. 10. l. fi. C. de annonis, & tribu. eo libro. Nec omittendus eſst tex tus è media iuris prudentia petitus in l. fin. §. patrimoniorum ibi.
Nec Pontifex excuſsatur.
ff. de muneribus & hono. cuius magiſstratus pręminẽtiapręminentia iuxta veteris ſsuper ſstitionis religionẽ quanta fuerit, quip pe qui nec ſsenatui, nec Romano populo rationem daret, quodq́;quodque ſsanctæ perſsonę fuerint habiti illũillum gerẽtes, elegan ter declarat IoãIoan. CorraſiꝰCorraſius ad l. 2. §. dein de ex his legibus. ff. de origine iuris.
Item hæc pars ſsuadetur, nam princeps in temporalibus dicitur eſsſse dominus mundi. Quod ſsano modo declarat F. Dominicus de Soto libr. de iuſstitia & iure. 4. q. 4. art. 1. Qua ratione tempora lia clericorũclericorum ſsubijciuntur principibus ſsecularibus, quo ad onera realia. Vnde Bartholomęus Socynus conſs. 12. volu. 4. referens Abbatem, PaulũPaulum. Iacob. Butricarium. Et originaliter Ioan. Calde rinus tit. de conſstitutio. nu. 7. & anteà tit. de cenſsibus nu. 2. & ſsumma Angel. verbo. immunitas. 1. nu. 17. & alij mul ti quos longum eſsſset recenſsere, probãt, quod ſsi caueatur ſstatuto, vt tribu|ſoluendũſoluendum ſsit ex om ni poſsſseſssione, illud quoq́;quoque ſoluendũſoluendum erit de re in eccle ſsiã alienata. Quod etiãetiam probat And. de Iſsernia, quę ſsint regalia verb. plauſstro rũ, & nauiũnauium pręſstationẽ. Lucas de pœnis in l. 1. col 2. C. de imponẽ. lucra. de ſscrip lib. 10. quo. n. attinet ad bona patrimonialia, ea ratione, quod cum qualitate ſseculariũ ad clericos peruenerint, iudi cant̃ in huiuſsmodi bonis laici, vt And. & Abb. notãtnotant d. c. cõſtitutusconſtitutus, & in c. eccleſsiæ. nu. 9. eo. titul. & alij multi, quos citat Reuerẽdiſs, Ep̃s Segouienſsis Dida cus Couar. à Leyua lib. 1. Varia. reſsolu. c. 4. nu. 9. QuorũQuorum omniũomnium ea ratio addu
6
*citur per SocynũSocynum, & alios authores in ſsuperioribus citatos, quod non perſsonis iniungatur, ſsed rebus, nec tam perſsonę, quãquam res ipſsę conueniantur. Conducũt l. fi. §. Lucius. ff. de cõtrahẽ. empt. l. iuris gentium. §. pactorũpactorum. ff. de pactis, quo caſsu res ipſsæ cum ſsuo onere ad eccleſsiam, vel ſsacerdotem tranſsire ſolẽtſolent, vt oſstendit tex. in c. Paſstoralisextra de decimis, & in c. ex literis ex. de pigno. proſsunt iura elegantia in l. Imperatores. ff. de publicanis ibi.
In vectigalibus ipſsa prædia, non perſsonas conueniri.
Actiones enim reales magis res ipſsas, quàm perſsonasreſspiciunt l. qui aliena. §. vno defendente. ff. de neg. geſstis. ibi. Sententia prædio datur. Quo ſsenſsu di cimus. Legem ſsaltui dari.
Qua phraſsi, ac modo loquendi. Vti
7
* tur Iureconſsul. in l. 2. ff. de noxalib. & refert Bar. in l. gemma. nu. 1. ff. arborũ furtim cęſarũcęſarum, ſsignãter notat IoãIoan. Platea in l. dñidomini prædiorũprædiorum. C. de agricol. & cẽſsi. lib. 11. Qua de cauſsa, quãdoquando tracta tur de onerando aliqua cura perſsonas clericorũ, non tenẽturtenentur clerici ad eorum munerũ præſstationem, quę merè ſsunt perſsonalia, cuiuſsmodi ſsunt, quæ corporis labore explicantur, etiãetiam ſsi ſsine detri mẽto rerũrerum, de quibus Iurec. in l. mune rũ. ff. de muneribus & hono. nec ad ea, quæ imponũturimponuntur perſsonis ꝓ rebus ipſsis quorũquorum meminit tex. in l. reſscripto. §. fi. ff. eo tit. tex. in c. non minus ex. de immu. eccl. & in c. quãquãquamquam extra de cenſsi bus l. regia. 1. tit. 3. lib. 1. ord. Hiſspaniæ, tenebũtur tamẽtamen ad ea onera, quę ſsunt realia, quãdoquando affecta res iam erat reali obligatione, quæ quot modis cõtingatcontingat, declarat ſsumma Angelica loco citato, quomodo accipiẽdusaccipiendus eſst text. qui hoc in obrupto probat in l. de his. C. de epiſscop. & cleri. & in auth. clericos. C. eo. tit. notat Abb. cap. 1. de immunit. eccleſs. imò de vita & honeſst. cleri. gloſsſsa Grego. Lopez ad l. 50. verb. pechar. tit. 6. par. 1. differẽtiadifferentia hac cõſtitutaconſtituta inter per ſsonalia, & realia onera, à quibus priori bus regulariter ſsacerdotes ſsunt immu nes, vt inter alios probat textus in auth. itẽitem nulla cõmunitas. C. de epiſscop. & cleric. vbi clerici à laicis collectari non poſsſsunt, & l. 51. tit. 6. p. 1. ibi.
Otro ſsi deuen ſser franqueados los clerigos de non pechar ninguna coſsa por razon de ſsus perſsonas.
Quo ad patrimonialia vero ex ſsupra ſscripta ratione, nimirũnimirum, quod bona cum qua litate ſsecularium ad clericos peruenerint, iudicãturiudicantur eſsſse laici in huiuſsmodi bonis (vt ſsupra notauimus.) Quod quã do clericus ſseculari ſsuccedit, expediti iuris eſst, ex. l. vulgari, & eius regula in l. hæres abſsens in princ. ff. de iud. iũctis his, quæ in eum locũlocum annotauerũtannotauerunt Iaſson & alij in l. cum res in princ. ff. de leg. 1. Guido. pp. q. 161. Palacios Ruuiosin re pet. Rubricæ. §. 39. Domi. Ep̃s in pract. quæſst. c. 8. AuileſiꝰAuileſius in c. 10. de los Corregidores. verb. La execucion. nu. 66. cõmen tatores ad leges regni. 32. tit. 2. part. 3. verbo. por razon de hereda miento. Et ad l. 57. | tit. 6. par. 1. quę lex eſst vidẽdavidenda) & ad l. 7. tit. 31. par. 2. & l. 60. tit. 6. par. 1. declarãtẽ, quibus caſsibus poſssit clericus corã iudice ſseculari cõueniri. Et hoc modo accipiẽda eſst l. 50. eiuſsdẽ tituli, ac part. recẽſsens & referẽs immunitates cleri corũ, & quæ obſseruat Guliel. Benedictus elegãter hãchanc materiãmateriam proſequutꝰproſequutus in repe. c. Rainuciusverb. & vxorẽvxorem nu. 127. cum ſsequẽtibꝰ in antiquis, in nouis nu. 30. cum aliquot ſsequentibus. 2. deciſs.
Conducit quod ipſse fiſscus, qui aliàs
8
* multis, ac multis fauoribus abũdat, in alterius ius ſsuccedẽs, illiꝰillius, cui ſsuccedit iure vtitur l. fiſcꝰfiſcus cum in priuati. ff. de iure fiſsci. eccleſsia autẽautem & fiſscus cõpari iu re vti ſolẽtſolent, vt Accurſsius non ſsemel probat in l. ſsi pecunia, & in l. ſsi vt ꝓponis C. de reivẽd. ſsi ergo ita eſst in fiſsco receptũ, bona cum onere ſsuo trãſsire ex l. 1. C. de indictio. & in ipſsis eccleſsijs, idẽidem ius recipi textus probat, quẽquem in ſsuperioribus citauimꝰcitauimus in l. fi. C. de exact. tribut. eo. libro. Nec eccleſsiæ (ſsicut & fiſsco) alijs caſsibus, quàm iure expreſssis ſsubuenitur gloſs. in c. peruenit de cenſsibus. c. 1. de alienatione feudi.
Hæc ſsunt, quæ pro hac parte ſsubſsti
9
*nẽda ſse offerũtofferunt, quid dicendũdicendum? Nimirũ hæc quęſstio habetur ea ratione diffici lis, quod ſstatuta contra eccleſiãeccleſiam non ſsolũ pontificio, ſsed etiãetiamſsareo, atq́;atque Hi ſspano iure non defendãturdefendantur tex in c. gra uem, & in c. nouerũtnouerunt extra de ſsentẽ. ex commu. & in auth. caſsſsa & irrita. C. de ſsacroſsanct. eccl. l. 11. tit. 3. lib. 1. ord. cõtracontra eccleſiãeccleſiam autẽautem, & eius libertatẽlibertatem, illud eſsſse dicitur, quod tollit priuilegia clericorũclericorum à iure cõceſſaconceſſa, vt Innoce. notat in d. c. nouerũtnouerunt, & reſsoluit Laurencius Calcagneuscõſs. 7. nu. 1. Vnde bona clericorũ & bona eccleſsiæ à pari procede re ſsignificat textus elegãs in c. ſsi clericus laicũlaicum extra de foro cõp. quẽquem ad hoc expẽdit in proprio loco And. Siculus, & ante eum Panormit. c. eccleſsia ſsanctæ Mariæ ex de conſsti. col. pe. qua ratione ſsummis laudibus ab ſscriptoribus celebrãtur Carolus Magnus Imperator & rex FrancorũFrancorum, qui AdrianũAdrianum, & Leonẽ Pontifices ſsummos ab omni moleſstia, ac tributo liberauit. c. Adrianus c. in Synodo. 63. d. itẽitem Ludouicus rex etiãetiam FrancorũFrancorum, & Imperator, qui LothariũLotharium filiũfilium, eccleſsiæ libertatem opprimẽtẽ, & prouentuũprouentuum iura violantẽ ad reſstitutionẽ admonuit, & Romano Pontifici dictionẽ con ſseruare iuramento fecit promittere, vt refert IoãIoan. Feraldus Cœnomanus, de priuilegijs regũregum Frãcorũ. nu. 8. cum anteà multis, ac multis iniurijs Romana eccleſsia foret laceſs ſsita. Olim etiãetiam ſsacerdotes ſsubditi erãt imperatoribus (de facto, non de iure) & penes eos rerũrerum eccleſsiæ ius in multis rebus, vt colligi poteſst ex tex. in auth. vt eccleſsia Romana centũcentum anno. gaudeat præſscrip. & in auth. de rebus eccleſsiæ non alienan. & de eccleſsiaſsticarum rerum alienat. & in c. Conſstantinus. 96. d. text. opti. in l. iubemus nullã C. de ſsacroſsanct. eccl. vbi princeps cõfiſscabat rẽ eccleſsiæ, & notat Signorolus de Homodeis conſs. 218. quẽquem refert Reſstaurus in tracta. de Imperatore. q. 101. poſst Innocẽ. in c. 2. de maiorita. & obedien. Boerius deciſs. 31. & 69. 1. par. ſsunt iura d. l. de his, & in auth. clericorũclericorum, & in auth. nullus epiſscopus. C. de epiſscopis & cleri. notat idẽidem Signorolus cõſs. 82. nu. 14. & probat tex. in auth. ſstatuimus. C. eo tit de epiſscopis & cleric. Vbi ea ratione, quod clerici ſsubditi erãt principibus, eorũdem imperatorũ legibus cauſsæ, ac negocia clericorum ſsunt exẽptaexempta. Plurima adducit Carolus Molinęus ad edictum Henrici ſsecũdi Francorũ regis, qui tamen cautiſssimè legendus eſst, authore D. epiſscopo Didaco Couarru. lib. practic. quæſst. c: 31. | nu. 1. refert etiãetiam Iacob. Cuyacius in c. 1. de benem. quid ſsit. lin. 38. lib. 3. olim principes eccleſsiaſstica beneficia ſsuperiori ratione ſsubiectionis ꝓuidiſſeprouidiſſe. Vnde videbatur his, & ſsimilibus locis argumentũargumentum non eſsſse deſumendũdeſumendum ad probandũprobandum, vectigali, aliove onere res ſacerdotũſacerdotum vel eccleſsię grauari poſsſse, quãdo quidẽquidem oppreſssionẽ illãillam, quãquam eccleſsia, & eius ſsacerdotes patiebãturpatiebantur calamitoſsis illis temporibus, poſsteà ab alijs principibus ſsublata fuerit.
Concludatur ergo ſsacerdotes, & eccleſsias teneri huiuſsmodi onera agnoſscere, quod planiſssimè oſtendũtoſtendunt illa iura, & cõfirmantconfirmant ſsuperiores authores, & alij plurimi relati per And. Tiraquel. in tractatu de primogenio. q. 43. nu. 9. per Ioannẽ Arzium de Otalora in tractatu de nobilitate Hiſspana. 2. par. c. 1. nu. 9. & 10. per Didacum Perez ad l. 1. tit. 2. libr. 1. ordinamen.. pag. 90. col. 1. qui textus iure Hiſspano hoc idem probat.
Quòd verò attinet ad ea quæ de no
11
*uo imponũturimponuntur, non obligãturobligantur, niſsi cauſsa publicæ vtilitatis interueniat, & quan do à rege imponũturimponuntur, vel imperatore in ſsuo regno, vel imperio, cum alia onera extraordinaria dicãturdicantur, ad quæ nec eccleſsia, nec perſsonę eccleſsiaſsticę tenẽtur, vt in l. placet. C. de ſsacroſs. eccl. & vt fuſsiſssimè reſsoluit ex Philippo Decio. & alijs Aluarus Vaz Luſsitanus I. C. memoria noſstra inſsignis, libro cui titulũ fecit, de iure emphyteutico. q. 17. nu. 7. quo in loco im probũprobum habet conſsiliũ quo vſsi ſsunt Peruſsini, & Eugubienſses viri, qui cum conſsiderarent plurima prę dia, & fundos ad eccleſsias, & ſsacerdotes indiesdiuerſsis ex cauſsis peruenire, ſstatuerunt, omnia prædia tributaria eſs ſse, vt hoc modo cum ſsua cauſsa, & onere ad eccleſsias tranſirẽttranſirent. Quod ſtatutũſtatutum ve lut odioſsum locis, & perſsonis ſsacris iure attẽto, non poſsſse defendi, exploſsa ſsententia Bartoli ibi reſsoluit, quandoqui dẽ in omnibus, cum maximè in his fraus ſsemper vitãda ſsit. Qua ratione ex aduerſso Ang. cõſs. 24. quẽquem refert Ægidius Thomatus vir in hiſsce rebus tractandis diligẽtiſssimus, in libro de muneribus & collectis pagella. 66. num. 36. firmat, alienata re tributaria in eccleſsiã fraudulenter, cõpellicompelli eccleſiãeccleſiam agnoſsce re onus illud, quod etiãetiam in perſsona clerici, ad quẽquem res fuit tranſslata: nuncupatim ſscripſsit Paul. Caſstrẽ. conſs. 420. poſst Bar. qui ad ſse rediẽs multo melius hoc notauit, quãquam loco ſsuperiori, vbi de Eugubiẽſsibus, & Peruſsinis mẽtiomentio habita fuit cõſs. 180. alienantẽ autẽautem in eccleſsiã vel clericũclericum, vt hoc modo euitet onera, vel collectas, rẽ ita alienatãalienatam perdere, & fiſsco regio applicari, & qui huius cõſsilij fuit miniſster tantundẽ ſsoluere teneri, notat ſspeculator. tit. de clerico con iugato. verſs. quid ſsi clericus. citat legẽ adire. §. in fraudem. ff. de iure fiſsci.
Ex ſsuperioribus autẽautem colligitur, tutã
12
* eſsſse ſententiãſententiam Innocen. & Hoſstienſsis, quos refert Iaſs. d. l. placet. C. de ſsacroſsanct. eccl. probãtiũ eccleſiãeccleſiam, vel clericũclericum ſsuccedentẽ in feudũfeudum, vel rem feuda lẽ, teneri agnoſscere onus, quod recognoſscebat vaſsſsallus. Cum hoc onus non prin cipaliter imponatur perſsonæ eccleſsiaſsticę, vel eccleſsię, ſsed rebus ipſsis, quod multis hinc inde argumẽtis pro bauit vltra eos Lucas de Pœnis in l. fi. col. 2. cum. 7. ſsequẽtibus. C. de exactorib. tribu. lib. 10. QuoniãQuoniam verò non me diocris eſst controuerſsia, quinimo grauiſssima, & in qua non rectè ſse explicet Vldaricus Zaſsius titulo, quę res in feu dũ dari poſsſs. c. inci. quintãquintam partẽpartem aggre dimur. nu. 70. vbi inꝗtinquit, in ea doctores mirificè variare & nihil ſse firmare cer ti. Obiter obſseruo, clericũclericum regulariter non eſsſse ſsucceſssibilẽ in feudo, ex regu la in feudis potiſsimũpotiſsimum conſstituta bene | ficium ad eum non poſsſse pertinere, qui officiũofficium feudale non poteſst gerere. c. 1. §. fi. quibus cauſsis feudũfeudum amittatur. Quã regulam vtiliter exornat And. Tiraq. in tractatu ceſsſsante cauſsa in princip. nu. 46. verbo. beneficij. Cum ergo pro feſssio clerici aliena ſsit, quinimo repugnans exercitio armorum, quibus vaſs ſsallus ſsubuenire domino tenetur. Receptum extat, clericum feudum habe re non poſsſse. Quod manifeſstè probari videtur ex textu in. c. vni. de feudo fœmineo, & in. §. quia clericus, ſsi de feudo fuerit controuer. inter dominũ & agnatum, & quia (vt modo dicebãdicebam) inhabiles ad ſeruiendũſeruiendum, inhabiles ſsunt ad ſsuccedendum cum beneficium ibi eſsſse non poſssit, vbi nec officium geri, & ita hæc eſst cõmuniscommunis ſentẽtiaſententia ex his quę nouiſssimè refert Octauianus Che cheranus Pedemontana deciſs. 27. pro lata ſentẽtiaſententia nu. 4. Nihilominus tamẽ ſsi feudum eiuſsmodi ſsit, quod licet onus habeat, rectè per feudatarium & honeſste præſstari poſssit. Obtinuit hoc caſsu feudum habere poſsſse clericum, ſsiue id onus perſsonale ſsit, velut comitari dominũdominum in aduentu alicuius prin cipis quomodo armis non exercetur clericus, vel reale, vt aliquid annuum ſsoluere, vt Octauianus ea deciſs. concludit. Quo pacto accipiendæ ſsunt leges regni, quę de feudis meminerunt, inter quas l. 6. verſsi.
O tal clerigo, que lo non pudieſsſse ſseruir.
titu. 26. part. 4. Et adiungendus Ioãnes Cæphalus conſs. 1. & 2. 1. parte, qui elegantiùs cæteris hæc declarat.
Ea autem iura, quæ adduximus in
13
* contrarium ad oſstendendum non teneri clericum vel eccleſsiam agnoſscere huiuſsmodi onera realia, nimirũnimirum tex tũ in c. tributum. & in c. ſancitũſancitum. Quatenus loquuntur de talijs, & pedagijs, & vectant hæc imponi clericis, atq́;atque eccleſsijs. Certum ius habẽthabent, nam ab omni gabella iure diuino, & etiam humano eximuntur, vt ſsignanter colligitur ex Abbate conſs. 13. volu. 2. Ioanne Lopez in tractatu de eccleſsiaſstica libertate in princ. & per totum. IoãIoan. Driedoro de libertate Chriſstiana lib. 1. c. 2. l. 51. tit. 6. part. 1. l. 1. 3. tit. 13. lib. 1. ord.
Qua verò ratione conueniri poſssit
14
* clericus vel eccleſsia ſsuper huiuſsmodi oneribus realibus coram iudice ſseculari vidẽdusvidendus eſst omnino Ægidius Thomatus libr. cuius ſsupra meminimus c. incip. videndum nũcnunc eſst. col. 247. cum ſseq. Vbi adducit quinq́;quinque huius rei ratio nes, & inter eas elegantem textum in c. ſsicut enim ver. ex his. 11. q. 1. & eo lo co. nu. 5. affirmat, eſsſse hanc iuris proba tiſssimam ſsententiam, quod poſssit coram iudice ſseculari cõueniri. Dc alijs verò quæſstionibus vſsufrequentibus videndi ſsunt Panormitanus in c. eccle
15
* ſsſsanctæ Mariæ, de conſstitutio. & ibi additionator 1. lectura numero. 27. & additio litera E. numero. 3. & 26. 2. lectura, & in cap. Meſsſsana extra de electione, & de ſsubſsidijs clericis appoſsitis, & vtrum per reges apponi ea poſsſsint. Bartholomæus Caſsſsanęus in conſsuetudin. Burgundiæ, pagina. 29. nu. 40. Quod vero ſseculares iudicesproce dere poſssint contra clericos, & quo nã modo. Item quod clerici non pro arbitrio, ſsed pro modo facultatũfacultatum, & (quod pro rata appellant) teneãturteneantur ſsoluere, vtiliter declarat MatthæꝰMatthæus de Afflictis, deciſs. 24. & 85. poſsſseq́ue tam principẽprincipem, quam vniuerſsitatem, quibus hæc tributa ratione, & intuitu rerum debentur, ſsibi ipſsis ſsatisfacere, capiendo de bonis, & fructibus clericorum, colligitur ex Ioãne Neuizzano, Ripa, Tho ma Grãmatico relatis per Octauianũ omnino videndum dec. 68. num. 16. | &. 30. aliquid adducit boni, quãuisquamuis in alijs non ita rectè Nicolaus Balbus allegatione quæ cõſequutiuaconſequutiua habetur ad præcitatã deciſs. 63. Octauiani. De alijs verò oneribus, quæ cauſsa publicæ vtiltatis, perſsonis eccleſsiaſsticis imponũturimponuntur, de quibus hoc loco prouinciãprouinciam diſsputãdi non ſsuſscepimus: cuius modi ſsunt cingere muris oppida, eaq́;eaque munire, & reparare, de quibus & alijs l. ad in ſstructionẽ. C. de ſsacroſsanct. eccl. l. 20. tit. 32. par. 3. l. noua ord. 3. & 11. titul. 3. lib. 1. & alia neceſssitatis cauſsa parare, quorũquorum etiãetiam meminerũtmeminerunt Philippus Cor neꝰ cõſs. 72. nu. 15. volu. 4. Panormi. cõſs. 30. Lucasde pœnis in l. ad reparationẽ C. de aquæductu. lib. 10. Greg. Lopez ad l. regni. 54. tit. 6. par. 1. & anteà ad le gẽ. 4. ti. 20. ea. par. Remitto me ad nota ta per hos patres, & ad ea quæ fuſsiſssimè obſseruãt Remigius de Gonny in tracta. de charitatiuo ſsubſsidio. Bartholomęus Capuanus ſsuper cõſstitutiõibus & pragmaticis regni Siciliæ. Iacobus Ayelus de iure adohæ. Ægidius Thomatus antecitato libro de muneribus & collectis, legẽlegem autẽautem ad inſstructionẽ, quę de his loquitur, correptãcorreptam non eſsſse per c. non minus. ex. de immu. eccl. FrãFran. Ripa notat reſsoluens cõmunẽ eſsſse ſsententiã, in remedijs pręſseruatiuis cõtra peſstem. §. 2. nu. 234. cùm in huiuſsmodi rebus conſsiſstat pietas, vt (quem ipſse non citat) notat ſspeculator titulo de inſstrum. editione. §. duo reſstant, & probat. d. lex regia Philippi II. ibi.
Por quanto es procomunal de todos, y obra de piedad.
Et eſst vtile, quod reſsoluit doctiſssimus Ludouicus Poncius Mexia. 1. cõcluſsio ne taxæ panis nu. 60. & eſst videndus Iacobus Mandelius conſs. 1. & 8. 1. par.
Procedũt autem ſsuperiora in ſsacerdotibus, nam in clericis primæ tõſsurę cõ iugatis dubiũdubium non cõtinẽt, quãdoquidẽ clerici cõiugati & etiãetiam cum vnica, & licet habitũhabitum & tonſurãtonſuram geſstent, in hoc ius immunitatis non habẽthabent, ſsed iudicãturiudicantur laici, & ita tributũtributum tenẽturtenentur ſsoluere, & alia agnoſscere, quæ ſseculares, vt pro bat tex. elegans in c. vni. verb. in cæteris de clericis coniugatis lib. 6. l. 13. tit. 3. lib. 1. l. 23. titul. 4. lib. 3. ordinamenti. Reſsoluit notans hanc frequentẽ eſsſse ſsententiã Reuerendiſs. Epiſscopus Sego uiẽſsis D. Didacus Couar. in practi. qq. c. 31. nu. 9. qui omnino videndus eſst citatis locis. De colonis verò eccleſiarũeccleſiarum, vtrũvtrum ſstatutis laicorũlaicorum ligentur, circa re ditus ab eccleſsia perceptos vidẽdividendi ſsunt Franc. Ripa. de remedio pręſseruatiuo nu. 124. & And. Tiraq. de retractu. §. 1. gloſs. 13. numer. 12. Fredericus Senẽſsis. conſs. 111. col penul.
Loading...